بایگانی دسته ی : چهرها

برترین ها: نفیسه ژوزف مدل لباس و ملکه ی زیبایی هند در سال ۲۰۰۴ میلادی به طرز مرموزی از دنیا رفت، پلیس جسد او را در خانه اش و در حالیکه از پنکه ی سقفی به دار آویخته شده بود پیدا کرد. جسد “ویوکا باباجی” یک مدل لباس و ملکه ی زیبایی موریشیوس در سال ۱۹۹۳ میلادی هم در حالیکه او نیز از پنکه ی سقفی داخل آپارتمانش آویزان شده بود کشف گردید.

تحقیقات نشان می داد که دلیل مرگ نفیسه ژوزف و ویوکا باباجی خودکشی بوده است، اما آن چیزی که در ماجرای مرگ مرموز و عجیب این دو مدل جلب توجه می کرد این بود که پیش از آنها نیز برخی بازیگران زن سینمای بالیوود به شکل مرموزی به قتل رسیده و یا به روش های مشابهی دست به خودکشی زده بودند. در این گزارش ماجرای مرگ مشکوک بازیگران زن سینمای بالیوود را براساس ترتیب زمانی خواهید خواند.

دیویا بهرتی، ۱۹۹۳ میلادی

دیویا بهرتی در ۲۵ فوریه ۱۹۷۴ در هند به دنیا آمد و در مدرسه ی متوسطه مانیکی کوپر در جوهو بمبئی درس خواند، او رقص و اجرای نمایش را در ۱۴ سالگی فراگرفت و از سوی کارگردانی به نام “ناندو تولانی” به عنوان یک استعداد نوظهور و برتر کشف شد. بهرتی از جمله بازیگران هندی بود که بالاترین دستمزد را دریافت می کرد. در سال ۱۹۹۲ با یک تهیه کننده به نام “ساجید نادیادو الا ” ازدواج کرد و به دین اسلام گروید و نامش را به “سانا نادیادوالا” تغییر داد. در حدّ فاصل سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۳ میلادی در بیش از ۱۴ فیلم سینمایی به ایفای نقش پرداخت که رکورد قابل توجهی برای یک بازیگر تازه کار به شمار می رفت.

 

در پنجم آوریل ۱۹۹۳ میلادی دیویا بهرتی از بالکن آپارتمانش در طبقه ی پنجم ساختمانی در تولسی وِرسووا سقوط کرد، همسایگانش دور جسد او جمع شدند و او را با آمبولانس به بخش اورژانس بیمارستان کوپر منتقل کردند، با این وجود پزشکان نتوانستند جان او را نجات دهند. گزارش های پزشکی قانونی نشان می داد که او بر اثر خونریزی شدید مغزی جان باخته است.

جسد او برخلاف میل همسرش به رسم هندوها سوزانده گردید و به خاک سپرده نشد. طرفداران او هم هنوز مطمئن نیستند که آیا او مست بود و سقوط کرد و یا به قتل رسیده بود. پرونده ی مرگ مرموز او در سال ۱۹۹۸ میلادی بدون کشف هیچ گونه سرنخی بسته شد و پلیس بمبئی آن را برای همیشه مختومه اعلام کرد. دو فیلم او چندماه پس از مرگش همچنان فیلمبرداری شد و قرار بود فیلم مستندی درباره ی دیویا بهرتی تحت عنوان “عشق پشت مرزها” ساخته شود که بنا به دلایل نامعلومی ساخت آن متوقف گردید.

سیلک سمیتا، ۱۹۹۶ میلادی

سیلک سمیتا در دو دسامبر ۱۹۶۰ میلادی در هند به دنیا آمد و به دلیل مشکلات مالی ادامه ی تحصیل را در دوران ابتدایی رها نمود و در سن پایین ازدواج کرد. بد رفتاری های همسرش باعث شد تا به مدارس “چنای” پناه ببرد و به عنوان هنرپیشه کارش را شروع کند. او به سرعت توانست توجه تهیه کنندگان بالیوود را به خود جلب کند. در سال ۱۹۷۹ به دلیل بازی در نقش اول فیلم سینمایی “تامیل فاندیشاکارا” مورد تحسین قرار گرفت و نام “حریر” برگرفته از شخصیت اصلی فیلم روی او ماندگار شد. در سال ۱۹۸۹ میلادی با فیلم “لیانام” جایگاه تثبیت شده و قابل توجهی را در سینمای هند به دست آورد. او در رقص هندی بسیار مهارت داشت و به سمبلی از زیبایی زن هندی تبدیل شد.

 

مجلات سینمایی هند و روزنامه نگاران همواره او را به دلیل چنین جایگاهی ستایش می کردند. سیلک سمیتا که در میان مردم هند از محبوبیت بالایی برخوردار بود در ۴۵۰ فیلم به ایفای نقش پرداخت و در گیشه سود بسیاری را برای تهیه کنندگان به ارمغان آورد. در شب ۲۲ سپتامبر ۱۹۹۶ میلادی او پس از یک تماس تلفنی با دوستش از شرایط نگران کننده و نامعلومی  سخن گفت. فردای آن شب، جسد او را در آپارتمانش پیدا کردند. تاکنون هیچ کسی راز مرگ مرموز این هنرپیشه بالیوود را کشف نکرده است.

پریا راجوانش، ۲۰۰۰ میلادی

پریا راجوانش در شمیلا، ایالت پنجاب به دنیا آمد و در تئاترهایی که به زبان انگلیسی بر روی صحنه ی تئاتر مشهور شمیلا برگزار می شد  تئاتر شمیلا برگزار می شد حضور داشت. پس از فارغ التحصیلی به آکادمی سلطنتی هنرهای دراماتیک لندن پیوست و در فیلم های همسرش “چیتان أناند” خوش درخشید. پس از مرگ همسرش در سال ۱۹۹۷ میلادی دارایی همسرش را به ارث برد. او در ۲۷ مارس ۲۰۰۰ در خانه ی همسر متوفی خود در رویا پارک شهر جوهو در بمبئی به قتل رسید.

 

پلیس دو فرزند ناتنی اش را به جرم قتل و به انگیزه تصرف ارثیه و دارایی دستگیر کرد و آنها در سال ۲۰۰۲ میلادی به همراه همدستانشان به حبس ابد محکوم شدند.

پروین بابی، ۲۰۰۵

 
پروین بابی در رشته ی ادبیات و هنر مدرک فوق لیسانس خود را دریافت کرد. در سال ۱۹۷۳ میلادی با فیلم سینمایی “مجبور” ستاره شد و با فیلم “عمر اکبر انتونی” در سال ۱۹۷۷ میلادی ستاره ی او درخشیدن گرفت. او اولین بازیگر هندی بود که عکسش بر روی جلد مجله ی آمریکایی تایم رفت. روزنامه های هندی شایعاتی مبنی بر ارتباط عاطفی او با بیش از یک بازیگر را مطرح کردند. پروین بابی محافل سینمایی را متهم کرد به این که خبر جنون و دیوانگی او را در رسانه های جمعی هند منتشر می کنند، او ادعا می کرد که دلیل چنین پاپوشی این است که او اسرار سیاسی بسیار مهم و سرنوشت سازی را می داند که منجر به رسوایی آنها خواهد شد.

 

جسد پروین در سال ۲۰۰۵ میلادی در آپارتمانش پیدا شد. نظریات و شایعات بسیاری پیرامون مرگ مرموز او شکل گرفت، گفته می شود که او در سالهای پایانی عمر خود به بیماری آلزایمر مبتلا شده، گروهی او را مبتلا به “جنون خودبزرگ بینی ” می دانستند. پزشکان می گفتند او خود را تا پای مرگ گرسنگی داده است و گروهی نظریه ی خودکشی بر اثر اسکیزوفرنی را مطرح می کردند، گفته می شود که او بر اثر بیماری دیابت و نارسایی کلیوی از دنیا رفته است، و گروهی نیز بر این باور بودند که پروین بابی بر اثر یک توطئه ی از پیش طراحی شده به قتل رسیده است.

کولژیت راندهاوا، ۲۰۰۶ میلادی

کولژیت راندهاوا در یکم ژانویه سال ۱۹۷۹ در غرب بنگال به دنیا آمد و موفق به دریافت مدرک لیسانس از رشته ی روانشناسی دانشگاه دهلی شد. او در تبلیغات و سریال های تلویزیونی معروف هند مانند “هیب هوی هرای”  به ایفای نقش پرداخت. و قرار بود در فیلمی تحت عنوان “بی چانس” ظاهر شود، اما فیلم به دلایلی متوقف شد.

 

در هشتم فوریه سال ۲۰۰۶ میلادی جسد به دار آویخته شده ی او را در اتاقش پیدا کردند. او پیش از مرگ نامه ی خودکشی نوشته و در آن گفته بود که دیگر نمی تواند بیش از این فشار ها و سختی های زندگی را تحمل کند.

میناکشی تاپار، سال ۲۰۱۲ میلادی

میناکشی تاپار در چهارم اکتبر سال ۱۹۸۴ میلادی به دنیا آمد و در فیلم ژانر وحشت  ۴۰۴ به ایفای نقش پرداخت. این بازیگر هندی در آوریل سال ۲۰۱۲ میلادی به دست یک بازیگر مرد به نام «أمیت جیسوال» و همدستش «پیرتی سورین» ربوده شد. آن دو نفر وقتی درباره ی ثروت و املاک خانواده ی تاپار چیزهایی شنیدند، او را ربوده و از خانواده اش تقاضای مبلغ هنگفتی نمودند. آنها تاپار را به گاراخپور نزدیک مرز نپال بردند، سپس با خانواده ی او تماس می گیرند و تهدید می کنند که اگر مبلغ ۲۸ هزار دلار به آنها پرداخت نشود، میناکشی را مجبور به حضور در یک فیلم غیراخلاقی و مستهجن می کنند.

 

مادر تاپار به سرعت مبلغ ۱۱۱۵ دلار را به حساب آدم رباها می ریزد. اما سرنوشت هولناکی به جای آزادی در انتظار دختر آنها بوده است. دو بازیگر آدم ربا پس از دریافت پول سر میناکشی را می برند و بدنش را قطعه قطعه می کنند و تکه های جسد بی جان تاپار را در مخزن آب می اندازند و همچنین سر او را در مسیر بازگشت به بمبئی از اتوبوس بین شهری به بیرون پرتاب می کنند. پلیس سه روز بعد با ردیابی تلفن آن دو را دستگیر می کند .

جیا خان، ۲۰۱۳ میلادی

جیاخان در ۲۰ فوریه سال ۱۹۸۸ در نیویورک به دنیا آمد و در لندن بزرگ شد. او دختر یک سرمایه دار هندی -آمریکایی به نام علی رضوی خان بود. تئاتر را در استراسبورگ و انستیتوی سینمایی منهتن آموخت و از سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ در سه فیلم سینمایی بازی کرد و به خاطر فیلم اولش کاندیدای دریافت جایزه شد. او با خانواده اش زندگی می کرد. در یکی از روزهای سال ۲۰۱۳ جسد آویزان او را که از سقف خانه اش آویخته شده بود در اتاق خوابش پیدا کردند.

 

نتیجه ی تحقیقات نشان می داد که او خودکشی کرده است. او یک نامه ی شش صفحه ای نوشته و از خیانت دوست پسرش به او، تجاوز به او و مجبور کردنش به سقط جنین سخن گفته بود. نامه ی او در رسانه های جمعی منتشر و دوست پسرش دستگیر شد. با این وجود پس از تحقیقات فراوان پلیس در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد با توجه به زخم ها و خراشیدگی ها بر روی صورت و گردن که ناشی از تلاش برای نجات بود، و شواهد و قرائن دیگر مرگ او خودکشی نبوده و یک قتل برنامه ریزی شده به شمار می رود.

شیخا جوشی، ۲۰۱۵ میلادی

بازیگر برنده ی جایزه ی أجای بهل، آخرین فیلم او باس در سال ۲۰۱۲ اکران شد. در سال ۲۰۱۱ ، شیخا جوشی ادعا کرد که جراح زیبایی او به نام “ویجای شایا” که در سال ۲۰۰۶ میلادی عمل جراحی پروتز سینه را برای او انجام داده، به او تعرض کرده است و شکایتی را علیه او تنظیم کرد. پزشک او در دفاع از خود می گوید:

برای اولین بار جوشی را در سال ۲۰۰۵ ملاقات کردم. او برای پروتز سینه به مطب من آمده بود، من برای پروتز به او ضمانت پنج ساله دادم. او در سال ۲۰۱۱ دوباره به نزد من آمد و می خواست یک عمل جراحی دیگر برای او انجام دهم و من به دلیل پیامدهای پزشکی اینکار را نپذیرفتم. به همین دلیل او و برادرش توطئه ای را طراحی کردند تا نشان دهد که من به او تجاوز کرده ام تا از زیر بار هزینه هایی که برایم تراشیده بودند در بروند. علاوه بر این جوشی در سال ۲۰۱۲ گفته بود که حتی حاضر است خودش را بکشد تا تقصیرها را گردن من بیندازد.

 

در نوامبر سال ۲۰۱۳ جوشی و برادرش به جرم حمله به خانه ی پزشک یاد شده و سنگ زدن به خانه ی او بازداشت شده و پس از مدتی آزاد شدند. در ۱۶ مه سال ۲۰۱۵ جسد جوشی پیدا شد که در حمام خانه اش با زدن رگ دست خودکشی و به دلیل خونریزی حاد از دنیا رفته بود. شواهد نشان می داد که او خودکشی کرده، اما پدرش این موضوع را رد کرد و نامه ای به کمیسیون حقوق بشر فرستاد، بازجویی از جراح انجام شد، اما هیچ رابطه ای بین مرگ جوشی و جراح وجود نداشت.

براتیوشا بانیرجی، ۲۰۰۶ میلادی

او در ۱۰ آگوست سال ۱۹۹۱ میلادی در جمشیدپور هند به دنیا آمد و در بسیاری از برنامه های تلویزیونی حاضر شد، در سال ۲۰۱۰ میلادی از سوی انجمن کشف استعداد برگزیده شد و برای کار به بمبئی مهاجرت کرد، در بسیاری از سریال های تلویزیون هند از جمله بالیکاوادو در سال ۲۰۱۰ درخشید. جسد او در یکم آوریل سال ۲۰۱۶ در حالیکه از سقف خانه اش  آویزان شده بود کشف گردید. تحقیق درباره ی چگونگی قتل او با این جمله به پایان رسید: او خود را دار زده است.

 

کریتیکا شودری، ۲۰۱۷ میلادی

در ۱۳ جولای سال ۲۰۱۷ همسایه ها بوی تعفن شدیدی را که از خانه ی شودری بازیگر هندی به مشام می رسید را به پلیس گزارش دادند. پلیس چند بار در خانه ی او را به صدا درآورد، اما هیچ کسی پاسخ نداد. آنها جسد شودری را در حالیکه بوی عفونت شدیدی از آن بلند شده بود پیدا کردند، شودری ۴ روز بود که مرده بود. تحقیقات پزشکی قانونی نشان می داد که قسمت راست جمجمه او مورد اصابت شی ء سنگین قرار گرفته است.

 

پلیس از افراد زیادی بازجویی کرد، سرانجام ناشناسی را که مشکوک به مرگ شودری بود را بازداشت کردند. تاکنون نتیجه ی تحقیقات اعلام نشده. همسایه ها گفتند که چند روز قبل از مرگ با دو مرد ناشناس به خانه بازگشته بود.

أنجالی سریواستاوا، ۲۰۱۷ میلادی

او متولد جولای سال ۱۹۸۳ میلادی بود و در بسیاری از فیلم های موسوم به بیوگرافی نقش آفرینی کرد که آخرین فیلم او “اکوردینگ” نام داشت.  در ۱۸ جولای سال ۲۰۱۷ میلادی خانواده و نزدیکان أنجالی بارها و بارها با تلفن خانه اش تماس گرفتند و برای او پیام ارسال کردند اما پاسخی دریافت نکردند. پس از تماس های تلفنی بی جواب، خانواده ی أنجالی به شدت نگران شدند و پلیس را در جریان گذاشتند.

 

آنها با شکستن قفل و ورود به خانه جسد أنجالی را که از پنکه ی اتاق آویزان شده بود پیدا کردند. جسد أنجالی به بیمارستان و برای کالبد شکافی منتقل شد. پلیس نوشته یا نامه ای را که نشانه ی خودکشی بود پیدا نکرد، به همین دلیل مرگ او همچنان یک معمای حل ناشده باقی مانده است، او توسط چه کسی به قتل رسیده است؟

منبع: برترینها

برترین ها – ایمان عبدلی:

در مورد شبی که تهران در هول زلزله بود یک نکته حائز اهمیت این که خیلی ها به مانند تمام وقایع این چند سال گذشته و پیرو گسترش فضای مجازی با زلزله شوخی کردند. ساعتی بعد نهادهای رسمی از جمله هلال احمر از مردم خواستند که با زلزله شوخی نکنند. در آن شرایط پر هول و اضطراب شاید درک این که شوخی های دسته جمعی چقدر می تواند از هراس عومی کم کند، نباید دشوار نباشد. مردم اتفاقابا تیزهوشی و با مدد گرفتن از امکانات گوشی های همراه آن کاری را کردند که باید.

شوخی با زلزله که دیگر نه قومیتی را می رنجاند و نه اعتقادی را زیر سئوال می برد و نه چهره ای منفی از ما در جهان نمایش می گذارد. این شاید آخرین راه برای مردمی است که دچار استرس شده اند و تکلیف خودشان را با زلزله سهمگین احتمالی در تهران نمی دانند. به هر حال باید اذعان کنیم که میان آن هایی که در آن ساعات به شایعات ترسناک دامن می زدند و این هایی که زلزله را دست می اندازند و با تقدیر شوخی می کنند، دسته ی دوم قابل تحمل تر و کم ضررتر هستند.

این تجربه ی ملموس آن شرایط است تنها چیزی که از هول جماعت کم می کرد همین رهاش شدگی این شوخی ها بود. انگار هر شوخی یادمان می انداخت که زندگی هنوز امیدوارکننده است. حتی سوژه هایی چون همنشینی گروه مرگ و زلزله و آلودگی و یا شوخی با آرایش دختر همسایه، همه در آن شرایط آرام کننده بود.

عیسی کلانتری یا (پاسخگو هفته)

در تهران اوضاع قمر در عقرب است. مثل فضای فیلم های آخرالزمانی شهر در غبارآلود است. انگار صبح که بیرون می آییم، سرِ خود یک بلیط در دست داریم برای تماشای یک فیلم دستوپیایی. در این حال و اوضاع عیسی کلانتری گفته که دعا کنیم باد بیاید و آلودگی برود! با این اوصاف، پس چرا دولت داریم؟ این اظهار نظرها چه تبعاتی دارد؟

روزی که انسان ها از غارنشینی و زندگی پراکنده در آمدند و کم کم به سمت یکجا نشینی و تمرکز رفتند، هدف شاید این بود که با تشکیل دولت ها بتوانند زندگی هایی امن تر و قابل پیش بینی تر داشته باشند، وگرنه که چه نیاز به این همه تئوری سیاسی و فلسفه بافی؟ تغییر سبک زندگی از غارنشینی به شهر نشینی با کلی فکر و هزینه همراه بود. همین زندگی مثلا مدرنی که داریم سرشار از باید و نباید است. حتی ساعت عبور مرور تعیین شده و همه چیز تحت ضابطه است. این همه هست که امنیت باشد و تزاحم کمتر شود و فکرها آسوده تر و رفاه بیشتر باشد. دولت ها برای همین به وجود می آیند. وقتی مساله ای مثل آلودگی این چنین تبدیل به معضل می شود، در ذات خودش فلسفه ی لزوم وجود دولت ها در ذهن ها را تضعیف می کند، چون در واقع شکلی از هرج و مرج به وجود می آید.

از پس این بار منفی ذهنی به اندازه کافی دلسردی و غرولند در جامعه پخش می شود. یکی در تاکسی از بنزین بی کیفیت داخلی می گوید، دیگری در خیابان از بی تدبیری در تعطیلی مدارس می گوید. هر کس از ظن خودش یار می شود. آلودگی و این جنس پدیده ها چون آمیخته با زندگی روزمره است و به قولی داخل زندگی هامان است، به شدت می تواند پالس منفی ایجاد کند(مثلا مساله ای مثل ورود خانم ها به استادیوم ها مساله ای برخاسته از خواست های طبقه متوسط است که دائما میل به جابه جایی طبقاتی دارد)، اما آلودگی فراگیر و وسیع است، از همین رو جنس موضع گیری درباره آلودگی بیشتر به چشم می آید.

کلانتری به عنوان یک شخصیت حقوقی و به عنوان رئیس یکی از نهادهای مسئول در شکل گیری این وضعیت، با موضع گیری تقدیرگرایانه، شان جایگاهش را نمی شناسد. او نمی داند این جنس واکنش ها علاوه بر این که در ذات کمی جبرگرایانه و وهم انگیز است، نوعی فرافکنی و مسئولیت گریزی در خودش دارد. شاید سال ها کم کاری مدیران ورزشی را بشود با دعای خیر مردم رفع و رجوع کرد، اما آلودگی هوا مساله ای حیاتی تر و ضروری تری است. ناکامی فلان تیم ورزشی در نهایت امری تزئینی است. جامعه با واکنش های طنازانه و دست مایه کردن جملاتی نظیر «چیزی از ارزش های ما کم نمی شود» عصیان خودش را خالی می کند، اما آلودگی  را این گونه به آسمان ربط دادن سه چیز را به مخاطره می اندازد؛ اعتقادات مذهبی، شان حقوقی یک جایگاه دولتی و امنیت فکری مردم.

عیسی کلانتری مدیر کم تجربه و تازه واردی نیست، اما انگار قاعده ی «کی و کجا و چگونه حرف زدن» را نمی داند. موقعیت خطیری که زندگی و سلامت مردم را مختل کرده است، این حرف ها را تحمل نمی کند. آن قدر که جماعت شوخی هایشان را هم خرج آن نمی کنند. این خشم انباشته می شود، بدترین نوع آلودگی نه آلودگی سربی تهران، تبریز و ارومیه، بلکه آلودگی ذهن هایی که در شرایط مایوس کننده قرار می گیرند. سلامت روانی این گونه تهدید می شود و دریغا که هیچ چیز ترسناک تر از زمان نیست.

محمود صادقی یا (نماینده هفته)

صادقی از جمله خبرساز ترین نمایندگان مجلس است. هفته پیش بود که از مسائل و حواشی یک گروه اقتصادی قدرتمند انتقاد کرد و ماجرا به اشتباه تا دفتر آیت الله مکارم کشیده شد. او این هفته هم در اشتباهی لفظی و در یک نطق، به جای آن که مجلس را عصاره فضایل مردم بداند، عصاره فضایل شورای نگهبان دانست و حاشیه ساز شد. در کنار همه ی این ها، خبر افزایش حقوق نمایندگان را هم که داشتیم و البته رفتارهای افسار گسیخته احمدی نژاد، سه اتفاق به ظاهر بی ربط که در کنار هم اتفاقا ارتباط معنایی خاصی پیدا می کنند.

 

احمدی نژاد و ماجراهایش چه ارتباطی به صادقی دارد؟

وقتی در این روزها به رفتارهای احمدی نژاد و تیم همراهش دقت می کنیم، بیشتر در می یابیم که «رجل سیاسی» چه نعمتی است و چه بسی اگر نسخه با کیفیت اش را داشته باشیم، حقوق هایی خیلی بیشتر از ۱۱ میلیون تومان هم کم باشد. راه دور نرویم؛ احمدی نژاد همین دو شب قبل تر چند باره ویدئویی منتشر کرد که البته جز توهین و افترا خط افشاگرانه ی خاصی نداشت و این خاصیت سیاستمدارانی است که یهویی به صدر می رسند. بدون طی کردن پلکانی مراحل پیشرفت. وقتی که حزب و سازمان استخوان داری هم نیست که سیاست مدار پرورش بدهد، در واقع با انبوه آدم هایی ملاحظه کار مواجهییم که از فرصت مناصب، برای انتفاع خودشان استفاده می کنند. برخی که جاه طلب تر هستند که آش را شورتر می کنند و میز بازی را هم بهم می زنند. کافیست کمی جوزدگی در وجودشان باشد، می شود همین احمدی نژاد، بقایی و مشایی.

مساله هویت فارغ و پایدار نماینده ای چون صادقی است که در قیاس با خیلی از دیگران چیزهای زیادی نشانمان می دهد. آدم هایی در عرصه سیاست که کمتر معامله می کنند، هویت شفافی دارند و از حضور کوتاه مدت کیسه ای ندوخته اند. پرورش چنین نفراتی کمک می کند در آینده با قحط الرجال مواجه نشویم و هر وجود سیاسی ناقصی به خودش اجازه ندهد در لباس دوست، دشمنی کند. واضح است که در کثرت عقل گرایی امروز دنیا، فرشته هایی روی زمین نخواهند آمد. نهایتا آدم هایی عادی اما مطمئن، می توانند مسیر بهتری را بسازند. پس حضور صادقی با توجه به حافظه ی تاریکی که از آدم های درجه چندم سیاسی داریم، مغتنم است.

صادقی چگونه رشد می کند؟ سهم ما چیست؟

حضور و بلوغ این ها در فضایی شکل می گیرد که جامعه در آن نقش تعیین کنند دارد. جامعه ای که در دام بحث های بیهوده پیرامون افزایش حقوق نمایندگان مجلس نمی افتد، جامعه ی تیز هوش تری است. جامعه ای که قدرت تفکیک دارد و با هر نشانه ی تقویت کننده بحث های طبقاتی انرژی اش را خرج نمی کند و دائما هر مساله ای را ساده‌ سازی نمی کند. فضایی این چنینی مطمئنا فضای قطب بندی شده و کم عقلی است. احمدی نژاد ر ا ببینید! مگر قرار نبود هوای مظلومان را داشته باشد؟ آیا اوضاع حامعه ایرانی قبل او بهتر بود یا امروز؟ این ها که تعارف ندارد.

 مقصود این که لزوما نماینده ای که یارانه را قطع نکند و حقوق کمتر بگیرد، نماینده ی خوبی نیست و چه بسی اصلا این ها برای یک فرد فرصت طلب تبدیل به نمایش مردم خواهی شود و کدام عقل سلیم است که نداند در موقعیت نمایندگی هزار فرصت معاملات سنگین است که ۱۱ میلیون تومان حقوق، پیش آن به مثابه پر کاهی است. اصلِ آن چه در مجلس می گذرد فرصت پرورش رجالی است که بعدها به دردمان خواهند خورد. مثل: صادقی، اگر که به حاشیه کشیده نشود، مساله حقوق فرعِ ماجراست. روا نیست این گونه حاشیه ها را بغل کردن! ناخواسته فضایی می سازیم که به شیوع ریاکاری و زیر شاخه هایی از آن مثل پوپولیسم دامن می زند.

رضا دُرمیشیان یا (کارگردان هفته)

مساله سال ۸۸ هنوز حل نشده است، این را من و ما نمی گوید، این را نوع نگاه نهادهای نظارتی فرهنگی نشان می دهد که هنوز تکلیفش را با اتفاقات آن سال (که به هر حال بخشی از تاریخ معاصر است) روشن نکرده. «عصبانی نیستم» متفاوت ترین اثر داستانی درباره آن سال است. باقی آثار یا در تکفیر علنی آن وقایع گفته اند یا قدرت پرداخت مناسبی نداشته اند. از دسته اول می شود به پایان نامه و قلاده های طلا اشاره داشت و از دسته دوم به پل چوبی که در یکی از داستانک هایش به ۸۸ پرداخته بود.

در قحطی پرداختن به آن فضا و در شرایطی که فیلمی استعاره ای از کمال تبریزی به نام خیابان های آرام هم توقیف شده است، فیلم دُرمیشیان این گونه به چشم می آید و مساله ی اکران شدنش مهم می شود. شاید جدل های این چند روزه را دنبال کرده باشید؛ خلاصه اش  فیلم برای بار چندم به آستانه اکران رسید و دوباره به شکلی آرام توقیف شد. در این میان حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد احمدی نژاد مدعی شد که فیلم پروانه ساخت نداشته و دُرمیشیان هم پروانه نمایش را منتشر کرد و کلی بحث و جدل در رد و حمایت از فیلم شکل گرفت.

 

خارج از فضاهای ژورنالیستی اما شاید وقتش باشد که گفتمان ۸۸ از دریچه ای جدید، فرصت ظهور پیدا کند. با کنترل و نظارت البته، جوری که مبانی به خطر نیفتد. همین قدر که یک گفتمان اجازه حضور رسمی پیدا کند به مرور تحت انقیاد نهادهای نظارتی خواهد آمد و به عبارتی شیفت یک گفتمان از زیر زمین به روی زمین آن را علنی و شفاف می کند به قولی دست بانیان آن گفتمان رو خواهد شد و اصلا حتی با نگاهی امنیتی کنترل آن ساده تر خواهد شد.

نمی توانیم و نمی شود قضایای ۸۸ را به همین راحتی منکر شد و دائما در صندوقچه نگه داشت از آن صندوقچه که در بیاید بازتابش در جامعه داده هایی می دهد که اتفاقا به کار سازندگان امنیت خواهد آمد. بماند که با نمایش «عصبانی نیستم» هم سینما جانی می گیرد، هم دست آن ورآبی های معاند خالی می شود و هم امید به عرصه کار فرهنگی به شکلی عمیق بر می گردد. این یک فرصت است، نه تهدید. سهراب بود که میگفت چشم ها را باید شست و صد البته تاریخ را باید حتما دید، که بزنگاه های تراژیکش تبدیل به کمدی نشود.

همایون شجریان (خواننده هفته)

به بهانه ی جوایزی که این هفته پورناظری ها و همایون شجریان در جشن سالانه موسیقی ما گرفتند.

این یادداشت کوچک، شاید خیلی شخصی باشد. اگر هنوز می توانید همایون شجریان را دوست نداشته باشید، این چند خط را نخوانید.

پیش درآمد؛ انگار عصاره ی تجربیات استاد شجریان را در کالبد یک جوان ریخته باشی و کلی تلاش و جیدت کاری هم اضافه کرده باشی، می دهد «همایون شجریان »، حلقه ی وصل موسیقی سنتی و نسل های جدیدتر. کجا این نسل شعری از سیمین بهبهانی زمزمه می کرد؟ اگر که همایون «چرا رفتی» و «کولی» را نمی خواند؟ همایون یگانه ترین است اگر نبود که یادمان می رفت آواز روی فیلم چقدر می تواند تاثیر داشته باشد، هم فیلم را تقویت کند و هم حیاتی جدا داشته باشد؟ با «رگ خواب» مگر غیر این کرد؟

 

ساز و آواز؛ او می خواند، پس تصنیف و آواز به حیات خودش ادامه می دهد! او می خواند و ما تصنیف گوش می دهیم. خیلی از این ِسِلکت های امروزی که مملو از آرمین و تتل و مخته و…است فقط یک مهمان ناخوانده دارد؛ همایون شجریان، می دانید چرا؟ چون او بود که چیزی مثل «هوای گریه» را خواند و درست خواند. همایون شفای ماست. دقیقا میان سنت و مدرنیته ایستاده. همان چیزی که در همه ی حوزه ها آرزو می کنیم و پیدایش نمی کنیم، یک مدرنیته وفادار به سنت.

شور و همایون؛ فکر کنید پسر استاد شجریان باشی و از کودکی با علیزاده و مشکاتیان و لطفی و پورناظری و… دمخور باشی و این همه محجوب ماخوذ به حیا و این همه خوب و شیک و شسته رفته. سلبریتی ترین این روزها، فارغ از مداخله های زائد و البته نه که بی خیال و فارغ! اوهم در میان مردم است و هم مزاحم مردم نیست و چیزی به آن ها تحمیل نمی کند. چگونه این همه از غرور و نخوت دور است؟ سلبریتی نمونه ی شهر ما هیچ وقت جوگیر نشده، هیچ گاه اظهار نظر درشت نداشته! او لابه لای تحریرهایش خودنمایی می کند. هنرمند ترین سلبریتی یا سلبریتی ترین هنرمند؟ در انتها این که همایون جانِ شجریان همیشه خوب بمان با همین فرمان در همین جاده ی سبز و پر نور، گاهی که فکر می کنیم چشمه ی ستاره سازی در هنر این سرزمین خشکیده، نام شما مثال نقض است، فقط نام شما.

پی نوشت: این متن (همایون شجریان) قبل تر در همین ستون منتشر شده بود.

منبع: برترینها

برترین ها – نگین فانی نام: اینستاگرام، این روزها تبدیل به دفترچه خاطرات تصویری خیلی ها شده است. بسیاری از چهره های شناخته شده دنیای هنر و ورزش هم، از این طریق با طرفداران خود در دورترین نقاط جهان در ارتباط هستند. از سوی دیگر سعی دارند با این روش هواداران بیشتری نیز برای خود دست و پا کنند که این نیز خود به یک رقابت حیثیتی میان سلبریتی های قرن ۲۱ تبدیل شده است.

حتی گاهی اوقات عکس هایی به اشتراک می گذارند که جنجال بسیاری به راه انداخته و خبرساز می شوند، توجه رسانه ها و مردم به آنها جلب می شود و شهرت بیشتری نیز برای آنها به ارمغان می آورند. در این سری مطالب ما سعی داریم به طور هفتگی گزیده ای از عکس های چهره های محبوبتان را با شما به اشتراک بگذاریم.

تعجبی ندارد که تمام عکس های این چند هفته ی اخیر حول محور سال نو و مسائل مربوط به آن بچرخند. این روزها همه در تکاپوی آماده کردن خودشان برای فرا رسیدن کریسمس هستند و عکس هایشان به نحوی با این موضوع ارتباط پیدا می کند. ما هم پیشاپیش فرا رسیدن روز میلاد مسیح را به هموطنان مسیحی تبریک عرض می کنیم.

  ظاهرا «متیو مک کانهی» که همراه با همسر و خانواده اش به دنیای والت دیزنی رفته بود خودش از همه بیشتر خوش گذرانده است.

 

 تحقیقات ما در مورد این که چرا همه این هفته به دنیای والت دیزنی رفته اند هیچ نتیجه ی خاصی در بر نداشتند، در هر صورت «کیتی پری» هم از جمله ستاره هایی است که در این روزهای آخر سال به این سرزمین جادویی رفته است.

 

 «آنجلینا جولی» همراه با چهار تا از شش فرزندش در مراسم دریافت جایزه ی شهروند جهانی سال حضور یافت.

 

«انریکه ایگلسیاس» چهل و دو ساله بالاخره پدر شد، بچه های او که دو قلو هم هستند «نیکولاس« و «لوسی» نام دارند.

 

«پنه لوپه کروز» و «ادگار رامیرز» که در فصل دوم سریال «داستان جنایی آمریکایی» با عنوان «ترور جیانی ورساچه» نقش دوناتلا و جیانی ورساچه را بازی می کنند درد دنیای واقعی هم دوستان خوبی هستند.

 

 باز هم «جسیکا چستین» و حرکات و جنبش های اعتراضی اش.

 

«ریحانا» با رژ لبی به رنگ سال که راستش خیلی هم به او نیامده است.

 

 بالاخره «ویل اسمیت» هم با کمک «الن دی جنرس» به اینستاگرام پیوست و میزان فعالیتش هم تا به حال خیلی خوب بوده است.

 

 «ماریا کری» به همه توصیه کرد با گوش کردن به آهنگ «برای کریسمس فقط تو را می خواهم» حال و هوای کریسمسی به خودشان بدهند. این آهنگ ماریا سال ۱۹۹۴، یعنی بیست و سه سال پیش منتشر شده بود.

 

 «کریستینا اگیولرا» همراه با همسر، دخترش سامر و محبوب قلب ها، میکی، در پشت صحنه ی برنامه ی « دیزنی روی یخ ».

 

   «جسیکا آلبا» همراه با همسر و فرزندانش در یک مهمانی خیریه.

 

  خوب، جناب آقای «دوین جانسون» یا همان «راک» خودمان هم در پیاده روی مشاهیر صاحب یک ستاره شد.

 

چرا با وجود این که حدود شش ماه از بارداری «کیت میدلتون» می گذرد هیچ نشانه ای از بارداری در سیمای او دیده نمی شود. چرا واقعا؟!

 

 «اندرو گارفیلد» روی جلد مجله ی «ES»؛ البته که این یک مسئله ی کاملا شخصی است، اما به نظر ما که این آقای گارفیلد برای حفظ تناسب بین بخش های مختلف بدنش هم که شده باید موهایش را کمی کوتاه کند.

 

  به نظرتان «زک افرون» با سبیل هم می تواند به اندازه ی قبل دلبر باشد؟!

 

  «نیکول کیدمن» سر صحنه ی فیلم برداری فیلم جدیدش به نام «نابودگر» با یک گریم متفاوت.

 

 «جنیفر لوپز» طاقت نیاورده تا فرا رسیدن کریسمس صبر کند، از حالا لباس عیدش را پوشیده و کنار کادوهایش عکس گرفته است.

 

 «میلا کونیس» در پشت صحنه ی برنامه ی «دیزنی روی یخ» در کنار میکی موس.

 

«نایل هوران» در حال بردن بیشترین بهره ی ممکن از تعطیلات کریسمس.

 

«کریس همزورث» در تبلیغ عطر جدید «هوگو باس».

 

 «کریستین بیل» و همسرش در مراسم افتتاحیه ی فیلم جدیدش به نام «متخاصمان» در لس آنجلس؛ امیدواریم آقای بیل هر چه زودتر به ظاهر واقعی خودش بازگردد و کمتر در نقش هایی بازی کند که به خاطر آنها این بلاها را سر خودش می آورد.

 

 «جرمی رنر» روی فرش قرمز در جشنواره ی فیلم ماکائو؛ البته به خاطر سیاه و سفید بودن عکس فرش قرمز بودن آن زیاد معلوم نیست.

 

 «کیم کارداشیان» و «کانیه وست» همراه با فرزندانشان در ادامه ی عکس هایی که به مناسبت کریسمس امسال گرفته شده اند؛ دقت کرده اید بچه های مردم چقدر زود بزرگ می شوند؟! انگار همین دیروز بود که پسرش به دنیا آمد!

 

---

  «جیمز فرانکو» همراه با عشق جدیدش «ایزابل پاکزاد» بیست و چهار ساله.

 

«آدام لوین» از پخش موزیک ویدیوی آهنگ «Wait» از گروه مارون ۵ خبر داد. این آهنگ حدود دو ماه پیش منتشر شده بود.

 

  «جی جی حدید» تولد «تیلور سوییفت» را با کمی تأخیر به این دوست فوق العاده، باهوش و دارای قلبی بزرگ تبریک گفت. البته اینها همه توصیف های جی جی در مورد تیلور هستند و ما در مورد صحت و سقم آنها هیچ اطلاعی نداریم.

 

«شارلیز ترون» برای حمایت از بنیاد خیریه ی خودش که در جهت مبارزه با گسترش ایدز بین جوانان آفریقا فعالیت می کند برنامه ای راه اندازی کرده است تا هوادارانش بتوانند در قبال اهدای مبلغی به این بنیاد، شانس برنده شدن فرصت رفتن به باشگاه با او را به دست بیاورند.

 

 «لوک ایوانس» در جذاب ترین حالت ممکن روی جلد مجله ی «جی کیو» پرتغال.

 

«لیام پین» با مدل جدید موهایش به مناسبت فرا رسیدن سال نو.

 

«آرمی همر» پس از شرکت در جشن سال نو در مدرسه ی فرزندش یادش رفته تل بابانوئلی اش را دربیاورد.

 

 «دیوید بکهام» در حال پرواز از شوق دایی شدن.

 

 «شان مندس» در ادامه ی فعالیت هایش به عنوان چهره ی تبلیغاتی «امپریو آرمانی».

 

«امیلیا کلارک» با نگاهی سرشار از عشق به پسر خوانده اش؛ البته سوء تفاهم نشود، این فقط یک رابطه ی مذهبی و معنوی است و این کوچولو هم پدر دارد و هم مادر.

 

  «ریکی مارتین» در یک پرواز اختصاصی به مقصد لس آنجلس در راحت ترین حالت ممکن.

 

  «ریس ویترسپون» و یکی دیگر از پست های تبلیغاتی تمام نشدنی اش، این بار برای محصولات آرایشی «الیزابت آردن».

 

 «زندایا» در جایی شبیه به بام دنیا!

 

  «جان لجند» و «کریسی تیگن» لونا کوچولو را به تماشای سیرک برده اند؛ آنها در انتظار دومین فرزند خود هستند.

 

«هایلی استینفیلد» در یک جایی شبیه به ایستگاه اتوبوس، در برابر یک پوستر تبلیغاتی با چهره ی خودش.

 

 «ریتا اورا» و «اد شیرن» پس از اجرای زنده در آخرین هفته ی کاری امسال در قسمت پایانی این فصل از برنامه ی «The Voice» آلمان.

 

 «رابرت داونی جونیور» هم به منظور کمک به یک بنیاد خیریه هوادارانش را به خریدن این تیشرت دعوت کرد.

 

 «مارک رافلو» در حال استفاده ی ابزاری از «هالک» برای اهداف خیریه.

 

 «جولیان هاف» همراه با همسرش در یک پست تبلیغاتی برای فولکس واگن.

 

 «سم اسمیت» بعد از یک طوفان اساسی!

 

«فاهریه اوجن» با یکی دیگر از لباس هایی که برای «کوتون» طراحی کرده است.

 

 دقت کرده اید این چند وقت اخیر «آراس بولوت اینملی» در همه ی سریال هایش تفنگ به دست بوده است؟!

 

 «مریم اوزرلی» همراه با دختر کوچولویش برای تعطیلات سال نو به زادگاهش سفر کرد.

 

«هانده ارچل» همراه با خواهرش گامزه که مثل خودش و شاید حتی بیشتر از خودش زیباست. بعید نیست همین روزها او هم به واسطه ی خواهرش وارد دنیای سینما و تلویزیون شود.

 

 «سیلا گنچ اوغلو» که کنسرت هایش تمامی ندارند، پیش از سفر به ازمیر برای یکی دیگر از این کنسرت ها با تغییر اساسی رنگ و مدل موهایش همه را غافلگیر کرد.

 

«هازال کایا» در فوتوشوت مجله ی «اپیزود».

 

 «کارینا کاپور» در کنار همسرش «سیف علی خان» و خواهرش «کاریسما کاپور» در کاخ پتودی که متعلق به اجداد سیف علی خان و در حال حاضر بخشی از دارایی های اوست.

 

 «سلمان خان» در صحنه ای از فیلم «تایگر زنده است» که قرار است در تعطیلات سال نو اکران شود و پیش فروش بلیط هایش نیز آغاز شده است. هنرپیشه ی زن مقابل سلمان خان در این فیلم «کاترینا کیف» است.

 

 «سانجی دات» همراه با همسر و فرزندانش در سفر به قرقیزستان و در پشت صحنه ی فیلم جدید سانجی به نام «Torbaaz».

 

«سریدوی کاپور» همراه با همسر و دخترش در سفر به روسیه؛ گول عینکش را نخورید، ایشان در بیست سی سال گذشته حتی یک ذره هم پیر نشده اند.

 

 «شاهرخ خان»، شاکی از این که وقتی پدر باشی همیشه خودت عکاس هستی و در هیچ کدام از عکس ها حضور نداری. خدا را شکر که تکنولوژی این مشکلش را حل کرده و توانسته خودش و فرزندانش را در یک قاب در کنار هم بگذارد.

 

«انوشکا شرما» و «ویرات کوهلی» بازیکن محبوب کریکت هندوستان بالاخره به خانه ی بخت رفتند. برای آنها آرزوی خوشبختی می کنیم.

 

 «لی جونگ سوک»

 

«پارک شین هه» که برای چهارمین سال متوالی به عنوان چهره ی تبلیغاتی برند فرانسوی «Millet»  انتخاب شده است در حال نالیدن از سرمای هوا و توصیه ی پوشیدن لباس های این برند برای فرار از سرما!

 

ایستادن «مین یونگ پارک» زیر دانه های برف احتمالا فقط برای گرفتن این عکس بوده باشد، چون اگر همین طور ادامه بدهد آرایش موهایش به هم خواهد ریخت و این چیزی نیست که خانم ها تحمل آن را داشته باشند.

 

  «نام جو هیوک» در حال لذت بردن از آفتاب بی جان زمستانی؛ به کفش هایش هم گیر ندهید، خسته بوده، حوصله نداشته آنها را درست بپوشد.

 

«جی سو» همراه با سایر همکارانش در سریال «آدم بدها» که پخش آن به تازگی شروع شده است.

 

تعجبی ندارد که «هنری» هم مثل همه ی مردها عاشق ماشین است!

 

منبع: برترینها

۲۹ آذر ۸۸ یکی از کلیدی‌ترین و مناقشه‌برانگیزترین شخصیت‌های سیاسی معاصر ایران چشم از جهان فروبست. بحث‌های تاریخی درخصوص زندگی آیت‌الله منتظری هنوز هم از گردوغبارهای سیاسی رها نشده است. هشت سال از روز درگذشت این شخصیت انقلابی و حوزوی می‌گذرد و این‌بار به این بهانه با پسر دوم و فرزند چهارم آیت‌الله منتظری، احمد منتظری به گفت‌وگو نشستیم تا یک زندگی سراسر «مبارزه» را از منظری دیگر به نظاره بنشینیم.

 

 ‌با خانواده آیت‌الله منتظری شروع کنیم؛ ایشان چند فرزند داشتند و هرکدام چه مسیری طی کردند؟

اولین فرزند شهید محمد بود. سالیان سال در دوران مبارزه بالاجبار خارج از کشور بود. سال ۵٧ به ایران برگشت و ازدواج کرد و دومین فرزندش هم بعد از شهادتش به دنیا آمد. الان یک پسر و یک دختر دارد که پسرش بعد از شهادت او به‌ دنیا آمد. فرزند بعدی خواهرم عصمت است که با پسرخاله‌ام ازدواج کردند و در نجف‌آباد ساکن هستند. شهید یاسر رستمی پسر او بود که در «فاو» به شهادت رسید. فرزند سوم، اشرف منتظری است که با آقای سیدهادی هاشمی ازدواج کردند و الان هم قم هستند. نفر بعدی من هستم، در قم سکونت دارم و با خانواده آیت‌الله ربانی‌املشی وصلت کردم. بعد طاهره منتظری است که با پسرعمویم ازدواج کرد که روحانی هستند و در دفتر حاج آقا کار می‌کردند، آنها هم ساکن قم هستند. نفر بعد سعید منتظری است که روحانی است و جانباز جنگ. آخرین نفر هم سعیده منتظری است که فوق‌لیسانس ادبیات فارسی دارد و کار ویراستاری آثار حاج‌آقا را ایشان انجام می‌دهد و ساکن قم است.

 شما در دانشگاه پلی‌تکنیک دانشجو بودید، رشته شما چه بود؟

مهندسی نساجی خواندم و سال ۶۰ فارغ‌التحصیل شدم.

 ‌مطالعه حوزوی را چه زمانی شروع کردید؟

فارغ‌التحصیلی‌ام هم‌زمان شد با هفتم تیر و شهادت برادرم محمد. حاج آقا هم پیشنهاد دادند که چه خوب است حالا که محمد نیست، شما به جای ایشان بیایید و در حوزه هم مشغول شوید.

 به‌نظر می‌آید بیشتر فرزندان راه حوزه را پیش‌ گرفتند. این تصمیم چقدر متأثر از نظر خود آیت‌الله منتظری بود؟ آیا ایشان اصراری بر این موضوع داشتند یا اینکه فرزندان در انتخاب راه خود آزاد بودند؟

در مورد من که آزادانه تصمیم گرفتم. ایشان پیشنهاد کرد چه خوب است که این‌طور شود. اول هم با اکراه قبول کردم، چراکه ایشان آن موقع داغ بزرگی دیده بودند، اما بعدا علاقه‌مند شدم و ادامه تحصیلات حوزوی‌ام با علاقه کامل بود.

آیا از اول فضای خانه، فضایی انقلابی و مبارزه‌گونه بود یا از سال ۴۲ به بعد بود که متوجه شدید پدر مشغول کارهای سیاسی شده‌اند؟

قبل از سال ۴۲ ایشان درگیر مبارزه با بهائی‌ها بودند و جریان بایکوت بهائی‌ها. البته آن ماجراها هم جریان مفصلی دارد؛ ایشان هم‌زمان با جریان بایکوت بهائی‌ها با آنها بحث هم می‌کردند، کتابی درحال‌حاضر وجود دارد به اسم «مناظره مسلمان و بهایی» که طرف مسلمانش ایشان بودند و طرف بهائی سرهنگی بود که از اصفهان می‌آمد. در جلسات عمومی که شنونده و بیننده داشت، این دو نفر مناظره می‌کردند. حرف‌ها را پیاده و چاپ کردند که حاصلش شد این کتاب. همان وقتی که آنها را به دستور آیت‌الله بروجردی بایکوت کرده بودند، با آنها مناظره علمی هم می‌کردند. علت بایکوت‌کردن هم این بود که آنها با حیله وارد شده بودند. فرد بهائی‌ای آمده بود با نفوذ، امام‌جمعه مسجد بازار شده بود.

 ‌در قم؟

نه در نجف‌آباد. امام جماعت مسجد شخصی بود به اسم زین‌العابدین. بعد که مبلغ بهائی‌ها به شهر آمد گفت به مسجد بازار برویم و با پیش‌نماز گفت‌وگو کنیم. در این گفت‌وگو، او پیش‌نماز را محکوم کرد و پیش‌نماز به مردم اعلام کرد که «آقایان اینها برحق هستند و من این‌گونه تشخیص دادم». بنابراین با حیله، بسیاری بهائی شدند که آقای بروجردی گفتند اینها باید بایکوت شوند و از نجف‌آباد بروند. دیگر با آنها خرید و فروش قطع شد. همان زمان آیت‌الله منتظری و پدرشان مرحوم حاج علی که مقبولیت مردمی داشتند، تأکید می‌کردند که مبادا به اینها ظلم شود، بلکه تنها باید بایکوت شوند و نباید ظلم یا آبروریزی از اینها صورت بگیرد.

 

سال ۴۲ شما شش، هفت ساله بودید؟

هشت‌ساله بودم. تحصن در مسجد بازار که ذکر خیرش شد، برای آزادی امام خمینی را یادم هست. با بچه‌های هم‌سن‌وسالم آنجا بازی می‌کردیم که دیدیم شلوغ شد. یادم هست که رفت‌‌وآمدی بود، شب‌ها آنجا می‌خوابیدند و تدارکاتی وجود داشت.

 به نظر می‌آید از زمانی که شما به یاد می‌آورید، مرحوم آیت‌الله منتظری مشغول مبارزه بودند.

دقیقا.

این مسئله چه تأثیری بر فضای خانه داشت؟ یعنی مثلا رابطه ایشان با فرزندان چطور بود؟احتمالا خانه را بیشتر به حاج‌خانم سپرده بودند… .

بله، مسائل را بیشتر به مادر و اخوی بزرگ که بالاخره مرد خانه بودند، سپرده بودند. خود من همیشه تسلیم بودم و فکر می‌کردم زندگی همین است. فشارها زیاد بود. یادم هست یک‌ بار از طرف ساواک آمده بودند تا خانه را تفتیش کنند. مادر در را باز کرده و ایستاده بودند که نباید وارد خانه شوید. من تازه از خواب بیدار شده بودم.

چه زمانی بود؟ شما چند سالتان بود؟

١٠سالم بود، این اتفاق بعد از ۴۲ است. این صحنه را هنوز یادم هست که دندان‌های مادرم به هم می‌خورد و صدای آن یادم مانده است. دو نصفه شب بود و مادرم تنها ایستاده بود در مقابل هفت، هشت نیروی مرد. آن زمان رسم نبود مأمور زن بفرستند. بالاخره آمدند خانه را گشتند و یک‌چیزهایی هم بردند. این صحنه بیشتر یادم مانده است که دندان‌هایشان از استرس به هم می‌خورد. این اتفاقات برایم غیرعادی نبود و فکر می‌کردم دنیا همین‌طوری است.

یعنی هیچ‌وقت شکایتی نداشتید؟

نه شکایتی هم نداشتیم. همسایه‌ها خیلی دلجویی می‌کردند و بسیار مهربان بودند. آن زمان در محله خاک‌فرج قم ساکن بودیم. برایمان خیلی مهم بود که هوای ما را دارند. حتی در دبستان؛ من به دبستان ملی مسعود می‌رفتم. مرحوم آقای احمد رحیمی مدیر مدرسه بود. مدرسه ما ملی بود یعنی پول می‌گرفتند، ماهی شش تومان. آقای رحیمی سر صف می‌آمدند و می‌گفتند بعضی‌ها هستند که دو ماه، سه ماه است که پول نیاورده‌اند و اگر پول خود را نیاورند، دیگر شنبه نباید بیایند. ایشان ایستاده بود دم در و وقتی صف از مدرسه خارج می‌شد، من را صدا زد و گفت: «من که گفتم شهریه منظورم تو نبودی. تو پدرت زندان است و اگر پول هم خواستی بیا از من بگیر». این برای ما خیلی دلجویی بزرگی بود. البته همین آقای رحیمی بعد از انقلاب یک روزنامه منتشر کرد به اسم «انقلاب بی‌رنگ».

در قم؟

بله در قم. تمام مواضعش هم انتقادی بود.

 نسبت به آیت‌الله منتظری؟

نه نسبت به کل حکومت که بنا نبود این‌طور شود. بعدا روزنامه‌اش تعطیل شد. بعد از بازنشستگی هم مشغول کار کشاورزی شد و بعد هم به رحمت خدا رفت.

 خواهر و برادرها با خود و با پدر و مادرها راجع به چه صحبت می‌کردید؟ بیشتر درباره مسائل سیاسی بحث می‌کردید؟

بحث سیاسی را یادم نمی‌آید، بیشتر بحث اخلاقی بود. صحبت مبارزه بین محمد و پدر بود، ما شنونده بودیم. یادم هست یک ‌بار محمد حرف تندی زد علیه آیت‌الله شریعتمداری… .

 چه سالی؟

قبل از سال ۴۵ بود چون سال ۴۵ آیت‌الله منتظری به زندان افتاد. شهید محمد ناراحت بودند که چرا ایشان مبارزه نمی‌کنند و چرا به جریان امام اضافه نمی‌شوند و از این‌ حرف‌ها. بعد حرفی زدند که جنبه توهین داشت و آقا خیلی ناراحت شد. این زمانی بود که آقا، شاگرد محمد بود. پدر پیش پسر Direct method می‌خواندند و سر کلاس این بحث پیش آمد و آقا عصبی شدند و گفتند «دیگر درس را ختم کن! تو حق نداری توهین کنی، ایشان آیت‌الله است و خودش می‌داند». این خاطره را یادم هست. یک خاطره هم در‌این‌باره بگویم: مثلا آقا یک سؤال زبان انگلیسی می‌پرسید و محمد می‌گفت این برای درس ششم است و ما الان درس چهارم هستیم. آقا می‌‌گفت خب من رفتم مطالعه کردم و محمد می‌گفت «نه، نباید جلو جلو مطالعه کنی» (خنده).

شهید محمد منتظری راهشان را خودشان انتخاب کردند یا تحت‌تأثیر پدر بودند؟ اگر اشتباه نکنم برادرتان بیشتر به سمت مبارزات چریکی کشیده شدند.

نه به آن معنا چریکی، ولی با آنها در ارتباط بودند.

با کدام گروه‌ها بیشتر در ارتباط بودند؟

مثلا گروه سیدعلی اندرزگو. آن زمان اسم مستعارشان شیخ عباس تهرانی بود. بعدا که برای او مشکل پیش آمد متوجه شدم این همانی بود که با محمد رفت‌وآمد داشت. با سیدمهدی موسوی هم در ارتباط بود که پسر امام‌جمعه سابق زنجان بود. سیدمهدی پسر ایشان بود و همسایه ما. ارتباط در این حد بود که با هم می‌آمدند و می‌رفتند، ما می‌دانستیم که کار محرمانه‌ای انجام می‌دهند اما نه بیشتر.

 ‌ این راه را تحت‌ تأثیر پدر انتخاب کردند؟

نه او مستقل بود و البته تندتر. زمینه مبارزه‌شان فرق می‌کرد. بین آنها همکاری هم بود، مثلا محمد برای آماده‌کردن اعلامیه کمک می‌کرد. بیشتر کارهای اجرائی را انجام می‌داد و برای آن اعلامیه امضا جمع می‌کرد. یادم است یک بار محمد خیلی عصبی بود چون یکی از آقایان به او گفته بود دیگر بیانیه‌ها را امضا نمی‌کند، محمد گفته بود آخر مبارزه شکست می‌خورد و او جواب داده بود به درک که شکست می‌خورد. محمد جوش آورده بود. گاهی در کارهای اجرائی کمک می‌کرد، اما خودش مستقل بود. مثلا ماه مبارک رمضان آقای منتظری برای تبلیغ می‌رفت نجف‌آباد و تأکید کرده بود که محمد بماند تا سرپرست خانواده باشد. با وجود این محمد یک هفته می‌رفت تهران، می‌آمد سر می‌زد و دوباره می‌رفت. ما احساس می‌کردیم یک کاری دارد که مخفی است. زمانی که او را دستگیر کردند، یکی از رفیق‌هایش که به رحمت خدا رفت؛ به اسم شیخ ابوالقاسم ابراهیمی به خانه ما آمد و گفت می‌خواهم به زیرزمینی بروم که آن طرف خانه است. آدرس داشت. رفت و یک‌چیزهایی را جمع کرد و از خانه برد. بعدها فهمیدیم که دستگاه پلی‌کپی بود که هنوز سوار نشده بود. ایشان می‌دانست و ما نمی‌دانستیم.

 یعنی به‌جز آقامحمد هیچ‌کدام از شش فرزند دیگر، درگیر مبارزه نبودند؟

نه درگیر مبارزه نبودند اما برای مثال در بحث رسیدگی به خانواده زندانیان سیاسی، خواهر دومم اشرف فعال بود. ایشان در رساندن کمک‌ها به خانواده‌های زندانیان فعال بود. خواهر اولم هم که نجف‌آباد بود. ولی درگیر مبارزه به آن معنا که پدر و برادر بزرگ‌تر بودند، مابقی نبودند.

اختلاف سنی شما با برادر بزرگ‌ترتان چند سال بود؟

١١ سال.

رابطه ما خیلی خوب بود. بعد از انقلاب رابطه ما به‌هم خورد. من و شهید محمد سر جریان‌های بهشتی و بازرگان مشاجره داشتیم. من عضو حزب جمهوری اسلامی بودم و علاوه بر این علاقه خاصی به آقای بهشتی داشتم و دارم؛ انگار ایشان یک سر و گردن با بقیه فرق می‌کرد. محمد تند بود و می‌گفت خط آمریکا در حال غالب‌شدن است. همه را یک‌کاسه می‌کرد، از بازرگان و بهشتی تا امیرانتظام. ما سر این موضوعات خیلی درگیری داشتیم و خواهر و برادرها هم بیشتر سمت او بودند.

 

 حتی سعیدآقا؟

بله؛ سعید که با ایشان در مجله «پیام شهید» کار می‌کرد. یادم هست که سر انتخابات ریاست‌جمهوری محمد طرفدار آقای بنی‌صدر بود و در شیراز به نفع آقای بنی‌صدر سخنرانی کرده بود، من در روزنامه خواندم. خبرنگاری از او پرسیده بود «اعضای خانواده همه طرفدار بنی‌صدر هستند؟» محمد پاسخ داده بود «نه در خانه ما دموکراسی برقرار است و بعضی‌ها طرفدار حبیبی‌ هستند». با اینکه می‌توانست بگوید همه طرفدار بنی‌صدر هستند اما گفته بود که بعضی‌ها هم طرفدار حبیبی هستند.

کنگره نبود؛ جلساتی بود که برای بررسی کارهای نظام و دولت تشکیل می‌شد. آن شب قرار بود مسائل اقتصادی را مطرح کنند.

اما برادر مرحوم شما عضو حزب نبودند.

نه عضو حزب نبودند. با آقای بهشتی تنش داشتند اما بعدتر یک ملاقات آشتی‌کنان با هم داشتند. مبتکر آن جلسه شهید علی‌اکبر اژه‌ای بود، برادر آقای اژه‌ای داماد شهید بهشتی. علی‌اکبر اژه‌ای این ملاقات را جور کرد تا این دو بزرگوار آشتی کنند. این آشتی باعث شده بود که شهید محمد هم در جلسات حزب شرکت کند. «کلاهی» که نفوذی بود و در بمب‌گذاری دفتر حزب هم نقش مؤثری داشت، اصرار داشت که در این جلسه همه شرکت کنند. مثلا به آقای عسکراولادی و لاجوردی هم تأکید کرده بود که جلسه خیلی مهم است و حتما بیایید. خیلی‌ها را این‌طوری به جلسه کشانده بود. احتمالا او هم این‌طوری به جلسه آورده شده بود. من هم نزدیک بود آن شب به جلسه بروم.

البته هیچ‌گاه در جلسات شرکت نمی‌کردم اما آن روز به‌طور اتفاقی شهید علی‌اکبر اژه‌ای به دفتر روزنامه آمد. من دفتر سیاسی حزب بودم که در ساختمان روزنامه بود. با دفتر حزب یک خیابان فاصله داشت. ما قدم‌زنان با هم تا نزدیکی دفتر حزب آمدیم و در راه هم بستنی خوردیم و پولش را هم آقای اژه‌ای حساب کرد. ایشان هم گفت امشب جلسه مهمی است و برای آن بمان. من آن شب میهمان داشتم – یکی از بچه‌های دانشگاه با خانمش قرار بود به من سر بزند. ایشان اصرار داشت که بیایم و من هم می‌گفتم اگر بیایم، دیگر نمی‌توانم وسط جلسه بروم. خلاصه من رفتم و وسط میهمانی بودم که شهید علی‌رضایی زنگ زد و گفت «حزب رفته هوا!». ما سریع خودمان را رساندیم تا ببینیم چه شده است اما راه‌های نزدیک حزب را بسته بودند و زمانی هم بود که دیگر کار از کار گذشته بود.

این اتفاق چه تأثیری بر شما و خانواده گذاشت؟

این اتفاق یک فاجعه بود. احساس می‌کردیم که دیگر همه‌چیز تمام شد. ۷۲ نفر از سران کشور شهید شده بودند.

یعنی هم مسئله از‌دست‌دادن برادر بود و هم شهیدشدن نیروهای مؤثر انقلاب؟

بله.

آقای منتظری آن زمان اصفهان بودند. به ایشان تلفن زدند که بیایند تهران. به آقای منتظری به‌صورت کلی گفته بودند که چه اتفاقی افتاده است. در راه با داماد بزرگمان که پسر خاله‌ام است، بی‌بی‌سی را روشن کردند و از آن طریق خبر کامل را شنیدند. اسم چند نفر هم در خبر به‌عنوان کشته‌شدگان خوانده شد، از جمله محمد. اما آیت‌الله منتظری می‌گفت: «إنا لله ‌و إنا إلیه راجعون».

کمی از رابطه آیت‌الله با مادر مرحومه‌تان، ماه‌سلطان ربانی بگویید.

مدیریت خانه با مادر بود. این اواخر که ایشان خیلی مریض بودند -آلزایمر داشتند- آقا پرستار ایشان هم بود. داروهایشان را برایشان آماده می‌کرد که آنها را سر وقت بخورند. آقای هاشمی در خاطراتشان می‌گویند که وقتی ایشان در خلخال تبعید بودند، در سال ۵۳ به آن‌جا سر زدند. آقای منتظری خانه نبودند وقتی پرسیدند کجا رفته‌اند، به ایشان گفتند بودند آقا رفته فرش بشوید. وقتی رفتیم دیدم که آقای منتظری وسط آب هستند و فرش را لگد می‌کنند. این را آقای هاشمی در خاطراتشان خیلی شیرین نوشته‌اند. یکی این، یکی هم زمانی که برای مسافرت به نجف‌آباد آمده بودند؛ مسافرت چند روزه‌ای رفته بودند سد کوه‌‌رنگ نجف‌آباد. می‌گویند ابتدا آذوقه زیادی داشتیم و اوایل کباب می‌خوردیم و می‌گفتیم: «آیت‌الله العظمی منتظری»، غذای فردا شد آبگوشت، گفتیم: «آیت‌الله منتظری»، آخر که نان و پنیر شد، دیگر بدون لقب شد: «منتظری»… (خنده)

 خلق‌وخوی آقای منتظری در خانه چطور بود؟

خیلی صبور بودند، پدر و مادر در صبوری با یکدیگر مسابقه داشتند. ولی صفتی که ایشان خیلی به همه تأکید می‌کرد، چه در سخنرانی و چه در دیدارهای خصوصی، صفت راست‌گویی بود؛ اینکه هیچ‌وقت دروغ نگویید. یادم هست که یک‌بار اساتید دانشگاه آمده بودند و ایشان شروع به صحبت کرد و به همین موضوع پرداخت و من هم با خودم فکر کردم که این بحث احتمالا مناسب این جمع نیست. ایشان گفت: «هیچ‌وقت دروغ نگویید حتی به خودتان»، اما برعکس آنچه من فکر می‌کردم، این بحث برای آنها خیلی جالب بود و پرسیدند: «یعنی چه به خودمان دروغ نگوییم؟»، ایشان گفت: «یعنی توجیه نکنید؛ کسی که کار خطایی می‌کند و بعد در ذهنش توجیه می‌کند که من این کار خطا را می‌کنم تا به این نتیجه برسم. این یعنی آدم دارد به خودش دروغ می‌گوید».

آیا هیچ‌وقت پیش آمده بود که یکی از فرزندان دروغی بگوید و برخوردی با او صورت بگیرد؟

نه؛ همین را می‌خواهم بگویم. شاید اصلا هیچ‌وقت پیش نیامد، چون ایشان خودشان عامل بودند. من هیچ‌وقت چنین موردی ندیدم. نمی‌گویم که همه خوبی‌ها را دارند، اما این صفت راستگویی در همه بچه‌ها بود. ببینید مثلا در همین مستندی که درباره آیت‌الله منتظری ساختند، تهیه‌کننده پیش من آمد و گفت که درباره آقای منتظری افراط و تفریط زیاد شده است و ما می‌خواهیم واقعیت قضیه را به نسل جوان بگوییم. من هم هرچه بود -مثبت و منفی- همه را گفتم و آنها گزینش کردند و آن تکه‌ای را که گفتم: «هر شخصیتی یک نقطه ضعف دارد و به نظر من نقطه‌ضعف آقای منتظری مهدی هاشمی بود»، پخش کردند. البته من نقطه‌ضعف را به این معنا می‌گفتم که این‌همه نقد درباره مهدی هاشمی بود، از قبل تا بعد انقلاب، از طرفی هم به آقای منتظری می‌گفتم که شما این‌قدر زیر ذره‌بین هستید، پس باید او را رها کنید.

 آقای منتظری به دفعات در زمان شاه تبعید شدند، از طبس و خلخال تا سقز، شما هم در تبعید‌ها ایشان را همراهی می‌کردید؟

در طبس همه خانواده با ایشان بودند، من هم بودم. سال ۵۲ من دیپلم گرفتم. سال بعدش که به خلخال رفتند من سال اول دانشگاه بودم و پنجشنبه، جمعه‌ها به ایشان سر می‌زدم. سقز هم که یک‌سالی بودند و دیگر ۵۴ تا ۵۷ که انقلاب شد، زندان بودند.

 قبل از انقلاب با کدام شخصیت‌های سیاسی رفت‌وآمد خانوادگی داشتید؟

قبل از انقلاب بیشتر با خانواده آقای ربانی‌شیرازی و ربانی‌املشی.

‌بعد از انقلاب چطور؟

بعد از انقلاب رفت‌‌وآمدها کم‌تر شد اما در عوض با همه در ارتباط بودیم.

 

 بین همه این اتفاقاتی که افتاد از انقلاب، شهادت پسر تا عزل از قائم‌مقامی و حصر، هیچ نقطه‌عطفی در زندگی روزمره آقای منتظری مشاهده کردید؟ به این معنا که بعد از آن، امور روزانه و حال‌وهوای ایشان کاملا تغییر کند؟

تغییر به این معنا، شاید بتوان به زمان حصر ایشان اشاره کرد. آقای منتظری با آغوش باز حصر را قبول کردند. ایشان می‌گفتند من بیشتر از هر کاری به مطالعه و نوشتن کتاب‌هایم علاقه‌مندم و الان هم فرصت بیشتری برای این ‌کار دارم. این را از ته دل می‌گفتند.

 ‌ایشان تمام پنج سال را در خانه بودند؟

بله تمام پنج سال و دو ماه را در خانه بودند. فقط چهار دفعه از خانه برای کار پزشکی خارج شدند. می‌گفتند اگر تقاضا کنند می‌توانند حرم بروند، اما ایشان گفتند برای حرم تقاضا نمی‌دهم. برای بیمارستان دیگر تقاضا نمی‌کردیم، دکتر و زمان را هماهنگ می‌کردیم و اطلاع می‌دادیم که کِی باید مثلا بیمارستان خاتم‌الانبیا باشند و ایشان را می‌بردند.

‌ بعد از حصر، دوستان نزدیک آیت‌الله منتظری چه افرادی بودند؟

حصر که برداشته شد صبح روز اول، نخستین شخصیتی که به خانه آمد آیت‌الله موسوی‌اردبیلی بود و با فاصله چند دقیقه آیت‌الله صانعی آمدند.

‌ رابطه آیت‌الله منتظری با آیت‌الله موسوی‌اردبیلی و آیت‌الله صانعی از قدیم خوب بود؟

بله آقای صانعی که شاگرد ایشان بودند. آقای موسوی‌اردبیلی هم از دوستان قدیم ایشان بودند. آیت‌الله موسوی‌اردبیلی خیلی اهل دوستی و مراوده بودند. آقا و آقای موسوی‌اردبیلی در روستای کاوه یک باغچه‌ای داشتند؛ در آنجا هر دو، سه روز یک بار عصرها به آقای منتظری سر می‌زدند و می‌نشستند به بحث و گفت‌وگو.

 ‌ افراد دیگری هم بودند؟

آقای زنجانی هم بودند. وقتی آقای زنجانی ١٠، ١٢ساله بود یک دفعه از آقای منتظری از کتاب «جامی» سؤالی پرسید. آقا منتظری تعجب کردند که «مگر تو جامی می‌خوانی؟» دیگر از آن زمان رابطه خوبی با هم داشتند و گاهی هم به شوخی به ایشان می‌گفتند که مگر تو جامی می‌خوانی (خنده).

نه تا جایی که می‌دانم. البته ایشان در زندان یک کتابی نوشتند و بعدتر هم تکمیلش کردند به اسم «گفت‌وگوی دو دانشجو». این کتاب حالت داستان‌گونه داشت.

 ‌ کتاب‌های متفکران غربی چطور؟ فلسفه غرب می‌خواندند؟

نه فلسفه غرب نمی‌خواندند. فلسفه اسلامی را پیش استادشان علامه طباطبایی می‌خواندند. کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» پرسش و پاسخی بود که سؤال‌ها از آقای مطهری بود و جواب‌ها از علامه. آقای منتظری تعریف می‌کردند که شب‌ها در حجره، آقای مطهری سؤال‌ها را با آقای منتظری به بحث می‌گذاشتند و با هم سؤال‌های بعدی را طرح می‌کردند.

 آقای منتظری روزنامه و مجله هم می‌خواندند؟

بله ایشان روزنامه‌ها و مجلات متعددی می‌خواندند. این‌طور نبود که فقط روزنامه‌های یک طرف را بخوانند. حتی درباره نامه‌ها هم ایشان به مسئول این قسمت می‌گفتند تمام نامه‌ها حتی آنهایی را هم که فحش داده‌اند به دست من برسانید.

 ارتباط ایشان با مردم عادی چگونه بود؟

این آقایی را که الان پشت در ورودی نشسته بود، دیدید؟ ایشان زمان حیات آیت‌الله منتظری مسئول کمک به افرادی بود که می‌آمدند و اعلام نیاز می‌کردند. یک بار شخصی آمد و بعد از درس «نهج‌البلاغه» به آقای منتظری گفت من نیازمندم و می‌خواهم برای پسرم کفش طبی بخرم، اما پول ندارم. آقای منتظری همین آقای حبیب‌اللهی را صدا زد که به کار این بنده‌ خدا رسیدگی کنید. آقای حبیب‌اللهی گفت: «نه، نه، نه… این هم جزء کسانی بود که به حسینیه حمله کردند و شیشه حسینیه را شکستند». آقای منتظری گفت: «آن جدا این جدا». همیشه هم همین بود که «آن جدا این جدا». یادم هست آن زمان یک‌سوم پولی را که نیاز داشت، به او دادند اما آقای منتظری گفت برای کفش بچه‌اش چند جا باید آبروی خودش را خرج کند؟ حالا که آمده است اینجا همه پول مورد نیازش را به او بدهید. آقای حبیب‌اللهی خیلی تحت ‌تأثیر قرار گرفتند و بعد از مدتی هم گفتند من نمی‌توانم در این قسمت کار کنم؛ چراکه خیلی کار سختی است که آیا باید آدمی را که اعلام نیاز کرده است راستی‌آزمایی کرد یا خیر؟

یا مثلا ایشان در خانه به بچه‌ها خیلی بها می‌داد. یادم هست یک بار نامه‌ای نوشته بودند و من خیلی منتقد بودم. نامه آقا را قبل از من حامد، پسرم خوانده بود و آقا می‌گفت «حامد می‌گوید خوب است». برای یک جوان این احساس غرور بود که آقاجان به حرف او اشاره می‌کند. برای نماز مغرب و عشا که بچه‌ها و خانواده جمع می‌شدند گاهی بعضی اعلامیه‌ها را می‌آوردند و از بچه‌ها نظرخواهی می‌کردند. در مستندی که ساخته شد [قائم‌مقام] آقای ناطق می‌گویند آقای منتظری می‌گفتند از طرف خانواده تحت فشار هستم. مسلما هیچ آدم عاقلی نمی‌گوید که تصمیم‌های کشوری من تحت‌ تأثیر خانواده‌ام است. مسلم این بوده که ایشان گفتند «حتی» خانواده‌ام هم به‌خاطر این نوع برخوردها به من فشار می‌آورند. یک «حتی» کل مسئله را عوض می‌کند. ولی به نظر خانواده خیلی اهمیت می‌دادند.

 اهل شوخی و خنده بودند؟

بله زیاد. معمولا وقتی کسی برای جلسه می‌آمد، ایشان شوخی می‌کردند تا فضای یخ جلسه را بشکنند. ایشان با این ‌کار سعی می‌کرد آنها راحت حرفشان را بزنند. ایشان مرض قند داشتند و ما به ایشان شیرینی نمی‌دادیم هر وقت گز به ایشان تعارف نمی‌کردیم، می‌گفتند من قند دارم، گز که ندارم. یا یک شوخی‌ای همیشه به نقل از آقای شهید صدوقی می‌گفتند که «اینهایی که سیگار را ترک نمی‌کنند واقعا اراده ندارند. وگرنه من خودم تا‌به‌حال ۲۰۰ دفعه سیگار را ترک کردم».

منبع: برترینها

ماهنامه آلبوم ورزش: علی اکبریان؛ این نام اهالی فوتبال را به یاد حبس ابد می اندازد! ستاره ای که با شعار علی اکبریان، روماریوی ایران تشویق می شد، به اتهام همکاری در تولید و توزیع ماده مخدر روانگردان (شیشه) به اعدام محکوم و با یک درجه تخفیف حکم اولیه اش به حبس ابد تبدیل شد.

اکبریان اگرچه همان زمان هم که فوتبال بازی می کرد، به گواه همبازیان و مربیانش رفقای خلافکار و اینده تاری داشت اما کمتر کسی تصور می کرد در دوران بازنشستگی به این درجه از خلاف برسد که محکوم به اعدام یا حبس ابد باشد. بازیکنی که هم پیراهن استقلال را پوشید و هم پیراهن پرسپولیس را حالا لباس زندان را می پوشد و البته هر سال دم عید فطر امیدوار است عفو مقام معظم رهبری شامل حالش شود و از زندان بیرون بیاید.

اعتیاد، علی اکبریان را به این روز انداخت که برای تامین هزینه های اعتیادش به خلاف سنگین رو بیاورد و از کسی که می توانست یک استعداد خوبی در مربیگری باشد یک زندانی مشهور فوتبالی ساخت اما علی اکبریان تنها زندانی فوتبال ایران نیست.

مدیران بازداشت شده فوتبال

اما این تمام بازداشت های فوتبال ما نیست، در صفوف مدیریتی فوتبال هم سابقه بازداشت و زندان کم نداریم. از برادران شفیعی زاده که خرج استقلال اهواز را می دادند و به خاطر ورشکستگی سر از زندان درآوردند و کریمی، مالک شیرین فرار کرمانشاه که چک های برگشتی اش به دشت شرخرها افتاده و گرفتار میله های زندان شد تا زنوزی، مالک گسترش فولاد به اتهام سواستفاده مالی و بدهی بانکی سر از زندان درآورد و البته خوش شانس تر و صدالبته کم جرم تر(!)

از مالک داماش، مه آفرید خسروی بود و کارش به چوبه دار نکشید، حمیدرضا سیاسی که گاف تاریخی داد و با جاسوس رژیم صهیونیستی پای میز مذاکره نشست و بعدها به جای پذیرش اشتباهش با بیان جمله ای عجیب مدعی شد «آن آدمی که من موقع مذاکره با مدیران رئال مادرید دیدم، شاید با نظام مشکل داشته باشد اما با ایران مشکل ندارد!» و سرانجام هم با شکایت اسپانسر روانه زندان شد، عباس انصاری فرد که دو بار سر از زندان درآورد، یک بار سال ها پیش که برای مدیریت پرسپولیس چک کشیده بود و بار دوم همین اواخر که در پرونده معاون خود در زمان مدیریت پرسپولیس (منتظر الموعود) قاضی پرونده برای او حکم بازداشت صادر کرد و سردار محمد رویانیان و سعید شیرینی که متهم شدند بودجه ستاد سوخت کشور را در باشگاه پرسپولیس هزینه کرده اند.

از مجاهد تا نیکبخت؛ پارتی بازی!

بعد از آن هر چند سال یک بار داستان دستگیری و بازداشت در فوتبال داشتیم. از مجاهد خذیراوی که او را با دستبند بردند و پاسوز فوتبالیست هایی شد که در پارتی های شبانه دستگیر شد و بازیکنان دیگری که خبر دستگیری ها آنقدر زیاد بود که فقط می توان گذرا به اسم ها و نشانه ها اشاره کرد؛ مهرداد میناوند که فیلم دستگیری اش در ویلایی در شمال کشور به عنوان بلوتوث روی گوشی ها می چرخید، افشین پیروانی که رفته بود نیکبخت را از پارتی بیرون بکشد و خودش هم گیر افتاد، حسن روشن که شایعه شد یک شب قبل از صدرو حکم سرمربیگری استقلال به نامش، با نیکبخت که تا آن زمان بازیکن استقلال بود، در پارتی دستگیر شده و تنها به همین دلیل شانس سرمربیگری استقلال را از دست داد، حامد کاویانپور که گفتند در همان پارتی منجر به دستگیری نیکبخت و گیر کردن پیروانی حضور داشت و…

زندانیان سیاسی زمان طاغوت

قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، در چند مقطع رژیم ستمشاهی اقدام به دستگیری ستاره های سرشناس فوتبال کرد که یکی از آنها پرویز قلیچ خانی بود و دیگری کاظم رحیمی، دوست و همبازی صمیمی یادگار امام (ره) و همچنین زنده یاد حمید شیرزادگان هم در خاطرات خود به دستگیری اش زمانی که از امریکا به تهران برگشت، اشاره می کرد.

شیرزادگان همچنین گواهی می داد یک بار مانوک خدابخشیان، گزارشگر سرشناس آن زمان تنها به این دلیل که در تلویزیون گفته بود حشمت مهاجرانی مربی خصوصی پسر محمدرضا پهلوی است و هر چقدر هم که با تیم ملی بد نتیجه بگیرد، برکنار نمی شود، تحت تعقیب قضایی قرار گرفت و شبانه از ایران گریخت!

در مقاطعی هم چند بازیکن تیم ملی تحت تعقیب قرار گرفتند که یک ستاره سرشناس آن زمان به واسطه همکاری اش با ساواک، آنها را از زندان نجات داد. زنده یاد مهراب شاهرخی، علی پروین، محمد ادکان، حسن روشن و ابراهیم قاسمپور بازیکنانی بودند که به دلیل حضور در تظاهرات مردمی و فعالیت های انقلابی در ساواک پرونده داشتند و با وساطت همین شخص از زندان رهایی یافتند.

ساواکی عفو مشروط گرفت

ماجرای بازداشت های فوتبال با دستگیری ۴ بازیکن پرسپولیس دنبال شد؛ محمود کلهر، بهزاد داداش زاده، حمید روزبهانی و مجتبی محرمی که همگی هم به جرم رابطه نامشروع چند روزی در زندام اندند و هم چند ماهی از فوتبال محروم شدند. در این جمع مجتبی محرمی سرشناس ترین چهره بازداشت بده بود که همزمان عکسی از او در حال کشیدن سیگار حوالی میدان هفت تیر تهران در نشریه ارزش منتشر شد تا این عکس و تیتر مرتبط با آن حکم میخ به تابوت بهترین دفاع چپ تاریخ فوتبال ایران را داشته باشد!

شایعه دستگیری سرمربی در خانه مجردی

به این بازداشت های موقت دستگیری پرویز برومند و حمید استیلی و محمد نوازی در پایان در پی جنجالی اواخر دهه هفتاد را هم اضافه کنید. این سه نفر شبی را در زندان قصر پشت سر گذاشتند تا ادب شوند و دیگر مقابل دوربین های تلویزیونی درگیری درست نکنند! البته عوامل درگیری دربی دی ماه سال هفتاد و سه که نیمه تمام ماند هم چند ساعتی بازداشت بودند و نصرالله عبداللهی سرمربی وقت استقلال و احمد ابهران، داور بازی وساطت کردند تا محرمی و قلعه نویی زندانی نشوند.

اقدام مسلحانه علیه انقلاب

در سال های ابتدایی دهه ۶۰ یک بازیکن تیم ملی هم به اقدام مسلحانه علیه نظام اعتراف کرد و به دار مجازات آویخته شد. در همان سال ها که چند بازیکن تیم ملی فریب گروهک تروریستی منافقین را خوردند و زیر پرچم ناقص العقلی به نام مسعود رجوی رفتند و یا در دام حزب توده افتادند و غیرقانونی از کشور گریختند که مشهورترین آنها حسن نایب آقا، عباس نوین روزگار، بهرام مودت، پرویز قلیچ خانی و… بودند. حبیب خبیری هم دست به اسلحه برد و به حکم حاکم شرع مجازات شد.

 

در سال های میانی دهه ۶۰ هم دو اتفاق تلخ برای دو ستاره فوتبال افتاد. یکی برای محمد مایلی کهن که تصادف کرد و ناخواسته آدم کشت و بعد از سال ها در برنامه دورهمی مهران مدیری از این قتل ناخواسته پرده برداشت و دیگری شاهرخ بیانی بود که متهم شد به رابطه نامشروع و در ورزشگاه ها برای او شعر و شعار ساختند! هر دو تبرئه شدند. اولی دیه داد و رضایت گرفت و دومی رضایت گرفت و محکوم نشد.

در همان سال ها محمود فکری بازیکن گیلانی فوتبال (با محمود فکری، کاپیتان سابق استقلال اشتباه گرفته نشود) بر اثر تخلف و پرونده مواد مخدر، حبس ابد گرفت و هنوز هم دوران محکومت خود را پشت سر می گذارد.

… و سرانجام سوشا

آخرین دستگیری ستاره های فوتبال هم به بازداشت سوشا مکانی بر می گردد که اواسط لیگ پانزدهم با شکایت مدعی العموم و در حالی که گفته شد شاکی شخصی هم داشته، به زندان اوین رفت و با وثیقه ای سنگین آزاد شد. منابع آگاه می گویند پرونده سوشا هنوز باز است.

منبع: برترینها

برترین ها – امیررضا شاهین نیا:
سلامی دوباره خدمت همه شما عزیزان و همراهان مجله اینترنتی برترین ها. مثل
همیشه با گزیده ای از فعالیت چهره ها در شبکه های اجتماعی در روزهای
گذشته
در خدمتتان هستیم.

ممنون از اینکه امروز هم همراه ما هستید. به شماره ۶۰۰ رسیده ایم، حس بسیار دلنشینی است وقتی به این فکر میکنم ۶۰۰ شماره و ۶۰۰ روز در کنار شما عزیزان بوده ایم و ۶۰۰ بار به ما اعتماد و ما را همراهی کرده اید. امیدواریم این همراهی با مجله اینترنتی برترین ها و این حس خوب همیشگی باشد و این چند دقیقه ای که در روز همراه شما هستیم بهانه ای باشد برای فراغت از دغدغه های روز و آسایش و خوشحالی. از چهره های عزیز هم که طی این سال ها با روی خوش و جنبه بالا با ما همراه بوده اند تشکر می کنیم. با اشتیاق فراوان به سراغ ششصدمین شماره چهره ها در شبکه های اجتماعی میرویم.

 

---

سلفی افسانه کمالی انارکی، سارای سریال “سایه بان” ساخته برادران محمودی که این شب ها میهمان خانه های شماست و توانسته مخاطب قابل توجهی جذب کند. سریالی که با صدای محسن پاوشی به پایان میرسد که این موضوع در پرمخاطب بودنش بی تاثیر نبوده است.

 

نشریه های قدیمی و استخواندار مثل هر سال جشن های سالانه خود را پشت سر هم برگزار میکنند و پس از موسیقی ما نوبت جشن چلچراغ رسید که سحر دولتشاهی در مسیر حضور در این جشن است.

 

 

 

 

 اصلا اینکه با چه کسی مصاحبه کرده و چه چیزی گفته چندان مهم نیست، این موضوع مهم است که چرا مسیر حرفه ای زندگی اش را اینگونه دچار حاشیه می کند؟ چرا یک نکونامِ بالقوه دیگر، با این حواشی بالفعل نمیشود؟ چرا این جوانان مشاور و راهنما هایی برای زندگی حرفه ای خود ندارد؟ یک بازیکن ملی پوش اصلا نباید پایش به استودیوی زردترین برنامه تاریخ باز شود. واکنش به آنچه که در مصاحبه گفته را با یک “خیلی هم دلت بخواد” تمام می‌کنیم.

 

---

این هم جواب ترلان با یک تیر هوایی.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 مینا ساداتی و بابک حمیدیان به دور از سینمای این روز ها و شنا در جهان خیال و ادبیات به لطف همنشینی با این عزیزان که در تصویر ملاحظه میکیند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 مهراب قاسمخانی به همه نقد ها و اظهار پشیمانی هایی که نسبت به دولت مطرح شده است، واکنش طنز نشان داده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

سعید جان مگر سرماخوردگی خوش موقع هم داریم؟!  البته به جز سرماخوردگی های روزِ امتحان در دوران مدرسه.

 

---

“سلفی با خدا” عنوانی است که مهران ضیغمی برای این استوری خود انتخاب کرده. جالب است.

 

 

منبع: برترینها

شاید با خواندن اول این مطلب، فکر کنید قرار است یک مطلب کاملا زرد را درباره کاپیتان تیم اینتر بخوانید. «من عاشقت هستم واندا، کار بسیار سختی است که بتوانم احساسم را برایت توضیح دهم.»

نوامبر سال ۲۰۱۳، مائورو ایکاردی، جوان ۲۰ ساله‌ای که با بلندپروازی و رنگ بخشیدن به رویاهایش، به‌تازگی گام به ایتالیا گذاشته بود و پیراهن تیم سمپدوریا را بر تن کرده بود، با انتشار این پیام در توییتر، نامزدی‌اش با واندا نارا، همسر مهاجم اسبق تیم ملی آرژانتین و تیم سمپدوریا را رسما اعلام کرد. این ابراز عشق، چنان جنجالی به پا کرد که نمونه آن را در فیلم‌های ترکیه‌ای شبکه‌های جِم هم نمی‌توان یافت! اما آیا این تنها تصویر از این بازیکن است؟

 

از کجا آمد؟

مائورو ایکاردی در سال ۱۹۹۳ در شهر روزاریوی آرژانتین به دنیا آمد. زمانی که مائورو تنها شش سال داشت، خانواده او به جزایر قناری مهاجرت کردند. تنها سه سال زمان لازم بود که استعداد نوجوان آرژانتینی، به گوش استعدادیاب‌های آکادمی لاماسیا برسد. ایکاردی در آغاز راه زندگی ورزشی، به عضویت تیم جوانان یونیون دپورتیوا وسینداریو درآمد، ۳۸۴ گل در طول شش فصل آماری شگفت‌انگیز بود و مقدمه حضور پسربچه آرژانتینی در سن ۱۴ سالگی به آکادمی باشگاه بارسلونا شد.

با پردازش ترکیب تیم اصلی بارسلونا مشخص می‌شود بازیکنایی چون زلاتان ابراهیموویچ و داوید ویا که به‌عنوان قهارترین تمام‌کننده‌های فوتبال نه‌تنها در لالیگا، بلکه در دنیا بودند، در ترکیب و فرهنگ مدنظر پپ گواردیولا با چالشی بزرگ روبه‌رو شدند و درنهایت رفتن از نیوکمپ را ترجیح دادند. بنابراین در تفکرات گواردیولا، سرمربی وقت بارسلونا، مهاجم صِرف جایی نداشت و قابل حدس بود که با این روند، مائورو نیز جایی در نیوکمپ نداشت.

ژانویه ۲۰۱۱، ایکاردی ۱۷ ساله با قراردادی به ارزش ۴۰۰ هزار یورو به سمپدوریا پیوست؛ جایی که زندگی شخصی و حرفه‌ای‌اش برای همیشه دگرگون شد. ماه می‌ سال ۲۰۱۲، بی‌تردید روز بزرگی در زندگی ورزشی مائورو در اولین حضور خود در ترکیب تیم اصلی محسوب می‌شود. ایکاردی توانست در نخستین فصل با پیراهن سمپدوریا ۱۰ گل در سری آ به ثمر برساند. ازجمله دو گلی که در پیروزی معروف سمپدوریا در زمین یوونتوس به ثمر رساند و هم‌چنین چهار گلی که در جریان پیروزی ۶-۰ برابر تیم تازه‌وارد پسکارا وارد کرد. موفقیت جوان آینده‌دارِ آرژانتینی، پیشنهادی شگفت‌انگیز و رویایی برای او به همراه داشت.

بازیکنی که در آوریل سال ۲۰۱۲ پیشنهاد دعوت به تیم ملی زیر ۱۹ سال ایتالیا را برای بازی دوستانه برابر انگلستان رد کرد و درنهایت در ژولای همان سال توسط مارسلو تِروبیانی به تیم ملی زیر ۲۰ ساله‌های آرژانتین برای رقابتی دوستانه برابر آلمان دعوت شد و برای اولین بار پیراهن آلبی سلسته را در ۱۴ اوت در استادیوم کامِرز بانک آره نا بر تن کرد و نخستین گل ملی خود را برای تیم زیر ۲۰ ساله‌های آرژانتین در برتری ۲ بر ۰ مقابل ژاپن به ثمر رساند. پس از دعوت رسمی چزاره پراندلی، سرمربی تیم ملی ایتالیا از ایکاردی برای پذیرفتن تابعیت ایتالیایی و بازی کردن برای لاجوردی‌پوشان، مائورو با بیان این‌که از فوتبال ایتالیا سپاس‌گزارم به‌خاطر فرصتی که به من داد و هم‌چنین از اظهار نظر خوب پراندلی در مورد خودم تشکر می‌کنم. اما صادقانه می‌گویم، آرژانتینی هستم و آرزوی پوشیدن پیراهن تیم ملی آرژانتین را دارم.

در ۱۵ اکتبر سال ۲۰۱۳ آرزوی مائوروی جوان برآورده شد و اولین بار در رقابت‌های انتخابی جام جهانی مقابل تیم ملی اروگوئه در دقیقه ۸۳ به‌عنوان بازیکن جانشین وارد زمین شد. هر چند در آوریل ۲۰۱۶ توسط جراردو مارتینو برای حضور در تورنمنت ۱۰۰ سالگی کوپا آمریکا از ترکیب آرژانتین کنار گذاشته شد و به تیم ملی زیر ۲۳ ساله‌های آرژانتین برای حضور در المپیک ۲۰۱۶ ریو فراخوانده شد که باشگاه اینتر به‌خاطر اردوی آماده‌سازی پیش‌فصل، اجازه حضور ایکاردی در المپیک و همراهی تیم ملی آرژانتین را صادر نکرد !در اکتبر سال ۲۰۱۶ و آغاز رقابت‌های انتخابی جام جهانی در قاره آمریکای جنوبی، با وجود عملکرد فوق‌العاده ایکاردی در سری آ با پیراهن اینتر، ادگاردو بائوسا، سرمربی تیم ملی آرژانتین از دعوت کردن مائورو امتناع کرد.

و بعد شایعاتی مبنی بر رفاقت لیونل مسی و خاویر ماسچرانو با مکسی لوپز و حواشی‌ای که پای همسر سابق مکسی نیز به آن باز شده بود و فشار آوردن مسی و ماسچرانو به سرمربی تیم مبنی بر عدم دعوت از ایکاردی به تیم ملی آرژانتین مطرح شد.

فصل ۱۳/۲۰۱۲، مکسی لوپز و مائورو ایکاردی دو هم‌وطن آرژانتینی با یکدیگر در تیم سمپدوریا هم‌بازی بودند. مَکسی لوپز در اظهارات خود اعلام کرده بود که با نیت کمک به مائورو ایکاردی که به‌تازگی به ایتالیا نقل مکان کرده بود و شناخت چندانی از محیط نداشت، و این‌که اوایل دوران حضورش چندان سخت نگذرد، مائوروی جوان را به خانواده خود وارد کرد و این دو به صمیمی‌ترین دوست‌های یکدیگر تبدیل شدند. لوپز و ایکاردی اکثرا با یکدیگر دیده می‌شدند و بیشتر زمان در طول روز را با یکدیگر سپری می‌کردند و البته در این بین همسر مکسی لوپز، خانم واندا نارا و سه فرزند آن‌ها نیز حضور داشتند.

فکرش هم وحشتناک است. در آن روزها کسی فکرش را هم نمی‌کرد چنین فاجعه‌ای رخ دهد. در سال‌های گذشته روابط‌ پنهانی از ستارگان دنیای فوتبال، رسانه‌ای شد. اما جنجال مائورو ایکاردی باورنکردنی است! جان تری یا رایان گیگز در بهترین حالت شاگردی برای مائورو ایکاردی ستاره آرژانتینی و کاپیتان جوان اینترمیلان محسوب می‌شوند!

مراسم ازدواج زوج مشهور و خبرساز، مائورو ایکاردی و واندا نارا مدل مشهور آرژانتینی (همسر سابق مکسی لوپز، ملی‌پوش سابق آرژانتین و بازیکن اسبق بارسلونا و سمپدوریا) در بوینس آیرس آرژانتین برگزار شد. تعداد اندکی از بستگان ایکاردی و نارا در این مراسم حضور داشتند و همه چیز تحت تدابیر شدید امنیتی پیش رفت. حساس‌ترین، هیجان‌انگیزترین و التهاب‌آورترین تقابل سری آ، دیدار سمپدوریا و اینتر، تقابل مائورو ایکاردی و مَکسی بود. ماه آوریل فصل ۲۰۱۴، تقابل اینتر در برابر سمپدوریا، با عنوان «دربی وندا» شهرت یافت. خبرنگاران و لنز‌های دوربین‌هایشان، هواداران دو تیم، همه منتظر دیدار تیم‌های سمپدوریا و اینتر بودند. اما این‌بار فوتبال تنها مسئله نبود.

 

نخستین تقابل و رودررو شدن مکسی لوپز و مائورو ایکاردی پس از جنجال رخ‌داده رقابت دو تیم را کاملا تحت‌الشعاع این برخورد قرار داد. همان ابتدای کار و لحظه ورود بازیکنان به زمین آغازی بود برای جنجالی که پیش‌بینی می‌شد. بازیکنان باید مراسم آغاز بازی را انجام می‌دادند. نوبت به ایکاردی و لوپز رسید! اما مکسی لوپز در اقدامی قابل پیش‌بینی از دست دادن با ایکاردی امتناع کرد. حتی به چشم‌های او نیز نگاه نکرد. انگار هیچ‌کس روبه‌روی او وجود نداشت.

لنز‌ها و فلش‌های دوربین خبرنگاران فریم به فریم این تقابل دراماتیک را ثبت کردند. خائن به صحنه جرمش بازگشته بود! شاهکار مائورو ایکاردی با به ثمر رساندن دو گل در این دیدار با توجه به انبوهی از حاشیه‌ها از یک سو و نخستین تقابل با تیم سابق از سوی دیگر همه را شگفت‌زده کرد.

ضمن این‌که شخصیت دوم داستان، مکسی لوپز با از دست دادن یک پنالتی ثابت کرد بیشتر از مائورو تحت فشار است و توانایی کنترل ماجرا را نداشته. ایکاردی در مصاحبه بعد از بازی در میان خبرنگاران گفت: من واقعا به حرف‌های مردم اهمیتی نمی‌دهم. من به زمین می‌روم تا کارم را انجام دهم. اگر آن‌ها می‌خواهند حرف بزنند، سوت بزنند و هو کنند، ایرادی ندارد. این‌ها از یک گوش وارد می‌شود و از گوش دیگر خارج. این توانایی من است. مائورو ایکاردی پس از به ثمر رساندن گل رو به هواداران تیم سابقش ایستاد و با یک دست گوش خود را گرفت و به‌خاطر این حرکت با کارت زرد داور مواجه شد.

مائورو ایکاردی در دومین فصل حضور خود در تیم اینتر (فصل ۱۵/۲۰۱۴)، موفق به زدن ۲۲ گل شد و درنهایت توانست عنوان کاپو کانونیره (آقای گل) رقابت‌های سری آ فوتبال ایتالیا را از آن خود کند و هم‌چنین در تیم منتخب سری آ فوتبال ایتالیا قرار گرفت. تابستان ۲۰۱۵ هم برای ایکاردی با اتفاقاتی عجیب ولی این‌بار با طعمی شگفت‌انگیز و وصف‌نشدنی همراه بود. در جوانی جا پای بزرگانی چون جیاچینتو فاچتی و خاویر هرناندز افسانه‌ای گذاشت و مسئولان باشگاه اینتر، جوانِ آرژانتینی نه‌چندان باسابقه را به‌عنوان کاپیتان تیم برگزیدند!

در ادامه ایکاردی هم البته به حاشیه‌هایش ادامه داد و مدیر برنامه‌های خود را اخراج کرد و همسرش وندا را جایگزین او کرد !بارها و بارها در رسانه‌ها و صفحات مجازی گفته شد که دلیل دعوت نشدن مائورو ایکاردی به تیم ملی آرژانتین با توجه عملکرد فوق‌العاده‌اش در سری آ، حمایت ستاره‌های آرژانتینی بارسلونا، لیونل مسی و خاویر ماسچرانو از ماکسی لوپز بوده و موضع‌گیری آن‌ها علیه ایکاردی به‌عنوان یک فرد خائن، مخالف حضور مائورو در اردوی آلبی‌سلسته هستند و رأس آن‌ها اظهار نظر جنجالی اسطوره آرژانتین، دیه‌گو آرماندو مارادونا: «اگر در دوره ما بازیکنی به همسر هم‌بازی‌اش نگاه می‌کرد، دو بازیکن در رختکن با هم درگیر می‌شدند.»

 

جنجال ادامه‌دار شد

جنجال پیش‌آمده کار را به جایی رساند که مسئولان باشگاه اینتر تهدید کردند که بازوبند کاپیتانی را از ایکاردی می‌گیرند و او را با جریمه مالی تنبیه خواهند کرد، که این اظهار نظر، واکنش همسر ایکاردی را به همراه داشت. درنهایت پس از جلسات متعدد سران باشگاه اینتر با مائورو ایکاردی، باشگاه اینتر از جریمه مالی این بازیکن خبر داد و اعلام کرد ایکاردی کاپیتان اینتر باقی خواهد ماند. وندا نارا، با حمایت از همسرش گفت: ایکاردی یک الگو برای فرزندانش است.

چطور باشگاه اینتر از بازیکن بزرگ خود انتقاد می‌کند و او را جریمه می‌کند؟ او برای همه احترام قائل بوده و انسان خوبی است. وقتی شنیدم باشگاه می‌خواهد او را جریمه کند، گریه کردم. او بازیکنی است که همیشه برای موفقیت اینتر بسیار تلاش کرده است. اما آن سوی ماجرا، همسر سابق مکسی لوپز و حاشیه‌هایش، پشت پرده‌هایی از این اتفاق جنجالی را رسانه‌ای کرد. واندا نارا علیه همسر سابق خود، مکسی لوپز، دست به افشاگری زد.

وندا در این مصاحبه گفت: سه ماه است که من و همسرم از هم جدا شده‌ایم. مکسی به من کم‌توجهی می‌کرد. با این‌که زندگی تجملی داشتم، اما با این مشکلات و درد‌های پنهان زندگی می‌کردم. او زندگی مرا به جهنم بدل کرده بود و من می‌خواستم به زندگی خودم و فرزندم پایان دهم.»

منبع: برترینها

داستان زها محمد حدید معمار فقید عراقی‌الاصل، به اعتباری مشهورترین بانوی معمار معاصر، از تلاش‌های حاج حسین پدربزرگش در کوران حوادث جنگ جهانی اول در موصل تا تجارب منحصربه‌فرد پدرش محمد در سرآغاز تأسیس عراق امروزی و نهایتا مسیر پیشرفت دختری تنها در دنیای ناآشنا و مردسالار معماری غرب، داستان الهام‌بخش زنی است که «از پس ابری از ابهامات با آدم‌ها صحبت می‌کند، یکی از همان اندک زنانی است که جبر زمانه بر آنها کارگر نبوده و نتوانسته جلوی پیشرفت آنها را بگیرد.

داستان موفقیت اعجاب‌انگیز معماری که بسیار حرفه‌ای بود اما خیلی خیلی کم می‌ساخت… زنی با خلاقیتی وسیع، اندکی سربه‌هوا، گاهی خوش‌خنده ولی بیشتر خشک…». رولان بارت نویسنده، فیلسوف، نظریه‌پرداز ادبی، منتقد فرهنگی و نشانه‌شناس معروف قرن بیستم فرانسه در «لذت متن» به بررسی دو مفهوم «لذت» و «سرخوشی» می‌پردازد و می‌گوید: «اگر بخواهم متنی را با سنجه لذت ارزیابی کنم دیگر نمی‌توانم بگویم این متن خوب است و آن متن بد. دیگر نه احترامی است و نه انتقادی؛ تشویق و توبیخ همواره پیرو اهداف راهکاری، استفاده‌های اجتماعی و اغلب یک خیال‌خانه یا ایماژستانِ فروکاهنده‌اند.

 

من نمی‌توانم خوب و بد بسازم؛ متنی را تصور کنید که کمال‌پذیر است و آماده ورود به بازی گزاره‌های هنجارگذار: متن ما بیش از اندازه چنین است و قدر کفایت چنان نیست…؛ جلای متن (که بی آن، روی هم رفته، هیچ متنی وجود نخواهد داشت) سرخوشی خواهش آن است: درست آنجا که متن از خواسته در می‌گذرد، از غان و غون فراتر می رود، از این رهگذر می‌کوشد که طغیان کند، در سد صفت‌ها رخنه کند، صفت‌هایی که درهای زبان‌اند، همان درها که ایدئولوژی‌ها و خیال‌پروری‌ها از آنجا در درون زبان سرازیر می‌شوند…».

ساحات یا ابعاد مختلف فضا با هم و با انسان پیوندی عمیق دارند؛ به این معنا که در مراحل درک، تولید و بازنمایی فضا، ذهن انسان نقش فعالانه‌ای بازی می‌کند. وجود یا عدم وجود فضایی که صرفا امتداد اجسام بوده، از ادراک‌کننده کاملا مجزا باشد اصولا مسئله مهمی نیست چراکه تمامی موارد مواجهه با فضا در عمل وزنی از ذهنیت را دارد و این ذهنیت خود تحت تأثیر عوامل فرهنگی بوده و در میان افراد یک فرهنگ غالبا مشترک است [این معنا که ذهنیت افراد در بستر جامعه شکل گرفته است]؛ اما هر فردی فضا را به شیوه و با محتوای خاص خود درک می‌کند؛ اشتراکات میان افراد، کنش اجتماعی را ممکن کرده و این اشتراکات مبنای ادراک یک فرهنگ یا خرده‌فرهنگ از فضاست.

 
داستان نسل‌ها از موصل تا لندن…

جنگ جهانی اول در روزهای اتمام خود ماجراهای غریبی برای موصل رقم زد. امپراتوری عثمانی آخرین نفس‌ها را می‌کشید و کشور عراق قرار بود تشکیل شود. در این گیرودار تنها هوشمندی می‌توانست منجی تاجری متوسط‌الحال باشد؛ حاج حسین، تاجر باهوش، اموال خود را در کوران حوادث جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراتوری عثمانی حفظ کرد…. اموالی که از تجارت با شامات و ملاکی کسب کرده بود. حاج حسین حدید این کیاست را در انتخاب همسر و بعدها در تربیت فرزندان هم به کار برده ‌بود.

 

داماد «چلبی»ها شدن و ازدواج با دخترعموی والی کم چیزی نبود. حاج حسین نهایتا والی موصل شد. محمد، پسرش، نور چشمی پدر بود؛ وقتی می‌خواست او را برای ادامه تحصیل به بیروت بفرستد لحظه‌ای درنگ نکرد و بعد هم هزینه گزاف مدرسه اقتصاد لندن را به جان خرید. «محمد حدید» بسیار مدیون دوراندیشی و تبار پدر بود و البته شاید اندکی هم سخت‌کوشی خودش؛ او اولین فارغ‌التحصیل عراقی مدرسه اقتصاد دانشگاه لندن بود، آن هم با درجه عالی و خاطره‌هایی کلیشه‌ای در ذهن اساتید از یک جوانک باهوش عرب… این اساتید خود در زمانی کوتاه وزیر و وکیل شدند و عنان امور بریتانیای نیمه اول قرن بیستم را به دست گرفتند؛ ظاهرا شتر سرخ‌موی بخت در آستانه خانه محمد جا خوش کرده‌ بود! محمد به موصل بازگشت و درجات ترقی را در کشور تازه‌تأسیس «عراق» به سرعت طی کرد.

زها [در فارسی به اشتباه زاحا متداول شده است] وقتی به دنیا آمد که پدر ۴۲ساله‌اش نماینده مجلس و از رجال تأثیرگذار عراق بود؛ زها یا به سیاق نام‌گذاری عربی «زها محمد حدید» به آموختن ریاضی در دانشگاه آمریکایی بیروت پرداخت و بعد از فارغ‌التحصیلی در حالی که ۲۱ سال بیشتر نداشت راهی لندن شد. روزهایی که کمتر دختری از عراق در لندن درس می‌خواند، آن هم «معماری». نوه حاج حسین به هنرآموزی شاخص در مدرسه معماری انجمن معماری لندن و بعد‌ها متروپلیتن بدل شد و آشنایی‌اش با استادی جوان از بلاد هلند [رم کولهاس] مدرس جوان و معمار جویای نام، زها را که دیگر سوگلی استاد بود، به مسیری از شهرت و افتخار سوق داد.

نیجل کوتس که هم‌اکنون استاد معماری آکادمی ‌هنرهای زیبای لندن است و هم‌زمان با زها دانشجوی رم کولهاس بود، در مورد آنها می‌گوید: «هر دو بسیار مغرور و متکبر بودند؛ بحث‌های جالبی میانشان در می‌گرفت که سرمنشأ همه این بحث‌ها علاقه وافر به انقلاب در معماری بود. با وجود اخلاق تند زها و محدودیت‌هایی که در ارتباط ایجاد می‌کرد، همه او را دوست داشتند، چون می‌دانستند او آدمی‌ با اندیشه‌ها و اخلاقیات خاص است… اما هیچ وقت فکر نمی‌کردیم که او این‌قدر موفق شود…».

برنده تنهاست…

زها در دنیای مردان کار می‌کند ولی سقفش را با هیچ مردی تقسیم نکرده است؛ زها تا آخر عمر تجرد را انتخاب کرد. نه به سیاق مألوف مردان کسب‌وکار، گلف بازی می‌کند و نه به قایقرانی و ماهیگیری علاقه دارد، اینها مقولاتی هستند برای دنیای مردان، اما باز هم می‌تواند قرارداد ببندد…! زها همیشه متفاوت عمل کرده است؛ تمام سرمایه او خودش است و یحتمل همان نیرویی که سرمایه حاج حسین را در سال‌های افول عثمانی‌ها حفظ کرد: کیاست «حدید»ها و حضور در زمان مناسب و در جای مناسب. شاید آثار عجیب او هم ریشه در صحاری‌ای داشته باشد که از آنها آمده. جایزه ارزشمند معماری پریتزکر [به تعبیری نوبل معماری] وقتی آن را در اولین زن و جوان‌ترین دریافت‌کننده آن ضرب کنیم، کرنشی بود در برابر یک عمق شرقی و لطافتی زنانه.

پریتزکر نقطه عطفی در زندگی حرفه‌ای حدید بود. حدید قرار بود از چنبره معمار کاغذی بودن [تعبیری که در مورد معمارهایی که آثارشان ساخته نمی‌شود] نجات پیدا کند، ستاره بخت او رو به اوج بود و قرار بود آوازه شهرتش تا برنده‌شدن اثری در کنار برج میلاد تهران هم برسد. بیراه نمی‌گفت یکی از داوران پریتزکر: «زها راه دیدن ما و تجربه فضایی ما را تغییر داد…؛ چند معمار داریم که بتوانند این کار را انجام دهند. معماری او لباس بر تن ساختمان نیست… او فضا را در دست دارد.

 

او کف روان، دیوار لغزان و سقف‌هایی که در حال پروازند را به گونه‌ای که بیرون و درون یگانه‌ای دارند، در هم می‌آمیزد…». خودش می‌گوید: «پدر و مادر من اعتقاد خاصی به تحصیلات داشتند و می‌گفتند آموختن سبب استقلال می‌شود. در سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰، بغداد جامعه‌ای سکولار داشت، به طوری که بسیاری از خانواده‌های مسلمان، یهودی و مسیحی، فرزندانشان را به مدارس کاتولیک می‌فرستادند و من هم به مدرسه کاتولیک می‌رفتم و این سبب اغتشاش ذهنی من شده ‌بود. از ۱۱سالگی می‌خواستم معمار شوم.

دوست صمیمی‌ پدرم پسری معمار داشت، او بسیار به خانه ما می‌آمد [او در اینجا از آن پسر عدنان چادرچی نام نمی‌برد، عدنان بعدها پارلمان عراق و بسیاری بناهای شاخص را طراحی کرد]. آنها از او خواستند کارهایش را در خانه ما نگه‌ دارد. تعداد بسیاری ماکت به خانه ما آورد. من در آن موقع بسیار کوچک بودم و ماکت‌ها برایم بسیار وسوسه‌انگیز بود! گاهی فکر می‌کردم که آنها خانه عروسک‌هایم است. مادرم از آن معمار تأثیر پذیرفت و در همان سال دکوراسیون خانه را کاملا عوض کرد.

آن زمان شروعی برای متفاوت‌نگریستن من به زندگی شد…». بعد‌ها اما همه چیز تغییر کرد؛ همه چیز به راحتی عروسک‌بازی دوران کودکی یک دختربچه پیش نمی‌رود؛ حدید مخالفان بسیاری داشت، برخی نحوه تفکر او را قبول نداشتند و عده‌ای معماری نشانه‌گرای او را زیر سؤال می‌بردند. به نظر معمار سنتی بریتانیایی، روبرت آدام، کارهای او معماری نیستند حتی آنها ساختمان هم نیستند بلکه مجسمه‌هایی انتزاعی هستند که نام معماری را یدک می‌کشند! مارک ویگلی پرفسور شاخص در عرصه تحقیق و تدریس معماری در مورد معماری وی معتقد است: «این معماری بیشتر معماری شکستن، جابه‌جاشدن، انکسار، انحراف و تحریف است…». زها تنهاست، برنده تنهاست.

 

معماری یا پرسش از سنت

محمدرضا شیرازی مدرس و پژوهشگر معماری در مورد معماری حدید که به نوعی از معماران ساختارزداست، معتقد است که با مطالعه دیدگاه معماران دیکانستراکشن درمی‌یابیم که آنها نیز همواره نگاه ویژه‌ای به سنت داشته‌اند و آن را در مقام دیگری مورد توجه قرار داده‌اند. این معماران، از آیزنمن گرفته تا حدید، اگرچه منتقدان بزرگ سنت‌اند، اما انتقاد آنها از سنت، بر پایه شناخت و فهم مؤلفه‌های آن شکل گرفته‌ است. زها حدید نیز در هیچ پروژه‌ای یک راهکار معین را به کار نمی‌گیرد. وقتی چومی خطاب به او عنوان می‌کند که برخلاف ریچارد مه‌یر که یک راهکار مشخص دارد، در هر پروژه راهکار خود را تغییر می‌دهد، حدید با تأکید بر این تعبیر عنوان می‌کند: «همیشه فشار زیادی روی من بوده تا با آنچه بقیه انجام می‌دهند مطابقت کنم و دیگران به خوبی چنین می‌کنند.

من علاقه‌ای ندارم آن‌گونه کار کنم چون واقعا معتقدم که کارها باید متفاوت باشند»، او دوست دارد هربار، در هر پروژه‌ای نو باشد. برای حدید سنت «اکنون» اوست. او از اکنون خود می‌گریزد و برای گریز از آن، ناچار باید اکنون خود را که مدام در حال تبدیل‌شدن به سنت است خوب بشناسد.  با بررسی طرح‌های حدید به شخصیت بغرنج و روشنفکرانه‌ای که سرچشمه طرح‌های اوست پی می‌بریم.

 

زها حدید، نمایانگر مدرنیته‌ زنانه‌ای است که صرفا منحصر به سلسله مراتب زمانی نمی‌شود، بلکه در عین حال، دربردارنده رفتاری متأثر از درکی روشن و واقعی است؛ معماری وی با بخش لطیف روح زندگی معاصر هماهنگ است. در چیستایی زیبایی، گروتر چنین بیان می‌کند که انسان در مواجهه با یک جسم یا پدیده، پیام‌هایی را از آن دریافت می‌کند که احساسات درونی او را تحت تأثیر قرار داده و ماهیت آن پدیده را در ذهن او شکل دهد. وقتی زیبایی‌شناختی یک پیام به حد مشخصی برسد، فرد جسمی‌ که پیام را از آن دریافت کرده، زیبا تشخیص می‌دهد.

این حد خاص مقداری از اطلاعات است که گیرنده را وادار به تشکیل طرح‌واره کرده، از این طریق سطح ادراکش را به سطحی بالاتر از سطوح ادراکی می‌رساند و به عکس نیز می‌توان گفت یک چیز زیبا، ادراکی غنی را برای ما ممکن می‌کند و این باعث رضایت ما می‌شود. در این تعبیر آثار زها جولانگاه سطحی از ادراک است که سرخوشی و لذت را توأمان در مخاطب رقم می‌زند و البته این همه را نه با رد سنت، بلکه با پرسشگری از آن و تعقیب روند خلاقه‌اش،‌ ممکن می‌کند.

 

منبع: برترینها

هفته نامه صدا – ترجمه سهیلا تقوی نژاد: ریچارد فاینمن، فیزیکدانی که در ۲۳ سالگی تئوری های خود را بر قوانین طبیعت برتری داد. کنجکاوی علمی ریچارد فاینمن هیچ مرزی را نمی شناخت. کریستوفر رایلی به احترام این نابغه غیرعادی، در این مطلب به توصیف خصوصیات فاینمن پرداخته است: در این روزهای سرشار از سرگرمی های بی حد و مرز، افرادی مشهوری که توجه ما را جلب می کنند لزوما سوپراستارها نیستند. در میان تمام ویدئوهای پربازدید در یوتیوب، از تصاویر حیوانات جذاب و بامزه گرفته تا موقعیت های خاص و بچه های خنده دار، یک ویدئوی جدید که شامل حرف های یک فیزیکدان فقید است، اخیرا پربازدید شده است.

در این فیلم که در اصل از یک مستند تهیه شده در شبکه BBC در اوایل دهه ۸۰، ساخته شده است، استاد فیزیک برنده جایزه نوبل ریچارد فاینمن، شگفتی های طبیعت را با توصیف یک گل بیان می کند. او می گوید «زیبایی» نه تنها در ظاهر گل، بلکه در ساز و کارهای درونی آن است و اینکه چگونه رنگ های مناسب برای جذب حشرات به گرده افشانی آنها کمک می کند.

 

وی ادامه می دهد که این مشاهدات، سوالات بیشتری در مورد حشرات و ادراک آنها از جهان را مطرح می کنند. او نتیجه می گیرد که پیشرفت در این علم همچنان به حیرت ما در پیچیدگی و رمز و راز گل ها می افزاید.

این مصاحبه برای اولین بار توسط کریستوفر سایکس تولیدکننده BBC، در سال ۱۹۸۱ برای یک قسمت از برنامه افق به نام «لذت دریافتن چیزها» انجام شد. هنگامی که این برنامه در سال بعد پخش شد، به صورت غافلگیرکننده ای با استقبال زیاد مخاطبان مواجه شد و سبب شد تا در برنامه ای با حضور تماشاچیان، استاد مو نقره ای برای مردم علاقه مند از زندگی خود و فلسفه اش درباره علوم صحبت کند.

در حال حاضر، به لطف اینترنت، استعدادهای منحصر به فرد ریچارد فاینمن- نه فقط به عنوان یک فیزیکدان درخشان، بلکه به عنوان یک ارتباط دهنده الهام بخش- توسط مخاطبان جدید مشاهده می شود. به علاوه ویدئوی گل، که تا به امروز نزدیک به ۳۰۰ هزار بار تماشا شده است، یوتیوب پر از کلیپ های دیگر درباره تئوری های فروتنانه فاینمن، آرزوهای شگفت انگیز و زندگی شخصی پرجنب و جوش وی است.

کار او در اواخر دهه ۲۰ در دانشگاه کورنل نیویورک، مهر تاییدی است بر تئوری هایی که همچنان موفق ترین قوانین کشف شده طبیعت هستند. اما، همانطور که در هنگام ساخت یک مستند جدید درباره او برای BBC پیدا کردم، متوجه شدم که کنجکاوی او هیچ مرزی ندارد و شور و شوق او برای توضیح دیدگاه علمی اش در مورد جهان امری فراگیر است.

به دنبال یافتن سرچشمه نبوغ فاینمن از طریق کسانی که به او نزدیک بودند یا با او زندگی کرده و همکار بودند، من از اینکه هرگز او را از نزدیک ندیده ام بسیار ناراحت شدم؛ حالا اطلاعات دست اول خود از نزدیکان وی را با عنوان «زمانی با فاینمن» در اینجا منتشر می کنم.
ریچارد فیلیپس فاینمن ماه مه ۱۹۱۸ در منطقه Far Rockaway حومه نیویورک متولد شده بود، زمانی که پدرش ملویل، به همسر باردار خود گفت: «اگر فرزندمان پسر باشد، دوست دارم دانشمند باشد.»

 

تا ۱۰ سالگی، فاینمن آزمایشگاه خود را در خانه داشت و چند سال بعد، خواهرش جوآن را به عنوان دستیار با دستمزد ۴ سنت در هفته استخدام کرد. او در ۱۵ سالگی قوانین و فرمول های مثلثات، جبر پیشرفته، هندسه تحلیلی و حسابداری را از بر بود و در آخرین سال دبیرستان با اختلاف امتیاز بسیار زیادی از دانشجویان آن مرکز و در کمال حیرت داوران، مقام قهرمانی مسابقات ریاضی دانشگاه نیویورک را به دست آورد.

او سال ۱۹۳۹ از موسسه فناوری ماساچوست فارغ التحصیل شد و کسب نمرات کامل در آزمون های ریاضی و فیزیک برای فارغ التحصیلی در دانشگاه پرینستون توسط او یک تجربه بی سابقه به شمار می آمد. جیمز گلیاک نویسنده زندگی نامه فاینمن می نویسد: «هیچ فیزیکدانی روی زمین وجود نداشت که در ۲۳ سالگی بتواند عقاید و تئوری های خود را بر قوانین طبیعت برتری دهد.»

چنین استعدادهایی باعث شد که او در پروژه منهتن در دهه چهارم قرن بیستم به کار گرفته شود. به این ترتیب فاینمن به همراه برخی از بزرگترین نوابغ فیزیک در قرن بیستم، برای ساختن بمب اتم علیه آلمانی ها- قبل از اینکه این تیم یک بمب علیه متفقین بسازد- گماشته شد. امنیت در آزمایشگاه های لوس آلاموس در بالاترین سطح بود. اما برای فاینمن که یک تابوشکن متولد شده بود، چنین کنترلی بایدب ه چالش کشیده می شد. هنگامی که محاسبات فیزیکی انجام نمی داد، وقت خود را صرف شکستن قفل ها و گشتاورهای خراب کرد تا توجه مسئولان را به نقاط ضعف این سیستم امنیتی جلب کند.

او سال ها بعد توضیح داد: «من تلاش می کنم هر رمزی را پیدا کنم و آن را بشکنم.» فاینمن با دیدگاهی شبیه آنچه که به فیزیک داشت، مثل یک پازل جذاب با قفل های امنیتی مشغول بود. او شهرتش را اینگونه به دست آورد که وقتی همکارانش در خارج از آزمایشگاه به مطلبی احتیاج داشتند از او برای باز کردن قفل امنیتی آزمایشگاه کمک می گرفتند.

با وجود آزمایش های مختلف و شکستن قفل ها زندگی در آزمایشگاه Los Alamos به سرعت پیش می رفت. اما همه این ها برای فاینمن چیزی بیشتر از دلیلی برای پرت کردن حواسش نبود. در جایی دور از آزمایشگاه همسرش که مبتلا به سل بود، در بستر بیماری نفس های آخر را می کشید.

هنگامی که همسرش تابستان سال ۱۹۴۵ درگذشت#، فاینمن نابود شد. چند هفته بعد هنگامی که اولین بمب اتمی بر سر مردم بی گناه ژاپن رها شد و بیش از ۸۰۰۰۰ نفر را کشت، فاینمن کاملا درهم شکست. دلیل اصلی او برای استفاده از دانش فیزیک خود برای ساخت بمب اتم این بود که آلمانی ها را متوقف کند. اما استفاده از آن در ژاپن فاینمن را شوکه کرد. برای اولین بار در زندگی این پرسش برای او پیش آمد که ارزش واقعی علم چیست؟ زیرا به این نتیجه رسیده بود که با پیشرفت علم در این جهت، دنیا به یک هولوکاست هسته ای نزدیک می شود.

 

او تبدیل به یک مرد لاابالی شد. علاقه دیگر او در این سال ها موسیقی بود، فیزیک در لیست علاقه مندی های فاینمن به رتبه بسیار پایینی نزول کرده بود، اما او ناگهان عشق خود به فیزیک را در حالتی غیرمنتظره دوباره کشف کرد. در یک ضیافت ناهار در کورنل، دانشجویی که یک بشقاب را به هوا پرتاب کرد، توجه او را جلب کرد. همانطور که بشقاب با زمین برخورد کرد، فاینمن مشاهده کرد که سرعت چرخش بشقاب بیشتر از سرعت شکستن آن است. این موضوع باعث شد او به فکر فرو رود که رابطه بین این دو حرکت چیست.

در حین خواندن معادلاتی که به نوعی این جنبش را توصیف می کردند، او یک مسئله مشابه در مورد حرکت چرخشی الکترون، که توسط فیزیکدان بریتانیایی پل دیراک مطرح شده بود را به خاطر آورد. این به نوبه خود، او را به نظریه کوانتومی الکترودینامیکی دیراک (QED) هدایت کرد؛ یک تئوری که در اصل سعی در تشخیص دنیای زیراتمی داشت، اما در پاسخ به سوالات بسیاری مطرح شده بود.

شان کارول، یک فیزیکدان که امروز بر کرسی قدیمی فاینمن در دانشگاه کلتک واقع در پادسانا می نشیند، در مصاحبه ای می گوید: «او دوست داشت در کارهایی که نیاز به هوش انتزاعی و درک بالایی داشت موفق باشد و حقیقتا هم نسبت به دیگران درک قوی تری داشت.»

این ویژگی شخصیت فاینمن بود. فیزیکدانان با شگفتی متوجه این موضوع شدند که فاینمن شاخه کاملا جدیدی از ریاضیات را برای کار روی نظریه QED اختراع کرده است که به جای نوشتن معادلات طولانی، از نقاشی های ساده و کوچک استفاده می کند.

جوآن فاینمن خواهر ریچارد، یکی از خاطرات جالب برادرش را اینگونه به یاد می آورد: «او هنگام تعطیلات آخر هفته به سختی در حال کار کردن بود. ریجارد در اتاقش کار می کرد و آن روز هم اتاقی اش در اتاق خوابیده بود. برادرم از من خواست که کاغذهای یادداشتش را برایش ببرم. وقتی به داخل اتاق رفتم و روی میز کار او را جست و جو کردم چیزی که مربوط به ریاضیات باشد آنجا وجود نداشت، فقط چند نمودار احمقانه روی میز بود. وقتی این موضوع را به ریچارد گفتم، او با جدیت به من گفت: «کار من این نمودارها است!» امروزه نمودارهای فاینمن در سراسر جهان برای مدل سازی هم چیز از رفتار ذرات زیراتمی گرفته تا حرکت سیارات، تکامل کهکشان ها و ساختار کیهان استفاده می شود.

فاینمن با اعمال آنها به QED، راه حلی پیدا کرد که به خاطر آن توانست جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۶۵ را کسب کند. امروزه، یعنی تقریبا نیم قرن بعد، QED بهترین توضیح برای همه چیز به جز گرانش در جهان است.

 

کارول می گوید: «این نظریه فیزیکی دقیق ترین اختراع است.» کشف یک قانون طبیعت و بردن جایزه، نوبل، برای اکثر مردم نشان دهنده اوج فعالیت حرفه ای علمی است. اما برای فاینمن این دستاوردها زمینه ای برای پیشرفت محسوب می شود. او در حومه کلتک به کاوش در زمینه زیست شناسی پرداخت و در آنجا به مطالعه ویروس ها مشغول شد. او همچنین رفتار اجتماعی مورچه ها و کاربردهای بالقوه نانوتکنولوژی را رد کرد. به موازات این فعالیت ها، او یک باشگاه رقص را در دانشگاه کلتک برپا کرد، جایی که به عقیده خودش برای او بهترین مکان بود تا به ذهنش استراحت بدهد. اما این استعدادش به عنوان یک «ارتباط دهنده علی» بود که او را معروف کرد.

در اوایل دهه ۶۰، کرنل او را دعوت کرد تا مجموعه ای از سخنرانی های عمومی در مورد فیزیک را اجرا کند. حتی امروز که آن سخنرانی ها را تماشا می کنیم، جذابیت و کاریزمای فاینمن نسبت به ۵۰ سال پیش هیچ تغییری نکرده است.

کارول می گوید: «او صحنه اجرای بزرگ را دوست داشت؛ علاوه بر دانشمند بودن، به همان خوبی یک هنرمند هم بود. او می توانست مسائل را به شیوه های مختلف توضیح دهد تا متخصصان در مورد آنها فکر کنند. او همه چیز را به قطعات تشکیل دهنده خود تجزیه می کرد و به یک زبان مشترک با همه صحبت می کرد. فاینمن یک معلم شگفت انگیز بود و دانش آموزان بدون هیچ قید و شرطی او را دوست داشتند.»

با شناخت این توانایی، کلتک در سال ۱۹۶۵ از او خواسته بود تا درس های دوره فیزیک کارشناسی را بازنویسی کند. ویرایش فاینمن برای کتابخانه فیزیک سه سال طول کشید و تاکنون نیز آن کتاب ها با همان سبک نگارش منتشر می شوند.

یکی از دوستان فاینمن به نام ریچارد دیویس یکی از به یادماندنی ترین لحظات تدریس او را اینگونه توصیف می کند: «فاینمن یک توپ برنجی سنگین را روی یک آونگ آویزان می کرد، آن را در طول اتاق هل می داد و سپس منتظر می ماند تا به سمت صورت خودش برگردد. دانش آموزان با ترس فریاد می زدند، اما فاینمن با اطمینان می دانست که گوی برنجی در مقابل بینی او متوقف می شود.»

کریستوفر سایکس از این استعداد برای جذب مخاطب سرمایه گذاری کرد و مستندی را برای برنامه افق در BBC ساخت. سایکس می گوید: «او را در جست و جوی زندگی و هر چیزی که باید درباره آن صحبت می کرد، یافته بود و این لذت را بیش از هر چیز به مخاطب منتقل می کرد.»

 

در اواخر دهه هفتاد، فاینمن فهمید که توموری سرطانی در بدنش دارد. وقتی به خانه آمد و به پسرش کارل گفت که توموری به اندازه یک توپ راگبی در شکمش دارد، پسرش باور نکرد و فاینمن توضیح داد: «من به کتابخانه پزشکی رفتم و فهمیدم که این تومور ۳۰ درصد احتمال دارد من را بکشد. فاینمن دوست داشت که کارل این حقیقت را قبول کند، اما این چیزی نیست که یک پسر بخواهد از پدرش بشنود.»

فاینمن تحت درمان های ویژه قرار گرفت و برای شرکت در یک پروژه مهم آماده شد. سال ۱۹۸۶، او به کمیسیون بررسی فاجعه چلنجر پیوست. چلنجر یک شاتل فضایی بود که ۷۳ ثانیه پس از پرتاب منفجر شد و تمامی هفت سرنشین فضانوردش را کشت. فاینمن با اختلافات بوروکراتیک و منافع خاص برای کشف علت حادثه مبارزه کرد و نتیجه به دست آمده را اعلام کرد: «مهر و موم لاستیک O-ring به کار رفته در تقویت کننده راکت جامد شاتل در صبح روز پرتاب فضاپیما کار نکرد.» فاینمن در یک کنفرانس مطبوعاتی معمول و پرطرفدار، یافته های خود را با قرار دادن یک قطعه O-ring در لیوان آب یخ نشان داد. اما تحقیقات زیاد او را خسته کرده بود و با وجود نارسایی کلیه و درد شدید، از انجام دوباره عمل جراحی سر باز زد و برای آخرین بار در فوریه ۱۹۸۸ به بیمارستان رفت.

دوست او دانی هالیس که در مدت بیماری همراه او بود می گوید: «من به ریچارد گفتم از اینکه او را در این حالت می بینم بسیار ناراحتم و او گفت: این موضوع گاهی خودم را هم آزار می دهد. اما نه به آن اندازه که تو فکر می کنی. وقتی ببینی که داستان های زیادی از تو در دنیای علوم باقی مانده که تا سال ها از تو نام خواهندبرد، با آرامش بیشتری به مرگ فکر می کنی.» حالا، بیست و پنج سال پس از مرگ او و به لطف اینترنت، پیشگویی فاینمن بسیار بیشتر از آنچه که تصور می شد به حقیقت پیوسته است.                                                                                                  

منبع: برترینها

یکی از چهره‌هایی که در دوران مشروطه فعالیت مؤثر و تأثیرگذاری داشت و البته کمتر از او یاد می‌شود، مرحوم میرزاطاهر تنکابنی است. میرزا محمدطاهر فقیه فرزند میرزا فرج‌الله‌خان فقیه از طایفه فقیه‌نصیری و ساکن مازندران در روز بیست و چهارم تیرماه سال ۱۲۴۲ خورشیدی، مطابق با هشتم محرم سال ۱۲۸۰ هجری قمری در قریه کردیچال کلاردشت متولد شد. «پدر میرزا طاهر، میرزا فرج الله مدت‌ها عنوان مباشرت محال کلارستاق را داشت. قبل او عمویش میرزا محمد که فرزندی نداشت این سمت را عهده‌دار بود. ولی به تحریک سرتیپ ولیخان خلعتبری و تبانی علیه وی از این سمت عزل شد.

وی به تهران رفته و مدتی در دیوان اعلی مشغول خدمت بود و برای احقاق حقانیت خود کوشید. سرانجام به دستور صدر اعظم، فتحعلی خان خلعتبری حاکم محال ثلاث مجدداً نامبرده را به مباشرت کلارستاق منصوب کرد. امّا به خاطر رضای خاطر سرتیپ ولیخان قرار شد برادرزاده او به مباشرت کلارستاق منصوب شود. میرزا محمد به بهانه پیری از کار کناره گیری کرد. میرزا فرج الله خان پدر میرزا طاهر تنکابنی فردی سپاهی بود که در وزارت لشکر خدمت می‌کرد و از آن پس جای عموی خود را گرفت. امّا وی علاوه بر لشکری بودن و کارهای دولتی اهل تحقیق و مطالعه و آشنا به علوم و ادب بود. میرزا طاهر دو برادر ناتنی به نام‌های میرزا ابوالفتح فقیه ملقب به معتضد لشکر و محمدخان فقیه ملقب به سرتیپ محمد خان کلارستاقی داشت. میرزا ابوالفتح سمت لشکری داشت و مدتها معاونت محمد ولیخان خلعتبری(سپهسالار تنکابنی) را عهده دار بود.

محمدخان سرتیپ کلارستاقی به همراه علی دیوسالار(سالار فاتح) فرمانده اولین گروه وارد شده به تهران بود در واقع فتح تهران در زمان مشروطیت را او طلیعه دار است. وی در حمله سالارالدوله به شمال ایران به شهادت رسید. میرزا از مادر خود چند برادر داشت که بزرگترین او سرهنگ عبدالعلی خان بود که بعد از مرگ برادرش سپاه سالارالدوله به فرماندهی رشیدخان زعفرانلو را به سختی شکست داد و لقب معتضد السلطان یافت. برادر دیگر میرزا عبدالوهاب خان فقیه بود که خط بسیار زیبایی داشت ولی اغلب در تهران مشاغل دولتی داشت و از صاحب منصبان وزارت کشور بود. برادر کوچکتر میرزا به نام میرزا محمد علی که اگر زنده می‌ماند دست کمی از میرزا نداشت. میرزا یک خواهر نیز داشت که همسر یکی از بستگان خود شده بود.» (۱)

 

میرزا دوران کودکی و تحصیلات مقدماتی را تا ۱۱ سالگی در کردیچال کلاردشت گذراند. او خود برای نوه‌اش مسعود فقیه تعریف می‌کرد: «در زادگاهش؛ کلاردشت، وقتی به مکتب می‌رفت روزی ملای مکتب به شاگردان پیشنهاد مشاعره می‌کند و می‌گوید شما همه یک طرف و این (میرزا) یک طرف.

میرزا اجازه می‌خواهد و می‌گوید: ملا اجازه بدین من یک طرف باشم و شما و همه شاگردان یک طرف دیگر.

ملا برای آن که این کودک را به جای خود بنشاند و به او حالی کند ، حریفی نیستی که با من مشاعره کنی قبول می‌کند. ولی در مشاعره ، ملا و همه شاگردان مغلوب می‌شوند.» (۲)

تا ۱۹ سالگی در بلوک لنکای تنکابن تحصیل کرد و بعد از آن به تهران رفت. ورود وی به تهران مقارن با پی‌ریزی مدرسه سپهسالار جدید بود. لذا برای تحصیل علوم، نخست در مدرسه کاظمیه، بعد مسجد و مدرسه قنبر علی‌خان واقع در خیابان سیروس و سپس به مدرسه حاج‌حسن رفت و چون کار بنای مدرسه سپهسالار پایان یافت در آنجا اقامت کرد. میرزا در کلاس، سخنان استادانش را با دقت گوش می‌داد. وقتی استاد سؤالی می‌پرسید او مشتاق پاسخ بود. چون ایشان از لنکای تنکابن آمده بود، استادانش می‌گفتند ببینیم این تنکابنی چه می‌گوید. پس از آن لقب تنکابنی تا پایان عمر با ایشان بود.
وی در صفحه آخر شرح قیصری بر فصوص‌الحکم ابن عربی (چاپ سنگی) که به خودش تعلق داشته و اکنون درکتابخانه مجلس شورای اسلامی قرار دارد، چنین نگاشته است: در ۱۲۹۹هجری قمری این بنده برای تحصیل علوم دینیه رسمیه به طهران آمده‌ام و ورودم در مدرسه معروف به کاظمیه بوده و در ششم محرم سنه مذکوره به منزل پسر عمویم مرحوم شیخ عنایت‌الله ابن آقا نصرالله (عنایت‌الله‌خان پسر نصرالله‌خان فقیه نصیری) ـ رحمت‌الله علیهما ـ که در سال قبل از آن به طهران آمده بود و در آن مدرسه منزل داشت وارد شدم محض یادداشت نوشتم.

او در تهران در محضر درس معروف‌ترین استادان هم چون آقا محمدرضا قمشه‌ای اصفهانی (عالم، فیلسوف، حکیم،  عارف ، مدرس و شاعر) و میرزای جلوه به تحصیل مشغول شد.  اساتید وی در حکمت میرزا محمدرضا قمشه‌ای و میرزا ابوالحسن جلوه و آقاعلی حکیم و درهیئت و نجوم میرزا عبداﷲ بوده‌اند. تنکابنی بواسطه ذکاوت فطری و عشق و علاقه مفرطی که در تعلیم و تربیت داشت سرآمد اقران گردید و مرحوم جلوه که استاد تنکابنی بود به فضلش معترف و محصلین را به استفاده از او توصیه می‌فرمود. میرزامحمد طاهر علاوه بر احاطه به فلسفه و حکمت در فقه و اصول و نجوم و ادبیات و ریاضیات نیز تخصص داشت . طب قدیم را مطلع و قانون بوعلی سینا را چندین دوره تدریس کرد و حواشی ذی قیمتی بر قانون نوشته است که در کتابخانه مجلس شورای ملی موجود است. آن مرحوم خط خیلی خوب می‌نوشت کتب و رسائل زیادی به خط وی در دست است . سالیان دراز در مدرسه سپهسالار مدرس معقول بوده و در مدرسه علوم سیاسی نیز تدریس می‌کرد.» (۳)
میرزا طاهر در کنار استادان دانشمند آن عصر به دلیل عشق و علاقه به فراگیری با سختکوشی و هوش سرشارش در فلسفه، ریاضیات، نجوم، طب قدیم، معقول و منقول، استاد زمان خود شد. قانون را تدریس می‌کرد، در نحو عرب، کلام و فقه شهرت یافت.

در طول حیات میرزا، شاگردان زیادی در محضر او پرورش یافتند. از جمله محمد علی فروغی(ذکاءالملک)، بدیع الزمان فروزانفر، دکتر موسی عمید، عبدالکریم تهرانی، محمد تقی مدرس رضوی، جلال‌الدین همایی، عبدالعظیم قریب، حسین پیرنیا (مؤتمن الملک) میرزا یدالله نظر پاک کجوری، میرزا هاشم آملی و محمود نجم آبادی. دکتر محمود نجم آبادی تعریف می‌کرد که علاقه‌مند به آموختن طب بوعلی شده بودم، همراه با برادرزاده میرزا طاهر(میرزا عبدالباقی فقیه) به نزد میرزا رفتیم در آنجا از ایشان خواهش کردم که نزدشان قانون بوعلی را بیاموزم…

«میرزا که در صراحت لهجه و حتی پرخاشگری در برابر نادانی‌ها و کجروی‌ها شهره بود به من گفت: این فضولی ها به تو نیامده. من عرض کردم که تحقیق کرده‌ام و همه متفق‌القولند که جز شما کسی در عصر حاضر بر قانون بوعلی احاطه ندارد. می‌خواستم خواهش کنم که هر چه می خواهید به من بفرمائید ولی این محبت را در حق من مرعی بدارید.میرزا خندید و گفت: مثل اینکه چیزی می‌شوی! بعد با نهایت حوصله قانون را به طور خصوصی به من درس دادند. تقریباً درس به نیمه رسیده بود که میرزا گرفتار سکته مغزی شد و بعد از آن من دیگر راه افتاده بودم. دکتر نجم آبادی همیشه می‌گفت: من هرچه دارم از میرزا طاهر است.» (۴)

او در سه دوره اول، سوم و چهارم نماینده مجلس شورای ملی شد. در دوره اول مجلس شورای ملی، علما و طلاب تهران وی را به‌ عنوان نماینده تهران انتخاب کردند و چون در تحولات جنبش مشروطیت، در صف آزادیخواهان و طرفدار آزادی بود، این وکالت را قبول کرد و تا به توپ بستن مجلس نماینده تهران بود. هر چند در این مدت نیز تعلیم و تعلم را رها نکرده و بهترین اوقاتش را به مطالعه می‌گذراند.

احمدکسروی درباره افتتاح نخستین دوره مجلس شورای ملی می‌نویسد: روز یکشنبه چهاردهم مهر (۱۸ شعبان) مجلس گشاده خواستی بود، تا آن روز برگزیدن نمایندگان را به پایان رسانیدند کسان پائین برگزیده شدند: از شاهزادگان … از علما و طلبه‌ها : آقامیرزا محسن (برادر صدرالعلما) حاجی شیخ علی نوری ، میرزاطاهر تنکابنی و حاجی سیدنصراﷲ اخوی. (۵) در دوره سوم مجلس شورا، دوباره نماینده تهران شد و در مجلس به حزب دموکرات پیوست.

«در دوره سوم مجلس شورای ملی نیز از تهران به نمایندگی برگزیده شد. در سال ۱۲۹۴ هجری شمسی، در جنگ بین‌المللی اول که مهاجرت آزادیخواهان پیش آمد وی نیز با آزادیخواهان مهاجرت کرده و مدتی را در اماکن مقدسه عتبات مشرف بود و چندی را در موصل بسر برده و در محاورات با علمای آنجا که اهل تسنن بودند خاطرات جالب توجهی از خود گذاشته و فوق‌العاده مورد تجلیل و احترام واقع گردید.» (۶) سلیمان میرزا اسکندری در خصوص مهاجرت در نطق مجلس در دوره چهارم چنین گفت : «…. همین قدر می‌توانم عرض کنم که یک مرتبه دیگر هم قشون یکی از همسایگان به همدان آمدند و مهاجرین برگشتند به کرمانشاهان باز مجدداً ترتیبات دیگر پیش آمد و بغداد سقوط کرد این دفعه ترتیبات طوری پیش آمد که دیگر نتوانستند در کرمانشاهان بمانند یک قسمت به طرف موصل رهسپار شدند و از موصل باز دو قسمت شدند یک قسمت هشت نفره که بنده و آقای مساوات و آقای تنکابنی و آقای خلخالی و بعضی دیگر بودند در موصل ماندیم مابقی آقایان تشریف بردند به اسلامبول و حلب… »(۷)

در روزهایی که او در تهران نبود و در عراق بسر می‌برد، مردم تهران، بار دیگر او را به وکالت دوره چهارم مجلس شورای ملی انتخاب کردند. انتخابات این دوره در سال ۱۲۹۸ برگزار شد. اعتبارنامه میرزا طاهر در تاریخ ۲۸ ربیع الاول سال ۱۳۳۸ مصادف با ۳۰ آذر سال ۱۲۹۸ به تصویب رسید. در زمان ورود میرزا و دیگر همرزمانش به تهران با استقبال پرشور مردم وارد این شهر شدند.

در شب کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ به دستور سید ضیاءالدین طباطبایی، میرزا طاهر و نزدیک به یکصد تن از فعالان سیاسی دستگیر شدند. پس از آزادی برای آخرین بار (۳۰ مرداد‌ ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۲ هجری شمسی) وکیل مجلس بود و همزمان از سال ۱۳۰۱ در مدرسه علوم سیاسی تدریس می‌کرد.

 

به دستور علی‌اکبر داور، وزیر وقت دادگستری مدت‌ها رئیس دادگاه‌های شهرستان بود و در نهم اردیبهشت ۱۳۰۶ با رتبه قضایی به سمت ریاست کل استیناف مرکز تعیین شد و تا سال ۱۳۰۹ مستشاری دیوان عالی کشور را به عهده داشت و از قضات دیوان عالی شد. در زمان ورود به دستگاه قضایی با تغییر لباس، خودخواسته از کسوت روحانیت بیرون آمد.

در سال ۱۳۰۹ هجری شمسی پس از دستگیری بزرگان فامیل فقیه نصیری بدون احکام قضایی به تجویز وزارت مالیه به ‌دلیل مبارزات آنان در مشروطه از قبیل میرزا عبدالغنی فقیه‌نصیری و میرزا عبدالعلی فقیه‌نصیری برادر میرزا طاهر(معتضد‌السلطان) نیز دستگیر و اموال و املاک آنان توسط رضا شاه غصب شد.

در سال ۱۳۱۱ قبل از افتتاح دوره نهم مجلس شورای ملی، میرزا طاهر تنکابنی و تعدادی از مبارزان آن دوران دستگیر و روانه زندان قصر شدند. وقتی میرزا در زندان قصر بود، تیمورتاش به دلیل سختگیری در مذاکرات نفت با بریتانیا با توطئه‌ای از پیش طراحی شده به رغم اینکه در دوره نهم مجلس شورای ملی انتخاب شده بود، دستگیر و روانه زندان قصر شد. بعد از دستگیری تیمورتاش در سال ۱۳۱۱ اعتبارنامه‌اش در جلسه سوم مجلس شورای ملی مورخ ۲۶/۱/۱۳۱۲رد شد. در این دوره مجموعاً از چهار نماینده مجلس سلب مصونیت شد از جمله سید حبیب الله امین التجار اصفهانی که در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۱۲ از او نیز سلب مصونیت شد.(۸)

 نصرت الله امینی از زبان میرزا چنین نقل می‌کند: «کراراً از ایشان شنیده‌ام که می‌فرمودند من همیشه با عبدالحسین تیمورتاش ملقب به سردار معظم خراسانی در موقعی که هر دو نماینده مجلس بودیم بحث و مجادله‌ای داشتیم راجع به وجود صانع و خالق متعال. تیمور تاش می‌گفت هزار و یک دلیل دارم که خدا نیست. پس از سال‌ها که او بر اریکه قدرت تکیه داشت روزی عصازنان به در خانه او که قصر مانندی بود در شمال تهران، رفتم و تمایل خود را به ملاقات خود با او به مأمورینی که دم خانه او بودند گفتم.

ولی آنها وقعی نگذاشتند. تیمورتاش از بالای کلاه فرنگی خانه که معمولاً در آنجا می‌نشست چون مرا دید فوراً به مأمورین و دربانان اطلاع داد که نهایت احترام را نسبت به من مرعی دارند و مرا به داخل خانه راهنمایی کنند. من نرفتم . خود تیمورتاش پایین آمد و گفت چه عجب که مرا سرافراز فرموده‌اید. گفتم کاری ندارم فقط می‌خواستم بگویم مدتی است من به فکر شما هستم و حالا من هم مثل تو می‌خواهم فکر کنم که شاید حرف تو راست باشد و با هزار و یک دلیل منکر وجود خدا شوم: تیمور تاش تعجب کرد. گفتم هزار و یک دلیل که اصولاً از آن تو است و من احتیاجی به ذکر آنها ندارم.

فقط یک دلیل دارم و آن اینکه اگر خدایی بود چرا تو نباید مکافات ببینی. ( نوه میرزا این قسمت را اینگونه روایت می‌کند: تو و اربابت (یعنی رضاخان) نبودید!) و بدون خداحافظی مراجعت کردم. پس از چندی که در زندان قصر محبوس بودم روزی امیر جنگ بختیاری و سردار اسعد به من گفتند چند روز است تیمورتاش را اینجا آورده‌اند و در همین حیاط خلوت متصل به زندان، زندانی است. با اینکه برای او میز و صندلی گذاشته‌اند او روی زمین و روی خاک نشسته و با احدی حرف نمی‌زند و حتی جواب سلام ما را هم نداده. خوب است شما دیدنی از او بکنید. من کتاب شفا را که می خواندم زیر بغل گذاشتم و به حیاط رفتم و روی زمین پهلوی تیمور‌تاش نشستم و گفتم آقای سردار معظم شما مرد جهاندیده‌ و دانشمندی هستید. چرا اینطور خود را باخته‌اید و عجز و زبونی نشان می‌دهید. آخر این کار جلوی مأمورین و دیگران خوب نیست. هیچ [بعید] نیست که رفع سوء ظن از شما بشود و مجدداً به قدرت برگردید. در آن صورت چطور می‌توانید جبران این ضعف و زبونی خود را بنمایید. شما مگر در تاریخ نخوانده‌اید که ابن‌مقله وزیر و خطاط معروف مورد سوء ظن خلیفه عباسی واقع شده و او را به زندان افکند ولی پس از چندی مجدداً به وزارت برکشیده شد. تیمورتاش زانوها را در بغل گرفت و شروع به گریستن کرد و گفت جناب میرزا یادتان هست آخرین بار در ملاقات جلو منزل چه گفتید؟

بله جناب میرزا خدا هست خدا هست….»(۹)
«وقتی میرزا در زندان بود، رابیندرانات تاگور شاعر، فیلسوف و برنده جایزه ادبی نوبل در سال ۱۹۱۳ میلادی، اهل بنگال هند به تهران آمده بود  و تقاضای ملاقات با میرزا طاهر را کرد.
فروغی به رضا شاه گفت تاگور کسی را می‌خواهد ببیند که در زندان است !!!
رضاشاه گفت چه کسی را ؟
فروغی گفت میرزا طاهر را…
رضا شاه گفت میرزا را از تهران دور کنید و بگوئید او در تهران نیست.»(۱۰)

 

میرزا پس از دو ماه زندانی به همراه همسرش به کاشان تبعید می‌گردد. او در دوران تبعید در باغ نراقی اقامت داشت. خانواده نراقی از محبت و خدمت به او دریغ نکردند. پس از یک سال تبعید در کاشان با وساطت فروغی، میرزا آزاد شد و به تهران بازگشت ابتدا در مدرسه کاظمیه به تدریس پرداخت سپس به مدرسه سپهسالار مجدداً دعوت شد. براساس نامه محرنامه رضا شاه به شماره ۹۰۵ مورخ ۱۴‌/‌۶‌/‌۱۳۱۴ به ریاست وزرا مبنی بر اخراج فامیل فقیه از ادارات دولتی و ابلاغ به مدرسه عالی سپهسالار در تاریخ ۱۷‌/‌۶‌/‌۱۳۱۴ طی نامه شماره ۷۷۷ به کار وی در مدرسه عالی سپهسالار خاتمه داده می‌شود.

(نیابت تولیت مدرسه عالی سپهسالار آقای محمدطاهر تنکابنی! حسب الامر از این تاریخ به کار شما در مدرسه عالی سپهسالار خاتمه داده می‌شود: رئیس امور اداری مدرسه عالی سپهسالار) اما علاقه‌‌مندان و شاگردان میرزا طاهر در گوشه صحن مدرسه جمع می‌شدند و به درس میرزا گوش می‌دادند.

بدین ترتیب میرزا به درس خود در مدرسه عالی سپهسالار ادامه داد، تا اینکه از ورود ایشان به مدرسه نیز جلوگیری کردند و ورود ایشان را به مدرسه ممنوع می‌کنند. در این زمان او کلاس خود را در حجره‌های بیرون مدرسه دایر می‌کرد. با رسیدن زمستان درس را به منزل خود در خیابان ری منتقل کرد. علاقه‌مندان به منزل ایشان می‌رفتند و به درس او گوش می‌دادند. میرزا طاهر حدود ۵۰ سال درمدرسه عالی سپهسالار به تحصیل و سپس به تدریس مشغول بود.

زندگی میرزا پس از دستگیری برادرش و غصب املاکشان از سال۱۳۱۰ هجری شمسی تا زمان وفاتش بسیار سخت بود. از سال ۱۳۱۸ بشدت بیمار شد. مرحوم میرزا طاهر تنکابنی پس از تحمل تبعید خانواده، مصادره اموال و اخراج از دستگاه قضایی و مدرسه عالی سپهسالار در اواخر عمر با تنگدستی روزگار می‌گذراند و در اواخر عمر با فروش بخشی از کتاب‌های خود به کتابخانه مجلس زندگی می‌کرد. اواخر آبان‌ماه بیماری وی شدت یافت و در بیمارستان نجمیه تهران (موقوفه خانم نجم‌السلطنه مادر مرحوم دکتر مصدق) بستری شد.

«نصرت الله امینی می‌نویسند: روزهای آخری که میرزا در بیمارستان نجمیه بستری بود شبی به من فرمودند صبح زود بیا من با تو حرفی دارم. صبح زود به بیمارستان رفتم. گفتند من قریب ۲۰ روز است در اینجا بستری هستم و بیش از پنج روز دیگر نخواهم بود. نمی‌خواهم از اینجا مقروض بروم. تو می‌دانی من مطلقاً مال و نقدینه‌ای ندارم برو از کتابخانه‌ام هر چند کتاب لازم است بردار و به کتابخانه مجلس بفروش پولش را برایم بیاور که به بیمارستان بدهم ….

ولی بیمارستان از ایشان مطالبه وجهی نکرده بود. ظهر آن روز من به منزل ارسلان خلعتبری رفته بودم و جریان مذاکرات صبح و دستور فروش کتاب‌ها را برای خلعتبری نقل کردم. ایشان به قدری ناراحت شدند که فوراً به دکتر صدیق اعلم وزیر وقت معارف تلفن و با ایشان ملاقات کرد و عصر آقای صدیق اعلم به دیدن و ملاقات و عیادت میرزا به بیمارستان آمد. من باز در این ملاقات بودم. آقای صدیق اعلم گفت شما مدتی در مدارس و در خانه درس می‌دادید و باید حق‌التدریس به شما پرداخت می‌شد. میرزا فرمودند تا در مدرسه سپهسالار درس می‌دادم حق‌التدریس طبق وقفنامه می‌گرفتم ولی وقتی در منزل درس می‌دادم برای رضای خدا و رضای دلم بود. چه حق التدریسی بگیرم و از قبول هر نوع وجهی ابا فرمودند.» (۱۱) این فیلسوف بزرگ ساعت ۸ صبح روز چهاردهم آذر ۱۳۲۰ در بیمارستان نجمیه بر اثر شدت بیماری در ۷۸ سالگی دیده از جهان فرو بست.

منبع: برترینها