بایگانی دسته ی : سیاسی

فرماندار تهران: باران نبارد ۵۲ درصد مردم تهران و البرز فاقد آب خواهند بود بخاری زغالی ۳ کارگر را به کام مرگ فرستاد سناتور آمریکایی: توافقی بر سر طرح مربوط به برجام حاصل نشده ۳ کشته در تصادف جاده «مهران» ایلام (+عکس) ظریف: اتحادیه اروپا علاوه بر حمایت علنی و گفتاری، در عمل هم حمایت خود را تقویت کند امضای قرارداد خط اعتباری ۵ میلیارد یورویی بین ایران و ایتالیا دیدار وزیر دفاع با مراجع عظام تقلید (عکس) نفتکش همچنان می‌سوزد/ شرکت ملی نفتکش: شاهد نفت ریزی به داخل آب هستیم حسن عباسی: ناکارآمدی از دولت است نه نظام/ دولت باید نسبت به اتفاقات اخیر پاسخگو باشد/ آمریکایی‌ها فکر می‌کردند ایران در حال فروپاشی است در حاشیه نشست برجامی بروکسل (عکس)

منبع: عصرایران

ده‌ها مورد عدم شفافیت در دولت رخ داده است. همه باید کمک کنیم که بتوانیم به روندی درست در زمینه شفافیت دست پیدا کنیم. در کل معتقدم روند اطلاع‌رسانی درباره حوادث اخیر شفاف نبود اما در این عدم شفافیت همه دستگاه‌ها سهیم هستند.

منبع: عصرایران

نگاه شما به زمانی که مرکز تحقیقات استراتژیک تاسیس شد، مشکلاتی که ایجاد کرد، مشکلاتی که حل کرد و دلایل عدم موفقیت آن چگونه است؟
از پیش از انقلاب که ما در پی ایجاد تحول بودیم می‌دانستیم که باید استراتژی‌ای برای ورود به این دنیای جدید داشته باشیم، این تفکر را از قبل داشتیم و بر اساس آن هم مطالعه و بحث می‌کردیم. اما در مورد اینکه سازمانی تاسیس کنیم، مسئله اولیه این بود که معمولا هر دولتی که عوض می‌شود یک تعدادی که در سطوح مدیریتی بالا هستند بیکار می‌شوند، آن موقع فکر کردیم که خیلی از اینها را که نمی‌شود اینگونه کنار گذاشت، برخی زندگی‌شان وابسته به کارشان بود و برخی هم که تفکر متفاوتی داشتند ولی در عین حال هم نمی‌خواستند از انقلاب جدا باشند. باید به نحوی اینها را مشغول و استفاده کرد.
ما فکر می‌کردیم که باید همیشه ذخائری داشته باشیم که نیروهایی که کار کرده‌اند و امتحان خودشان را هم پس داده‌اند بتوانند آنجا جمع شوند. تعبیر ما این بود که قلک انقلاب باشد. آن زمان هم که بحث سیاست‌های کلی نظام هنوز نبود. در آن فضا ما گفتیم که چنین مرکز تحقیقات استراتژیکی تاسیس کنیم.
اتفاقا در آن زمان این گروه مجمع روحانیون هم کنار رفته بودند و هدف دیگرمان هم این بود که اینها را جذب کنیم و احساس جدایی نباشد، حذف نشوند و به نحوی حضور داشته باشند، بهترین شیوه هم چنین جایی بود. جای محترمی بود و اعتبارشان هم محفوظ بود و می‌توانست آثار خوبی هم داشته باشد. به آقای خوئینی‌ها گفتم که شما معاونان خودتان را انتخاب کنید و ما هم تاییدشان می‌کنیم. همینگونه هم شد و نوعا هم معاونانشان هم از همفکران خودشان بودند. آن موقع فکر می‌کردیم که آقای فیروزآبادی جزو اینها نیست که هنوزم نیست ولی خب همینجوری عاطفی چیزایی باهم داشتند، ایشان هم آن زمان در بخش دفاعی مرکز تحقیقات بودند. آنها کارشان را شروع کردند، بعدها هم ساختمان نیاوران را آقای موسوی طراحی کرد، آن زمین را هم آقای سراج از امام برای کمیته امداد گرفته بود، جزو زمین‌های مصادره‌ای بود. بعدها هم ما به ازایش را به کمیته امداد در زمان ریاست آقای عسگراولادی دادیم.

*آن زمان که آقای خوئینی‌ها را برای ریاست مرکز انتخاب کردید عنایت داشتید که ایشان بهترین فرد برای این موضوع است یا بیشتر نگاه سیاسی داشتید که آن جماعت دور آقای خوئینی‌ها جمع می‌شوند؟
بیشتر هدفم این بود که نگذاریم نیروها مایوس بشوند بروند کار دیگری بکنند و از دست انقلاب دربروند. آنجا محور خوبی برای آنها بود، هزینه مالی چندانی هم نداشت.

*دستاورد اعضای مرکز چه بود و رابطه‌شان با شما چگونه بود؟

وقتی به انتخابات سال ۱۳۷۱ رسیدیم رابطه‌ آنها تلخ شد، قبل آن از جامعه روحانیت منشعب شده بودند، آنها فکر می‌کردند که این طرفی‌ها انحصارگرایی می‌کنند، از امام اجازه گرفته بودند، پول هم گرفته بودند، احمد آقا هم پشتیبانی‌شان می‌کرد. ما خواستیم با انشعاب آنها از جامعه روحانیت مبارز مخالفت کنیم، احمد آقا گفت امام از انشعاب آنها راضی است و ما هم گفتیم اگر امام خواسته‌اند دیگر کاری نمی‌کنیم. از همان موقع زاویه شروع شده بود. رهبری که آن موقع رئیس‌جمهور بودند هر دو طرف را به جلسه‌ای دعوت کردند که شاید دوباره به هم برسیم اما آنها قبول نکردند. آنها گفتند ما که بی‌خودی جدا نشدیم، کارهای این طرفی‌ها را قبول نداریم و راه خودمان را انتخاب کرده‌ایم. این زاویه بود و بعد از آن هم که آقا رهبر شدند اینها ته دلشان راضی نبودند و کم کم زاویه بد شد و رفت سراغ رهبری و در آن انتخابات مشکل پیدا کردند. یکدفعه ۳۰ نفرشان رای نیاورند، اول که ردصلاحیت شده بودند ولی ما تلاش کردیم و برگشتند ولی رای نیاوردند. به خاطر آن قضیه آنها رنجیدند، آقای کروبی هم که آن زمان معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید هم بود استعفا داد. به این ترتیب آنها کنار رفتند.

*یعنی حضرتعالی مطالبه را بالا بردید؟

بعد از آقای خوئینی‌ها هم برای ریاست مرکز تحقیقات بهتر از آقای روحانی سراغ نداشتم و ایشان هم گروه و رفقای همفکر خودش را آورد. طبق اساسنامه مرکز تحقیقات؛ رئیس مجمع تشخیص باید معاونان پیشنهادی توسط رئیس مرکز را تایید کند که من تایید می‌کردم و بقیه را هم که تعیین مدیران و انجام کارهاشان با خودشان است. هنوز هم همینطور است و چیزی عوض نشده است.
تحول عمده‌ای که رخ داد بعد از بازنگری قانون اساسی بود، سیاست‌های کلی نظام در قانون اساسی قبلی اصلا نبود. نقش رهبری در هدایت امور جاری کشور جایی دیده نشده بود، امام هم هیچ دخالتی نمی‌کردند و اصلا به فکر این چیزها نبودند. در بازنگری قانون اساسی مسئله سیاست‌های کلی نظام مطرح شد. قرار شد رهبری سیاست‌های کلی امور را ابلاغ کنند و دولت هم در آن چارچوب کار کند. اگر قرار باشد که حکومت دینی باشد و رهبری هم ولایت جامعه را داشته باشند طبعا باید جایی نقش‌ ایشان بروز کند، پس مقرر شد این نقش در همین سیاست‌های کلی و راهبردی باشد. مناسب‌ترین مکان برای این منظور مجمع تشخیص بود، چون قرار شد مجمع مشاور سیاست‌های کلی باشد. بعد از بازنگری قانون اساسی که قرار شد مجمع تشخیص مشاور رهبری درباره‌ی سیاست‌های کلی نظام باشند گفتیم که مرکز تحقیقات الان مسیر خود را پیدا کرده است. علاوه بر اینکه انگیزه حفظ نیروها را هم مدنظر داشتیم.

در مرکز بررسی‌ها طرح‌های پژوهشی متعددی انجام شد که معلوم نیست حتما سفارش شما بوده باشه، مثلا پروژه تحقیقاتی بزرگی به نام توسعه سیاسی نوشته شد که از درون آن گفتمان آقای خاتمی درآمد، خیلی‌ها معتقدند که شالوده دولت آقای خاتمی در مرکز بررسی‌های استراتژیک درست شده، آیا واقعا تعاملی بین حضرتعالی و آقای خوئینی‌ها در زمینه‌ی پروژه‌ی توسعه سیاسی وجود داشت یا واقعا با چراغ خاموش انجام شد؟

 

توسعه سیاسی از تفکراتی بود که در همه ما بود، ما که نمی‌خواستیم از لحاظ سیاسی نظامی بسته داشته باشیم. آنها فقط چند قدم را آمدند و از ما اسم بردند. توسعه سیاسی تفکر همه ما بود. قبل از انقلاب که زندان بودیم بحث‌های جدی با منافقان، توده‌ای‌ها و فداییان خلق درباره‌ی بحث‌های اساسی استراتژیک سیاسی داشتیم. توسعه سیاسی تفکری بود که در همه بود. در مرکز تحقیقات استراتژیک خیلی چیزی به توسعه سیاسی اضافه نکردند، بیشتر در حد شعار بود، من ندیدم که از آنجا چیز تحفه‌ای آمده باشد. بالاخره اگر نتیجه انتخابات را می‌خواهیم ببینیم، بهترین انتخابات ریاست‌جمهوری و مجلس در پایان دولت من انجام شد. هر دو انتخابات سالم، با سقف مشارکت بالا و خیلی روان انجام شد. بعد از آن دیگر چنین انتخاباتی تکرار نشد. توسعه سیاسی تفکری نبود که ما از اساس با آن مخالفت داشته باشیم ولی نقشی هم در طراحی آن نداشتیم خودشان آن کار را انجام دادند.

*ظاهرا گفته می‌شود که اولویت دولت شما توسعه اقتصادی بوده و نه توسعه سیاسی 

اصلا قبول نداشته باشید، من اصلا دستاوردی برای آنها نمی‌بینم. یک بعد توسعه سیاسی این است که ما در دنیا روابط و تعاملاتمان را درست کنیم، در زمان من این اتفاق افتاد. دولت ما که آمد همه جا تحریم بود و چیزی نداشتیم. ما یکدفعه فضای سیاسی را باز کردیم، با کشورهای منطقه مثل برادر شدیم و با غربی‌ها همکاری کردیم. به شوروی که در حد سقوط قرار گرفته بود لگد زدیم و خیلی دیگر از این امور که مصداق توسعه سیاسی بودند.

*در آن سه سالی که آقای موسوی خوئینی‌ها رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک بودند خروجی مرکز برای دولت حضرتعالی امر مفیدی داشت یا مشکلی را از شما حل کرد؟
خیر، اخیرا هم دیدم در روزنامه شرق از قول آقای عبدی نوشته بودند که ما اولین خروجی را که بردیم ایشان گفت که در حد کار رسانه‌ای است. همین‌گونه هم بود. آنها به صورت سیستمی آنجا کار نمی‌کردند، یک گروهی بودند منسجم باهم نشسته بودند می‌توانستند برای کار خودشان برنامه‌ریزی کنند.

*یعنی از نظر شما یک گعده بود؟

بله قاعدتا هم این بود، ممکن بود از آنجا فکر اجرایی و انتخاباتی هم آمده باشد. شما حالا بگویید دستاورد سیاسی اینها بیشتر از ما چه بود؟

*مثلا آقای کدیور وقتی معاون اندیشه اسلامی مرکز تحقیقات استراتژیک بود جریانی را در قم راه انداخت که بیایند درباره‌ی فقه سیاسی کار کنند. خروجی آقای کدیور آنجا کتابی است که ایشان درباره‌ی قرائت‌های مختلف از ولایت فقیه منتشر می‌کند. سوال من به عنوان یک پژوهشگر این است که آیا ما می‌توانیم کار آقای کدیور را نسبت بدهیم به دولت شما؟

نه، می‌توانید به مرکز تحقیقات استراتژیک نسبت بدهید یعنی واقعا کدیور آنجا بود و کار هم می‌کرد. بالاخره افکارش آنجا جمع شد و منتشر کرد. آنها درباره ریشه‌ای‌ترین مرکز نظام ما کار کردند. اما این کاری نبود که بخواهد به دولت بیاید یا وارد دولت شود. کاری بود که داشتند آنجا می‌کردند و ناتمام هم ماند.

*یک جناح سیاسی می‌گویند که آقای هاشمی جایی درست کرد که تمام اندیشه‌های ضدولایت‌ فقیه، ضد نظام، غرب‌گرا و … عملا آنجا فرصت تولید مثل و شکوفایی پیدا کرد و نتیجه‌اش دوم خرداد ۱۳۷۶شد.

اهل تحلیل باید هم چنین تحلیل‌هایی داشته باشند، بالاخره جریانی که اتفاق افتاده را تحلیل می‌کنند ولی از اصل اشتباه می‌کنند. خیال می‌کنند اگر اینها در مرکز تحقیقات استراتژیک نبودند در خود مجمع روحانیون مبارز این کار را نمی‌کردند. مگر در روحانیون مبارز چه مانعی داشتند که این مطالعاتی که آنجا شده بود را خیلی وسیع‌تر و راحت‌تر بدون هیچ پاسخگویی انجام دهند؟ چه مشکلی داشتند؟ اصلا تو حوزه اگر کسی بخواهد این کار را بکند، در همین تهران حالا یک گروه همفکری بیایند بخواهند جمعیتی داشته باشند، بنشینند همین فکرها و مطالعات را بکنند امکانش هست. کدیور اگر در مرکز تحقیقات استراتژیک هم نبود خودش فردی این کار را می‌کرد. همین حالا هم که رفته خارج، ثمره مرکز تحقیقاتش نیست، او الان هم این کارها را می‌کند، خیلی منظم‌تر و تبدیل می‌کند به کتاب و پخشش هم می‌کند. اشتباه می‌کنند که چنین خیال می‌کنند. هدفمان آنجا همان بود که حذف نشوند و هدف درستی هم بود، آنها خودشان همکاری با دولت را تاب نیاوردند. همکاری هم با ما نمی‌کردند، ما هم کاری به آنها نداشتیم. هدفم این بود که بنشینند هرچی می‌خواهند تحقیقات بکنند. اگر می‌خواستند تحقیقات عمل بشه رسمی بشه، باید می‌آمد دست ما عمل می‌شد. اگر می‌خواهند در کتابخانه‌هایشان نگه دارند همین الان همه می‌توانند چه جمعی و چه فردی می‌توانند این کار را بکنند.

 *در مصاحبه‌ای که با آقای حجاریان داشتیم گفتند که پیشنهاد تاسیس مرکز تحقیقات استراتژیک و شورای عالی امنیت ملی را ایشان به شما دادند. این روایت آقای حجاریان را شما تایید می‌کنید؟
من اصلا حجاریان را جزو آن گروه ندیدم. ما وقتی مرکز تحقیقات استراتژیک را تاسیس کردیم تازه به آقای خوئینی‌ها دادیم. البته اینها با نظر آقا هم بود. ما در این مسائل با‌ آقا کار می‌کردیم. وقتی آقای خوئینی‌ها رئیس مرکز شد او اینها را جمع کرد، آنها که با ما نبودند.

*اگر به صورت تاریخی بخواهیم نگاه کنیم؛ الان باز هم خروجی شاخص مرکز یعنی توسعه سیاسی را خروجی مفیدی نمی‌دانید؟ احساس نمی‌کنید که کشور به توسعه‌ی همه‌جانبه و به صورت غالب‌تر توسعه سیاسی نیاز داشت؟
توسعه سیاسی که برای ما ضرورت است، ما در شرایطی زندگی می‌کنیم که بخش زیادی از نسل جدید سیاست حاکم ما را قبول ندارند. ما فکر نکنیم که حالا هستیم و همه کارها دست خودمان است. بالاخره مگر ما چند سال دیگر هستیم. این نسل جدید تصمیم‌گیر آینده است. با این تفکری که اصول‌گرایان الان دنبال می‌کنند؛ هر روز کمتر می‌شویم و منزوی‌تر می‌شویم. این انقلاب با این آرزو خلق شده که آنرا به دست امام زمان بدهیم، با این وضعیت چگونه می‌خواهد بماند. اگر مردم با ما همکاری نکنند ما را می‌خورند. به جایی می‌رسد که خیلی آسان ما را می‌خورند. ما باید مردم را داشته باشیم. این مردم هم فقط این هیئتی‌ها و امثالهم نیستند، این مردم کسانی هستند که الان پر از دانشمند، تحصیل‌کرده از دانشگاه‌ها خارج می‌شوند. الان بچه‌های کوچک مدارس ما هم سیاسی‌اند. خبرها را می‌گیرند و می‌خوانند، همه ارتباط ماهواره‌ای دارند، اطلاعاتشان بالا است. در دوره دانش‌آموزی هم بچه‌ها سیاسی‌اند و در دانشگاه هم بینش سیاسی آنها تقویت می‌شود. ما حتما تحول خاصی لازم داریم که این نسل‌های آینده بپسندند و عاشقانه خودشان مروج باشند. اگر این کار را نکنیم به بن‌بست می‌رسیم.

*برخی  گفتند که با تغییر رئیس مرکز از آقای خوئینی‌ها به آقای روحانی فضای مرکز به سمت فضای امنیتی سوق پیدا کرد…
نه من این حرف‌ها را تایید نمی‌کنم. بالاخره آقای روحانی تفکری بودند که مردم هم به آن رای دادند. آقای روحانی که یکدفعه عوض نشد، با همان تفکرات انتخاب شد. آقای ولایتی همان تفکرات قبلی را دارند و بیشتر در جناح اصول‌گرایان است، منتها هم عاقل‌ است و هم تفکرات بهتری دارد. من همیشه با آقا مشورت می‌کردم، این دوره هم برای تعیین رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک با آقا مشورت کردم. افراد زیادی مطرح شد اما آقا قبول نکردند. گفتند اینها خودشان خوب‌اند ولی وقتی آنجا می‌روند کسانی اطرافشان جمع می‌شوند. در نهایت من آقای دری نجف‌آبادی و ولایتی را از بین جمعی پیشنهاد کردم. این دو نفر را آقا پسندیدند. به آقا گفتم از لحاظ عملیاتی آقای ولایتی را جدی‌تر می‌بینم چون همین حالا هم خیلی تحقیقات می‌کند و گروه دارد. ولی آقای دری را از ابعاد دیگری می‌پسندم. ایشان آقای دری را به یک دلیلی ترجیح داد، گفت ایشان را از اراک می‌خواهیم بیاوریم و شغل مناسبی برایشان در نظر بگیریم، ایشان مناسب‌ترین است. من اول آقای دری را دعوت کردم، آمد ولی گفت در اراک کاری مبنایی شروع کرده‌ام می‌خواهم مدرسه علمی مفصلی آنجا احداث کنم که اگر بیایم ناتمام می‌ماند. ایشان نپذیرفت و در نهایت برای آقای ولایتی حکم زدیم. در جلسه‌ای که با آقای ولایتی و مدیران مرکز تحقیقات داشتم، گفتم که اینجا مرکز تحقیقات است و هرکس که می‌تواند کمک کند بیاورید، تفکرش هرچه می‌خواهد باشد ولی اینجا مرکز تبلیغات نیست.

*در سال ۱۳۷۶ با انتقال شما از ریاست‌جمهوری به مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک هم با مصوبه شورای عالی اداری از ریاست جمهوری به مجمع تشخیص منتقل شد، به چه دلیلی این انتقال صورت گرفت؟
وقتی مجمع تشخیص مصلحت نظام تاسیس شد آقا همزمان با اینکه رئیس‌جمهور بودند رئیس مجمع هم بودند و من معاون ایشان در مجمع بودم. بعد که آقا رهبر شدند من همزمان با رئیس‌جمهوری، رئیس مجمع هم شدم. به این خاطر منتقل شد که سیاست‌های کلی که همان سیاست‌های استراتژیک هستند مناسب جایگاه رهبری است و طبیعی‌ترین مکان برای آن همان مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. من و آقا هم همین نظر را داشتیم. اصل مسئله تاسیس مجمع تشخیص این بود که باید به مسائل استراتژیک کشور بپردازد، نباید که برنامه بنویسد. در شورای عالی انقلاب فرهنگی هم همین‌گونه بود، شورای عالی انقلاب فرهنگی اول به صورت ستاد آمد یعنی اجرایی بود، بعد از مدتی هم شورا و هم ستاد بود. خود آقای خامنه‌ای هم در دوره ریاست‌جمهوری‌شان اصرار کردند که شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط باید شورا باشد و کارهای ستادی اصلا نکند. تا وقتی هم که ایشان رئیس‌جمهور بودند شورا همین‌گونه عمل می‌کرد، تا زمانی هم که من رئیس‌جمهور بودم اینگونه عمل می‌کردیم، وارد حوزه‌ی اجرایی نمی‌شدیم ولی بعدا اجرایی شد و الان هم کارشان بیشتر اجرایی است.
منبع: بهارنیوز

روزنامه بهار: پایان این هفته می‌تواند آغاز راه تازه‌ای در مسیر اجرای برجام باشد. دونالد‌ترامپ، رییس جمهور ایالات متحده چند روز دیگر بین دو راهی ادامه «توقف تحریم‌های آمریکا» و یا عبور از برجام باید دست به انتخابی بزرگ بزند که می‌تواند جامعه جهانی را تحت تاثیر قرار دهد. برخی رسانه‌های آمریکایی در روزهای اخیر از فشار مقامات ارشد امنیت ملی آمریکا به‌ترامپ برای ادامه اجرای برجام خبر می‌دهند و چنین تحلیل کرده‌اند که با وجود نارضایتی رییس‌جمهور آمریکا از توافق هسته‌ای او همچنان به ادامه اجرای آن تن خواهد داد. در نقطه مقابل گروهی دیگر بر این عقیده‌اند که‌ترامپ این بار و بر خلاف دفعات گذشته خروج آمریکا از برجام را اعلام می‌کند. در همین زمینه سیدعباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران در نشست امنیتی تهران خطاب به جامعه جهانی از آن‌ها خواست که خود را برای خروج احتمالی آمریکا از توافق هسته‌ای آماده کنند.

اینکه رییس جمهور غیرقابل پیش بینی آمریکا چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد موضوع مهمی است که در هفته اخیر طرف‌های برجام در اتاق‌های فکر خود قطعا به بررسی آن و سناریوهای احتمالی متعاقبش پرداخته اند. همزمانی نشست محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران با وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان که با حضور فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در روزهای آتی برگزار خواهد شد با اعلام تصمیم دونالد‌ترامپ این گمانه را تقویت کرده است که ایران، اتحادیه اروپا، روسیه و چین به دنبال اتخاذ موضعی واحد و هماهنگ در قبال خروج احتمالی‌ترامپ از برجام هستند. این هماهنگی در صورتی که در صحنه عمل نیز دیده شود از آن جهت حائز اهمیت است که می‌تواند زمینه ساز نوعی انزوا در موضوع برجام برای دولت‌ترامپ شود. سیاستی که در گذشته علیه کشورمان به کار می‌رفت. اما انزوای آمریکا، حتی در حد همین توافق هسته‌ای هم به همین سادگی نیست و می‌بایست برای به مرحله اجرا رساندن آن به نکاتی توجه شود که در ادامه به بخشی از آن خواهیم پرداخت.

۱ـ همراهی اتحادیه اروپا و جمهوری اسلامی ایران تا به این جا تنها در موضوع برجام بوده است. اختلافات و تنش‌ها در حوزه‌های دیگر این هماهنگی و همراهی بین این دو طرف برجام را تهدید می‌کند. پرونده‌های بازی همچون مسائل منطقه ای، حقوق بشر و. . . از جمله موضوعاتی است که می‌تواند این همگرایی را دچار اختلال کند. این موضوعات که از ابتدا بنای مذاکره درباره آن‌ها وجود نداشته با وجود آن که ارتباطی به پرونده هسته‌ای نداشته است اما می‌تواند در بلند مدت تاثیرات منفی بر دستاوردهای برجام بگذارد.

۲ـ روابط اقتصادی و قراردادهای تجاری میان ایران و کشورهای اروپایی دیگر موضوعی است که پس از توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌های اثرگذار بر اقتصاد ملی انتظار می‌رفت بیشتر از آنچه تا به حال شاهدش بودیم مورد توجه قرار بگیرد. اما آنچه در عمل شاهدش هستیم آن است که موانع آشکار و پنهانی که تحت تاثیر همان پرونده‌های بازی است در مورد یک شرح آن رفت باعث شده است که قراردادهای اقتصادی هنوز به مرحله‌ای که انتظار می‌رود نرسیده باشد.

۳ـ نوع رابطه روسیه با ایران که بیشتر از آن که بر خلاف ادعای روس‌ها رابطه‌ای راهبردی باشد در بعضی موارد همچون بحران سوریه با نوعی دور زدن ایران همراه شده است دیگر نکته‌ای است که عدم توجه به آن می‌تواند انزوای آمریکا در موضوع برجام را تحت تاثیر قرار دهد. به بیان دیگر مقامات ایران می‌بایست به این نکته دقت کنند که دولت روسیه در توافق هسته‌ای ممکن است لزوما درهمان مسیر قابل پیش بینی همراهی با ایران حرکت نکند و به سمت سیاست‌های دولت‌ترامپ بلغزد. امکان تحقق این موضوع شاید درصد اندکی باشد اما در دنیای سیاست نباید از هیچ احتمالی به سادگی عبور کرد.

به طور خلاصه می‌توان گفت که با توجه به سه مورد ذکر شده انزوای آمریکا در موضوع برجام شدنی است به شرط آنکه مسئولان کشورمان به الزامات و مقدمات آن توجه کافی نشان دهند. شاید امروز بدون توجه به این الزامات و به دلیل آنکه برجام همزمان با منافع ایران، منافع سایر کشورها را هم تامین می‌کند شاهد همراهی همه طرف‌های برجام در مخالفت با تصمیم دولت دونالد‌ترامپ مبنی بر خروج از توافق هسته‌ای باشیم اما برای تضمین بلند مدت این همراهی نیاز است که به تنش‌های موجود و واقعی میان ایران و غرب توجهی جدی نشان داده شود، روابط اقتصادی، فرهنگی، نظامی، امنیتی و سیاسی میان ایران و اروپا سیر صعودی داشته باشد و به کشورهایی همچون روسیه به عنوان شریکی «کاملا قابل اعتماد» نگریسته نشود.
منبع: بهارنیوز

* قانون اساسی در مورد انتخاب رهبر چه می گفت؟
طبق اصل صد و هفتم قانون اساسی کشور که در سال ۵۸ با رای مردم اجرایی شد، در این شرایط باید خبرگان ملت، فردی واجد صلاحیت مرجعیت را که دارای بینش سیاسی و توانمندی در اداره کشور باشد به رهبری برمی‌گزیدند و در صورتی که فردی را شایسته این مقام نمی‌یافتند، در قانون این امکان وجود داشت که خبرگان گروهی از مراجع واجد صلاحیت (۳ تا ۵ نفر) را به عنوان شورای رهبری انتخاب کنند تا با هم اداره کشور را به عهده بگیرند.
لازم است گفته شود که دانستن تفاوت اجتهاد و مرجعیت برای فهم تمام این مطلب ضروری است. مجتهد کسی است که توانایی استنباط و فهم احکام دین از منابع فقهی را دارد و می‌تواند حکم دین را در موارد مختلف تشخیص دهد؛ اما مرجع تقلید کسی است که نظریات فقهی خود را در کتابی که معمولا توضیح المسائل نامیده میشود منتشر کرده باشد و در یک کلام علاوه بر اجتهاد، مقلدانی داشته باشد که از او تقلید می‌کنند و وجوهات شرعی خود را در اختیار او قرار می دهند.

**باید یک مرجع تقلید واجد صلاحیت رهبری به عنوان رهبر بعدی انقلاب با رای نمایندگان مجلس خبرگان انتخاب می‌شد.
چرا شورای رهبری انتخاب نشد؟
مجلس خبرگان رهبری در اولین تصمیم‌گیری خود باید بین دو گزینه رهبری یک فرد دارای صلاحیت و یا شورای رهبری انتخاب می‌کرد. آیت الله خامنه ای در این رای گیری، از موافقان رهبری شورایی بودند ولی اکثریت اعضای خبرگان با قاطعیت با رهبری شورایی مخالفت کردند؛ سه بار تعداد مخالفان رهبری شورایی شمرده شد و هر سه بار اکثریت خبرگان مخالف رهبری شورایی بودند. قانونا و شرعاً تنها راه ممکن، انتخاب یک فرد به عنوان رهبر بود.

**اکثریت اعضاء خبرگان با قاطعیت با رهبری شورایی مخالفت کردند.
چرا رهبر از میان مراجع تقلید آن زمان، انتخاب نشد؟
با اینکه لیست‌های مختلفی از حالت های مختلف رهبری شورایی نوشته شده بود ولی وقتی این گزینه در خبرگان رای نیاورد، تنها راه، رای گیری برای رهبری افرادی بود که گمان می رفت صلاحیت این منصب را داشته باشند. قانوناً انتخاب رهبر به دو سوم آرای نمایندگان خبرگان نیاز دارد. گزینه های مختلفی در مجلس خبرگان مطرح شد ولی اکثر اعضای مجلس خبرگان که همگی مجتهد هستند، هیچکدام از آن بزرگواران را هر چند که مرجع تقلید بودند، دارای صلاحیت رهبری نمی دانستند؛ حتی در مجلس خبرگان برای رهبری یکی از مراجع بزرگوار آن زمان، یعنی آیت الله گلپایگانی رای گیری شد ولی ایشان تنها ۱۴ رای موافق و ۶۱ رای مخالف داشتند.
طبق قانون وقتی رهبری شورایی رای نیاورده و باید فردی به عنوان رهبر انتخاب شود، باید قانوناً آن فرد علاوه بر مرجعیت، صلاحیت رهبری هم داشته باشند اما طبق نظر خبرگان هیچکدام از مراجع زنده زمان صلاحیت رهبری را نداشتند…. کار، گره خورده بود… قانون اساسی موجود برای انتخاب رهبر بعدی کافی نیست و اندیشیدن چاره ای برای این وضعیت بیشتر از هر نهادی، بر عهده مجتهدان منتخب مردم در مجلس خبرگان بود.

**اکثر اعضای مجلس خبرگان که همگی مجتهد هستند، هیچکدام از مراجع تقلید آن زمان را دارای صلاحیت رهبری ندانستند.
ماجرای بازنگری در قانون اساسی چه بود؟
در همین زمان نظر خبرگان به نامه ای که امام خمینی تقریبا چهل روز پیش از این نوشته بودند جلب می شود تا شاید نظر امام و تیزبینی شان بتواند بار دیگر مسائل پیش روی انقلاب را حل کند. مسئله این بار این بود که قانون اساسی نمی توانست راهگشا باشد؛ چون فقط دو راه (شورای رهبری یا انتخاب رهبر از میان مراجع تقلید) در قانون پیش بینی شده بود که هیچکدام در مجلس خبرگان رای نیاورد. امام راحل حدودا چهل روز قبل از ارتحالشان، این واقعه را به نحوی پیش‌بینی کرده و برای آن چاره اندیشیده بود. امام در ۴ اردیبهشت ۶۸، گروهی بیست نفره را برای اصلاح و بازنگری قانون اساسی تعیین کردند.

** مجلس هم طبق فرمان امام ۵ نفر را به این گروه بیست نفره اضافه کرد.
امام خمینی، ریاست این مجمع را بر عهده آیت الله خامنه ای گذاشته بودند و به این گروه فقط دو ماه فرصت داده بودند تا بخشی هایی از قانون اساسی را اصلاح کرده و قانون اساسی جدید را برای تایید به رای مردم بگذارند؛ امام در این حکم، اهمیت این کار را این گونه متذکر شدند: «رفع نقایص آن (قانون اساسی) یک ضرورت اجتناب ناپذیر جامعه اسلامی و انقلابی ماست و چه بسا تاخیر در آن موجب بروز آفات و عواقب تلخی برای کشور و انقلاب گردد. و من نیز بنا بر احساس تکلیف شرعی و ملی خود از مدتها قبل در فکر حل آن بوده‌ام.» مجمع بازنگری و اصلاح قانون اساسی، از همان زمان برای بررسی مواردی که در فرمان امام به اصلاح نیاز داشت جلسه تشکیل داد تا پس از اصلاح، قانون اساسی جدید به رای مردم گذاشته شود.

**امام خمینی حدودا چهل روز قبل از فوتشان، این واقعه را به نحوی پیش بینی کرده بودند و برای آن چاره اندیشیدند.
رهبر باید مرجع تقلید هم باشد یا اجتهاد کافی است؟
پس از آنکه کارشناسان مواردی از ناکارآمدی یا گره هایی اجرایی و مدیریتی در اولین قانون اساسی جمهوری اسلامی را پس از یک دهه تجربه عملی حکومت داری تشخیص دادند، آیت الله مشکینی به امام خمینی نامه ای می نویسد و نظر امام را درباره اصلاح قانون اساسی جویا می شود؛ امام تصمیم گیری را درباره همه موارد به اعضاء گروه بازنگری می سپارند و فقط نظرشان را در مورد یک نکته خاص بیان می کنند تا در ادامه راه انقلاب مشکلی باقی نماند؛ مسئله شرط مرجعیت برای رهبری نظام. پاسخی که ۳۵ روز بعد، گره قانون اساسی را بعد از رحلت امام باز می کند. پاسخ تاریخی امام به آیت الله مشکینی درباره کافی بودن شرط اجتهاد برای رهبری و لازم نبودن مرجعیت را با هم بخوانیم:
حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای حاج شیخ علی مشکینی – دامت افاضاته
پس از عرض سلام، خواسته بودید نظرم را در مورد متمم قانون اساسی بیان کنم. هرگونه آقایان صلاح دانستند عمل کنند. من دخالتی نمی کنم. فقط در مورد رهبری، ما که نمی توانیم نظام اسلامی مان را بدون سرپرست رها کنیم. باید فردی را انتخاب کنیم که از حیثیت اسلامی مان در جهان سیاست و نیرنگ دفاع کند. من از ابتدا معتقد بودم و اصرار داشتم که شرط «مرجعیت» لازم نیست.
مجتهد عادل مورد تأیید خبرگان محترم سراسر کشور کفایت می کند. اگر مردم به خبرگان رای دادند تا مجتهد عادلی را برای رهبری حکومتشان تعیین کنند، وقتی آنها هم فردی را تعیین کردند تا رهبری را به عهده بگیرد، قهری او مورد قبول مردم است. در این صورت او ولیّ منتخب مردم می شود و حکمش نافذ است. در اصل قانون اساسی من این را می گفتم، ولی دوستان در شرط «مرجعیت» پافشاری کردند، من هم قبول کردم. من در آن هنگام می دانستم که این در آینده نه چندان دور قابل پیاده شدن نیست. توفیق آقایان را از درگاه خداوند متعال خواستارم. والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته
روح الله الموسوی الخمینی

………………………………………………

* گفتنی اینکه، منتقدان می‌گویند طبق قانون اساسی، شرط رهبری مرجعیت و اجتهاد بوده و از آنجا که رهبری در آن زمان مرجع و مجتهد نبوده انتخاب او  خلاف قانون اساسی بوده است. همچنین در همین ویدیو  که اخیرا از جلسه مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۸ منتشر شده رهبری خطاب به اعضای مجلس می‌‌گویند که برای رهبری، از منظر فنی و شرعی صلاحیت ندارند.
منبع: بهارنیوز

گروه سیاسی: سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به وضعیت بازداشتی‌های اعتراضات اخیر گفت: رقم کل بازداشتی‌ها بین ۲۷۰۰ تا ۳۲۰۰ نفر بوده و تقریبا تمامی کسانی که صرفا اعتراضی در مورد مسائل معیشتی و اقتصادی داشتند آزاد شدند، اما عاملین و آمرین اصلی که کمتر از صد نفر بودند، شدیدا مورد برخورد قرار می‌گیرند.


بهروز نعمتی که با لیست امید وارد مجلس شد با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته درباره بازداشتی‌های اعتراضات اخیر و برگزاری جلساتی در این زمینه گفت: بازداشتی ها سه گروه هستند. یک گروه عاملین اصلی و آمرین که طراحی اعتراضات و آتش زدن اماکن عمومی را بر عهده داشتند و اقدام به ساختارشکنی کردند. این افراد کمتر از صد نفر هستند و طبق خواسته مردم، قوه قضائیه و نهادهای امنیتی باید شدیدا با آنها برخورد شود.

وی افزود: گروه دوم تحت تاثیر قرار گرفتند و از روی غفلت و احساسات در این اعتراضات حضور داشتند که جمعیت آنها هفت هشت برابر نیروهای اولیه است که این افراد ظرف امروز و فردا با وثیقه یا تعهدنامه آزاد می شوند. این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: گروه سوم کسانی هستند که اعتراضاتی در مورد مسائل معیشتی و اقتصادی و موضوعات مختلف داشتند. تعداد اینها هم به اندازه گروه دوم است تقریبا همه این افراد تا دیروز بعد از ظهر آزاد شده و تعیین تکلیف شدند.

سخنگوی هیات رئیسه مجلس با بیان اینکه رقم کل بازداشتی‌ها در اعتراضات اخیر بین ۲۷۰۰ تا ۳۲۰۰ نفر بوده است، اظهار کرد: با توجه به اینکه برخی از آنها در دو ضابط پاسخگو بودند، آمارشان از سوی هر دو نهاد ارائه شده است. نعمتی با اشاره به درخواست سه فراکسیون سیاسی مجلس برای تشکیل کمیته حقیقت یاب جهت بررسی حوادث اخیر گفت: به نظرم اگر این کمیته متشکل از نمایندگان هر سه فراکسیون تشکیل شود، به نفع مجلس و کشور است و اغراض سیاسی هم در آن دخیل نمی شود و گزارش نهایی نیز با تایید سه فراکسیون ارائه خواهد شد.

وی در پایان تصریح کرد: البته برخی فراکسیون ها زحماتی برای پیگیری این موضوعات کشیده اند، اما تشکیل کمیته حقیقت یاب با ترکیب سه فراکسیون مفیدتر است و این موضوع باید بین فراکسیون‌های مجلس تصمیم‌گیری شود.
منبع: بهارنیوز