بیوپسی پوست چگونه انجام می شود؟ به پزشکانی که بر اساس بیوپسی یا همان نمونه برداری بدن، به بررسی بیماری ها می پردازند، پاتولوژیست می گویند. در بیشتر مواقع، تشخیص بیماری های پوستی بر عهده ی پاتولوژیست ها است. آنها آناتومیکال بیوپسی های گرفته شده را مورد تحلیل و آزمایش قرار داده و به تشخیص بیماری های موجود در آن می پردازند.
در صورتیکه پاتولوژیست ها به کار تخصصی در زمینه ژنتیک بپردازند و در این رشته تخصص بگیرند، میتوانند در زمینه بررسی بیماری های سرطان فعالیت کنند.
بیوپسی یا نمونه برداری پوست:
بیوپسی به معنی نمونه برداری از بافت ها است. بیوپسی روشی تشخیصی است که توسط آن پزشک مقداری از بافت بدن را خارج کرده و برای بررسی به آزمایشگاه بافت شناسی میفرستد. در آزمایشگاه بافت شناسی یا پاتولوژی پزشک متخصص پاتولوژیست بافت های ارسالی توسط پزشک را در زیر میکروسکوپ بررسی کرده و بیماری های احتمالی را که در بافت وجود دارد تشخیص داده و به پزشک گزارش میدهد.
دلایل انجام بیوپسی پوستی
۱- مشکلات پوستی مثل پسوریازیس
۲- بیماری هایی مثل سرطان پوست
۳- عفونت پوستی قارچی یا باکتریایی
مراقبت قبل از نمونه گیری پوست:
قبل از نمونه برداری، بیمار باید توجه داشته باشد که از کرم ها و روغن و … استفاده نکرده باشد. چون این مواد ممکن است ضایعه را بپوشاند و تشخیص درست بیماری در زیر میکروسکوپ امکان پذیر نباشد.
قبل از رفتن برای بیوپسی پوست از هیچ ماده ی ارایشی یا کرم و پمادی بر روی محل ضایعه، استفاده نکنید.
عوامل اثرگذار بر بیوپسی پوست
۱- داروهایی مثل داروهای ضد التهابی
۲- داروهای ضد قارچی
۳- کرم های پوستی کورتونی
تعیین محل نمونه برداری:
_ چنانچه ضایعات متعددی در مراحل مختلف پیشرفت در بدن وجود داشته باشد بهتر است که نمونه برداری را از ضایعات تازه و فعال انتخاب کرد.
_ نمونه برداری از لبه برجسته و خارجی ضایعات بهتر است انجام گیرد.
_ در صورت تعدد ضایعات بهتر است که بعضی از آنها را نمونه برداری نمود.
_ نمونه برداری بخصوص از نواحی که درمان های موضعی در آنها صورت نگرفته است باید مورد توجه باشد.
_ در بیشتر موارد لازم است که از عمق و منبع اصلی کانون بیماری نمونه برداری نمود.
_ در صورت امکان، برای مقاصد تشخیصی باید ضایعات را به طور کامل و با یک حاشیه باریک برداشت.
_ برای ضایعات ماکولی یا برجسته، تیغ را موازی پوست بگیرید و با عمق کم یک صفحه نازک از ضایعه یا کل ضایعه را (در صورت برجسته بودن) بردارید.
انواع بیوپسی پوست
۱- بیوپسی تراشیدنی
بیوپسی تراشیدنی شایع‌ترین روش مورد استفاده است زیرا آن را به سرعت می‌توان انجام داد، مراقبت از زخم آن ساده است و هزینه- اثربخش محسوب میشود.
بیوپسی تراشیدنی سطحی برای ضایعاتی استفاده میشود که عمدتا اپیدرمی هستند و گسترش به درم ندارند؛ از قبیل زگیل‌ها، پاپیلوم‌ها، منگوله‌های پوستی (skin tags)، کارسینوم‌های سطحی از نوع سلول بازال یا سنگفرشی، و کراتوزهای سبورییک یا اکتینیک. این نوع بیوپسی برای ضایعات پیگمانته مشکوک مناسب نیست.
در بیوپسی تراشیدنی سطحی یک صفحه نازک بافت معمولا با اسکالپل (عموما با تیغ شماره ۱۵) برداشته میشود ولی بسیاری از پزشکان استفاده از درمابلید (Dermablade)، تیغ تراش دولبه، یا قیچی را برای این منظور ترجیح می‌دهند . در این روش یک نمونه صاف و نازک مرکب از اپیدرم و درم فوقانی (با ضخامت کمتر از یک میلی‌متر) به دست می‌آید.
هموستاز در این روش معمولا با استفاده از محلول کلرید آلومینیوم ۲۰ حاصل میشود. به جای این ماده می‌توان از نیترات نقره یا محلول مانسل (ساب‌سولفات فریک) استفاده کرد اما این محلول‌ها باعث رنگ گرفتن پوست میشوند. پوشاندن و مرطوب نگهداشتن ناحیه برای مدت حداقل یک هفته، میتواند باعث کاهش اسکار گردد. به دلیل کشش زیاد در ناحیه پا (foot) بیوپسی تراشیدنی نسبت به روش‌های نیازمند بخیه، ارجحیت دارد.
۲- بیوپسی سوسریزاسیون
در بیوپسی سوسریزاسیون یک صفحه ضخیم از بافت به وسیله یک تیغ خم‌شده برداشته میشود و نمونه‌ای حاصل میشود که حداقل تا وسط درم و گاهی تا چربی زیرجلد گسترش می‌یابد (عمق ۴-۱ میلی‌متر). سوسریزاسیون نوعی بیوپسی برداشت کامل محسوب میشود. این بیوپسی‌ها میتوانند در بیمارانی اندیکاسیون داشته باشند که ضایعات پیگمانته وسیع‌تر دارند یا برداشت ضایعات آنها به وسیله بیوپسی الیپتیکال به دلیل مسایل زیبایی یا موقعیت آناتومیک، دشوار است.
۳- بیوپسی پانچ
در بیوپسی پانچ، یک ابزار پانچ پوست با تیغه حلقوی تا سطح چربی زیرجلد وارد پوست میشود و یک نمونه استوانه‌ای تهیه میکند. بیوپسی پانچ بسته به اندازه ضایعه و نوع بافت مورد نیاز برای برداشت، میتواند به صورت برداشت ناقص یا برداشت کامل باشد. از بیوپسی پانچ می‌توان برای ضایعاتی استفاده کرد که برای تشخیص به بافت درم یا زیرجلد نیاز دارند؛
انواع ضایعات التهابی یا تاولی
۱- خال‌های دیس‌پلاستیک یا مرکب
۲- پانیکولیت
۳- بیوپسی پوست سر یا فولیکول مو
دلایل انجام جراحی بعد از بیوپسی پوست
۱- رسیدن به یک تشخیص قطعی از طریق نمونه برداری (بیوپسی) پوست.
۲- جلوگیری یا کنترل زودرس یک بیماری پوستی .
۳- بهبود کیفیت ظاهر پوست از طریق برداشت زواید (خال، زگیل، تومور و …)، درمان ضایعات بد رنگ، ترمیم پوست آسیب دیده در اثر فرآیند پیری، نور آفتاب و یا بیماریها و نهایتا زیباتر جلوه دادن ظاهر پوست (جراحی پلاستیک و زیبایی)
مراقبت بعد از بیوپسی پوست:
_ از یک محلول هموستاز یا کوتر الکتریکی استفاده کنید و محل را تمیز نمایید.
_ ناحیه را با وازلین بپوشانید و به بیمار توصیه کنید که برای به حداقل رسیدن اسکار، ناحیه را حداقل برای مدت یک هفته مرطوب و پوشیده نگهدارد.
_ عوارض نادر بوده و خونریزی را می توان به وسیله فشردن، بخیه یا کوتر کنترل کرد. در صورت بروز عفونت که معمولا طی ۳ روز اول پس از بیوپسی رخ می دهد و با آنتی بیوتیک های خوراکی قابل درمان است.
خطرات بیوپسی پوستی
_ در موارد خیلی نادر، خونریزی هایی در محل نمونه گیری رخ داده است
_ پس از بخیه ممکن است ۳ تا ۱۴ روز زمان بر باشد تا بخیه جوش بخورد
مراجعه فوری به پزشک پس از دیدن این موارد
_ خونریزی شدید و یا ترشح از زیر باند. اگر خونریزی شدید باشد، محل بیوپسی باید فشار داده شود و به پزشک اطلاع دهید.
_ افزایش درد، قرمزی، تورم در محل بیوپسی.
_ تب
نتایج آزمایش بیوپسی پوست
نتایج بیوپسی پوستی تقریبا بین سه الی ۱۰ روز آماده می گردد. در کل نتایج می تواند یکی از دو حالت زیر باشد:
۱- بیوپسی پوستی طبیعی :
نمونه پوستی شامل بافت طبیعی پوست است.
۲- بیوپسی پوستی غیر طبیعی :
موارد خوش خیم دیده می شود.
این بخش ها سلول های سرطانی ندارند.
تغییرات پوستی خوش خیم شامل زگیل، کراتوز سبوریک، کلوئید، آنژیوم، تومور خوش خیم پوستی مثل نوروفیبروم و یا درماتوفیبروم است.
سلول هایی مثل سرطان سلول بازال، سرطان سلول سنگفرشی و یا ملانوم دیده می شود.
بیماری های دیگری مثل لوپوس، پسوریازیس و یا واسکولیت دیده می شود.
عفونت باکتریایی و یا قارچی وجود دارد.
گردآوری و تدوین: فرزانه پاشایی
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم امکان پذیر می باشد.
بیشتر بخوانید:
بیوپسی معده و روده چگونه انجام می شود؟
بیوپسی از تومور مغزی چگونه انجام می شود؟
بیوپسی کلیه چگونه انجام می شود؟
بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان چگونه انجام می شود؟
نحوه انجام بیوپسی بیضه
نحوه انجام بیوپسی پروستات
منبع: دکتر سلام
