مشاور سابق وزارتخارجه آمریکا: افزایش تنش های کلامی، برجام را به خطر می اندازد
مشاور پیشین وزارت امور خارجه آمریکا، ترامپ را بدون اصول و راهبرد روشن دانست و با تاکید بر این که جایگزینی برای برجام نیست، گفت: اگر واشنگتن برخلاف نظر اروپا، روسیه وچین در حفظ برجام عمل کند، منزوی خواهد شد.
’دنیس جت’ سفیر اسبق آمریکا در پرو و مشاور پیشین وزارت خارجه این کشور، متعاقب سخنان هشدارآمیز حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رییس جمهوری ایران در مجلس شورای اسلامی، روز پنجشنبه این مطلب را در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا مطرح کرد.
«جت» که هم اکنون استاد روابط بین الملل در دانشگاه دولتی پنسیلوانیاست، گفت: با وجود سیاست های نابخردانه و تند رییس جمهوری آمریکا، نباید فراموش کرد که ترامپ اهل معامله بوده و ممکن است در مرحله ای آماده مذاکره و توافق با ایران باشد.
وی همچنین هدف اصلی کنگره در وضع تحریم های اخیر را روسیه و کره شمالی دانست و افزود: با اینکه هدف کنگره در درجه اول ایران نبود، اما این تحریم های کنگره، می تواند پیامدهای ناخواسته ای داشته باشد.
این دیپلمات سابق آمریکایی به اختلاف نظر میان ترامپ و اعضای دولتش اشاره کرد و ادامه داد: وزیران امور خارجه و دفاع آمریکا می دانند که خطر تایید نکردن پایبندی ایران به برجام چقدر است و اقدام یک جانبه ترامپ علیه برجام ممکن است چه بحرانی به وجود آورد.
**افزایش تنش های کلامی، برجام را به خطر می اندازد
دنیس جت درباره هشدار دکتر روحانی به آمریکا درباره بازگشت فوری به شرایط پیش از برجام و بازتاب آن در واشنگتن نیز اظهار کرد: هنوز واکنش بیشتری غیر از گفته های نیکی هیلی سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد دیده نشده است.
وی خاطرنشان کرد: راستش را بخواهید آن قدر مسایل دیگر همچون نژادپرستی و موضوعاتی شبیه آن در آمریکا جریان دارد که بیشتر وقت و انرژی مقام های دولت و ترامپ، صرف آن می شود. همین طور بحران کره شمالی را داشته ایم و به همین دلیل، ایران در اولویت نبوده است.مشاور پیشین وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد: من امیدوارم آقای روحانی وارد بازی افزایش تنش ها، شبیه آن چیزی که میان ترامپ و رهبری کره شمالی دیدیم، نشود. این چنین وضعیتی غیرسازنده بوده و مانع گرفتن تصمیم های عقلانی خواهد شد، در نتیجه وضعیت بدتر می شود.
جت یادآور شد: البته شرایط داخلی روحانی و ترامپ را هم باید در نظر داشت، اما تاسف بار خواهد بود که شاهد افزایش تنش کلامی باشیم و در نتیجه توافق به خطر بیفتد.
**اروپا، روسیه و چین، ضرورت حفظ برجام را به تیلرسون یادآور شده اند
این استاد دانشگاه پنسیلوانیا با اشاره به اینکه کشورهای اروپایی، روسیه و چین در حال گفت وگو با واشنگتن درباره ضرورت حفظ برجام هستند، اظهار کرد: این کشورها بر این باورند که ایران به برجام پایبند بوده و می خواهند برجام حفظ شود و این نقطه نظر را با وزارت امور خارجه آمریکا و شخص رکس تیلرسون در میان گذاشته اند.
جت افزود: البته من می دانم سطح ارتباط آنها با ترامپ در این زمینه چگونه بوده است. به نظر می رسد که ترامپ دیدگاه خاص خود را درباره ایران و مسایل دیگر جهانی دارد. من امیدوارم آنها به روشنی به وی یادآوری کنند که ایران پایبند به برجام بوده است و اگر تصمیم ایالات متحده اعلام خلاف آن است، خود را تنها خواهد یافت.
وی تاکید کرد: من فکر می کنم این موضوع، عامل بازدارنده جدی در واشنگتن باشد تا تصمیم عاقلانه ای بگیرد و بفهمد که منزوی خواهد شد و جایگزینی هم برای برجام در کار نیست. ما دیدیم که چقدر مسایل درباره کره شمالی پیچیده بوده و گزینه های پیش روی ایالات متحده هم هیچ کدام جالب نیستند.
این دیپلمات سابق آمریکایی در پاسخ به اینکه آیا زمان آن فرا نرسیده که کشورهای اروپایی بطور فعال تری با یکجانبه گرایی دولت ترامپ رودرو شوند؟ گفت: اتحادیه اروپا، روسیه و چین باید موضع خود را درباره برجام روشن بیان کنند. ولی به نظر من، در این مرحله ضرورتی ندارد که فعالانه و پیشگیرانه دست به عمل بزنند چون ترامپ دوست ندارد به او انتقاد شود و به قول خودش پوست نازک و حساس است.
جت با بیان این که در این مرحله، دیپلماسی پشت پرده با وزارت امور خارجه آمریکا به ویژه رهبران کنگره موثرتر است، افزود: اگر کاری بخواهد صورت گیرد، باید از راهروهای کنگره گذر کرده تا به قانون تبدیل شود و صرفا با یک فرمان ترامپ نخواهد بود. برای همین در این مرحله، رایزنی های پشت پرده بهتر پاسخ خواهد داد.
**خروج از برجام، بحران خود ساخته دیگری برای ترامپ
از استاد روابط بین الملل در دانشگاه دولتی پنسیلوانیا پرسیدیم در صورتی که ترامپ در ماه اکتبر مدعی پایبند نبودن ایران به توافق هسته ای شود، چه واکنشی را باید از کشورهای اروپایی، چین و روسیه انتظار داشت؟
دنیس جت پاسخ داد: در این صورت ترامپ یک بحران خودساخته دیگر خلق خواهد کرد که هیچ یک از طرف های دیگر توافق هسته ای با آن همراهی نخواهند کرد. در این صورت مزایای توافق هسته ای را از دست داده و مضرات خلاء این توافق را تجربه خواهیم کرد.
وی افزود: در این شرایط اتحادیه اروپا، روسیه و چین به همکاری اقتصادی با ایران ادامه خواهند داد، ولی ایالات متحده از مزایایی همچون فروش هواپیماهای بوئینگ به ایران محروم می ماند. آمریکا با شرایطی چون بحران کره شمالی روبرو خواهد شد که هیچ گزینه قابل پذیرشی برای حل آن نخواهد داشت. این حاصل حرف های تند و بی منطق ترامپ خواهد بود.
مشاور پیشین وزارتخارجه آمریکا در عین حال گفت: به نظر من هنوز فرصتی هست که راه برجام در دوره ترامپ ادامه یابد. وی مرتب از معامله های خوب و بد حرف می زند و دوست دارد که معامله کند. هرچند من او را فردی بدون اصول و راهبردی روشن می دانم.
جت خاطرنشان کرد: ترامپ ابن الوقت است و دنبال این است که چه چیزی برای منافع شخص وی خوب است. اگر زمینه ای باشد، من شک ندارم برای معامله و چانه زنی با ایران آماده خواهد بود. دیدید که حتی او گفته است آماده گفت وگو با رهبر کره شمالی است. من امیدوارم در مرحله ای ما بتوانیم وارد گفت وگو درباره مصالح مورد نظر دو کشور شویم.
منبع: الف
