چرا پلاسکو فرو ریخت؟/ واکاوی زوایای پیدا و پنهان حادثه
نماد تجارت تهران فرو ریخت و داغ عمیقی را بر دل هموطنان این مرز و بوم گذاشت،بدون تردید،عوامل و دلایل متعددی در بروز این فاجعه اثرگذار بوده است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان،در آخرین روز دی ماه،تهران فاجعه ای تلخ و سهمگین را تجربه کرد،فرو ریختن ساختمان پلاسکو به عنوان یکی از نمادهای تجارت پایتخت آنچنان تاسف آور و غیر منتظره بود که بعد از گذشت روزها و ساعت ها از آن حادثه نامیمون،مجال کمتری برای پرداختن به زوایای پیدا و پنهان این رخداد و تحلیل و بررسی عوامل موثر در بروز این فاجعه حاصل شده است.
فارغ از خسران مادی،اقتصادی ایجاد شده و فراتر از آن شهادت جمعی از ماموران خدوم آتش نشانی،حزن و اندوهی که این حادثه بر دل هموطنان گذاشت،قطعا با نگاهی کارشناسانه و البته کسب تجربه هر چه بیشتر می توان از بروز مجدد رخدادهای اینچنینی پیشگیری کرد و حداقل اینکه عمق خسارات مالی و جانی احتمالی در حین حادث شدن چنین وقایعی را به حداقل ممکن کاهش داد.
امین کرم زاده،کارشناس ارشد رشته شهرسازی در تشریح عوامل موثر در بروز این رخداد تلخ(فرو ریختن ساختمان پلاسکو)اظهار داشت:آتش و انفجار دو عامل اصلی و اساسی در ریزش این بنای عظیم به شمار می رود و به تبع با ارتقای ضریب استحکام و مقاومت بنا در برابر حرارت می توان،ضریب بروز و تحمیل چنین خساراتی را به میزان قابل توجهی کاهش داد و حداقل اینکه،مدت زمان حادث شدن چنین ریزش و تخریب هایی را در مواقع بحرانی به تاخیر و تعویق انداخت.
وی افزود:تجهیز ابنیه ،به سیستم های اطفای حریق خودکار یکی از موارد حائز اهمیت در جلوگیری از بروز خسارات اینچنینی محسوب می‌شود و در مرتبه بعدآنچه که در این عرصه موثر و تعیین کننده به نظر می رسد به استحکام بنا و مقاومت سازه ها در برابر حوادث غیر مترقبه معطوف می شود.
کرم زاده بیان کرد: به واقع،با تامین مقاومت سازه و بنا در برابر رخدادهایی همچون آتش سوزی،حتی در صورت عدم فعال شدن سیستم های اطفای حریق خودکار نیز فرصت بیشتری برای مانور نیروهای امدادی و مدیریت بحران در راستای رفع و پیشگیری از تشدید دامنه خسارات مهیا خواهد شد.
وی افزود:به واقع،در ساختمان پلاسکو نیز،ذوب شدن زودهنگام سازه و اتصالات،زمان مناسب را برای اطفای حریق و خروج آتش نشانان از بنای مذکور سلب کرد که در نهایت نیز این نارسایی به فاجعه ای غیر منتظره منتهی شد.
دانش آموخته رشته شهرسازی گفت:متاسفانه حرارت بالا،باعث تضعیف سازه های پلاسکو شده و به تبع عدم وجود توان کافی و استحکام لازم برای تحمل وزن طبقات فوقانی،باعث فرو ریختن این بنای تجاری نسبتا قدیمی در پایتخت شد.
کرم زاده گفت:به واقع یکپارچگی سازه ها از دیگر مواردی است که باعث تخریب و ریزش سهمگین بنا شد و تواَم شدن این موارد با قدمتی که از حیث عمر بنا بر این سازه گذشته،شرایطی را ایجاد کرد که جز تلی از خاک و فولاد،در حال حاضر چیز دیگری از این بنا باقی نمانده است.
*عدم توجه کسبه به موارد و اصول ایمنی
طاهره نودهی،کارشناس مدیریت بحران،با اشاره به لزوم توجه به استانداردها و توصیه های ایمنی و نقش آن در پیشگیری از حوادث و رخدادهای اینچنینی عنوان کرد:بر اساس اخبار و گزارشات منتشر شده،مکررا اخطارهای لازم در خصوص عدم ایمنی کافی این بنا صادر و ابلاغ شده،اما متاسفانه توجه چندانی به این موضوع نشده و برخی سهل انگاری ها نیز مزید بر علت شدتا در نهایت این رخداد تلخ،بسیاری از خانواده های ایرانی را در حزن،ماتم و اندوه فرو بَرَد.
وی افزود:اساسا پیشگیری از وقوع چنین مخاطرات و تهدیداتی مستلزم مجموعه ای از اقدامات سخت افزاری و نرم افزاری است و امید آن می رود با درس گرفتن از این واقعه،تلاش شود موارد لازم در خصوص دیگر ابنیه های موجود در پایتخت و دیگر کلانشهرهای کشور مد نظر قرار گیرد.
نودهی گفت:به نظر بنده در آسیب شناسی این رخداد تلخ،نمی توان دستگاه یا نهاد مشخصی را به تنهایی،مقصر جلوه داد و تمامی دستگاه ها و ارگان های ذیربط بطور مستقیم و غیر مستقیم در این ماجرا سهیم هستند و قطعا با نقش آفرینی تمامی مجموعه های مرتبط،چه از حیث اداری و چه در عرصه های مردمی(متولیان و مالکان واحدهای تجاری)امکان پیشگیری از تکرار چنین حوادث تلخی دور از دسترس نخواهد بود.
*فرهنگ نگهداری صحیح از ابنیه،ضعیف است
بهاره نوش آبادی،استاد دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،با اشاره به نقش موثر استانداردها و الزامات سخت افزاری در پیشگیری از وقوع چنین رخدادهایی گفت:با همه این اوصاف،باید به مولفه های فرهنگی و مسائل آموزشی در جامعه نیز توجه هر چه بیشتری لحاظ شود.
وی افزود:متاسفانه در جامعه ایران،فرهنگ نگهداری صحیح از ابنیه،ضعیف به نظر می رسد و نمی توان صرفا با اتکای به قدمت ۵۴ ساله ساختمان پلاسکو،دلایل و عوامل تاثیر گذار در این حادثه را تحلیل کرد. نوش آبادی گفت:در حال حاضر،بسیاری از ابنیه در کشورهای توسعه یافته از قدمتی بالغ بر ۴ تا ۵ قرن برخوردارند آیا همه آنها می سوزند و فرو می ریزند؟
این استاد دانشگاه در خاتمه یادآور شد:فرهنگ توجه مضاعف به اصول ایمنی و تلاش برای بهسازی و نوسازی ابنیه قدیمی از مولفه هایی است که باید به نحوی ویژه و دقیق به آن پرداخته شود و با در نظر گرفتن این ضروریات، قطعا در آینده احتمال بروز این حوادث به حداقل ممکن کاهش خواهد یافت،در غیر اینصورت بازهم باید شاهد فرو ریختن پلاسکوهایی دیگر در این مرز و بوم باشیم.
منبع: alef.ir
