بایگانی دسته ی : سیاسی

روزنامه بهار: رییس‌جمهور دوران اصلاحات که در روزهای مبارزات انتخاباتی در بهار۹۶ حمایت قاطع خود را از حسن روحانی اعلام کرده بود و بسیاری از تحلیل گران سیاسی هم رای قابل توجه روحانی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری را حاصل همین حمایت‌های او می‌دانند در واکنش به موج پشیمانی ایجاد شده از رای به روحانی و اعتراضات اخیر به عملکرد دولت اعتدال این اعتراضات را دسیسه خوانده و نسبت به آن واکنش تندی را نشان داده است. با نگاهی به ادبیات سیاسی کشور در قریب به چهار دهه اخیر شاهد آن هستیم که عباراتی همچون «توطئه»، «دسیسه» و. . . از واژگان پر تکرار میان مسئولان و تصمیم گیران کشور بوده است. این رویه که نوعی فرار از واقعیت و فرافکنی در آن دیده می‌شود را می‌توان از جهاتی بخشی از فرهنگ موجود در متن جامعه در یک بازه زمانی طولانی دانست.

به عنوان یک مثال از اینکه چنین فرهنگی لزوما به سال‌های اخیر باز نمی‌گردد می‌توانیم نقش «دایی جان ناپلئون» در یکی از سریال‌های پیش از انقلاب را به خاطر بیاوریم که ریشه تمامی اتفاقات را خارج از کشور می‌دانست و نگاهی دسیسه نگر به هر رخداد عادی داشت. به طور کلی می‌توان این نگاه به جهان سیاست را در دو سطح مورد بررسی قرار داد. بخشی از بروز چنین نگاهی میان سیاسیون به این نکته باز می‌گردد که در چهار دهه اخیر کشورمان مورد تهاجم برخی کشورهای خارجی بوده است و به طور طبیعی این تهاجم و فشارها سبب تعمیق چنین نگاه بدبینانه‌ای که ذیل «تئوری توطئه» تعریف می‌شود در میان مسئولان و سیاسیون شده است. اما سطحی عمیق‌تر در بررسی این موضوع توجه به این نکته است که فرافکنی و عدم مسئولیت پذیری تبدیل به بخشی از ویژگی‌های منفی فرهنگی جامعه ایرانی شده است. در ادامه به چند مورد از خطرات و تبعات چنین نگاهی که در سیاست کشورمان دیده می‌شود و سخنان اخیر آقای خاتمی نیز یکی از مصادیق آن می‌تواند باشد می‌پردازیم.

۱ـ نادیده گرفتن ضعف‌ها:
 هنگامی که در پی فرافکنی باشیم و علل مشکلات و ضعف‌ها را به عامل خارجی و دسیسه گر نسبت بدهیم نتیجه آن می‌شود که نقاط ضعف دیده نشود و چنین نگاهی در دراز مدت تنها سبب افزایش نقاط ضعف و عدم عبرت گرفتن از اشتباهات گذشته می‌شود.

۲ـ کلمه‌هایی تهی از معنا:
 با تکرار واژگان و عباراتی خاص که ذیل ادبیات رسمی تعریف می‌شود تنها اتفاقی که رخ می‌دهد از معنا تهی شدن بیش از پیش چنین واژگانی است. زمانی که درباره یک اعتراض ساده علیه عملکرد نادرست دولت و نقاط ضعف مشهود در کشور، معترضان دسیسه‌گر نامیده شوند و این اعتراض پروژه‌ای از سوی بیگانگان و یا رقیب دانسته شود به طور طبیعی در هنگامی  که واقعا با توطئه و دسیسه‌ای روبرو شویم نیز جامعه این واژگان را باور نخواهد کرد. بدنه اجتماعی جریانات اصلاحی و‌ترقی خواه از افرادی همچون رییس دولت اصلاحات انتظار دارند که به جای همراه شدن با ادبیات مبتنی بر دسیسه نگری و توطئه دانستن هر نوع اعتراض و انتقادی با انتقادات نسبت به عملکرد دولت همراه شود.

۳ـ  دوری از واقع‌نگری:
اصرار بر توطئه خواندن هر موضوعی که در نگاه برخی ناخوشایند است سبب آن می‌شود که پس از اندکی نوعی فرار از واقعیت‌ها شکل بگیرد. چنین اتفاقی در نهایت نوعی توهم را درباره واقعیت‌های کشور شکل می‌گیرد که نتیجه مشخص آن تنها دوری بیش از پیش یک جریان سیاسی و یا چهره‌ای مقبول در سطح جامعه از مردم خواهد شد. بنابراین این نکته که بر چشم زدن عینک دسیسه نگر در نهایت به ضرر شخصی خواهد شد که چنین ادبیاتی را مورد استفاده قرار می‌دهد دلواپسی قابل فهمی است. با نگاهی به عملکرد دو جریان سیاسی عمده کشور شاهد آن هستیم که ادبیات مبتنی بر توطئه انگاشتن چنین مسائلی بیشتر از آن که از سوی اصلاح طلبان مطرح شود سکه رایج در میان سیاسیونی بوده است که ذیل جریان اصولگرایی مشغول فعالیت هستند. چنین اظهارنظری از سوی رهبر جریان اصلاح طلبی کشور با آن که به قصد خیر و در حمایت از جریان میانه رو بوده است اما با بیان چنین ادبیاتی آنچه در عمل رخ می‌دهد تکرار همان روشی است که اصولگرایان سال‌ها مطابق آن عمل کرده‌اند و نتیجه آن تنها دوری بیشتر از پیش مردم از آنان شده است. این نگرانی وجود دارد که این نوع برخورد سبب تغییر نگاه جامعه به جریانات اصلاحی و افزایش جوّ ناامیدی موجود از جریان تحول‌خواه شود.

مطلب آخر آنکه ممکن است برخی توطئه‌ها، توهم نباشد و هنگامی که به نقد چنین ادبیاتی می‌پردازیم به معنای خوش خیالی و ساده اندیشی نیست اما آیا به واقع می‌توان چند اعتراض و انتقاد ساده نسبت به عملکرد یک دولت را مصداق دسیسه گری دانست؟ آیا اعتراضات مردمیِ ناشی از افزایش فشارهای اقتصادی توطئه است؟ آیا ناامید شدن طبقه متوسط از اجرای وعده‌های رییس جمهور روحانی در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی که سبب ایجاد شور انتخاباتی شده بود دسیسه است؟ به نظر می‌آید که به کار بردن چنین واژه‌ای در این موضوع چندان منطقی و منطبق بر واقعیات نبوده است و انتظار می‌رود که رییس جمهور دوران اصلاحات که بیشتر از هر ویژگی به اخلاق شهره است نسبت به اصلاح و توضیح به کار بردن چنین واژه‌ای که سبب رنجش بخشی از بدنه اجتماعی حامی اصلاحات شده است اقدام کنند.
منبع: بهارنیوز

حسام‌الدین اسلاملو- روزنامه بهار
خاطرات آقای روزنامه نگار که به چاپ سوم رسیده است با خیره شدن پسربچه‌ای در حفره‌ی قنات و افتادنش در آب آغاز می‌شود تا روایت کودکی تا هجده سالگی زیدآبادی در سیرجانِ سال‌های پر التهاب قبل و سال های ابتدایی انقلاب جریان پیدا کند.
احمد زیدآبادی بی‌نیاز از معرفی‌ست. تکاپوهای این دکترای علوم سیاسی‌ در عرصه‌های سیاست نظری و عملی و همچنین قلم فرسایی او در عرصه رسانه با همه‌ی فراز و فرودها و سختی‌ها بر کسی پوشیده نیست. خاطرات او از دهه‌های منتهی به انقلاب و سال‌های ابتدایی آن تا سال های اخیر (که در دست انتشار است) می‌تواند شانه به شانه‌ تاریخ معاصر بزند. گرچه خودش تاریخ‌نویسی را فراتر از زندگی‌نامه‌نویسی و مستلزم پژوهش می‌داند. کتاب «ازسرد و گرم روزگار» زیدآبادی از اواخر آبان‌ماه به پیشخوان کتاب فروشی‌ها رسیده است و به همین بهانه با او به گفت‌وگو نشستیم.
 پیش از «از سرد و گرم روزگار»، «دین و دولت در اسرائیل» به قلم شما روانه بازار کتاب شد و قبل از آن نیز اثر دیگری از شما منتشر نشده و در عرصه‌ نویسندگی بیشتر و تا آنجا که فرصت یافتید به روزنامه‌نگاری اشتغال داشتید تا زمانی که از فعالیت در این عرصه نیز باز داشته شدید. چه شد به فکر نوشتن زندگی‌نامه‌تان افتادید؟
پژوهش دین و دولت در اسرائیل، تز دکترایم بود. از کسانی که زندگی‌شان با تلاطماتی همراه بوده (به ویژه آدم‌های سیاسی) معمولا زندگی‌نامه‌ای چاپ می‌شود؛ یا مصاحبه می‌کنند و دیگران تنظیم می‌کنند یا خودشان می‌نویسند. معمولا این کار را در دهه‌های هفتاد و هشتاد عمرشان انجام می‌دهند که به نظر می‌آید در آن موقع دیگر حافظه‌شان کمتر یاری می‌دهد و تمرکز کمتری هم دارند. من می‌خواستم تا وقتی این خاطرات در ذهنم زنده است، بنویسم‌شان و می‌خواستم به قلم خودم باشد.
 وقتی شروع کردید، حدس می‌زدید که کل زندگی‌نامه‌تان در یک جلد جا نشود؟
طرحی بود که در زندان به ذهنم رسید و می‌دانستم که خیلی فشرده هم بنویسم، پنج جلد می‌شود.
 شما به سبب روند رویدادهای سیاسی در سال‌های اخیر بیش از گذشته شهرت یافتید. فکر می‌کردید از اولین جلد کتاب خاطراتتان، در سطح کشور استقبال شود؟
دقیقا نمی‌شود گفت در ایران چه عواملی باعث استقبال یا عدم استقبال می‌شود. با توجه به این‌که مدت زیادی بود دیگر در مطبوعات قلم نزده و از اظهارنظر محروم بودم، برایم قابل پیش‌بینی بود که کتاب مورد استقبال قرار بگیرد.
 چقدر این احتمال را می‌دادید که کتابتان مجوز نگیرد؟
احتمالش وجود داشت. دوستان این بحث را طرح می‌کردند که ممکن است مجوز ندهند. حالا یا به خاطر محتوایش یا به خاطر اسم من. اما واقعیت این است که من برای انتشار کتاب، ممنوعیت قضایی نداشتم. ممنوعیت‌هایی که برای من مادام‌العمر تلقی می‌شد، با قانون مجازات اسلامی جدید به سقف دو سال رسید و عملا سپری شد. مشکل قانونی نبود.
 «از سرد و گرم روزگار» چقدر ممیزی شد؟
به شرط یک‌سری اصلاحیه،‌ با انتشار کتاب موافقت کردند. تسامح در حیطه‌ی نشر کتاب بیشتر شده چون کتاب عملا از سبد خرید خانوار حذف شده است! الان بسیاری از بهترین کتاب‌ها سقف تیراژشان هزارتاست. با این وجود، این میزان حتی در کشور امکان توزیع هم پیدا نمی‌کند. تیراژ بعضی کتاب‌ها پانصدتاست، بعضی ۳۰۰ تا و حتا صدتا هم دیده‌ام! این تیراژِ کم چه هست که بخواهند نگران شوند و جلوگیری کنند؟!
 کلمه‌های مربوط به گویش بومی و عامیانه در جلد اول زندگی‌نامه‌تان زیاد به کار رفته. گمان نمی کنید برای مردم مناطق دیگر کشور ارتباط با این واژه‌ها دشوار باشد؟
نه. چون همه‌شان معنی شده‌اند. از قضا خیلی‌ها لذت بیشتری برده‌اند چون گرایش به خرده‌فرهنگ‌ها و اهمیت دادن به فرهنگ‌های محلی بیشتر شده است. این ویژ‌گی کتاب، خودش موقعیتی است. وقتی فضای دو دهه‌ اول زندگی‌ام در همین منطقه گذشته، روایتم خواه‌ناخواه رنگ محلی به خودش می‌گیرد. اگر می‌خواستم این رنگ را از کتابم بگیرم، توصیفاتم مصنوعی می‌شد و من دوست نداشتم.
 می‌توان بر خاطرات‌تان از ماجراها و شخصیت‌های حول محور انقلاب در این شهر، و بعد از آن، نام تاریخ انقلاب گذاشت؟
نه. در واقع دنبال تاریخ‌نگاری نبودم چون نیاز به تحقیق و پژوهش گسترده در جزییات دارد. در جلد اول که منتشر شده همه چیز را از چشم یک نوجوانی که گاهی در حاشیه ایستاده و گاهی در دل ماجرا، دیدم. خواستم آن نگاه را بازتاب دهم، بدون تغییر یا انتقال نگاه امروزم به نوجوان آن سال‌ها.
 توصیف فقر خانواده‌های غیرمَلاّک روستایی در مناطق روستایی در آن روزگاران بسیار ملموس و البته ناراحت کننده است. به نظر شما این فقر از سر این بود که قطار علم و تکنولوژی در ایران تازه حرکت کرده بود؟ یا این‌طور بود که عوام گمان می‌کنند تکنولوژی و امکانات با تغییر در قدرت به زندگی‌شان راه پیدا کرده؟ آیا اگر انقلاب اتفاق نمی‌افتاد، باز تکنولوژی به شهرهای کوچک و روستاها می‌رسید؟
اتفاقا انقلاب نتیجه‌ مستقیم بهبود وضع زندگی مردم و روند سریع مدرنیزاسیون بود. شاه اصرار بر شبهه مدرنیزاسیونی شتابزده داشت که افکار عمومی پس زد. در توسعه‌ اقتصادی هم شاه بعد از دوبرابر شدن قیمت نفت اصرار کرد که سرعت برنامه‌ هفت ساله‌ توسعه باید دوبرابر شود. این کارش را خراب کرد. ریخت و پاش مالی زیادی ایجاد کرد. ناکارآمدی طبقه‌ای شکل داد که می‌خواست در سیاست نقش داشته باشد اما شاه مستبد سیاسی بود و نمی‌خواست که فضا را باز کند. مشکل شاه افراط در روند سریع مدرنیزاسیون بود. از اوایل دهه‌ پنجاه که قیمت نفت بالا رفت، روند مدرن شدن رفته رفته به روستاها هم می‌رسید. آن روند توسعه با سرعت زیادی داشت حرکت می‌کرد و اگر ادامه می‌یافت، توسعه بسیار بیشتر از چیزی بود که تصور می‌شد. بسیاری از روستاییان و دهقان‌ها بعد از اصلاحات ارضی موقعیت خیلی خوبی پیدا کردند. صاحب زمین و ملک و املاک شدند. اما حمایت از جانب دولت برای اقشار ضعیف منجمله کارگران ساده و خانوارهای بی‌سرپرست نبود. از طرفی چون سایه‌ سنگین دولت هم روی زندگی‌ها نبود، احساس راحتی می‌کردی و این تحمل مشکلات را راحت می‌کرد.گرچه رفاه کلی همه‌ کشور در سال‌های گذشته به خاطر پیشرفت علم و تکنولوژی جهانی، بهتر شده است اما از منظر اقتصادی و بهبود امکانات زندگی همانگونه که در کتاب هم توضیح دادم، مثلا وضع روستاهای حاشیه‌‌ شهرها در دهه‌ی ۵۰ و ۶۰ تغییر چندانی نکرد.
 با این اوصاف چرا شاه به جای جلب رضایت طبقه‌ متوسط جدید و خوانین، به سمت جذب دهقان‌ها رفت؟ چه سودی برایش داشت؟
رضایت دهقان‌ها برای شاه اهمیت داشت از این جهت که در کشورهای جهان سوم یکی از دلایل شکل‌گیری انقلاب‌های دهقانی، زمینه‌ی مساعد مردم روستاها برای پذیرش چریک‌هایی بود که با دولت‌ها مبارزه‌ مسلحانه می‌کردند. در ایران به دلیل اصلاحات ارضی چنین زمینه‌ای به کلی از بین رفت. برای همین اگر چریکی می‌رفت به روستایی، که رفت، فورا روستایی‌ها تحویلش می‌دادند. اصلاحات ارضی در پیشگیری از شکل‌گیری انقلاب دهقانی که چریک‌ها دنبالش بودند، خیلی موفق بود. حتی در انقلاب هم روستایی‌هایی که در اصلاحات ارضی به دارایی رسیده بودند، بیشتر هوادار شاه بودند، هرچند که بسیاری از همان‌ها نیز هوادار خشک و خالی بودند. از میان آنها بودند کسانی که حتی دوست داشتند بیایند در حمایت از شاه تظاهرات کنند اما دیگر سیستم طوری دچار فروپاشی شده بود که نمی‌توانست از بسیج این نیروی بالفعل نیز استفاده کند.
 در آن سال‌ها فضا چگونه بود که نوجوانانی مثل شما به سینما کشیده نمی‌شدید و می رفتید مسجد؟
من از یک چندماهی قبل از انقلاب مسجدی شدم و بعد از انقلاب هم که تا چندی سینما بدان معنا مرسوم نبود. حس معنوی و مذهبی پای من را به مسجد باز کرد. مسجد پاتوقی بود برای نیروهای خواهان تغییرات. ما همه تحت تاثیر شریعتی بودیم. نمی‌شد در آن سال‌ها نقش سیاسی داشته باشی، مسجد نروی. چنان که حتا چپ‌ها و نیروهای سازمان هم به مساجد رفت و آمد داشتند، هرچند که بعدها متواری شدند.
 بسیاری از روحانیان مخالف شاه در تبعید شهرستان‌ها بودند. در کتاب هم از حضور کسانی مثل علی تهرانی در مسجد صاحب‌الزمان سیرجان یاد شده. نقش این‌ها در قطب سیاسی شدن مساجد شهرستان چه بود؟
تبعید آن‌ها اینگونه نبود که نتوانند کاری کنند و این‌ها مستقر بودند در شهرستان و هر روز منبر می‌رفتند.
 اصلا چرا آن حکومت استبدادی اجازه می‌داد تبعیدی‌ها سخنرانی کنند؟
استبداد بود ولی خب صرفا سیاسی بود آن هم با شدت و حدت در زمان های مختلف. از سوی دیگر و از ابتدا استبداد به لحاظ اجتماعی چندان نبود. کسی در مسائل اجتماعی، سایه سنگین‌ دولت را احساس نمی‌کرد. از ابتدا شاه مستبد سیاسی بود و به حوزه‌های دیگر چندان کاری نداشت. مثلا برای عروسی مردم تعیین تکلیف نمی‌کرد و از این منظرها احساس آزادی می‌کردی. بعدها با یک نوع کنترل فراگیر روبه‌رو شدیم به این معنا که قدرت با همه‌ حوزه‌ها کار داشت و سعی داشت در همه‌ حوزه‌ها از علمی و معرفتی گرفته تا سبک زندگی، نظارت کند و تک روایت ارائه بدهد.
 کمی جلوتر بیاییم. از عروسی خواهر چوپا در کتاب‌تان نوشته بودید که به عنوان اولین عروسی دارای ساز در دهه‌ی ۶۰، موجب هیجان مردم سیرجان شده بود. از این‌که در آن سال‌ها برای بسیاری چیزها از جمله برای عروسی هم سخت‌گیرانه تعیین تکلیف می شد، چه حسی داشتید؟
من احساسم را نوشتم. عروسی بدون ساز و دهل بی‌معنی شده بود.
 «چوپا» همان شخصیتی بود که بعدها دست مایه‌ طنزی برای کنایه زدن شما به روزنامه تندرو کیهان شد؟
آن مطلب بار طنزش خیلی بالا بود و باعث شد دیگر تا چند سال در طول روزنامه‌نگاری، کیهان به پر و بالم نپیچد!
 در کتاب اشاره کردید که در نوجوانی شیفته‌ شریعتی بودید و در تب و تاب روزهای انقلاب یک بار دوستی به شما کتاب «آشوب یادهای» سعیدی سیرجانی را داده و شما تا نیمه خواندید و رهایش کردید! امروز با این همه کسب تجربه نگاه‌تان به این دو شخصیت چیست؟
شأن یکسانی ندارند. شریعتی یک متفکر پرشور و خروشی است که عواطف و احساسات مخاطبانش را برمی‌انگیخت و سودای تغییرات وسیع داشت. سعیدی سیرجانی یک محقق سکولاری بود که سودای سیاست به معنای عملی‌اش نداشت. سیاست یک دوره‌ای بی‌دلیل به سراغ او رفت و در موقعیتی قرارش داد که برای دفاع از خودش موضع سیاسی بگیرد.
 فکر می‌کنید جامعه‌ ما به محقق و حرف علمی و منطقی بیشتر نیاز دارد یا حرف‌های عاطفی که شاید با واقعیت خیلی تفاوت داشته باشد؟
نمی‌شود گفت جامعه به چه نیاز دارد و به چه نیاز ندارد. جامعه یک ترکیب پیچیده و تناقض‌آمیز است و در دوره‌ای چیزی را طلب می‌کند. شور شوق هم در جای خودش برای جامعه لازم است به شرطی که رهزن عقل نشود. اگر منظورتان این است که الان من اعتقاد دارم شریعتی بی‌عیب و نقص بوده است باید بگویم که فکر نمی‌کنم بی‌عیب بوده باشد.
 نه، می‌خواهم حتی جلوتر بروم و بپرسم که رسیدن به وضع موجود، تا چه اندازه محصول تفکرات شریعتی است؟
شریعتی بی‌گناه است. بحث یک قیام بوده علیه ظلم و بی‌عدالتی. شریعتی ۴۴ سال بیشتر عمر نکرده. مجموعه‌ای از آثار را آفریده. هم می‌شود پلورالیسم را از یک سری آثارش بیرون کشید و هم یکپارچه‌گرایی را، یک سیر مطالعاتی داشته و فهمی پیدا می‌کرده و می‌گفته. متفکرانی مثل او در نظام‌های دموکرات به یک پختگی فکری می‌رسند و بعد در اواخر عمرشان آرایی مطرح می‌کنند. شریعتی اما این شانس را نداشته که زنده بماند. از دیگر سو نیز یا تحت فشار بوده یا داشته فرار می‌کرده.
تاثیر او بر من این بوده که به استفاده از خشونت گرایش پیدا نکنم. بحث و استدلال کردن را یاد گرفتم. اینکه خشونت ابزار مشروعی برای به کرسی نشاندن یک اندیشه نیست، از آموزه‌های اوست. شریعتی را برای امروز ترویج نمی‌کنم. او برای دوره‌ خودش بوده و بودش هم از نبودش بسیار مفیدتر. اگر شریعتی نبود، نوجوانی مثل من در آن دوره چه می‌خواست بخواند؟ بیش از همه یا افکار مجاهدین و حزب توده نشر داده می‌شد و یا کتاب‌های مطهری و می‌بایست میان آنها انتخاب می‌کردی. با معیارهای آکادمیک شاید شریعتی هم مثل بقیه خطا زیاد داشت، ولی روشنگرانه‌تر می‌نمود و شور و نبوغی برای جذب داشت.
 زیر سوال بردن روحانی‌پیشگی از سوی شریعتی تا چه حد به آمیختگی آن‌ها با سیاست دامن زد؟
روحانیت قبل از شریعتی هم سیاسی بود. در مشروطه یا بعدها در ملی شدن نفت که وارد مرحله‌ی دیگری شد. بحث شریعتی منابع مورد استناد آن‌‌ها و اعتمادشان بر درباریانی مثل مجلسی بود. شریعتی گرچه برای عالم دین مسئولیت اجتماعی قائل بود اما باید دقت داشت که این آگاهی را ما الان بیشتر می‌توانیم حس کنیم. چنین آگاهی در زمان شریعتی چندان وجود نداشته. یک بار به آقای عباس میلانی سرکلاس همین را گفتم. از ایشان پرسیدم آن موقع که شریعتی این بحث‌ها را مطرح می‌کرد؛ شما چه کار می‌کردید؟ مگر چهارمقاله‌ مائو را ترجمه نمی‌کردید؟ چهار مقاله‌ مائو به چه کار این جامعه می‌خورد؟ شما ماندید و تغییر موضع دادید. او زنده نماند تا تغییر موضع بدهد. می‌خواهم بگویم انداختن همه‌ تقصیرها بر گردن شریعتی منصفانه نیست. چون ما در این سال‌ها اذیت شدیم، می‌خواهیم یک مقصر پیدا کنیم و انتقام‌مان را از یک نفر بگیرم. شریعتی صادق بود، اهل انتقاد بود و با خشونت موافق نبود. اما خب افکارش در مواقعی تناقض داشت، برخی از افکارش تیزهوشانه و برخی بی‌پایه و اساس است. مثلا شریعتی غلو می‌کرد یا در عدالت اجتماعی آرمان‌هایی داشت که تحقق‌پذیر نبود.
 برگردیم به کتاب، درباره‌ جلدهای بعدی خاطرات‌تان کمی توضیح دهید.
جلد دوم، «گرمای زندگی در سرمای تهران» است. که نوشتنش تا چند هفته دیگر تمام می‌شود. روایتی چهارده ساله است از روزی که به تهران می‌روم تا سال ۷۶ که آقای خاتمی به ریاست‌جمهوری انتخاب می‌شود. سومین جلد نیز مربوط است به دوران بعد از آن تاریخ به استثنای دوران زندان و دو جلد آخر هم روایتی است از خاطرات زندان.
 باز هم نشر نی منتشر می‌کند؟
بله. ابتدا قرار بود نشر چشمه منتشر کند اما خواهان حذف بخش‌هایی از کتاب شد، مثل ماجرای جعلی بودن کسوت حاج‌آقا ماهشهری؛ چون کسی تاکنون به صورت رسمی به چنین موضوعاتی نپرداخته بود، گمان می‌کرد ساختارشکن باشد. اما نشر نی کتاب را همین‌طوری پذیرفت و اتفاقا در ممیزی هم به این بخش‌ها گیر ندادند.
منبع: بهارنیوز

جلال جلالی زاده نماینده اهل سنت مجلس ششم در کانال تلگرامی خود نوشت: همه ما در داخل مرزهای کشوری  به نام ایران زندگی می کنیم ،و نام هرملت و قومی را یدک بکشیم فعلا به نام ایرانی شناخته می شویم، پس وقتی که در داخل این چارچوب زندگی می کنیم ،در مورد مسائلی که اتفاقی افتد نمی توان بی تفاوت بود.یکی از  مقوله هایی که در چند سال اخیر در ادبیات سیاسی واجتماعی چند سال اخیر مورد توجه فعالان این حوزه ها قرار گرفته است،توسعه ی سیاسی است که این توسعه ی سیاسی دارای الزامات و موانعی می باشد که لازم است به آن ها اشاره شود. در جامعه ما خیلی از الفاظ بار معنایی خودرا از دست داده یا به نوعی دچار  آمیختگی و مشتبه شدن شده اند. در توسعه ی سیاسی  چند نکته ی اساسی به چشم می خورد که عبارت است از مشارکت آگاهانه، برابری در حقوق و  قانونمداری.

گاهی در هنگام انتخابات  به جای آزادی انتخاب  و آگاهی در  انتخاب افراد چنان احساسات غلبه پیدا می کند وهیجانات فوران می نماید  که گزینش عقلانی فراموش می شود و مردم بدون آگاهی از نیات و اهداف افراد در خدمت تامین منافع آنان قرار می گیرند. بنابراین توسعه سیاسی زمانی در جامعه ای اتفاق می افتد که هم در انتخاب نمودن و هم در انتخاب شدن  افراد آزاد باشند و نیز انتخابشان آگاهانه باشد.
مورد دوم که برابری در حقوق واز ویژگی های جامعه توسعه یافته است،یعنی اینکه هر انسانی به مثابه انسان بودن با دیگر افراد جامعه از حقوق برابر بر خوردار باشد، هیچ شخصی به سبب انتساب به قوم, مذهب، جنس و صنفی از حقوق اساسی خود محروم  نشود.

درجوامع  توسعه نیافته فرد  به سبب وابستگی به  مذهب، قوم و صنف خاصی از امتیازات خاصی برخوردار می شود و در مقابل فردی که در نقطه مقابل قرار دارد از برخی حقوق محروم می شود وبه نوعی مشمول تبعیض قرارمی گیرد. بنابراین در چنین موقعیتی افراد از استعدادهای خود محروم و از امید به زندگی بی نصیب می شوند، یعنی تبعیض بر بخشی از جامعه حاکم می شود. همان چیزی که در بحث بکار گیری و حضور اهل سنت و یا توسعه نیافتگی مناطق مرزی وبه تبع آن عدم استفاده از اقلیت های دینی و مذهبی در مناصب مختلف دیده می شود. هنگامی که بخشی از ساکنان یک کشور از بروز  و شکوفایی استعدادهایشان محروم می شوند یعنی در عین اعمال تبعیض دچار تحقیر می شوند که نمی توان با تحقیر فردی انتظار رشد و توسعه و یا همکاری و تعاون در حل مشکلات را داشت. 

در بحث سوم که قانونمداری است، لازم است قانونی وضع گردد که مورد رضایت  همه افراد جامعه باشد و همگان در مقابل قانون یکسان باشند و در زیر چتر قانون امنیت و آسایش از زندگی عادلانه برخوردار باشند و حقوق کسی در حوزه های مختلف پایمال نگردد.. پس می توانیم با بر رسی سه ویژگی فوق تشخیص دهیم که جامعه ی ما توسعه یافته است یا خیر؟

اگر یک فرد اهل سنت توانست رئیس جمهور، وزیر، استاندار، رئیس دانشگاه، دادگستری و در شوراهای مختلف عضو شود وبه نوعی مورد اطمینان قرار گیرد، می توان جامعه را توسعه یافته دانست و در غیر این صورت جر شعار و بازی با الفاظ نمی باشد. زیرا  احساس تبعیض موجب ناامیدی  وعدم علاقه به تلاش و خلاقیت  نوآوری می شود  وتوسعه نیافتگی در زمینه های مختلف اقتصادی ،اجتماعی، علمی وفرهنگی را موجب می شود. بنابراین تبعیض عامل اصلی توسعه نیافتگی در همه ابعاد آن به ویژه سیاسی است وبا نبودن ارکان توسعه سیاسی جامعه روی پیشرفت وکمال را نخواهد دید.
منبع: بهارنیوز

روزنامه ایران نوشت: غلامحسین کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی که شهردار تهران هم بوده هنگام وقوع زلزله در حال مطالعه بود و بی آنکه واکنش خاصی نسبت به این مسأله نشان داده باشد، به مطالعه ادامه داده و موعد خواب هم، خوابیده است.

کرباسچی در پاسخ به این پرسش که آیا به مقاوم بودن ساختمان اطمینان داشته است، می‌گوید: این واکنش لزوماً ناشی از اطمینان به ساختمان نبود، بلکه ناشی از این باور بود که از آنچه خداوند مقدر کرده است، نمی‌توان فرار کرد.

وی درباره مقاومت ساختمان‌های تهران در برابر زلزله هم می گوید: از دهه ۷۰ و در دولت آیت‌الله ‌هاشمی رفسنجانی، معیارها و ضوابط مربوط به ساخت و ساز مقاوم در برابر زلزله تدوین و الزامی شد. این ضوابط در ابتدا ناقص بود و بتدریج با کمک اساتید دانشگاه‌ها، آیین‌نامه‌هایی همچون آیین‌نامه ۲۸۰۰ تکمیل شد. از این رو، در جاهایی که این آیین‌نامه رعایت شده باشد، مشکلی نخواهد بود، اما در ساختمان‌های قدیمی و بافت‌های فرسوده احتمال خطر وجود دارد.

کرباسچی در واکنش به گمانه‌هایی همچون بی دفاع بودن تهران در برابر زلزله هم می‌گوید: سخن گفتن درباره ناامنی تهران، تنها مردم را وحشت زده می‌کند، درحالی که باید اقدام عملی کرد. شهردار پیشین تهران معتقد است در آن نقاطی از تهران که ساختمان‌های نوساز و تحت ضوابط ساخته شده‌اند، نباید مشکلی وجود داشته باشد، هرچند هنوز بافت‌های فرسوده و کوچه‌ها و معابر باریک و تنگ هم هست که احتمال وقوع خطر را افزایش می‌دهد.
ابطحی: خانواده تا صبح در خودرو بودند

محمدعلی ابطحی، عضو مجمع روحانیون مبارز و رئیس دفتر رئیس جمهوری در دوره اصلاحات بوده است. او درباره واکنش خود و خانواده به زلزله می‌گوید: در اتاق دراز کشیده و کتاب می‌خواندم، ابتدا زلزله را حس کردم، اما با دیدن ثبات لوستر، تردید کردم که زلزله هست یا نیست. اما بعد از خروج از اتاق، دیدم دخترم هم همین حس را دارد. لذا فهمیدیم زلزله است که بسیار نگران شدیم، زیرا دختر من همین اواخر فیلمی درباره زلزله دیده بود و همین او را بسیار نگران کرد.

وی با بیان اینکه لباس پوشیدیم و همه خانواده، از خانه بیرون رفتیم، اضافه می‌کند: یکی از نزدیکان ما در خوابگاه بود، تماس گرفته و ترسیده بود، به‌دنبال او رفتیم و او را سوار کردیم، بعد یک ساعتی در خودرو مقابل خانه توقف کردیم، چون نسبتاً ساختمانی در اطراف نبود. خانواده تا صبح در خودرو ماندند، اما من به خانه آمدم و پس از خواندن نماز آیات، قدری تلویزیون تماشا کردم و خوابیدم. اما خانواده، صبح به خانه آمده و بعد از خواندن نماز صبح، خوابیدند.

ابطحی هم مانند بسیاری از مردم، مجموعه‌ای از لوازم ضروری برای مواقع بحران آماده نکرده بود. وی درباره مشاهدات خود در شهر می‌گوید: بخشی از غرب تهران ترافیک سنگینی حاکم بود. مردم سعی می‌کردند خودروهای خود را در مناطقی که دیواری وجود ندارد پارک کنند.وی درباره مدیریت بحران هم اضافه می‌کند: نمی‌توانم درباره مدیریت اظهارنظر کنم، اما مدیریت رسانه‌ای خوب بود. زیرا کانال تلویزیون یا رادیو کاملاً درباره این موضوع برنامه پخش می‌کرد، هرچند بعد از مدتی حرف تازه‌ای تولید نمی‌شد، اما مردم دلگرم بودند که تلویزیون و رادیو در این زمینه فعال است و از این تلویزیون ما بعید و قابل تقدیر بود.

زیباکلام: به مقاومت خانه ام اطمینان ندارم

صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران که پس از زلزله کرمانشاه به یاری زلزله زدگان رفته بود، واکنش مشابهی نشان داد. او می‌گوید که شب حادثه، به تازگی از سفر تبریز بازگشته بود و به‌دلیل تأخیر هواپیما، ساعت ۱۱ شب به خانه رسیده بود. چون در خانه تنها بود، به آشپزخانه رفته و آب را جوشانده بود تا قهوه‌ای بخورد. وی اضافه می‌کند: در این هنگام احساس کردم که ظرف آب جوش صدا می‌دهد، ابتدا احساس کردم صدای جوشیدن آب است، اما دیدم پنجره هم تکان می‌خورد. پس از اینکه فهمیدم زلزله است، از آشپزخانه به سمت هال دویدم، بعد با خودم گفتم که اینجا هم سقف دارد، پس به سمت راهرو دویدم که متوجه شدم حضور در اینجا هم بی‌فایده است. در این هنگام دختر کوچکم از ویلای خانوادگی تماس گرفت و با گریه پرسید که چه کار کنیم؟ از خانه بیرون بیاییم یا در خانه بمانیم که از آنان خواستم درخانه بمانند تا خودم را به آنان برسانم و چون احساس می‌کردم تهران قفل و شلوغ می‌شود، بسرعت از خانه خارج شده و نزد آنان رفتم که آنجا نیز از فرط خستگی، خوابیدم.

وی در پاسخ به اینکه آیا به ایمنی ساختمان خود اطمینان دارید یا خیر، اظهار می‌کند: مطمئن هستم که سازنده، ساختمان را مقاوم نساخته است، زیرا سازنده دیگری هم این کار را نمی‌کند. زیباکلام درباره چرایی قفل شدن تهران هم این را ناشی از بی‌اعتمادی مردم به مسئولان می‌داند و اضافه می‌کند: در سال‌های جنگ مردم به رادیو گوش می‌دادند تا بدانند مسئولان چه برنامه‌ای برای آنان تدارک دیده واز آنان می‌خواهند مقابل بمباران چه کار بکنند، اما اکنون هر کس سعی می‌کند تنها خود را نجات بدهد.

منبع: عصرایران

محمدصادق جوادی‌حصار اظهار کرد: انتقاد علیه هر دولتی که انجام می‌شود آن دولت باید از آن استقبال کند و این نشانه پویایی، زنده و سیاسی بودن جامعه است. وی افزود: هرچه انتقادات جدی‌تر و روان‌تر در سطح جامعه منتشر شود نشان از عمق تحمل و آزادی در جامعه سیاسی به ویژه از جانب دولت‌های مستقر دارد، این باید به فال نیک گرفته شود، اما بر افرادی که انتقاد می‌کنند باید این مسئله را وارد دانست که انتقاد بدون دلیل یا فقط به صرف انتقاد کردن و عدم درک شرایط دولت چندان خوشایند نیست. در کنار این انتقادات باید این موضوع در نظر گرفته شود که به چه میزان پیشنهاد نیز ارائه خواهند داد، دولت نیز معجزه نمی‌کند و با مردم فریبکارانه برخورد نخواهد کرد.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه بودجه دولت محدود است، عنوان کرد: مشخص‌ترین ویژگی بودجه این است که باید پیشنهاد دولت به مجلس باشد. دولت پیشنهاد خود را به مجلس می‌دهد، اما تصمیم‌گیر نهایی مجلس است. نمایندگان نیز پیشنهاد را می‌پذیرند و آن را رد و یا اصلاح می‌کنند. افرادی که به پیشنهاد نسبت به بودجه انتقاد دارند می‌توانند از طریق کمیسیون‌های تخصصی و نمایندگان خود در مجلس پیشنهادات خود را داده و آن‌ را پیگیری و تبدیل به اصلاحیه کنند. بنابراین اگر بنا باشد که هیچ انتقادی صورت نگیرد این نشان می‌دهد که جامعه مرده یا نسبت به بودجه و آینده کشور بی‌تفاوت است و یا فضا به قدری استبدادی است که هیچ فردی جرات انتقاد ندارد.

جوادی‌حصار با اشاره به اینکه انتقاد ساری و جاری در جامعه نشان از استقبال دولت از طرح‌ها و نظرات مردم دارد، تصریح کرد: انتقاد حق مردم، دانشگاه‌ها، دانشجویان، منتقدان دولت، احزاب و کارشناسان آشنا به بودجه و دیگر مسائل دولتی است. باید انتقاد صورت گیرد و دولت نیز با حوصله این انتقادات را بشنود. نباید از انتقاد در سطح جامعه پروا و پرهیز داشت. انتقاد برای دولت خوب است اما انتقادی که جنبه عملیاتی پیدا کند. وی افزود: آقای روحانی به دولت‌های بعد نشان داد که باید بودجه را به صورت ریز در اختیار مردم قرار داد تا آنان متوجه شوند که دریافت‌کنندگان بودجه عمومی کشور در حوزه‌های مختلف چه مجموعه‌هایی هستند و به چه میزان در عمل خود نسبت به توزیع، تخصیص و یا صرف بودجه در موارد مشخص شفافیت خواهند داشت.

این عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی با بیان اینکه آقای روحانی عنوان کرده که من رئیس‌جمهور همه مردم ایران هستم، گفت: اگر بنا باشد که رئیس‌جمهور راستگویی داشته باشیم باید با رقیبان هم تعامل و ارتباط وجود داشته باشد و به آن جریان‎‌ها نیز توجه شود. این که هیچ ارتباطی با این جریان‌ها وجود نداشته باشد تبدیل به انحصارطلبی می‌شود. باید غلبه با گفتمان مسلط و پیروز باشد اما حقوق جریان‌های مغلوب نیز رعایت شود. اگر جریان‌های پیروز به مجموعه‌های مغلوب انتخاباتی بی‌توجه باشند، اتفاقاتی رقم خواهد می‌خورد که دولت‌های مورد انتقاد ما رقم زدند.

جوادی‌حصار عنوان کرد: توقع مردم تغییر بوده و مردم برای تغییر رای دادند، برای تغییر در سیاست‌گذاری‌ها، رویکردهای مدیریتی و گزینش‌گری‌های سطح عالی کشور. نباید از عملکرد دولت ناامید بود. دولت شرایط خودش را دارد. امکانات و قدرت کشور نیز به گونه‌ای نیست که هر دولتی کار مطابق میل خود را انجام دهد. وی افزود: بودجه‌ای که آقای روحانی به مجلس داده می‌تواند با کار کارشناسی فراکسیون‌ها و کمیسیون‌های تخصصی مجلس و تاثیر به‌سزای فراکسیون امید خروجی نسبتا قابل قبولی داشته باشد.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه دولت باید از انتقاد استقبال کند، عنوان کرد: هرچه انتقادها در سطح جامعه روان‌تر، سیال‌تر و آزادانه‌تر مطرح شود، اهالی علم، سیاست، فرهنگ و اقتصاد نسبت به این مسائل با هم بحث و گفت‌وگو و یکدیگر را قانع می‌کنند. در مسائلی که جامعه، دانشگاه و حوزه نتوانستند یکدیگر را قانع کنند می‌توانند از طریق نمایندگان مجلس بررسی جدی‌تر انجام دهند و به قانون تبدیل کنند تا دولت ملزم به اجرا شود. نباید از حجم زیاد انتقاد پروا داشت، هرچه این انتقادها شفاف‌تر و روشن‌تر در سطح اجتماع مطرح شود، اثرات موثرتر و مثبت‌تری در فرایند بودجه ترسیمی و ابعاد دیگر مدیریت دولت خواهند داشت.

این عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی گفت: در دولتی آزاد و جریانی سیاسی که به راحتی حجم انتقاد را تحمل می‌کند، این حجم انتقاد چندان بالا نیست. اعتراضات به آقای روحانی نباید ما را نگران کند. وقتی حجم پیروزی سنگین است، حجم انتقادات نیز سنگین می‌شود، ۲۴میلیون به آقای روحانی رای دادند اگر ۱۰درصد این افراد نیز به فعالیت‌های دولت معترض شوند، فضای رسانه‌ای و مجازی کشور را مملو از اعتراض می‌کنند. در دولتی که ۹۰-۸۰ درصد از حامیان هنوز حمایت می‌کنند، ۱۰ درصد نیز ممکن است انتقاد کنند یا به مخالف تبدیل شوند که این امور بدیهی و طبیعی است.
منبع: بهارنیوز