بایگانی دسته ی : سبك زندگی‌

ماهنامه دنیای فوتبال – رضا شجیع: بخش اعظمی از تولیدات رسانه ای، همواره به ورزش حرفه ای و قهرمانی اختصاص می یابند و آن دسته از اخباری که از روی اجبار و تکلیف از بالا به موضوعات ورزش همگانی می پردازند، عملا طرفدار چندانی ندارند و تنها دانسته های مردم مبنی بر این که «ورزش مفید است» را به آن ها یادآور می شوند.

انگار همه می دانند و به مفیدبودن ورزش یقین دارند. اما باز هم کسی ورزش نمی کند و بارزترین خروجی رسانه ها به ویژه رسانه ملی در سال های اخیر، تولید بی نهایت ورزش دوست ساکن و یا تماشاگر ورزشی بوده است. اما این نوشتار، فرصت مناسب و بی بدیلی است تا ساختارهای معیوب اجتماعی که به نوعی مسئول ناکارآمدی نهاد ورزش هستند را به بوته نقد بکشانیم.

مردم ایران ورزش نمی کنند و علی رغم میلیاردها تومان هزینه دولتی در ورزش ایران، عملا توسعه ای اتفاق نمی افتد. در بخش اول این نقد ساختاری، به سراغ مدیریت شهری می روم و سپس نقش نهادهای آموزش، دانشگاه، اقتصاد و سیاست را مورد بررسی قرار خواهم داد.

فوتبال، دارای کارکردهای سیاسی فراوان در جامعه جهانی و البته امروز ایران است. به  دور از نگاه ابزاری سیاست به ورزش- که نگاه ذاتی سیاست به تمامی امور محسوب می شود- این کارکردها همواره منفی نیستند و در مواردی، چنان آثار مثبتی در کوتاه ترین زمان و با کم ترین هزینه به بار می آورند که کم تر پدیده ای در جامعه، از چنین قدرتی برخوردار است. در ادامه، برخی از مهم ترین این آثار را به طور اجمالی مورد بررسی قرار می دهیم:

الف) تحکیم یا تخریب ارزش های انسانی

فوتبال، مانند تیغی دو لبه می تواند ارزش های اجتماعی را تقویت و در مواردی، آن ها را نابود سازد. گواه تاریخی این امر، آتش بس میان کشورهای متخاصم در زمان برگزاری بازی های المپیک بوده است. این درحالی است که در برهه هایی از تاریخ، مانند بازی های ۱۹۷۲ مونیخ، همین المپیک بهانه ای برای تسویه حساب های سیاسی و البته نمایش قدرت به شمار می رفته است.

شواهد بسیاری بر درستی این واقعیت که بازیکنان فوتبال می توانند به یکی از اصلی ترین نمادهای اجتماعی تبدیل شوند، وجود دارد. به عنوان مثال، در نظرسنجی خبرگزاری بی بی سی در اواخر سال ۲۰۰۲، درباره محبوب ترین چهره های تاریخی انگلیس، به نام «بزرگ ترین های بریتانیا»، نام دیوید بکهام، در مرحله اول نظرسنجی در فهرستی صدنفره، در کنار شخصیت هایی چون شکسپیر، نیوتون، چرچیل، تاچر و حتی ملکه الیزاب قرار گرفت.

به نظر می رسد، برجسته سازی افرادی همانند دیوید بکهام که نماد طبقه کارگر محسوب می شوند، در راستای سیاستی هوشمندانه طراحی شده است. به دلیل حساسیت موضوع، ضروری است توضیحات بیش تری در این زمینه ارائه دهیم.

با توجه به واقعیت های تلخ جهان مدرن، نظام های سرمایه داری ناگزیرند تعلق داشتن به طبقه کارگر را به یک «ارزش اجتماعی» تبدیل کنند تا «تبعیض» و «نابرابری ساختاری»، وضعیتی شکننده و بحرانی برای طبقه سرمایه داری ایجاد نکند. البته این سیاست، الزاما توسط دولت دنبال نمی شود، بلکه رسانه ها و دیگر نهادهای اجتماعی نیز در گسترش آن دخیل هستند.

ب) هم بستگی ملی، هم گرایی قومیتی

بهره گیری از فوتبال برای تقویت هویت ملی و خَلقِ «ما»ی ملی، منحصر به دولت هایی با شکاف های تاریخی نیست؛ بلکه بسیاری از کشورهای اروپایی نیز طی یک سده اخیر، به دلیل مهاجرت و حضور اقلیت های غیربومی، با تغییراتی رو به رو شده اند و مسئله گره زدن این گروه های اقلیت به متن جامعه، به معضلی جامعه شناختی تبدیل شده است.

فوتبال، عرصه ای است که هم اکثریت را نسبت به پذیرش اقلیت دعوت می کند و هم اقلیت را تدریجا با ایجاد حسی مشترک، نسبت به اکثریت و خَلق «ما»ی ملی با کثریت جامعه درمی آمیزد. جوک هرمس، که موضوع حضور سیاه پوستان در تیم ملی هلند را مورد بررسی قرار داده است، در این باره چنین می نویسد:

«گرچه حضور سیاه پوستانی چون رود گلیت، برای برخی هلندی ها به محلی برای انتقاد تبدیل شده، اما نه به گونه ای که نتوان آن ها را در تیم ملی جای داد. مردان هلندی هرچند خواهان تیمی کاملا سفید باشند، اما در هر حال ملت خود را شبیه قلعه ای باستانی می بینند که بازیکنان در رقابت های ملی، فارغ از رنگ و نژاد، همانند جنگجویان و مبارزان آن هستند.»

در این میان، اکثر نظام های سیاسی می کوشند با ترویج نوع خاصی از اخلاق فوتبالی، نمادسازی در ورزشگاه ، خلق سرودها و آهنگ های ورزشی، پوشش گسترده رسانه ای و غیره، از فوتبال در جهت هم گرایی ملی و در برخی موارد، نماد کارآمدی استفاده کنند. با این حال، همواره از فوتبال، به عنوان سوپاپ اطمینانی برای کنترل تنش ها و مخالفت های اجتماعی، استفاده شده است و در مقابل، در مواردی، سکوی ورزشگاه ها با اعتراضات سیاسی نیز همراه بوده است.

در این میان، رقابت های ملی، تنها عرصه بازی های فوتبال نیست و به نظر می رسد در جوامعی که دارای گسل های قومی، مذهبی و زبانی فعال هستند، رقابت ها و تیم های باشگاهی نیز اهمیت فراوانی برخوردار شوند. اگر تیم های فوتبال بر روی رمزها و شکاف های (واقعی یا تصوری) اجتماعی قومی، مذهبی و  زبانی قرار گیرند، نه تنها به حفظ و ارتقاء انسجام اجتماعی یاری نخواهند رساند، بلکه به بستری فعال برای عوامل واگرا و یا ایجاد نفرت های قومی و مذهبی تبدیل خواهندشد.

تیم های ملی یا باشگاهی، با تاکید بر هویت های فروملی، زمینه را برای غیرت سازی های مختلف در درون یک جامعه فراهم می آورند و ارگ جامعه ای به دلایل داخلی و خارجی، دارای پتانسیل های واگرایی باشد، فوتبال می تواند تسریع کننده فروپاشی اجتماعی و حتی سرزمینی باشد؛ کشورهای حوزه بالکان و یوگسلاوی سابق و اسپانیا، مثال های آشکاری در این زمینه هستند. تیم های ملی با ایجاد یک گروه خودی، درصدد تمایز بخشی با گروه غیر بر می آیند و مطابق با آن، به نمادسازی و حتی تاریخ سازی می پردازند که در بسیاری موارد در تقابل با نمادها و آیین های ملی است.

 

تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز، از جمله مواردی است که به بستری برای طرح اهداف واگرایانه برخی گروه ها تبدیل شده است. به عبارت دیگر، جریان پان ترکیسم (جریانی قائل به برتری نژاد ترک) که در سال های اخیر فعالیت های متعددی را در مناطق آذری نشین ایران انجام داده است، می کوشد تا از تیم تراکتورسازی، برای بسط گفتمان قوم گرایی بهره برداری کند.

فوتبال می تواند روی فرهنگ سیاسی یک کشور تاثیر بگذارد و در کشورهایی که بیش تر به دلایل فرهنگی، مشارکت سیاسی وجود ندارد، گامی هر چند ضعیف به سوی فرهنگ مشارکت سیاسی بردارد. این در حالی است که ورود اعضای یک تیم ورزشی به عرصه سیاست، به طور طبیعی راه ورود هواداران آن تیم به این عرصه را باز می کند. به همین دلیل، امروزه و در دنیای معاصر، معمولا در موقع انتخابات، جناح های سیاسی سعی می کنند ورزشکاران مشهور را نیز در لیست انتخاباتی خود قرار دهند و حداقل این که، سعی می کنند نظر حمایتی آن ها را از یک حزب یا شخص را به دست آورند.

مسئله ای که در این جا وجود دارد، مسئله مطلق انگاری در پیروی از الگو و سلب اندیشه است. به عبارت دیگر، تبدیل ورزشکار به الگوی کامل هواداران، باعث می شود هواداران به قضاوت و اندیشه سیاسی ورزشکار محبوب خود احترام بگذارند و بدون هیچ گونه تحلیلی از شخص یا حزب سیاسی مد نظر ورزشکار خود، حمایت کنند. از این روست که مربیان باتجربه و  پیشکسوت، معمولا ورزشکاران خود را از ورود به عرصه های سیاسی منع می کنند و خطرات ورود ناآگاهانه به سیاست را به آن ها یادآور می شوند.

زیرا آن ها به دنبال بررسی اهداف، موشکافی شخصیتی و چرایی سیاستمداران نیستند؛ از نظر آنان، تایید و حمایت بازیکنان مورد علاقه شان کافی است. از این رو، این نوع حمایت سیاسی که فارغ از اندیشه های ریشه دار سیاسی است، بسیار سست و گذرا است و تنها زمینه ایجاد اعتماد به نفس کاذب در سیاستمداران را فراهم می آورد. نمونه چنین اعتماد به نفسی را می توان در کاندید شدن برخی روسای سازمان تربیت بدنی کشور در انتخابات ریاست جمهوری جست و جو کرد.

۳- قدرت سیاسی: دوره سیاسی سیاستمداران، معمولا بعد از دوره هایی چهار یا هشت ساله به اتمام می رسد. ولی به کمک فوتبال می توان همچنان بر روی موج رسانه ای باقی ماند و از آن، برای بازگشت سریع تر به قدرت سیاسی کمک گرفت.

نکته مهمی که در این جا باید به آن اشاره کرد، حاکمیت نوعی «داروینیسم سیاسی» در اکثر پدیده های اجتماعی و به ویژه فوتبال است. براساس این رویکرد، تکثیر بدی ها و ارتباطات مخرب غیررسمی در محیط های سیاسی و حاکمیت آن ها، منجر به وضعیتی می شود که در آثار آن، ماندگاری در محیط، تنها به دلیل تطبیق با این روابط و بدی ها اتفاق می افتد.

فوتبال به دلیل برخورداری از ظرفیت های سیاسی، توانسته است به وسیله دولت های ضداستعماری و یا ورزشکاران کشورهای جهان سوم، در معرفی چهره زشت استعمار، ایفای نقش کند. مثال های آن بسیار است که از جمله می توان به اقدام نمادین مارادونا، علیه اشغال جزایر آرژانتینی مالویناس، توسط انگلیس اشاره کرد.

این در حالی است که کوچک ترین حق هر سرزمینی، داشتن یک تیم فوتبال مستقل است که از برخی ملل نظیر اسکاتلند، سلب شده است. در این میان، برخی پا را فراتر گذشته و از فوتبال، به عنوان سلاحی در دست استعمار نوین یاد کرده اند. از نظر آنان، تولید انبوه غفلت توسط فوتبال، سلب اندیشه، انحراف اذهان و ترویج فرهنگ های وارداتی، از جمله دلایلی هستند که فوتبال را به ابزاری برای استعمال جدید تبدیل کرده است.

بنا بر شواهد تاریخی بسیار، جامعه تاریخی ایران، جامعه ای کوتاه مدت به شمار می رود. در این جامعه، تغییرات- حتی تغییرات مهم و بنیادین- غالبا عمری کوتاه داشته اند. این، بی تردید نتیجه فقدان یک چارچوب استوار و خدشه ناپذیر قانونی است که می توانست تداومی درازمدت را تضمین کند. در چنین جامعهای، میزان تحرک اجتماعی، غیرقابل تصور بوده و در بسیاری از موارد، زمینه ساز چالش های فراوانی برای جامعه همواره در حال گذار ایران بوده است.

گویاترین واژه برای توصیف ماهیت کوتاه مدت جامعه ایران، اصطلاح «خانه کلنگی» است. بیش تر این خانه ها، بناهایی هستند که بیش از سی (یا حتی بیست) سال ندارد و اغلب از شالوده و اسکلتی مناسب نیز برخوردارند. در موارد معدود، ممکن است این خانه ها فرسوده شده و نیاز به مرمت یا بازسازی داشته باشند، اما آن چه سبب محکومیت آن ها می شود و در نهایت ساختمان را بی ارزش قلمداد می کند و فقط ارزش زمین را به حساب می آورد، این داوری است که معماری این ساختمان ها و یا طراحی داخلی آن ها، بنا بر آخرین مد و پسند روز، کهنه شده است.

 

بنابراین، به جای نوسازی آن خانه یا هر بنای دیگر و افزودن بر سرمایه های ملموس و غیرملموس موجود، کل آن ساختمان به دست مالک یا خریدار، ویران می شود و بنایی جدید بر زمین آن بالا می رود. از این روست که می توان جامعه کوتاه مدت ایران را «جامعه کلنگی» و مدیریت صاحب این تفکر را «مدیر کلنگی» نامید.

در چنین جامعه ای، ورزش و در این مجال، فوتبال نیز به عنوان یکی از مهم ترین پدیده های اجتماعی، از این رویه تاریخی مستثنا نیست و همواره در معرض این خطر است که هوا و هوس کوتاه مدت جامعه، با کلنگ به جانش افتد. از آن جا که تداوم دراز مدتی در میان نیست، همواره شاهد تغییرات اساسی در دوره های کوتاه زمانی هستیم و بخش اعظمی از انرژی مدیریت ها صرف تخریب ساخته ها و برنامه های دوره های پیشین می شود و در این میان، ساختارسازی و سرمایه های انسانی، به دست فراموشی و یا بی توجهی سپرده می شود.

با توجه به آن چه گفته شد، کوتاه مدت بودن جامعه و مدیریت، هم علت و هم معلول فقدان ساختار در فوتبال ایران است. این فقدان ساختار، به نوبه خود، نتیجه رفتارهای خودسرانه و بدون برنامه بسیاری در جهت اکتساب و حفظ قدرت در دوره های مختلف زمانی بوده است. در همین راستا، ریشه های تفاوت های فوتبال ایران با فوتبال مترقی و درازمدت اروپا را می توان در همین امر جست و جو کرد. آن چه مسلم است این است که نشان های ماهیت کوتاه مدت فوتبال در ایران- که بخش قابل توجهی از آن بنا به دلایل سیاسی است- در سراسر تاریخ این ورزش، یافت می شود و زمینه ساز بروز پیامدهای نامطلوب و بی اخلاقی های بسیاری در این راستا بوده است. در این جا ضروری است به ویژگی های عمده این ماهیت اشاره کنیم و رابطه آن را با سیاست، به گونه ای مختصر تحلیل کنیم:

•    مشروعیت قدرت

•    بی اعتبار شدن شاخص های شایستگی

یکی از ویژگی های عمده فوتبال کوتاه مدت در ایران، برخورداری افراد صاحب منصب از مشروعیت فراوان، حمایت و منابع فراوانی است که دولتی بودن فوتبال نیز به میزان قابل توجهی آن را تشدید کرده است. در چنین حالتی، قوانین، به سرعت تغییر می کنند و همه امکانات در راستای ماندگاری و افزایش قدرت افراد صاحب منصب، بسیج می شوند.

فوتبال به واسطه اثربخشی پنهان و آشکار خود، همواره به عنوان منبعی از قدرت، مورد توجه سیاستمداران بوده و دستاویز سهم خواهی های سیاسی بسیاری در طول تاریخ بوده است. این ویژگی و ماهیت کوتاه مدت جامعه ایرانی را یک جا در نظر بگیرید تا دلایل ایجاد شرایط موجود، به طور مشخص تری برای شما آشکار شود.

آن چه به عنوان تلاش فیفا برای اصلاح اساسنامه فدراسیون ها در کشورهای مختلف و البته ایران یاد می شود، اصلاح همین رویه کوتاه مدت و حداقل قطع دخالت مستقیم دولت در امور فوتبال است؛ امری که در ایران با یک تناقض بارز همراه است: دولت باید از چیزی حمایت کند که حق دخالت در آن را ندارد. به عبارت دیگر، رابطه دولت و فوتبال در ایران، به مثابه رابطه قیّمی است که فرزندخواندگی یتیمی پولدار را برعهده گرفته تا هم او را در آغوش محبت خود بگیرد و هم از ثروت و نام و نشان بی انتهای وی بهره مند شود.

حال، وضعیتی را در نظر بگیرید که این قیّم، در دوره های زمانی کوتاه، جای خود را به قیم های بی شماری داده است که هر کدام سعی کرده اند بنا به ظرفیت خویش، تربیت ها و کارکردهای پیشین را زیر سوال ببرند و روشی جدید برای تربیت این یتیم برگزینند و باز وضعیتی را در نظر بگیرید که یک نیروی خارجی و یا یک نهاد قانونی (مانند فیفا) وارد شده و از والد می خواهد دخالت در امور فرزند و همچنین باید و نباید کردن برای وی را متوقف کند. به نظر شما عاقبت این یتیم چه خواهدشد؟

در یک وضعیت ایده آل، مدیران، مشروعیت خود را از مردم، قانون، شناخت، تخصص و توانمندی خود دریافت می کنند و چنین است که با حضور در یک منصب مدیریتی، به جایگاه، نهاد، سازمان و باشگاه خود، مشروعیت می بخشند. در چنین حالتی، قوانین و حتی عرف رایج در جامعه نیز خدشه ناپذیر می شود و هیچ کس یا گروهی برای جایگاهی که نباید، دندان تیز نمی کند.

این در حالی است که در جوامع کوتاه مدت، به علت نبود ساختار و برنامه بلندمدت، دیوار تخصص، کوتاه است و هر کس با هر میزان تخصص و شناخت، تنها به دلایل سیاسی و صلاح دید مرجع قدرت، در مناصب مدیریتی قرار می گیرد و برخلاف وضعیت های ایده آل، این فرد یا مدیر است که مشروعیت لازم را از جایگاه خود دریافت می کند و البته بنا بر همین مشروعیت، به خود اجازه می دهد کلنگ را بردارد و به جان سیستم تحت مدیریتی خود بیفتد.

بی اعتباری شاخص های شایستگی

از مطلب فوق چنین بر می آید که فوتبال کلنگی، خود معلول وضعیتی است که شاخص های شایستگی در آن نابود می شود. از آن جا که افراد بر مبنای شایستگی به جایگاه های خود دست نیافته اند، توانایی کسب و حفظ قدرت به هر قیمتی که شده، مبنای شایستگی محسوب می شود.

به نظر می رسد کم تر گروه سیاسی ای وجود داشته باشد که فوتبال را دست کم بگیرد و نسبت به آن بی تفاوت باشد. با این حال، ماهیت کلنگی فوتبال ایران، منجر به امنیت پایین شغلی شده است و پول و نحوه توزیع منافع، به راحتی می تواند افراد و حتی تصمیمات شان را تغییر دهد.

در این جا برای توصیف این ویژگی فوتبال ایران، ضروری است به تفاوت میان رشد و توسعه اشاره کنیم؛ زیرا آن چه در سال های اخیر شاهد آن بوده ایم، «رشد» بوده است و نه «توسعه». توسعه، مبتنی بر چیزی که شخص دارد نیست، بلکه چیزی است که شخص با آن چه که دارد می تواند انجام دهد.

توسعه، بیش تر در کیفیت، منعکس است نه در سطح فوتبال، زمانی توسعه می یابد که توانایی و تمایل بهبود کیفیت زندگی صاحبان منافع خود و سایر نهادهای مرتبط را افزایش دهد. به عبارت دیگر، مدیریت نمی تواند در افراد، توسعه ایجاد کند، بلکه می تواند کوشش های آن ها را در مسیر توسعه یافتن، تشویق و تسهیل کند. این در حالی است که رشد، افزایش در اندازه یا تعداد است؛ اما توسعه، افزایش در شایستگی است.

فوتبال ایران از این نظر، توسعه یافته محسوب نمی شود که هیچ سیستم، برنامه جامع و یا چرخه ساختارمندی برای استعدادیابی، بازیکن سازی، پرورش مدیر و مربی و البته فرهنگ پروری، حداقل در بلندمدت نداشته است. اگر هم داشته، پس از مدتی کوتاه و با انتقال قدرت، تخریب شده است. در این میان، سرمایه فکری نیز دستخوش سطحی نگری ها قرار گرفته و در بلندمدت، ویژگی های یادگیری فعال برنامه محوری و البته عمقی نگری خود را از دست داده است.

نکته مهمی که در این جا باید اشاره شود، این است که محدودیت های اصلی توسعه فوتبال ایران، درونی و خودتحمیل بوده و به تفاوت ها و تعارض های آن مربوط می شود. به طور کلی، میان آن چه ادعا می شود و آن چه عمل می شود، تفاوت بارزی وجود دارد.

منبع: برترینها

یکی از خاصیت های انتخابات این است که به فراخور فضای رقابتی آن بعضی از مشاغل را با خودش درگیر می کند و به کسب و کار بعضی دیگر حسابی رونق می بخشد.

 

 

 

ناگفته نماند که این روزها در کنار عکاس های پرتره عکاس های خبری هم روزهای پر رفت و آمدی را سپری می کنند علی الخصوص که بخواهند عکاس ستاد انتخاباتی باشند چون در این شرایط مجبورند برای پوشش همه نشست ها و سفرهای استانی یک کاندید پا به پایش همه جا را گز کنند.

 

 

 

برای همین در کنار همه شغل هایی که در بالا ذکر شد به شغل نوظهوری می توان اشاره کرد که این روزها شاغلان آن به خاطر ایام انتخابات به کسب و کار مشغول هستند. ادمین های تلگرام که برای گذران زندگی و چرخ کانالشان از راه انتشار پست های تبلیغاتی امرار معاش می کنند در کنار همه آگهی های مختلف بخش عمده ای از پست های تبلیغاتی کانالشان را به آگهی های انتخاباتی نامزدهای انتخاباتی اختصاص می دهند.

منبع: برترینها

اشتباهات مردان در زندگی زناشویی ,ما در اینجا تعدادی از عادات مشابه در بیشتر آقایان را برایتان آورده ایم، تا با خواندن آنها بدانید که این رفتار مختص همسر شما نیست و در رفتار اکثر آقایان دیده می شود. یادتان باشد، هیچ انسانی کامل نیست.

اشتباهات مردان در زندگی زناشویی, ما در اینجا تعدادی از عادات مشابه در بیشتر آقایان را برایتان آورده ایم، تا با خواندن آنها بدانید که این رفتار مختص همسر شما نیست و در رفتار اکثر آقایان دیده می شود. یادتان باشد، هیچ انسانی کامل نیست.

به گزارش سلامت، ثابت شده زنان نسبت به مردان طول عمر بیشتری دارند زیرا احساسات مثبت و منفی خود را بروز می دهند. به همسر خود بگویید که پنهان کردن احساسات می تواند برای سلامت ذهن و بدن مضر باشد در حالی که بیان شان بسیار لذت بخش است.

بزرگترین اشتباهات مردان در زندگی زناشویی

زنان زیرک می دانند که گاهی باید چشم های خود را روی عادت بد همسرشان ببندند و اگر رفتاری که از او می بینند واقعا آزار دهنده است، با گفتگو آن را حل کنند. اما اگر واقعا شریک زندگی تان را دوست دارید، از نقد و سرزنش کردن او بپرهیزید.

این راه به شما در برقراری رابطه ای مستحکم کمک خواهد کرد. اگر به دنبال رابطه خوب و با دوام هستید، بر صبر و دانایی خود بیافزایید.

ما در اینجا تعدادی از عادات مشابه در بیشتر آقایان را برایتان آورده ایم، تا با خواندن آنها بدانید که این رفتار مختص همسر شما نیست و در رفتار اکثر آقایان دیده می شود. یادتان باشد، هیچ انسانی کامل نیست.

اولین رفتار نادرست مردان در زندگی زناشویی : اعتیاد به بازی های رایانه ای

نمی دانم چرا ولی امروزه بسیاری از مردان رفتاری شبیه نوجوانان دارند. آنها ساعت ها روبه روی مانیتور می نشینند و خودشان را با بازی های رایانه ای سرگرم می کنند طوری که رفتار آنها موجب آزار تمام اعضای خانوده می شود. 

به نظر من این افراد در دنیای مجازی خود زندگی می کنند. آیا تا به حال به این فکر کرده اید که چرا افراد پس از یک روز سخت کاری، به بازی های رایانه ای پناه می برند؟ یکی از دوستانم در این باره به من گفت: «بازی استرس را دور می کند». اما متاسفانه آنها هنوز درک نکرده اند که برای این کار پیر شده اند.

اگر می خواهید از این عادت همسرتان رها شوید، سعی کنید با بهترین روش حواس او را پرت کنید تا از دنیای مجازی خود بیرون بیاید. به عنوان مثال ورزشی گروهی انجام دهید یا روی فعالیت های مورد علاقه او تمرکز کنید.

دومین رفتار نادرست مردان در زندگی زناشویی : پنهان کردن احساسات درونی

برخلاف زنان، بیان احساسات درونی برای مردان دشوار است. آنها به دنبال شانه ای برای گریه کردن نمی گردند و هیچ گاه راز دل شان را پیش دیگران فاش نمی کنند. 

متاسفانه از نظر آنها بیان احساسات نشانه ضعف است و از طرف دیگر اعتقاد دارند که پنهان نمودن آنها بهترین راه برای محافظت از خود و اجتناب از مشکلات است در صورتی که این رفتار برای زنان بسیار آزار دهنده است زیرا هیچ درکی از آن ندارند.

ثابت شده زنان نسبت به مردان طول عمر بیشتری دارند زیرا احساسات مثبت و منفی خود را بروز می دهند. به همسر خود بگویید که پنهان کردن احساسات می تواند برای سلامت ذهن و بدن مضر باشد در حالی که بیان شان بسیار لذت بخش است.

سومین رفتار اشتباه مردان در زندگی زناشویی : پوشیدن هر روز یک دست لباس مشابه

مردها پیچیده و عجیب هستند و باید اعتراف کنم که خرید کردن در عادات مورد علاقه آنها نمی گنجد. آنها تمایلی به تغییر لباس های کمد خود ندارند زیرا معتقدند که یک جفت کفش، دو جفت شلوار و چند عدد تیشرت برای این که زیبا به نظر برسند، کافی است. اما زنان بر خلاف آنها عمل می کنند. آنها دوست دارند به همسرشان بقبولانند که خرید کردن بسیار لذت بخش است.

تنها راه این است که شما خود برای خرید لباس همسرتان اقدام کنید. تنها در این صورت او از پوشیدن یک دست لباس مشابه دست بر می دارد.

چهارمین رفتار نادرست مردان در زندگی زناشویی : بی توجهی

بی توجهی یکی از آزار دهنده ترین رفتار مردان است. تحقیقات نشان داده که مردان زیادی به بیماری فراموشی مبتلا هستند. این طور به نظر می رسد که آنها در جهان دیگری سیر می کنند طوری که نمی توانند چیزهایی که برای زنان اهمیت دارد مانند روز تولد، سالگرد ازدواج و غیره را به خاطر بسپارند. 

البته زنان باید بدانند که عوامل مختلفی از جمله افسردگی، استرس، فشار کار و عصبانیت بر حافظه آنها تاثیر منفی می گذارد. زنان عاقل در این مواقع، از قبل همسر خود را آگاه می کنند. آنها باید بدانند که این رفتار نشانه بی تفاوتی نیست بلکه جزوی از طبیعت مردان است.

پنجمین رفتار نادرست مردان در زندگی زناشویی : آنها معتقدند زنان بدترین رانندگان هستند

متاسفانه تمام مردان فکر می کنند که رانندگی زنان خطرناک است. یک بار من از همسرم دلیل این طرز فکر را پرسیدم و او در جواب گفت: «حتی پیش از زمانی که مردها به این نتیجه برسند، دانشمندان کشف کردند که باید مراقب رانندگی زنانی که پشت فرمان نشسته اند، باشیم.» اما من واقعا با این جمله مخالفم. به نظر من یک زن به اندازه یک مرد می توانند راننده خوبی باشد اما مردها مدام سعی دارند ثابت کنند که علت تمام تصادفات، زنان هستند.

در واقع این زنان هستند که می توانند حتی در بدترین شرایط از تصادف جلوگیری کنند.

منبع: فرادید

پرندگانی که تاج و کاکل دارند، معمولا نر هستند و ماده های ساده و بی آرایش تنها جفتشان را از میان همین نرهایی که پر و بال رنگی و فکل دارند، انتخاب می کنند. نه این که بشود انسان را با پرندگان مقایسه کرد، اما باید قبول کرد در صدها هزار سال تکامل آدمی، جنس نر بشر هم یاد گرفته با ابزارها و روش های مختلفی خودش را بیاراید که یکی از دلایل عمده آن جلب توجه جنس مخالف است. حجم بالای ژل و سشواری که در چند سال نوجوانی و ابتدای جوانی و غلیان هورمون ها خرج می شود، با باقی عمر برابری می کند.

 

احمدشاه جزو اولین آدم های مشهوری بود که مدل مویش مد شد. تا آن زمان مدل موی مردان ایرانی ساده و تکراری بود. جز برخی گروه های اجتماعی همچون درویشان و برخی رسته های نظامی، باقی سر خود را با دستار و بعدها با کلاه می پوشاندند. اما آخرین شاه قجر که دلبسته اروپاییان بود، اولین بار عکس هایی بدون کلاه و تاج منتشر کرد.

آن زمان مردانی را که بدون کلاه و دستار در فضای باز حاضر می شدند، افرادی بی قید نسبت به مسائل اجتماعی قلمداد می کردند. اما شاه جوان، متاثر از مد روز پاریس، موهای روغن زده و فرق باز کرده اش را که آلامد» خوانده می شد، آرایش می کرد و چون اروپایی ها که در بیرون سفارت هایشان نیز بدون کلاه حاضر می شدند، مدل جدید موی را به نمایش می گذاشت. این رفتار او از سوی ایرانیان خارج رفته و اشراف و اعیان آن زمان به سرعت مورد توجه قرار گرفت و اولین نسل از مردان فکلی ثبت شد.

 

دهه سی که شروع شد، آرتیست های سینما شدند منبع الهام مدل های موی مردان. بعدها خوانندگان نیز به آرتیست های سینما اضافه شدند. این دوره بود که دوگانه «جوجه فکلی/ کلاه مخملی» به اوج خود رسید. از نظر کلاه مخملی ها، مردان فکلی کراواتی از آنچه آن ها ظاهر مردانه می دانستند، دور بودند. اگر مردان جوان به ظاهر خود می رسیدند، در معابر با کنایه های «داش مشدی ها» و «کلاه مخملی ها» رو به رو می شدند.

چاره دیگری هم نداشتند جز این که راهشان را کج کنند گلاویز شوند؛ البته طبیعی بود برای این که مدل مویشان خراب یا سر و وضعشان خاکی نشود، خودشان را به نشنیدن بزنند. این وضع سال های بعد هم ادامه پیدا کرد. همیشه مردانی که با موی مرتب و مد روز این سو و آن سو می رفتند از سوی شلخته ها با کنایه مواجه می شدند. فرهنگی که تا همین چند دهه پیش وجود داشت و مطابق مد روز بودن، با ارزش های سنتی مردان ایرانی در تضاد تشخیص داده می شد.

 

دهه های چهل و پنجاه که رسید، فرهنگ وارداتی ستاره های غربی و وطنی مجلات، سینماها و رادیو و تلویزیون ایران را در می نوردید. همان زمانی که بیتل ها سمبل جوانان نسل نوی جهان بودند، شکل موی آن ها که روی گوش را می پوشاند یک به یک شهرهای ایران را فتح می کرد. در دهه پنجاه که جنبش هیپیسم تبدیل به پدیده ای جهانی شد، مدل موی مردان ایرانی هم یکسره تغییر کرد. موهای فر بلند که مانند یک توپ فوتبال سیاه رنگ روی سر آقایان سنگینی می کرد یا موهای لختی که شکل یال شیرها، صورت و گردن آقایان را در بر گرفت، تصویر آشنای خیابان های ایران از رشت تا آبادان بود.

آرتیست ها و خوانندگان حالا رقبای جدی به نام ستاره های ورزشی پیدا کرده بودند. ناصر حجاری، حسن روشن، ستار، ویگن و… ملاک های خوبی برای مدل مو بودند. همان زمان بود که مدل های موی بلند هم که پیش از آن مختص خانم ها بود در خیابان های شمال شهر تهران دیده شد.

 

دهه شصت با زیر و رو شدن های سیاسی و دفاع مقدس همراه بود. ارزش های اجتماعی تغییر کرد. نگاه ها به تیپ و ظاهر تغییر کرده بود. موهای شانه شده به یک سوی سر که کوتاه و مرتب بود، همان مدل ساده ای بود که میان انقلابیون جوان رایج بود. با این که فضای فرهنگی و اجتماعی دهه شصت چنان بود که گشت های انتظامی به مدل های موی پسران و مردان جوان به اصطلاح «گیر» می داد، اما باز هم مدهای روز دست از سر ایرانیان برنداشت.

تنوع ناچیز مدل مو در این دهه بیش از همه نشان دهنده وضعیت فرهنگی آن روزها بود. جامعه ای که در آن سینما و ورزشش سوپراستار تولید نمی کرد و در آن تماشای فیلم با دستگاه های پخش خانگی ویدئو جرم بود. مدارس پسرانه متاثر از همین فضا، یکی از شروط انضباطی اش تراشیدن موی سر با شماره چهار و هشت بود.

نسل کودکان دهه شصت در تمام طول دوران مدرسه خود در آرزوی مدل موی بلند ماندند. اگر نوجوانی در نیمه اول دهه هفتاد می توانست از قوانین سختگیرانه دبیرستانش در برود و مویش را بلند کند، نه تنها باید مانند پدرانش با کنایه همسالان سنتی ترش کنار می آمد، بلکه باید به ماموران انتظامی بهانه ای واقعی می آورد، وگرنه زلفش را با ماشین تراش کلانتری بر باد رفته می دید.

 

دو دهه از زمانی که دیگر مدل مو، دلیل اصلی سوال و جواب ماموران انتظامی از نوجوانان و جوانان نیست، گذشته است. همان روزها بود که دوران اوج مردان زلف بلند لقب گرفت. آن قدر موی پسران جوان دراز شد که کش موی سر مردانه هم به بازار آمده بود. همه می خواستیم تلافی سختگیری ناظم و مدیر دوران مدرسه را دربیاوریم. حالا این که اگر ججم مویمان کم بود و آنچه در کش می بستیم جای دم اسب، دم موش بود هم باعث نمی شد دست از بلند کردن مویمان برداریم.

نوجوانان حالا از کاربردهای کتیرا بی اطلاعند. در دهه هفتاد که ژل سر، محصولی اعیانی و ناشناخته بود، عطاری ها به منبع درآمد تازه ای دست پیدا کرده بوند. ضمغ نوعی  گون که اگر در آب خیسانده می شد، محلولی چسبناک و لزج شبیه ژل سر به دست می آمد که می توانست مدل موی شما را در فرم مورد نظرتان حفظ کند. «کتیرای اعلا رسید» اعلان پشت شیشه مغازه های مختلفی شد که می خواستند به تقاضای نوجوانان تازه سبیل سبز کرده پاسخ بدهند.

چون پدران این نسل بیشترشان در آستانه سنین کم مویی و کچلی بودند و عکس های دهه پنجاهیشان را با حسرت نگاه می کردند، یادشان رفته بود که باید از چه اندازه کتیرا یا واکس مو استفاده کرد. برای همین نوجوانان کتیرا به سر باید با آزمون و خطا حجم مورد نظرشان را تراز می کردند. برای همین استفاده بیش از اندازه از کتیرا، اشتباهی معمول بود. کافی بود به موی کتیرا خورده دست یا شانه بخورد تا کتیرا روی سر مانند شوره پخش شود. اما خب امکانات کم بود و باید به همین هم می ساختی.

 

از همان زمان بود که سلمانی های پیر و خسته تبدیل شدند به آرایشگران مد روز. پدر و مادرهای زیادی در آن سال ها شب ها با قیچی می رفتند بالای سر پسر جوانشان و زلف هایش را قیچی کردند تا به زعمشان دیگر شبیه دختر خانواده نباشد. مدل های مو با نسل جدید آرایشگران متنوع تر شد.

دوران اصلاحات با جمله معروف رییس جمهور تازه به پاستور رسیده، تمام شده بود: «آیا واقعا مشکل جامعه ما، موی جوانان است؟» معلوم است که مشکل جامعه این نبود، اما چند سال گذشت تا معلوم شود یکی از مشکلات جامعه همین مدل موهای عجیب و غریب است. وقتی پای خاص بودن به میان می آید، مدل مو یکی از بهترین روش ها برای نشان دادن آن است.

همان زمان بود که مدل موی اژدهایی، چلسی و شیطونکی به لیست پیشنهادهای آرایشگران جوان راه پیدا کرد. البته واکنش های مختلفی هم پدید آورد تا مشخص شود هنوز هم موی سر جوانان می تواند مشکل جامعه باشد.

هنوز هم مدل موی نوجوانان و جوانان از روی سوپراستارها تقلید می شود؛ اما نسل جدید استارهای خوبی برای تقلید ندارد. از مدل موی «امیر تتلو» بگیرید که  شبیه همان مدل بوکسورها با کمی آب و تاب اضافی است تا «ساسی مانکن» که سال ها یک جور مدل تاج خروسی مدرن را رایج کرد.

 

منبع: برترینها

روزنامه شرق: مارین لوپن، نماینده قدرتمند‌ترین حزب راست‌گرای اروپا و رهبر جبهه ملی فرانسه امروز (یکشنبه) در حالی به مصاف امانوئل ماکرون می‌رود که براساس نظرسنجی‌ها شانس کمتری برای پیروزی دارد. ایرانی‌ها نیز همین را می‌خواهند. این را می‌خواهند چون نگران روابط خود با فرانسه به‌عنوان سردمدار اتحادیه اروپا هستند. روابطی که بعد از اجرائی‌شدن برجام در مسیر رشد قرار گرفت. فرانسه که در مذاکرات هسته‌ای اغلب ساز ناکوک می‌زد، بعد از امضا و اجرای توافق راه دیگری در پیش گرفت. میزبان هیئت‌های سیاسی و اقتصادی ایران بود و هیئت‌های سیاسی و اقتصادی خود را به ایران فرستاد تا جای خود را در بازار ایران باز کند.

لوپن یکی از نمایندگان کمیته تجارت خارجی اتحادیه اروپا درباره روابط ایران و اتحادیه اروپا پس از توافق هسته‌ای بود. آن کمیته توافق هسته‌ای را راهکاری برای همکاری بیشتر کشورهای اروپایی با ایران و به نفع همه دانسته بود. لوپن حتی از جمله سیاست‌مداران مخالف استفاده از تحریم‌ها به‌عنوان اهرم فشار بر ایران درباره موضوعاتی مانند حقوق بشر است و قبلا هشدار داده که این رویکرد ممکن است به‌عنوان تحمیل ارزش‌های غربی و استعمار فرهنگی قلمداد شود.

گفتنی است لوپن در بند دیگری از اصلاحیه پیشنهادی کمیته تجارت خارجی اتحادیه اروپا که به تصویب نرسید، خواستار این بود که اعضای اتحادیه اروپا از شرکت‌های اروپایی در برابر قوانین برون‌مرزی ایالات متحده که به خاطر ممانعت از همکاری اقتصادی اروپا و ایران وضع شده‌ است، دفاع کنند.

 

 

ماکرون که به هوادارانش اطمینان داده در برنامه‌ او هیچ دیواری وجود ندارد، امنیت واقعی را در باقی‌ماندن مرزهای اروپایی‌شان می‌داند و این همان چیزی است در بهبود روابط ایران و فرانسه به‌عنوان عضوی از اتحادیه اروپا مهم خواهد بود.

منبع: برترینها

هفته نامه صدا – ریحانه یاسینی: یک لحظه در جایی ثابت بند نمی شود و مدام بالا و پایین می پرد. چهره و قامتش به خردسالان دو سه ساله می ماند و به سختی می تواند کلمات را کنار هم بچیند و جمله ای کامل بگوید. زنی با دندان های یکی در میان و ابروهایی که تا جا بوده، به سمت بالا تتو شده اند، می گوید: «فرزام من ۵ سالش است. وقتی باردار بودم، فقط چای شیرین می خوردم و مواد می کشیدم. صبحانه، ناهار، شام، هیچ چیز دیگری به جز چای شیرین نداشتیم. برای همین خودم یک وقت ها می گویم فرزام پسر چای شیرین است.»

 

او، ۳۲ ساله است و اعتیاد، از چهره اش زنی نزدیک به سال های ۵۰ زندگی ساخته. بخت آنقدر با فرزام یار بوده که اعتیاد مادرش را به ارث نبرده است اما او، شناسنامه یا اوراق هویتی دیگری ندارد. «پدر و مادرم در تصادف مردند، خودم سرهای جداشده شان را دیدم. خانواده ام وضع بدی داشتند، نتوانستم تحمل کنم و آمدم تهران. ۱۵ سالگی طلاق گرفته بودم. اینجا با مردی آشنا شدم و مرا عقد موقت کرد. در حاشیه های تهران زندگی می کردیم، فهمیدم معتاد است و بعد هم با هم نشستیم به مواد کشیدن. بچه که دنیا آمد، ولم کرد و رفت.»

ملیکا دو سال است از اعتیاد رها شده و موسسه ای خیریه، برای او و پسرش خانه ای فراهم کرده است. درددل های او، تمام آسیب ها را در خود جای داده است؛ طلاق، اعتیاد، حاشیه نشینی و چالش های اخلاقی. روایت ملیکا، روایت آدم های زیادی است که کمتر گوش شنوایی پای حکایت شان نشسته است.

فراگیری این روایت ها و بالارفتن آمار افرادی همچون او تا جایی نگران کننده شد که در سال ۹۵ در حوزه آسیب های اجتماعی اتفاق مهمی افتاد؛ رهبری، جلسه های متعددی با مقامات کشور تشکیل داد و در آن ها، دستورات جدی برای حل بحران ها داد.

بهمن مشکینی، مشاور وزیر کشور درباره جلسه ای سه ساعته با رهبری و ارائه گزارش هایی از آسیب های اجتماعی به ایشان گفت: «اعتیاد، حاشیه نشینی، نقاط بحرانی شهری، فساد اخلاقی و طلاق اولویت هایی بود که ماموریت داده شد تا بدان ها توجه شود و برای اینکه هماهنگی های مختلف صورت گیرد، شورای اجتماعی کشور این کار را مدیریت و هماهنگی می کند.»

«در پایان دولت اصلاحات، به عنوان جانشین رییس ستاد مبارزه با مواد مخدر، حداکثر ۱۰ هزار معتاد صنعتی را به دولت نهم تحویل دادیم؛ در آن زمان قیمت مواد مخدر هر کیلیویی ۱۷۰ میلیون تومان بود؛ اما ۸ سال بعد چشم باز کریم و دیدیم دولت دهم هنگام تحویل ستاد رسما ۳۳۵ هزار معتاد صنعتی، با قیمت کیلویی ۹ میلیون تومان را به دولت یازدهم تحویل داد.»

علی هاشمی، رییس کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام چنین روایتی از روند اعتیاد ارائه داده است. تا سال ۸۹، تعداد کارتن خواب های شهر تهران ۲ هزار نفر بود اما پایین آمدن قیمت مواد مخدر کار را به جایی رساند که حالا بیشتر از ۱۵ هزار کارتن خواب که بیش از ۳ هزار نفر از آنها زن هستند، در سرما و گرمای تهران روزگار می گذرانند.

تعداد کل معتادان کشور نیز به طور رسمی جمعیتی بین ۲ تا ۴ میلیون نفر برآورد می شود. هاشمی در این باره می گوید: «یقینا آمار معتادان قطعی کشور کمتر از ۲٫۵ میلیون نفر نیست و با در نظر گرفتن مصرف کنندگان تفننی قطعا به ۴ میلیون نفر خواهندرسید. حدود ۱۵ سال پیش طی تحقیقی متوجه شدیم که ۹۰ درصد افرادی که تحصیلات عالی نداشته و زیر دیپلم بودند، به اعتیاد گرایش پیدا می کردند اما طی دهه گذشته شاهد مصرف مواد مخدر میان افرادی با تحصیلات عالیه هم هستیم.»

 

 
پیمایش ملی اعتیاد نیز که برای اولین بار در کشور انجام شده، نشان می دهد جمعیت عمومی کشور ابتدا سیگار مصرف کرده، سپس مشروب و بعد از آن قلیان و در آخر به مصرف مواد مخدر و محرک ها گرایش پیدا کرده اند. هم چنین فاصله سن شروع مصرف در دهه های اولیه سنی میان زن و مرد کمتر شده؛ به عبارتی در گذشته چنانچه اختلاف سن شروع مصرف مواد میان دختران و پسران سه الی چهار سال بود، اما در حال حاضر زمان مصرف در زنان به زمان آغاز مصرف اولیه در مردان بسیار نزدیک شده است.

آنچه وضعیت اعتیاد را در کشور بحرانی کرده است، زنانه و حتی کودکانه شدن اعتیاد است. مسئله ای که آمارهای رسمی آن را تایید می کند. براساس گزارش ستاد مبارزه با مواد مخدر، ۳ هزار و ۶۰۰ دانش آموز در کشور تجربه مصرف مواد مخدر داشته و حدود ۲۵۰ دانش آموز میان آنها به مرحله اعتیاد رسیده اند.

 البته عددها وقتی بحرانی می شوند که از ۱۳۶ هزار دانش آموز در معرض خطر ابتلا به اعتیاد روایت می کنند.

حمید صرامی، مدیر کل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر می گوید: «در ۲۵ سال اخیر ۴۷۳ هزار و ۶۶۰ نفر به دلیل جرایم مرتبط با مواد مخدر، توسط نیروی انتظامی دستگیر شدند. این تعداد کم نیست و در حقیقت قسمتی از سرمایه های انسانی ما در چرخه خرید، فروش، قاچاق و مصرف مواد قرار گرفته اند.»

همه بررسی ها نشان می دهد بخش بزرگی از اقتصاد کشور، با بحران های اجتماعی و در راس آن ها اعتیاد، درگیر شده است. براساس اعلام وزیر کشور، تنها گردش مالی قاچاق مواد مخدر یک هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار است.

چند وقت پیش تنها در حاشیه شهر مشهد، بیش از ۷۰۰ مرکز فروش مواد مخدر پلمپ شد. البته علی جزینی، قائم مقام دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر حجم تجارت مواد مخدر را در دنیا ۶۰۰ میلیارد دلار عنوان می کند و سهم ایران را ۳ میلیارد دلار می داند که با احتساب دلار سه هزار تومانی، با ۹ هزار میلیارد تومان برابر است.

در سال ۹۵، به جز مواد مخدر، مصرف الکل، پنجمین جرم کودکان و نوجوانان است. پژوهشی از سوی دانشگاه شهید بهشتی انجام شده است که نشان می دهد حدود ۱۰ درصد ایرانی ها حداقل یک بار تجربه مصرف الکل را داشته اند. همچنین براساس آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر و ستاد مبارزه با قاچاق کالا، سالانه حدود ۸۰ میلیون لیتر الکل به ارزش ۷۳۰ میلیون دلار وارد کشور می شود که فقط ۲۵ درصد آن کشف می شود.

اساس گزارش بانک جهانی، از هر ۳ ساکن شهری در کشورهای در حال توسعه، یک نفر در حاشیه و زاغه ها زندگی می کند چرا که عرضه زمین، خانه و خدمات هماهنگ با افزایش روزافزون تقاضای مردم برای مهاجرت به شهرها نبوده است. این یعنی یک سوم از کل جمعیت جهان، حاشیه نشین هستند.

حاشیه نشینی، درست در متن شهرها، ۱۱ میلیون نفر را در کشور درگیر کرده است. رقمی که حدود ۱۳ درصد از کل جمعیت کشور را شامل می شود. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور می گوید: «د رحال حاضر در کشور حدود ۱۱ میلیون نفر حاشیه نشین داریم که سه میلیون نفر از آنها در حاشیه شهرهای تهران، مشهد و اهواز زندگی می کنند. همنین ۲۷۰۰ محله با حاشیه نشینی در کشور وجود دارد که این محلات با توجه به ویژگی هایی که دارند، به مراقبت و کنترل و ارائه خدمات بیشتری نیاز داررند.»

جمعیت کشور ایران به عنوان شانزدهمین کشور پرجمعیت جهان طی سال های ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۰، ۲۳٫۲ برابر افزایش یافته است. رشد جمعیت شهری کشور طی همین مدت بیش از پنج برابر بوده است. پژوهش وزارت بهداشت هم چنین نشان می دهد، در خوش بینانه ترین برآوردها از کل جمعیت حاشیه نشین در جهان، حدود ۱۰ میلیون نفر در ایران زندگی می کنند. البته به جز حاشیه نشین ها عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی از ۲۰ میلیون بدمسکن نیز در کشور صحبت به میان آورده است. حاشیه نشینان تاکنون در ۷۰۰ سکونتگاه غیررسمی در کشور شناسایی شده اند.

بررسی های وزارت بهداشت نیز نشان می دهد که سلامتی مردم ساکن در این مناطق، در کنار درآمد پایین، سرمایه انسانی پایین، سواد پایین و سرمایه اجتماعی پایین- که از جمله مصادیق فقر شهری هستند که در حاشیه نشینی بروز پیدا می کنند- در معرض تهدید جدی است.

جمعیت دانشجویی امام علی (ع) سازمان مردم نهادی است که در این حاشیه ها  حضور دارد و برای کودکان آنجا برنامه های آموزشی برگزار می کند. یکی از اعضای این جمعیت درباره حاشیه ای نزدیک به شهریار در استان تهران می گوید: «من فکر می کنم بیشتر معضل ها به خاطر محل زندگی افراد ایجاد می شود. اوضاع زندگی در این منطقه ها بسیار وحشتناک است. بسیاری از آنها اصلا فراموش شده هستند. ما روزهای اولی که به اینجا می آمدیم، بسیار تلاش می کردیم تا بتوانیم با مردم بومی ارتباط برقرار کنیم. بیشتر آنها از مهاجران بلوچ و افغان هستند. آنها کوچکترین اطلاعی از مسائل بهداشتی ندارند و انواع و اقسام بیماری ها بین شان دیده می شود.

هم چنین به خاطر اعتقادات خاص و البته آشنا نبودن با روش های پیشگیری از بارداری، اکثرا بیشتر از ۳ بچه دارند و جمعیت شان مدام یشتر می شود. بچه ها اینجا نه مدرسه می روند و نه بهداشت و تفریحی دارند.  خیلی از آنها در همین محله ها معتاد می شوند. از این وضعیت آما وجود دارد، اما خود آنها فراموش شده هستند و سری برای ساماندهی شان زده نمی شود.»

منبع: برترینها

علی سرزعیم در کتاب «پوپولیسم ایرانی» مدل حکمرانی محمود احمدی‌نژاد را از منظر «اقتصاد» و «ارتباطات سیاسی» بررسی کرده است. او در گفت‌وگو با «شرق» از پدیده احمدی‌نژاد می‌گوید و اینکه دیگر او را چندان جدی نمی‌بیند. سرزعیم ظهور احمدی‌نژاد را تا اندازه‌ای حاصل خطای اصلاح‌طلبان، بی‌توجهی آنها به طبقه‌های محروم و فرصت‌دادن به رقیب برای مانوردادن بر رأی محرومان می‌داند و تأکید دارد که باید توپ را یک‌بار هم که شده توی زمین خودمان بیندازیم و همین‌جا بر سر ایرادها و مشکلاتمان بحث کنیم.

روی صحبتش در جای‌جای گفت‌وگو با اصلاح‌طلبان است. می‌گوید از اصولگرایان ناامید شده، اما دوست دارد اصولگرایان هم حزب و سازوکار خودشان را داشته باشند و وقتی نوبت حکمرانی آنها باشد، خیال همه آسوده شود که آنها هم مدلی برای حکومت‌داری در چنته دارند. جراحی بزرگ اقتصادی، بازتوزیع ثروت به‌نفع طبقه محروم و کنارگذاشتن روحیه محافظه‌کاری توصیه‌های او به دولتمردان است. کتاب علی سرزعیم چندروز پیش از انجام این گفت‌وگو به بازار نشر آمد.

محسن رنانی بر آن مقدمه‌ای نوشته و نشر «کرگدن» آن را منتشر کرده است. گفت‌وگو با سرزعیم در طبقه دوم دانشکده بیمه دانشگاه علامه‌طباطبایی انجام می‌شود. ساعت ١٢ ظهر است. دانشکده بیمه شبیه مدارس غیرانتفاعی است؛ کوچک و پرازدحام.

 

  به‌واسطه نگارش کتاب «پوپولیسم ایرانی» مدت زیادی بر حکمرانی و سخنرانی‌های احمدی‌نژاد تمرکز کرده بودید. ثبت‌نام احمدی‌نژاد متعجبتان نکرد؟

راستش من تصورم این بود که شهریور بیاید. تا اینکه مواضع رهبری مشخص شد و بعدش دیگر فکر می‌کردم کنار بکشد. امثال احمدی‌نژاد سختشان است که از تمرکز دوربین‌ها و رسانه‌ها دور باشند. پیش‌تر حدسم این بود که او نه از انتخابات ریاست‌جمهوری که از مجلس آغاز خواهد کرد و تعجب کردم چرا بزنگاه مجلس را جدی نگرفت.

  احمدی‌نژاد از این به‌بعد در کجای سیاست ایران خواهد بود؟

از تحلیل رفتار اخیرش می‌توان فهمید که از قدرت رسمی فاصله گرفته و در نظر دارد پایگاه اجتماعی برای خودش دست‌وپا کند. به‌ویژه از طیف کسانی که با حکومت مشکل دارند؛ یعنی حتی دلش می‌خواهد از اپوزیسیون هم نیرو بگیرد.

  سهم اصلاح‌طلبان در بروز و ظهور پدیده احمدی‌نژاد چه میزان بود؟ به‌ویژه اینکه دوره اصلاح‌طلبی به‌لحاظ کارنامه اقتصادی دوره درخشانی است. بااین‌حال چطور ما از رشد اقتصادی مناسب به ظهور احمدی‌نژاد و شعارهای پوپولیستی‌اش می‌رسیم؟

ظهور پوپولیسم همیشه به خاطر این است که دولت‌ها کارهای نکرده‌ای دارند و رقیبشان همان را اهرم قدرت می‌کند. دوره خاتمی هم امکانش بود تا به بخش‌های ضعیف جامعه رسیدگی بیشتری شود که نشد. احمدی‌نژاد حقوق و خانه و مال و اموال مسئولان را نشان می‌داد و برخی افشاگری‌ها از این جنس و بعد سبک زندگی خودش در نارمک را به میان می‌کشید. وقتی شما روی حقوق مسئولان، امکانات و سبک زندگی آنها کار نمی‌کنی و شفاف‌سازی نمی‌شود، یک نفر می‌آید و روی همان مسائل مانور می‌دهد و بخش ضعیف جامعه را با خودش همراه می‌کند.

  فکر می‌کنید اصلاح‌طلبان باید چه می‌کردند، به طور مصداقی باید چه برنامه‌هایی در دستور کار قرار می‌گرفت؟

ما دو مسئله داریم؛ یکی توزیع ثروت که در این بخش کارنامه خوبی نداریم. دسترسی به پول نفت و منابع کشور کماکان برای آنها که در تهرانند بیشتر از افرادی است که در شهرها و شهرستان‌های دیگر زندگی می‌کنند. در خصوصی‌سازی هم بد عمل شد و جای انکار نیست. بحث دوم، مسئله بازتوزیع است، اینکه از عده‌ای بگیریم و به دیگران بدهیم. این هم فاجعه بود و پیش نرفتیم. ما تا به امروز نتوانسته‌ایم شجاعانه بازتوزیع را پیاده کنیم. شفاف بگویم که هیچ امکان حمایت اجتماعی دیگری برای آینده ایران متصور نیست به‌جز بازتوزیع ثروت.

  دقیقا منظورتان از بازتوزیع چیست؟

اینکه از بالاشهری‌های تهران – اخذ مالیات یا عوارض روی برق آب و گاز– بگیری و ببری و در حاشیه تهران خرج کنی. از جایی بگیرید و خرج مدارس سیستان و بلوچستان بکنید. باید از عده‌ای بگیرید و این کار الزامات خودش را دارد و سخت است. اصلاح‌طلبان غافل بودند و بازتوزیعی انجام نشد.

  منظورتان فرایندی شبیه هدفمندی است، این مسئله که در دولت احمدی‌نژاد به ثمر نشست و الگوی موفقی نبود… .

آنچه احمدی‌نژاد پیاده کرد، شکلی از صدقه‌دادن بود و به‌هیچ‌عنوان شاهد پیاده‌سازی هدفمندی نبودیم. آنچه احمدی‌نژاد انجام داد، بدترین شکل حمایت بود، اما اصلاح‌طلبان هم نمی‌توانند جامعه را فریب دهند. آنها در اجرائی‌کردن طرح هدفمندی شجاعت لازم را نداشتند. چرا فرصت اجرای چنین طرحی را به فرد بی‌تجربه‌ای همچون احمدی‌نژاد سپردند؟ اقتصاددانان بارها در دوره‌های مختلف توصیه داشتند که باید هدفمندی اجرائی شود.

  فکر می‌کنم زمان آقای ستاری‌فر به آقای خاتمی پیشنهاد شد.

بله، ایشان هم اجرای هدفمندی را مشروط کرد؛ مشروط به اینکه کل حاکمیت پشت‌سرشان قرار بگیرد که نگرفت و تنها ماند. برنامه هدفمندی یارانه‌ها از همان برنامه نخست توسعه همراه سیاست‌مداران بوده است. ابتدا تیپ اقتصاددانان بازار، این را مطرح کردند. برخی مخالف بودند. وقتی آقای ستاری‌فر به سازمان برنامه و بودجه رفت، اتفاقا نگاه مثبتی به هدفمندی پیدا کرد. آن موقع موعد برنامه توسعه چهارم بود. ستاری به آقای خاتمی نزدیک بود و مسئله را با ایشان مطرح کرد. مجلس به ریاست آقای کروبی با آن موافقت کرد. قوه قضائیه – آقای داوودی، مشاور رئیس قوه – مخالفت کردند و آقای خاتمی هم دست برداشتند. این را هم بگویم که اتفاقا ایده توزیع ۵٠ تومان را آقای کروبی همان موقع از آن طرح گرفته بود. سال ٨۴ کروبی نخستین فردی بود که به طور مشخص، از کمک‌هزینه نقدی حرف زد. آن روزها احمدی‌نژاد گنگ و سطحی حرف می‌زد. کروبی باخت. احمدی‌نژاد جلو آمد. تنها ایده حاضر و آماده همین هدفمندکردن یارانه‌ها بود.

  به هر شکل، تجربه عملی و اجرائی هدفمندی یارانه‌ها در سال‌های گذشته تجربه خوشی برای توسعه کشور نبود.

هدفمندی یارانه‌ها همیشه مخالف داشته؛ بیشتر اقتصاد‌دانان ما مخالف آن‌ هستند. مسئله این است که هدفمندی، درست اجرا نشد و هنوز هم تحلیل درستی از هدفمندی نداریم. هدفمندی – نقدی‌کردن یارانه – نبود.
نقدی‌کردن، حیله اقتصاد سیاسی است. پول شکل صدقه پیدا کرد و به عنوان یک حرکت پوپولیستی معرفی شد. چون مبلغی که داده شد، بیش از مبلغ دریافت‌شده بود، پوپولیستی شد؛ اما کماکان فکر می‌کنم سیاست‌مداران ما می‌توانند این مدل را درست اجرائی کنند.

  یعنی پیشنهادتان به دولت روحانی هم اجرائی‌کردن و تداوم هدفمندی یارانه‌ها است؟

تیم روحانی متأسفانه محافظه‌کار است. آنها روی افزایش قیمت بنزین و دیگر حوزه‌هایی که سوبسید می‌دهند، آزادسازی نمی‌کنند. اگر آزادسازی کنند، منابعی دستشان می‌آید و می‌توانند حمایت مؤثری داشته باشند. آنها جسارت لازم را برای هدفمند‌کردن یارانه‌ها ندارند. اینها جلوی انبوهی یارانه بگیر می‌ایستادند و آن پول را به دو دهک پایین می‌دادند. این کار را نکردند و حالا همین شده ابزار دست مخالفان. البته روحانی به صورت هدفمند کارهایی کرده است؛ اما این جراحی را انجام نداد.

  افزایش قیمت نفت تا چه میزان به کمک احمدی‌نژاد آمد؟

افت اقتصادی ایران از سال ٨٧ شروع می‌شود. همین‌طور‌که رشد در یک سال لمس نمی‌شود، افت هم همین‌طور است؛ در کوتاه‌مدت افت درک نشد. رسیدیم به ٨٨ و مناقشه‌ها. تا بخواهد کار احمدی‌نژاد سخت شود، درآمد نفتی بالا رفت. آن‌قدر درآمد نفتی بالا بود که او می‌توانست با تزریق پول، چاله‌ها را پر کند. شانس، یار احمدی‌نژاد بود.

  چطور می‌توانیم به پایان پوپولیسم در ایران فکر کنیم؟

فکر کنم تا دو، سه اتفاق نیفتد، مسئله پوپولیسم در ایران حل نشود؛ نخست باید بازتوزیع به طور کامل انجام شده و حمایت مؤثر از فقرا در دستور کار باشد. دوم اینکه تا فساد از ساختار سیاسی حذف نشود، سایه پوپولیسم بر سر ما خواهد بود. نکته سوم هم مرتبط با قیمت نفت است و خوشبختانه تصوری برای افزایش آن نیست؛ امکان معجزه هم وجود ندارد. نکته چهارم اینکه همگان باید تلاش کنند سطح سواد اقتصادی مردم در ایران بالا بیاید و مردم به ادبیات ابتدایی اقتصاد در کشور آگاه شوند که اگر این مهم رخ ندهد، نتیجه می‌شود اینکه افراد می‌آیند و با ارقام قشنگ و اعداد دهن‌پرکن، عده‌ای را فریب می‌دهند و گاهی سرنوشت و مسیر کشوری را عوض می‌کنند. به قول ما اقتصادی‌ها، هیچ ناهار مجانی‌ای در سیاست وجود ندارد؛ اگر کسی می‌گوید مجانی، این هزینه از جای دیگری به گزاف برداشته خواهد شد.

  دو نامزد ریاست‌جمهوری این روزها گفتمان احمدی‌نژاد را دنبال می‌کنند، تحلیل‌تان از استقبال مردم به چنین گفتمان‌های شبه‌پوپولیستی چیست؟

همه کارزار تبلیغاتی قالیباف و رئیسی‌ حول کمک به فقرا است. یک سؤال ساده پیش‌روی این دو بزرگوار است؛ از چه محلی؟ با چه منبعی؟ آیا پولی جایی تلف می‌شود که شما می‌خواهید، هزینه اش کنید؟ با وجود بدهی و انباشت مالی در دولت، درآمد مالیاتی محدود و درآمد نفتی این روزها چطور شعار می‌دهید؟

شاید بگویند: کاری ندارد، پول چاپ می‌کنیم و به ملت می‌دهیم. این هم می‌شود توهم‌زایی. قالیباف گفته قیمت‌ها را کنترل می‌کنم؛ خب اگر کنترل قیمت دست شما بود که ماجرا طور دیگری بود. قیمت متغیری است که در اختیار حاکمیت نیست.

 

  پیشنهاد شمای اقتصاددان برای امثال آقایان قالیباف و رئیسی چیست؟

اتفاقا یک جایی در کشور ما پول گنده‌ای هست که هدر می‌رود. سالانه ۶٠ تا ٧٠‌ میلیارد دلار انرژی می‌سوزانیم. اگر حکمرانان ما همت کنند و قیمت انرژی را بالا ببرند، خانوارها و بنگاه‌ها می‌توانند کار بزرگی در حوزه کاهش هزینه تمام‌شده انرژی انجام دهند؛ ولی هیچ‌کدام از آقایان جرئت ندارند.

یکی باید به زبان ساده به مردم بگوید، دلیلی ندارد در زمستان همه در اداره‌های ما لباس تابستانی بپوشند، می‌شود همان کاری را کرد که امروز در اروپا انجام می‌شود؛ مدیریت سختگیرانه مصرف انرژی. حکمرانان ما باید صادقانه به مردم بگویند بیایید مدتی با هم سختی بکشیم و در مسیر توسعه سازنده گام برداریم.

  برخی تحلیلگران به ظهور طبقه جدید اقتصادی و سیاسی در دوره احمدی‌نژاد اشاره دارند، مطالعه شما چنین نکته‌ای را نشان می‌دهد؟

من یاد گرفتم بیش از آنکه از دیگران انتقاد کنم از خودمان بگویم و ایرادهایمان. این رفتار نتیجه چه بود؟ چه ضعفی در کارنامه اصلاح‌طلبان بود که چنین وضعیتی به وجود آمد؟ احساس جامعه این بود که ثمراث رشد اقتصادی به همه نمی‌رسید. حالا برخی می‌گفتند چرا خودمان وارد حکومت نشویم. در دوره هاشمی و خاتمی نتوانستیم سیستمی طراحی کنیم که اگر بخشی از افرادی که در قدرت بودند اما در دولت نبودند، به رفاه مورد نظر برسند.

نظامی‌بودن در آمریکا هم شغل باپرستیژی است و هم درآمد خوبی دارد. نمی‌شود گفت خطر و سختی مال شما و صلح و آرامش مال ما. وقتی شما این نامعادله را حل نمی‌کنی آنها خودشان می‌آیند تا حلش کنند.  

   تجربه تمرکز بر ادبیات و برنامه‌های احمدی‌نژاد برای نگارش یک کتاب چطور بود؟

عدد و رقم جمع‌کردن برای خودم خیلی جالب بود؛ به‌ویژه در کشوری که هیچ‌کس عدد جمع نمی‌کند. همین اندک هم خوب است. مطالعه سخنان احمدی‌نژاد برای من جالب بود. گاهی همدلانه خواندم. می‌دانم خیلی‌ها نسبت به او موضع‌گیری شدید دارند اما تلاش کردم همدلانه با شخصیت او همذات‌پنداری کرده و به خواننده کمک کنم این شخص را بفهمد. احمدی‌نژاد خیلی خاطره می‌گوید. از این جهت آدم برون‌گرایی است. روحانی از این جهت بسیار موجز، ساده و کلی حرف می‌زند. خاطره‌گویی ندارد.

  در کتاب می‌گویید خطر بازگشت احمدی‌نژاد چندان جدی نیست، استدلال‌تان چیست؟

دیگر آن‌قدر پول نفت نیست. آن‌قدر پول کم است که هرکسی بیاید نمی‌تواند کاری کند. آن‌قدر پول هست که حقوق کارکنان دولت و بازنشسته‌ها را بپردازد و بدهی انباشته از قبل را. انبوه پروژه‌های نیمه‌تمام را هم اضافه کنید. واقعیت اینکه پولی نمانده که رئیس‌جمهوری بخواهد مانور خاصی بدهد. حکومت هم خوشبختانه درس بزرگی گرفته، قوه قضائیه به‌هوش شده و نهادهای حکومتی آگاهند و مجلس هوشیارتر از همیشه. آن‌قدر شرایط وخیم است که فرصت خطا نداریم، اگر قبلا خطا می‌کردیم پول تلف می‌شد و می‌رفت و هیچ، الان اجازه خطاکردن ندرایم. خطا کنیم شهرها را ریزگرد می‌گیرد و مردم نمی‌توانند نفس بکشند. آب را هدر بدهیم، مسائلی در روستاها در انتظار ماست. الان وقت آزمون و خطا نداریم. البته این را هم بگویم که احمدی‌نژاد هم با احمدی‌نژاد ٨۴ فرق کرده، کمااینکه دور دوم در سیاست‌گذاری اقتصادی بهتر از دور اول بود. الان هم تبعات کارهایش را دیده و غیررسمی شنیدم که گفته به برجام حمله نکنید.

  فکر می‌کنید احمدی‌نژاد در نظام سیاسی ایران چه سرانجامی خواهد داشت؟

بستگی به ساختار حکومت دارد. اگر همین‌طور باشد خانه‌نشین می‌شود… اما دنیا در حال تغییر است. آنچه خیرخواهانه برای احمدی‌نژاد نوشتم و مخاطبم دیگران هم بودند -اصلاح‌طلب و اصولگرا- این بود که چهره‌های شاخص سیاسی و سلبریتی‌ها هم می‌توانید پوپولیستی رفتار کنید یا اینکه سرمایه اجتماعی‌تان را اهرمی کنید تا کشور به جلو پیش رود. اتفاقا احمدی‌نژاد هم می‌تواند در ساختار سیاسی کنونی خدمت کند اگر سرمایه سیاسی و اجتماعی در اختیارش را – برایند من این است که او کماکان پنج میلیون رأی دارد- خرج توسعه سیاسی کند و با زبان خودش مردم را به حمایت از دولت‌ها فرابخواند. البته او می‌تواند موضع فرصت‌طلبانه بگیرد و به‌عنوان یار مظلوم وارد کارزار شود که این مسیر خیانت به ایران است و آبادانی و توسعه کشور.

 

  آیا فکر می‌کنید عقلانیت عمومی مردم به این دریافت رسیده که دیگر شاهد تکرار گفتمان‌های پوپولیستی نباشیم؟

من باز دوست دارم تحلیل خودم را پیش ببرم. مشکل ما مردم نیستند. مشکل ما اصلاح‌طلبان‌اند. به اصولگرایان امیدی نیست و اینجا نقدشان هم نمی‌کنم. اما اصلاح‌طلبان در چند دوره شورای شهر بودند، طبیعی است وقتی قالیباف را درست نقد نکردی و حساب‌کشی نکردی به جای پاسخ‌گویی طلبکار هم می‌شود. اصلاح‌طلبانی هستند که سه دوره عضو‌ند، برای این دوره هم نام‌نویسی کرده‌اند بی‌آنکه کارنامه مشخصی داشته باشند. باید بگوییم اینها در این ١٢ سال چه کرده‌اند؟ چرا با جامعه صحبت نکرده‌اند؟ آدم عادی در خیابان که وظیفه ندارد ببیند در شهر چه می‌گذرد حالا باید مدام غصه بخوریم. هر جایی می‌خوریم اتفاقا از خودمان می‌خوریم. ما از احمدی‌نژاد خوردیم چراکه وقتی شهردار بود نقدش نکردیم؛ ولی سراغ نقدش رفتیم گفتیم چرا قیافه‌اش این شکلی است. عده‌ای رفتند و {به‌دروغ} گفتند آدم کشته و تیر خلاص زده! اما آیا اصلاح‌طلبان ما به‌درستی احمدی‌نژاد شهردار را نقد کردند؟ صد برابر بدتر برای قالیباف انجام شد. ١٢ سال شهردار است بی‌هیچ حسابرسی و حساب‌کشی.

  رسیدن به مدل‌های عجیب اقتصادی رئیسی و قالیباف در اشتغال‌زایی در جامعه برای شما که اقتصاد خوانده‌اید، رهاورد چه مجموعه رخدادهای سیاسی و اقتصادی است؟

بگذارید خلاصه کنم، ما صرفا با نهادهای قوی به توسعه می‌رسیم. عصر سوپرمن گذشته است؛ حالا سوپرمن یا امیرکبیر؛ این امیرکبیر چه هاشمی باشد، چه خاتمی و چه قالیباف و رئیسی و روحانی دیگر فایده‌ای ندارد. باید از این گفتمان فاصله بگیریم. صرفا نهادهای خوب می‌توانند برای کشور رشد بلندمدت به ارمغان بیاورند. کسانی که در ساختار حاکمیت هستند باید اجازه دهند نهادها تخصصی عمل کنند، اینکه شورای نگهبان صد درصد حرفه‌ای شود. مجلس ما و صداوسیمای ما ملی باشد. نظامی‌های ما کار خودشان را بکنند. دکتر سریع‌القلم گفته‌اند اصلا خیلی اوقات نمی‌دانیم نام رئیس‌جمهور کره‌جنوبی کیست؟ چون نهادها کار می‌کنند و فردی که می‌آید و می‌رود خیلی مهم نیست.

  مشخص است که امید چندانی به اصولگرایان ندارید.

در دایره اصولگرایان نه نیروی جوان وجود دارد و نه نیروی متخصص و نه سیاست‌مدار؛ اما چه خوشمان بیاید و چه نیاید، اصولگرایی در آینده ایران جریان ماندگاری است. به‌شخصه امیدوارم اصولگرایان قوی شوند و حزب قوی داشته باشند. اینکه اگر رأی آوردند نگران نباشیم و بدانیم خرد کشورداری نزد اصولگرایان نیز هست. البته این را هم بگویم متأسفانه مردم ما شیفته میانبرها هستند، همین می‌شود که سراغ قهرمان‌ها می‌رویم، سراغ سوپرمن‌ها. باید سختی بکشیم، باید به خودمان و دیگران سخت بگیریم؛ درس بخوانیم، کار کنیم و در مسیر توسعه حرکت کنیم. این کار راحتی نیست اما از امید بیهوده‌داشتن به سوپرمن‌ها بهتر است.

منبع: برترینها

هشت سال از آن روزگار می گذرد و دولت دیگر بر مسند نشسته است و دولت دیگری در آستانه انتخاب قرار دارد. با معاون اقتصادی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، درباره رونق دوباره دکان های سیاسی با تابلوی فقرزدایی سخن گفتیم. میرزایی دلایل گسترش فقر و نحوه سوءاستفاده از آن را تبیین کرده است.

همه ما از کودکی در معرض این گزاره قرار می گیریم که ایران کشور بسیار ثروتمندی است، سرزمین زرخیزی دارد، سرشار از منابع طبیعی و ثروت های جغرافیایی و تاریخی و … است. با این وصف، به وضوح چهره کریه فقر در جای جای این کشور ثروتمند دیده می شود و شاید غیرقابل تحمل تر از فقر، توزیع نابرابر ثروت باشد که آن هم به روشنی قابل رویت است. ریشه این فقر مشهود در ایران کجاست؟

– فقیر یک پدیده چند وجهی است که علل گوناگون و متضادی دارد. در یک تقسیم بندی کلی، فقر را می توان به دو شکل موروثی و غیرموروثی شناسایی کرد. در شکل موروثی، افراد وارث فقر پدران و اجدادشان هستند؛ پدرانی که به دلیل نابرخورداری از کالاهای مولد درآمد و در ایران به طور مشخص زمین، فقیر بوده اند. در واقع وجود نظام طبقاتی و همچنین سهم بالایی که دولت ها همواره از مالکیت کالاهای سرمایه ای و مولد درآمد داشته اند، سبب توزیع ناعادلانه کالاها یا موقعیت های ثروت آفرین می شده و نهادهایی هم در دل جامعه وجود داشته اند که از این توزیع ناعادلانه پشتیبانی می کرده اند. بنابراین فقر به شکل موروثی از پیشینیان به نسل های بعدی منتقل می شده است.

شکل دیگر، فقر غیر موروثی است که متاسفانه به اشکال گوناگون در جامعه امروز ایران دیده می شود. برای مثال یکی از مهم ترین عوامل فقر غیر موروثی، بلاهای طبیعی و غیر طبیعی است. زلزله، سیل، سرما زدگی یا خشکسالی و … باعث رانده شدن افراد از موطن خود، آوارگی و از دست دادن فرصت های شغلی و دارایی ها می شود. در خیلی از حوادث، سرپرست خانواده از بین می رود و خانواده اش دچار فلاکت و فقر می شود. پس می توان گفت چون ما فاقد یک نظام کارآمد مدیریت بحران هستیم، افراد بسیاری به سبب بروز بلایای طبیعی دچار فقر می شوند. بلایای غیر طبیعی هم به همین شکل مولد فقر در کشور هستند.

متاسفانه هم به لحاظ طبیعی کشور حادثه خیزی هستیم و هم آمار وحشتناکی در حوادث غیر طبیعی مانند تصادفات، حوادث ناشی از کار، آتش سوزی و … داریم. نتیجه چنین حوادثی مرگ، قطع عضو، از کار افتادگی و نظیر اینهاست که خود باعث ایجاد فقر می شود. آمار فزاینده بیماری های غیر واگیر در دهه های اخیر هم یکی از عوامل توسعه فقر محسوب می شود.

شیوع انواع بیماری های قلبی و بیماری های مرتبط با اعصاب مانند ام اس که درمان های گران قیمتی هم دارند، خیلی ها را دچار فقر می کنند. به بیان دیگر هزینه های کمرشکن درمان یک عامل رانده شدن خانوارهای ایرانی به زیر خط فقر بوده و مطالعات نشان می دهد که دست کم بین سه تا هفت درصد جمعیت ایران از این بابت دچار فقر شده اند. علت بروز این پدیده تاسف بار هم فقدان نظام بیمه مدرمان فراگیر و ناکارآمدی نظام های بیمه ای موجود است. عامل دیگر ایجاد فقر غیرموروثی نیز نوسانات اقتصادی و اجتماعی است. مجموع این عوامل، چرایی وجود فقر در کشور را توضیح می دهند. همان طور که اشاره کردم فقدان نظام جامع پیشگیری و نظام جامع حمایت، سبب شده فقر موروثی تداوم پیدا کند و فقر غیر موروثی هم فزونی یابد.

نظام جامع پیشگیری و حمایت چیست و چه کارکردی دارد؟

– مهم ترین ابزارهای جلوگیری از بروز فقر در گونه های غیر موروثی، نظام تامین اجتماعی، نظام پوشش ریسک و بیمه دارایی ها و فعالیت های اقتصادی به خصوص برای گروه های در معرض آسیب مانند کشاورزان، نظام مدیریت بحران و نظام آمار و اطلاعات دقیق است. این نظام ها یا وجود ندارند یا کارآمد نیستند. تا همین چند سال پیش، بخش بزرگی از جمعیت ایران فاقد هرگونه بیمه درمان بودند.

یعنی متوجه شدیم که روش های صرفا حمایتی یا صدقه ای، فقر را از بین نمی برد و باید سیاست ظرفیت سازی و توانمندسازی را دنبال کرد. در دوره اصلاحات تقریبا یک مدل قابل قبول برای مواجهه و رفع فقر تدوین شد اما متاسفانه در دوره بعد، یک سقوط آزاد در روش های مواجهه با فقر را شاهد بودیم. در دولت های نهم و دهم بازگشت به سازوکارهای دم دستی، غیرموثر و اعانه ای در واقع نشأت گرفته از این نگاه بود که فقر یک پدیده ساده، تک سببی و گذراست که می توان آن را دستاویزی برای سوءاستفاده در بازار سیاست قرار داد.

خوشبختانه در دولت یازدهم باز به آن درک تکامل یافته بازگشتیم و توانمندسازی در دستور کار قرار گرفت. خلاصه این که طبیعی بود بخشی از مسیر درک فقر را با آزمون و خطا طی کنیم، اما بخشی دیگر را بی سبب و با صرف هزینه های هنگفت، مجددا تجربه کردیم. به نظر می رسد می شد این دستاوردها را با هزینه کمتری هم تجربه کرد.

به دوره قبل اشاره کردید. در آن دوره چندین هزار میلیارد تومان به سطح جامعه تزریق شد که در مجموع رقم هنگفتی بود. چرا این عدد بزرگ هم نتوانست فقر را کم کند یا اصلاح کنم: آیا رقم هنگفتی که به عنوان یارانه نقدی پرداخت شد، در کاهش فقر موفق بود و اگر نه، چرا؟

– به نظر من، در دولت قبل هم فرصت های بزرگی را از دست دادیم و هم منابع مالی خود را تلف کردیم. در آن دوره به طور رسمی رویه های توانمندساز برای کاهش فقر جای خود را به روش های مبتنی بر تظاهر و ریا و زهدفروشی داد. منابعی که می توانست صرف پروژه های عمرانی یا سیاست های اجتماعی موثر شود، صرف پرداخت به میلیون ها نفر شد که به دلیل پایه گذاری غلط، متاسفانه تا امروز هم ادامه دارد.

همانطور که اشاره کردم بررسی ادبیات دولت نهم و دهم درباره فقر، این اطمینان را می دهد که هیچ درک روشنی از این پدیده نزد دولتمردان وجود نداشت. همه تجارب ملی و جهانی هم مورد بی اعتنایی قرار گرفت. به نظر من، آن حجم توجه و بهره برداری از اثرات کوتاه مدت توزیع یارانه نقدی فقط مبین این است که این اقدام با نیت بهره برداری سیاسی صورت گرفت و اساسا محرومیت زدایی یا کاهش فقر از اولویت هایش نبود. بررسی دیگر اقدامات آن دوره هم این حرف را تایید می کند، برای مثال تعداد زیادی از سازمان های موجود یا از بین رفتند یا عملا بلا اثر شدند.

سمن ها، موسسات خیریه و دیگر نهادهای جامعه مدنی هم که نقش موثری در مقابله با فقر دارند، دچار محدودیت و انواع فشارها شدند. از آن طرف نوسان های بی سابقه اقتصادی مانند تورم، فقرا را به شدت فقیرتر کرد. دسترسی دهک های پایین درآمدی به کالاهای سرمایه ای مانند مسکن تقریبا غیرممکن شد. یعنی تورم در بخش مسکن که تا پانصد درصد هم برآورد شده است، عملا طبقات فرودست را از دستیابی به مسکن و سایر خدمات اجتماعی محروم کرد.

این معما هم هنوز حل نشده که چگونه دولتی با بی سابقه ترین ادعاهای حمایت از فقرا، هیچ گزارش کمی و کیفی از وضعیت فقرا و اثربخشی سیاست های خود تهیه نکرده و حتی از تدوین گزارش های ادواری که به صورت روتین تهیه می شد، مانع کرده است. در واقع نظام برنامه ریزی و تصمیم گیری ما با یک خلأ عجیب و بزرگ اعداد و ارقام و آمارها در آن دوره روبروست.

چطور در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و در حالی که یارانه نقدی، اقتصاد را به مرز بحران برد و داشت فاجعه می آفرید، هنوز می شود وعده یارانه ۱۵۰ و ۲۵۰ هزار تومانی داد و پیروزی را هم محتمل دید؟

– به نظر من در جامعه ایران، میزان اقبال به این شعار بسیار کم شده است. بالاخره مردم نتیجه آن سیاست را درک کرده و به وضوح دیده اند. ضمن این که می توانند میزان تحقق پذیری وعده ها و حجم تخریب در صورت عملی شدن وعده ها را تخمین بزنند. امروز نسبت به سال ۸۴، عده خیلی کمتری آن سیاست را می پسندند. اما دو واقعیت تلخ هم وجود دارد که نباید از یاد ببریم شان؛ اول این که بالاخره با وجود همه تلاش های صورت گرفته، فراوانی نسبی فقر وجود دارد و دوم این که ما در یک اقتصاد رانتی زندگی می کنیم که توزیع رانت توسط دولت در آن سابقه طولانی دارد.

کمک به سرمایه اجتماعی با هدف تقویت احساس کرامت، بی نیازی و عزت نفس وظیفه دیگر دولت است. اعتماد و عزت نفس به قول آمارتیا سن بزرگ ترین سرمایه جوامع شرقی شناخته می شد اما شارلاتان ها در بازار سیاست این سرمایه را برای پرداخت مبلغی کوچک و موقت، از مردم و کشور گرفتند.

منبع: برترینها

روزنامه اطلاعات به تاریخ٣٠ فروردین ١٣٣۵ در خبری با تیتر «ژیگلوهایی که دستگیر شدند» درباره مزاحمت‌های خیابانی کسانی گزارش داد که پیدایش آن‌ها در کنار دیگر گروه‌های و دسته‌های اجتماعی، از ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی ایران دهه‌های چهل و پنجاه خورشیدی به شمار می‌آید «دیروز عصر سه نفر ژیگولو را در فرمانداری نظامی سر تراشیدند.

دو نفر از این ژیگلوها در مقابل دبیرستان ژاندارک و یکی دیگر را در «میعادگاه» پشت سفارت انگلیس به تور مامورین افتاد. امروز از فرمانداری نظامی کسب اطلاع شد که تصمیم اتخاذ شده است از این پس کسانی را که به وسیله تلفن مزاحم مردم شوند بلافاصله پس از دستگیری کردن به جزیره خارک تبعید نمایند. همچنین مامورینی معین شده‌اند که با لباس مبدل در جلوی مدارس دخترانه مترصد باشند و چنانچه ژیگولوها قصد مزاحمت داشته باشند آن را جلب نمایند».

 

ناگهان دروازه‌های تمدن غرب گشوده شدند

کوشش برای غربی‌سازی جامعه ایران در دوره پهلوی دوم شتاب و شدتی افزون یافت. دگرگونی‌هایی فراوان بدین‌ترتیب در زندگی ایرانی به ویژه در شهرها پدیدار شد. گسترش کوچ روستاییان به شهر و افزایش جمعیت شهرنشین در این دوران، دگرگونی‌هایی در شیوه زندگی، ساختار و گروه‌بندی‌های اجتماعی شهری در پی آورد. این دگرگونی‌ها با افزایش درآمدهای نفتی به ویژه از دهه چهل خورشیدی رفته‌رفته نمای شهرها و شهرنشینی را زیرورو کرد. بوتیک‌ها، شعبه‌های بانک‌های خارجی، رستوران‌ها، هتل‌ها و کافه‌ها، بافت سنتی شهرهای بزرگ را دگرگون کردند. بسیاری از خیابان‌ها و میدان‌ها نام‌هایی تازه همچون الیزابت دوم و روزولت بر خود می‌دیدند که نشانه‌هایی ظاهری از شیوه تازه اجتماعی زندگی در ایران به شمار می‌آمدند. این تغییرهای گسترده و نمادین اما در همه بخش‌های شهرها رخ نداده بودند؛ این تنها یک روی سکه به شمار می‌آمد.

حلبی‌آبادها و مفت‌آبادهایی در منطقه‌ها فقیرنشین و حاشیه شهرها در کنار مصرف‌گرایی و ظواهر پرزرق‌وبرق زندگی غربی در محله‌های برخوردار شکل گرفتند. ساکنان منطقه‌های فقیرنشین و حاشیه شهرها با کم‌ترین امکانات و درآمد ناچیز روزگار می‌گذراندند و تامین خورد و خوراک مهم‌ترین دغدغه آن‌ها بود.

این توسعه ناهمگون در مناطق شهری و به پیروی از آن، نابرابری در دسترسی به امکانات و امتیازها برای قشرهای گوناگون جامعه، گونه‌ای رویارویی طبقاتی و دوگانگی‌های فرهنگی و اجتماعی در شهرها به ویژه در تهران پدید آورد. پیدایش این دوگانگی‌های فرهنگی و اجتماعی، یکی از ویژگی‌های مهم جامعه در روزگار پهلوی به شمار می‌آید که ریشه‌های به آغاز شکل‌گیری این حکومت بازمی‌گردد. سینا علوی در کتاب «موریانه ترس» روایتی جذاب درباره نمودی از این رویارویی‌ها ارایه داده است « از پدرم پرسید: پسرت مدرسه میرود؟ پدرم گفت: کلاس چهارم است و به دبستان مهرگان میرود.

پرسید: مگر در دبستانهای ما درس نمیخواند؟! پاسخ پدرم منفی بود. وی گفت: از شما بعید است … شما چرا؟ شما که آخوندزاده‌اید چرا فرزندتان را در مدارس کافرها بگذارید؟ اینها به بچه‌ها جز بی‌ایمانی چیزی یاد نمیدهند. آن هم این دولت فاسد. بگذاریدش مدارس دینی خودمان، تا یک قدمی برای آخرتتان برداشته باشید. و با عصبانیت حکم کرد: فردا بچه را بیاور تا بگویم اسمش را بنویسند. اگر دنیا را میخواهی بچه‌ات را در همین کافرستان بگذار بماند تا یک قرتی از آب دربیاید و اگر دین و آخرت و خدا و پیغمبر را میخواهی بگذار مدارس دینیه».

جوان شیفته، پیران انگشت بر دهان!

دوگانگی‌های فرهنگی و اجتماعی در زمان پهلوی دوم از راه گسترش نظام آموزش و پرورش، پخش برنامه‌های رادیویی در سراسر ایران و سیاست‌های پخش در تلویزیون و سینما شدت یافت. برنامه‌های رسانه‌ای حکومت با بهره‌گیری از ابزارهای نوین همچون تلویزیون به ویژه پیش از آن رادیو، نقشی فراوان در ترویج فرهنگ غربی مورد نظر حاکمیت در ایران داشت. حوزه نفوذ این برنامه‌ها تا کوچک‌ترین و دورافتاده‌ترین روستاها را نیز دربرمی‌گرفت و آن‌ها را از خود متاثر می‌ساخت.

تلویزیون ملی ایران در هر هفته ساعت‌ها فیلم‌های خارجی به ویژه امریکایی پخش می‌کرد. صحنه‌هایی از زندگی عاشقانه به شیوه غربی، باغچه‌آرایی، پوشش ویژه زنان، شیوه سکونت و زندگی در خانه در این فیلم‌ها به نمایش درمی‌آمد که نمایی کلی، جذاب و فریبنده از دنیای غرب پیش روی جامعه سنتی ایران می‌گذارد. این‌ها گرچه با جامعه سنتی ایران چندان هماهنگ نبود اما به ویژه در میان جوانان تقلید از مدل‌های آرایش مو، پوشش و لباس و رفتارهای هنرپیشگان غربی را رواج می‌داد. چنانچه کودکان و نوجوانان در روستاهایی دورافتاده نیز در پی تقلید از آن شیوه زندگی برمی‌آمدند، چنانکه در این روایت از یک جوان روستایی در آن روزگار به روشنی دیده می‌شود «تغییر در رفتار انسان‌ها بخصوص در جوانان بسیار مشهود بود و به اصطلاح پیران نوعی قرتی‌بازی تلقی می‌شد.

جوانان تازه ازدواج‌کرده گاه نوعروسان خود را سوار دوچرخه می‌کردند و از روستایی به روستای دیگر می‌بردند. این حرکت برای جوانان و نوجوانان رشک‌برانگیز بود اما پیران انگشت به دهان می‌بردند و آن را تقبیح می‌کردند. بچه‌هایی مثل من عاشق رادیو بودیم و چون نداشتیم خودمان ادای آن را درمی‌آوردیم … آواز می‌خواندم و مثل دیوانه‌ها حرف می‌زدم. برای خودم اخبار می‌گفتم، گزارش می‌دادم و ساعت‌ها خودم و سایر دوستانم را سرگرم می‌کردم.

در ادامه این قرتی‌بازی‌ها یک بار نمی‌دانم با چه جراتی ساعت مچی شوهرخاله‌ام را از فرح‌آباد دزدیده بودم … یک بار من این ساعت را روی مچم بستم و سر جوی آب جلوی مسجد مشغول آرایش و پیرایش خودم شد. با آب موهایم را خیس کرده و به آنها فرم دادم. شانه‌ای را که نمی‌دانم از کجا کش رفته بودم برداشته و با آن داشتم موهایم را تاب می‌دادم. به نظرم دکمه‌های یقه‌ام را بسته بودم تا درست عین یک آقای فکل‌کراواتی شیک شوم».

دوگانه متحجر- فناتیک  

غرب‌زده- قرتی

حکومت پهلوی با افزایش درآمدهای نفتی در دهه‌ها چهل و پنجاه خورشیدی، برای غربی‌سازی جامعه ایران بسیار می‌کوشید. بخشی از این تلاش‌ها اما ظاهری و سطحی بود و تنها به قشر و طبقه‌ای ویژه در جامعه منحصر می‌شد، به همین دلیل در شهرهای بزرگ همچون تهران ناهمگونی‌های شدید در پی آورد. این ناهمگونی به نوشته دلال عباس در نوشتار «‌زن در جامعه معاصر ایرانی» در پوشش ظاهری افراد نمودی فراوان داشت «چادرهایی سیاه یا رنگی در مناطق فقیرنشین که اغلب جامعه ایرانی را تشکیل می‌داد، و بی‌حجابی تا مرز برهنگی در مناطق مرفه‌نشین همراه با آرایش بیش از حد و بی‌دینی آشکار». پشتیبانی حکومت پهلوی دوم از غربی‌سازی جامعه ایران به ویژه در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، تضادهای اجتماعی و شکاف‌های فرهنگی پدیدار ساخت؛ افراد و گروه‌هایی نیز در برابر تلاش‌های دولت و وابستگان آن، به رویارویی با غرب‌زدگی و مظاهر آن در جامعه برخاستند.

جامعه ایرانی به روزگار یادشده در یک بخش‌بندی کلی، میانه دو قطب یک طیف ناهماهنگ و دوگانه سرگردان بود؛ یک، گروهی که به ظاهر غربی و پیروی از مدهای اروپایی فخر فروخته، دیگرانی را که آنگونه نبودند متحجر و فناتیک می‌نامیدند و دو، آن بخش از جامعه که به سنت‌ها و ارزش‌های دینی پایبند بوده، افرادی را که ظاهر غربی داشتند، غرب‌زده و قرتی خطاب می‌کردند. جلال آل احمد در کتاب «غرب‌زدگی»‌ درباره انسان غرب‌زده، وضعیت جامعه ایرانی در آن روزگار را از دریچه یک منتقد چنین روایت کرده است «آدم غرب‌زده، قرتی است. به خودش خیلی می‌رسد، با سر و پزش خیلی ور می‌رود همیشه انگار از لای زرورق باز شده است یا از فلان مزون فرنگی آمده است».

طبقه متوسط و مرفه، پرچم‌دار غرب‌گرایی

شکل‌گیری طبقه متوسطِ نزدیک به اندیشه‌های غالب حکومت، در زمان پهلوی دوم گسترش یافت. نسلِ پیشین طبقه‌ متوسط که از میانه‌های دوره قاجار در ایران پدید آمده بود، پیوندی فراوان با فرهنگ سنتی داشت اما نسلِ پس از دوره پهلوی اول، متاثر از فرهنگ غرب از فرهنگ سنتی رفته‌رفته دوری جست. طبقه جدید متوسط، از گونه‌ای فرهنگ غربی و غیر ایرانی برآمده بود و می‌کوشید ارزش‌هایی تازه به ویژه از راه مد، لباس غربی و مصرف‌گرایی در جامعه ترویج کند.

پهلوی دوم نیز سیاست یکسان‌سازی و غربی‌سازی پوشش افراد در جامعه ایرانی را به گونه‌ای دیگر پی گرفت. گروه‌هایی اجتماعی از کارمندان، هنرپیشه‌ها، سیاست‌مداران، تاجران و فرهنگیان، حتی برخی قشرها و گروه‌های ویژه همچون جاهل‌ها و کلاه‌مخملی‌ها نیز به پوشیدن کت‌وشلوار روی آوردند. شکل‌هایی دیگر از کت‌وشلوار همچون مدل‌های اسپرت افزون بر مدل‌های کلاسیک آرام‌آرام با تغییر شرایط اجتماعی و گسترش برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی در میان طبقه‌های متوسط و بالای شهری رواج یافت.

مهم‌ترین عامل تمایز فکل‌کراواتی‌ها با دیگران، در نوع و رنگ کت‌وشلوار و ملزوماتی دیگر بود که بهره می‌گرفتند. کراوات، یک‌دستی یا دو رنگی کت‌و شلوار، دستمال گردن، سنجاق، کمربند، کلاه، جلیقه، پیراهن و نوع یقه آن، دوخت و جنس پارچه و نوع یقه کت، از جمله این تفاوت‌ها و تمایزها به شمار می‌آمدند. کت‌وشلوار و اجزای وابسته آن بدین‌ترتیب به اشیایی نمادین بدل شدند که در سال‌های بعد خود را در قالب سرچشمه تنش میان سبک‌های گوناگون زندگی نمایان ساختند. فکل‌کراواتی‌ها در کنش‌ها و رفتارهای خود به شدت تمایل داشتند خود را از دیگر گروه‌های اجتماعی متمایز سازند؛ به‌کارگیری واژگان غربی، استناد به کشورهای اروپایی و امریکایی و نویسندگان و روشنفکران آن‌ها از وی‍ژگی‌های به شمار می‌آمد.

 

پس از شکل‌گیری این منطقه‌ها و محله‌های حاشیه‌ای و حلبی‌آباد‌ها، تعریف‌ها و عبارت‌های «پایین شهر» و «بالای شهر» که بر اختلاف‌های طبقاتی در شهرها مبتنی بود، نمودی بیش‌تر یافت. محیط ویژه اجتماعی رایج در این مناطق، فقر اقتصادی خانواده‌ها و کمبود امکانات موجب می‌شد ساکنان این مناطق از سواد و دانش‌های گوناگون زمانه بی‌بهره باشند. پاره‌ای دسته‌های ویژه اجتماعی همچون لمپن‌ها و جاهل‌ها در چنین بسترهایی پرورش می‌یافتند. این گروه‌ها به گونه‌ای طبقه‌ مازاد در جامعه به شمار آمده، در کوچه‌پس‌کوچه‌های تنگ و تاریک پایین شهر از تحصیل و ثروت بی‌بهره بودند و می‌کوشیدند با تکیه بر زور بازوی خود سری میان سرها درآورند. دسته «لمپن‌ها» یا «جاهل‌ها» فرهنگ ویژه خود را داشتند. لباس رسمی آنان کت‌وشلوارهایى با کلاه مخمل هم‌رنگ و کفش سیاه پاشنه‌خوابیده تمام میخ و پیراهن یقه‌باز بود.

گروه موسیقی بیتلز همراه با شکل‌گیری جنبش هیپی، کار خود را آغاز کرد. جریان‌های فرهنگی دهه شصت میلادی در غرب در پیدایش این گروه تاثیرگذار بودند. ترانه‌های این گروه میان جوانان ایرانی هوادارانی بسیار داشت و در گسترش هیپی‌گری به ویژه در ظاهر و لباس جوانان‌ تاثیرگذار بود.

این سبک از پوشش در دانشگاه‌ها نیز رواج یافت. برخی از دانشجویان آن روزگار، ظاهر دانشجویان هم‌دوره خویش را چنین توصیف می‌کردند «دانشجویان فنی عموما ظاهری ساده دارند با شلوار جین و موهای کوتاه و دخترها با ظاهری ساده‌تر و بدون آرایش. در مقابل فنی هنرها هستند با ظاهری غربی‌تر به سبک بیتل‌ها و هیپی‌ها که آن‌ها را در مقابل بچه‌های فنی قرار می‌دهد». این سبک زندگی و پوشش البته در لایه‌هایی از جامعه ایران آن روزگار چندان مناسب پنداشته نمی‌شد.

استقبال جوانان از اینگونه پوشش را به گونه‌ای از اعتراض و نارضایتی آن‌ها از شرایط اجتماعی زمانه را می‌توان متاثر دانست. چون اینگونه سبک زندگی و پوشش با غربی‌سازی رسمی- دولتی با سنت‌ها و ارزش‌های پذیرفته‌شده ایرانی در سده‌های پیش‌تر هماهنگی و همراهی نداشت، از سوی خانواده‌های ایرانی نیز پذیرفته نمی‌شد. پوشش تازه گرچه از غرب برآمده بود و در میان برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی حکومت می‌توانست جای گیرد، اما در پاره‌ای موارد با برخوردهایی رسمی روبه‌رو می‌شود.

نیروهای انتظامی گاه برخوردهایی با اینگونه پوشش‌ها انجام داده، موی بلند جوانان را در خیابان‌ها می‌تراشیدند. خبرها و گزارش‌هایی که در این‌باره در روزنامه‌های آن دوره منتشر می‌شد، شاید با کارهای نامناسب پیوند می‌یافت که آنگونه کسان انجام می‌دادند. روزنامه اطلاعات به تاریخ ٧ مهر ١٣۴٩ در خبری با تیتر «بیتل‌هایی که دختران را به هیپی‌گری تشویق می‌کردند» در این‌باره نوشت «یک بازپرس دادسرای تهران دیروز چهار بیتل را که در خیابان دردشت نارمک مزاحم دخترها می‌شدند و آنان را تشویق به هیپی‌گری می‌کردند بازداشت کردند. بیتل‌ها جمشید، کاظم، کمال و هوشنگ نام دارند. دیروز پدر یکی از دخترها نزد این چهار نفر رفت و به آنان اعتراض کرد که او را کتک زدند.

طبق گزارش خبرنگار ما این چهار نفر جوان که قیافه‌ای شبیه دختر ها داشتند از مدت‌ها قبل در خیابان دردشت نارمک می‌ایستادند و مزاحم دختران محل می‌شدند و می‌خواستند که به جرگه هیپی‌ها بپیوندند و این امر موجب ناراحتی دختران می‌شد. دیروز یک دختر … جریان را به پدر خود اطلاع داد و وی به عنوان اعتراض نزد بیتل‌ها رفت. آنها پدر دختر را به باد تمسخر گرفتند و گفتند که «قدیمی» فکر می‌کند. پدر دختر نیز متقابلا بیتل‌ها را «به درد نخور» خطاب کرد که بر سر او ریختند … واقعه به مامورین پاسگاه ژاندارمری نارمک، شماره ٢ اطلاع داده شد … و بازپرس دادسرای تهران پس از تحقیق از بیتل‌ها آن‌ها را زندانی ساخت».

منبع: برترینها