داروخانه ای در غرب تهران با فروش ۶ میلیون تومان نقدی و ۵۰ میلیون تومان به صورت بیمه را به همراه ملک و مجوز داروخانه دو میلیارد و دویست میلیون تومان قیمت گذاشته اند.
چند سالی می شود که صدور مجوز تاسیس داروخانه به مانند مشاغل دیگر به دلیل
اشباع شدن بازار متوقف شده است. به عبارتی ظرفیت بازار اجازه تاسیس
داروخانه جدید را نمی دهد و در نتیجه وزارت بهداشت نیز از صدور مجوز جدید
امتناع می کند.
به گزارش پول‌نیوز، از سوی دیگر محدودیت و شرایط خاص کسب امتیازات مورد
نظر برای صدور مجوز داروخانه درکشور باعث شده تا عملا تعداد قابل توجهی از
داروسازان و فارغ‌التحصیلان داروسازی برای دست و پاکردن شغل و حرفه‌ای
مرتبط با رشته تحصیلی‌شان سرگردان باشند. سرگردانی که درنهایت آنها را یا
دارو فروش و نسخه‌پیچ می‌کند و یا مجبورشان می‌کند شغل‌هایی بی‌ربط را
انتخاب کند. در این میان آنها که وضع مالی یا موقعیت بهتری دارند، در آرزوی
یافتن فرصت شغلی بهتر به کشورهای دیگر مهاجرت می‌کنند. اما شرایط کنونی
اقتصاد داروخانه های کشور چگونه است؟
دلایل خرید و فروش مجوز داروخانه ها
در
خواست مجوز برای تاسیس داروخانه از سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت آغاز
می شود، طبق موارد مندرج در مدارک مورد نیاز برای صدور مجوز داروخانه،
متقاضی این شغل در تهران باید ۲۷۵۰ امتیاز کسب کند اما از سوی دیگر به دلیل
محدودیت های تعداد داروخانه ها در کشور پروسه صدور مجوز تاسیس داروخانه به
فارغ التحصیلان رشته داروسازی متوقف شده است.
یکی از فاکتورهای
تعیین‌کننده درصدور مجوز داروخانه، شاخص حدنصاب جمعیتی است. این شاخص درحال
حاضر درکشور ما ۴هزارو۵٠٠ نفر است و این رقم به این معنی است که به ازای
هر ۴۵٠٠نفر یک داروخانه درکشور وجود دارد. بر اساس این آمار ایران در بین
کشورهای منطقه بیشترین تعداد داروخانه را نسبت به جمعیتش دارد. به همین
دلیل برای دریافت مجوز جدید متقاضیان باید مدارک خود را به وزارت بهداشت
ارائه دهند و بعضا دیده می شود اشخاصی نزدیک به ده سال در نوبت دریافت مجوز
قرار گرفته اند اما هنوز از مجوز خبری نیست.
همین موضوع یعنی
افزایش بیش از حد مجوز های صادر شده در سالهای گذشته، کاغذبازی‌های زیاد و
عدم صدور مجوز در شرایط کنونی باعث شده است تا بازار سیاه خرید و فروش یا
اجاره مجوز داروخانه در میان آگهی‌های جراید داغ شود.
این
گونه است که اگر به هشت بند موجود در وب سایت سازمان غذا و دارو برای
دریافت مجوز داروخانه توجه داشته باشیم داشتن تخصص در این زمینه جزو
ملزومات اساسی نیست و می‌توانید کار را با استفاده از تحصیلات و تخصص یک
داروساز و مسئول فنی داروخانه رسما آغاز کنید که همین موضوع دقیقا به عنوان
خلأ قانونی مورد استفاده برای خرید و فروش مجوزها مورد استفاده قرار
میگیرد.
این معامله با معرفی مسئول فنی و استخدام وی به عنوان
کارمند کاملا قانونی و رسمی تمام شده و شما می‌توانید در آینده از سود فروش
خوبتان به نفع سرمایه‌گذاری‌های مجدد حتی برای خرید داروخانه‌ای دیگر نیز
استفاده نمایید.
اجاره ۱۰ میلیون تومان در ماه تا فروش ۹۰۰ میلیونی مجوزها
قیمت
اجاره مجوز داروخانه به محل قرارگیری داروخانه و میزان فروش نقدی و بیمه
ای آن بستگی دارد. برای مثال مجوز یک داروخانه در شمال غرب تهران با فروش
نقدی ۴ میلیون تومان و فروش بیمه ای ۵ میلیون تومان در روز نزدیک به ۶۰۰
میلیون تومان خرید و فروش می شود.
بنابراین قیمت‌های مجوز
داروخانه کاملا متفاوت است و بستگی به محل قرارگیری و میزان فروش داروخانه
دارد. به عبارت دیگر برای اجاره چنین داروخانه ای که نزدیک به یکی از
مراکز بسیار معروف پزشکی غرب تهران نیز هست، به ۱۰ میلیون پول برای اجاره
ماهانه مجوز نیاز دارید.
برای اطلاع از شرایط خرید و فروش مجوز های
داروخانه با یکی از داروخانه های شرق تهران تماس گرفتیم و متصدی این
داروخانه چنین گفت: مجوز خام برای تاسیس داروخانه بین ۴۰۰ میلیون تا ۹۰۰
میلیون تومان قیمت گذاری می شود. داروخانه ای که یک فضای ۵۰ متری دارد ممکن
است از یک داروخانه ۱۵۰ متری درآمد بیشتری کسب کند.
می توان چنین
گفت که بحث درآمد داروخانه ها به دو فاکتور مهم بستگی دارد یکی محل قرار
گیری داروخانه است، یعنی اگر داروخانه در یک منطقه پر رفت و آمد شهری و یا
در نزدیکی یک مرکز پزشکی واقع شود خود به خود درآمد شما افزایش پیدا می
کند. عامل دوم تعداد پزشک هایی که در داروخانه فعالیت می کنند. به هر حال
در شرایط کنونی خدمات مشاوره ای که یک داروخانه به مشتری ارائه می کند می
تواند برای مشتریان جذاب باشد و خیال آنها را از دارویی که مصرف می کنند
راحت کند. در نتیجه این دو عامل می بینیم که یک داروخانه کوچک به دلیل
شرایط مکانی و خدماتش درآمدی چندین برابر داروخانه های بزرگ را کسب می کند.
او
در ادامه می گوید: هر چه به سمت جنوب شهر و برخی مناطق دیگر تغییر مسیر
بدهید این ارقام کاملا متفاوت خواهد شد، اما برای خرید مجوز داروخانه از
۲۰۰ میلیون تومان کمتر نمی‌توان گزینه‌ای پیدا کرد و برای اجاره ماهانه
مجوز نیز کمتر از دو میلیون تومان گزینه‌ای موجود نیست. البته هر چه ارقام
پایین می آید ریسک کار نیز افزایش خواهد یافت چرا که معمولا این داروخانه
ها در جایی واقع شده اند که مشتری چندانی ندارند.
به هر حال تاسیس
داروخانه‌های استیجاری این روزها خیلی باب شده است. روند طولانی اخذ مدرک
داروسازی و گرفتن مجوز تاسیس داروخانه، تازه شروع مشکل است و داروسازی که
تازه طرحش را هم گذرانده و امتیازات لازم را هم جمع کرده، باید حداقل
یک‌میلیارد تومان پول داشته باشد که بتواند در تهران یک داروخانه راه
بیندازد.
داروسازی که یک‌میلیارد تومان پول برای خرید ملک و دارو
نداشته باشد تا بتواند از مدرکش استفاده کند، حاضر است آن را اجاره بدهد و
در مقابلش پول بگیرد. رقم معمول اجاره یا درحقیقت فروش مدرک داروسازی هم
این روزها چیزی درحدود ۵۰۰ تا ۶۰۰میلیون تومان است و داروساز در ازای
دریافت مبلغ، تنها به شکل صوری مطب را دراختیار دارد. البته این ارقام
بستگی به مکان مجوز هم دارد و گاها تا ۹۰۰ میلون تومان هم افزایش پیدا می
کند.
البته گاهی در آگهی ها دیده می شود که داروخانه با تمام
امکانات و ملک به همرات مجوز به فروش گذاشته شده است. نگاهی به قیمت های
این آگهی ها ارقامی از یک میلیارد و دویست میلیون تومان تا دو میلیارد را
نشان می دهد. برای مثال داروخانه ای در غرب تهران با فروش ۶ میلیون تومان
نقدی و ۵۰ میلیون تومان به صورت بیمه را به همراه ملک و مجوز داروخانه دو
میلیارد و دویست میلیون تومان قیمت گذاشته اند و یا داروخانه ای در شرق
تهران با ملک ۵۷ متری یک و نیم میلیارد قیمت گذارش شده است.
۵۰ درصد فروش دارو در اختیار ۵۰ داروخانه بزرگ
بر
اساس آمار ارقام اقتصادی به استثنای داروخانه های بزرگ و پر نفوذ، وضع
اقتصادی داروخانه‌های خصوصی کشور زیاد هم دلچسب نیست. کل فروش دارویی کشور
در سال گذشته چیزی درحدود ١٢هزارمیلیارد تومان بود که اگر این رقم را
بین ١۵هزار داروخانه فعال درکشور تقسیم کنیم، سهم هر داروخانه در سال
گذشته زیر یک‌میلیارد تومان برآورد می شود.
از سوی دیگر سود فروش
دارو نیز بین ١٠ تا ١٢درصد است، یعنی سود این داروخانه در سال ١٠٠میلیون
تومان است، با تقسیم این عدد بر تعداد ماه‌های سال سود داروخانه‌ها کمتر
از ١٠میلیون تومان در ماه میشود، حالا از این رقم باید حقوق پرسنل و
هزینه‌های جاری را هم کم کرد. با توجه به این ارقام تأسیس داروخانه از نظر
اقتصادی چندان موجه به نظر نمی رسد.
اما توزیغ نا مناسب درآمد در
بین این داروخانه ها باعث شده است که عده ای سود های هنگفت از این شغل
داشته باشند و عده ای نیز ورشکست شوند. به عبارت دیگر براساس شواهد موجود
۵٠ داروخانه بزرگ کشور حدود ۵٠درصد فروش را به خودشان اختصاص داده‌اند که
دلیل اصلی این موضوع توزیع متفاوت دارو در بین داروخانه‌هاست. حال دراین
شرایط اگر قرار باشد به هر درخواست مجوزی، پاسخ مثبت داده شود، وضع بد
اقتصاد دارو را بدتر می‌کند و همین چرخه معیوب دارویی کشور هم از کار
می‌افتد.
بحران کار برای ٢٠هزار داروساز
درحال
حاضر حدود ٢هزار داروخانه درشهر تهران فعالیت می‌کنند و با استناد به
آمار جمعیتی سرانه تاسیس داروخانه در کشور ما نسبت به کشور های منطقه بسیار
بالا است. بنابراین از نظر ارائه خدمات داروخانه ای به شهروندان کشور ما
در شرایط مطلوبی قرار دارد اما سوال اصلی این است که با توجه به این
محدودیت ها چرا سالانه به تعداد فارغ التحصیلان این رشته اضافه می شود بدون
آنکه برای اشتغال آنها برنامه ای در نظر گرفته شود.
سالانه حدود
هزارو۵٠٠ نفر در رشته داروسازی از دانشگاههای مختلف کشور فارغ‌التحصیل
می‌شوند، اگر همین روند ادامه پیدا کند، در١٠سال آینده ۲۰ هزار نفر
داروساز متقاضی شغل در کشور وجود خواهند داشت. اگر ظرفیت موجود پاسخگوی
نیازهای دارویی کشور است، چرا ظرفیت دانشگاه‌ها را افزایش می‌دهند، اگر هم
به نیروی متخصص نیاز داریم، پس چرا چنین فضایی برای اشتغال آنها فراهم نمی
شود.
البته باید توجه داشته باشیم که ۷۵ شرکت داروسازی در کشور
فعالیت می کنند و در نتیجه متخصصان داروسازی باید در این شرکت ها جذب شوند
اما به نظر می رسد که این شرکت ها متخصصات داروسازی را جذب کرده و تمایلی
به جذب داروسازان عمومی ندارند.
