راهنمای گشت و گذار در چند غذاخوری سنتی ایران
ماهنامه همشهری سرزمین من – فرشته کاظمی: کمتر پیش آمده گردشگران خارجی وارد ایران شوند و از غذاهای ما تعریف نکنند ایران یکی از شاخص ترین کشورها در پخت غذاست فرقی هم نمی کند که چگونه سفر می کنید و به کجا می روید، اما زمانی که مسافر باشید مکان خوب برای غذا خوردن یکی از قسمت های مهم سفر شما را تشکیل می دهد.
طعم خوش بعضی غذاها در سفر همیشه در خاطر می ماند و لحظات شیرین و به یادماندنی گردش، بامزه خوب غذا عجین شده، تا خاطره ای ماندگار از سفر را برایتان بسازد. با گذر از هر منطقه و شهری، چشیدن مزه و عطر غذای آن جا امکان چشیدن طعمی متفاوت را برایتان فراهم می کند و با غذایی جدید آشنا می شوید.
نکته: در خاطرتان بماند، در سفرهای ایرانگردی تان، می توانید غذاخوری های محلی مختلفی پیدا کنید که اگرچه آوازه ملی ندارند، اما هم غذاهای شان خوشمزه است و هم فضای شان بسیار تماشایی.
مازندران؛ اکبرجوجه محبوب شمالی
رستوران اکبرجوجه در استان مازندران، ۱۰ شعبه معروف دارد.
از کافه «اکبرآقای» در سال ۱۳۲۹ تا رستوران های زنجیره ای «اکبرجوجه امروز»، حکایت ها گذشته تا جوجه های علی اکبر کلبادی در سراسر ایران و حتی در خارج از کشور هم اسم و رسم دار شود. شاید علی اکبرخان، وقتی کافه جمع و جورش را در کلبه چوبی «چشمه بلبل» گلوگاه و بر سر راه راننده های عبوری راه می انداخت، فکر نمی کرد فرزندانش از کافه او، یکی از برندهای تجاری کشور را بسازند که حتی در نمایشگاه «تکنوپول» روسیه هم برنده مقام سوم شود.

چون آن روزها جوجه های کافه اش از مرغ های حیاط خانه اش تامین می شد و نانش را هم همسرش با تنور هیزمی خانه، صبح به صبح می پخت. حالا تمام محصول یک مرغذاری، فقط کفاف دو روز رستوران های اکبرجوجه را می دهد و برای هر رستوران، یک نانوایی با چند کارگر و نانوا نان می پزند، اما هرچه بود، جوجه های اکبرجوجه (لقب علی اکبر کلبادی) نقل زبان ها شد و کافه او تبدیل به رستوران.
شعبه اصلی رستوران اکبرجوجه در همان شهر گلوگاه در استان مازندران و در جاده اصلی گرگان به بهشهر قرار دارد، اما اکبرجوجه در شهرهای دیگر استان گلستان و مازندران هم شعبه هایی دارد. فهرست شعبه های رسمی اکبرجوجه را در جدول زیر می بینید.

یزد؛ حاج ملک به رنگ کویر
هتل رستوران حاج ملک، در اصل عمارتی قاجاری بوده که حالا در آن غذا سرو می شود.

خوبی شهرهای کویری ایران آن است که خانه های بسیاری در آن ها تبدیل به اقامتگاه سنتی یا رستوران شده اند. هتل حاج ملک میبد یک نمونه عالی از معماری ایرانی در قلب کویر ایران است که چند سالی است، تبدیل به هتل- رستوران شده. هتل- رستوران حاج ملک خانه ای قاجاری؛ با ۱۲ اتاق بزرگ که یکی شاهنشین زیبایی است. در رستوران حاج ملک می توانید انواع غذاهای خوشمزه یزدی را امتحان کنید، از شولی گرفته تا کوفته یزدی.
این رستوران در خیابان سلمان فارسی میبد قرار گرفته و شماره تماس آن ۳۲۳۲۲۰۸۳(۰۳۵) است.
بوشهر؛ غذاخوری قوام همسایه با خلیج فارس
در غذاخوری قوام بوشهر می توانید طعم غذاهای محلی جنوب ایران و به خصوص انواع غذاهای دریایی این مناطق را بچشید.
چند سالی است که ساختمان های قدیمی و زیبای شهرها به جای آن که تبدیل به خانه های خای و سوت و کور شوند یا به تیغ بلدوزر سپرده شوند، رستوران- موزه هایی می شوند که مردم هم می توانند تاریخ شهرها را در آن ها ببینند و هم چند ساعتی را در آسایش سپری کنند.

«آب انبار قوام» در محله قدیمی «کوتی» بوشهر یکی از همین هاست. می گویند این آب انبار کوچک قدیم نامشی را از «قوام الملک» صدراعظم شناخته شده قاجار و پهلوی دارد، جایی که پس از مخروبه شدن در سال ۱۳۷۳ با همکاری شهرداری بوشهر مطابق با معماری قجری اش و مصالح بومی بهسازی و تبدیل به رستوران شد.
رستوران سنتی قوام حالا در ساحل خلیج فارس تبدیل به موزه ای کوچک شده، دیوارهایی که با عکس های قدیمی بوشهر و نقاشی های قدیمی تزیین شده است و وسایل قدیمی و تاریخ مثل ظروف نفیس، گرامافون و رادیوهای قدیمی و انواع ساز آن را دیدنی تر کرده اند.
اگر مهمان قوام شوید می توانید انواغ غذاهای دریایی و جنوبی که به سبک و سیاق غذاهای جنوبی با سیر فراوان و تمبر هندی و گشنیز و لم هایی که فقط آشپزان جنوب به آن آشنایی دارند، طعم گرفته اند بچشید. در شهر بوشهر برای رفتن به غذاخوری قوام باید وارد خیابان ساحل شوید و به قسمت دریا حرکت کنید. بعداز آن که بیمارستان فاطمه زهرا (س) را پشت سر گذاشتید، در پارک خلجی فارس ساختمان قدیم آب انبار پیش چشم تان می آید.
رستوران قوام در چند قدمی ساحل قرار دارد و کافی است فقط از پله های آب انبار پایین بروید. رستوران قوام هر روز از ساعت ۱۱:۳۰ صبح تا ۳:۳۰ بعدازظهر و هفت تا ۱۱ شب باز است. اگر یناز به دریافت اطلاعات بیشتری دارید می توانید با شماره های ۳۳۳۲۱۷۹۰ و ۳۳۳۳۰۷۰۰ (۰۷۷) تماس بگیرید.
همدان؛ حمام قلعه غذا پس از آب تنی
حمام قلعه همدان، حمامی است که غذاخوری شده است.
وقتی غیر از طعم و کیفیت خوراک، مکان خوردن هم مهم باشد، سفره خانه های سنتی پینشهاد خوبی هستند. «حمام قلعه» همدان ییک از بناهای تاریخ شهر همدان است که از خطر تخریب در امان ماند و حالا به یک سفره خانه تماشایی تبدیل شده است. این بنای تاریخی دوران قاجار که حدود ۱۳۰ سال قبل به نام «حمام حاج محمدسعید» مشهور بوده، حالا رستورانی سنتی است همراه با مجسمه هایی از دلاکان حمام و کسانی که برای شست و شوی بدن به حمام آمده اند.

از میدان امان (ره) شهر همدان، خیابان شریعتی (عباس آباد) را پیاده به سمت بقعه «استر» و «مردخای» بروید. انتهای کوچه کناری بقعه به سمت چپ که بروید، ورودی قدیمی و آجری زیبای موزه مردم شناسی و سفره خانه سنتی حمام قلعه خودنمایی می کند.
۳۳۲۵۱۱۱۹۹ (۰۸۱) شماره تماس این غذاخوری است.
کرمان؛ چایخانه وکیل مهمانی با وکلا
«چایخانه وکیل» که در بافت تاریخی شهر کرمان و همسایه بازار وکیل معروف است تا همین ۵۰ سال قبل حمام عمومی مردم کرمان بود و بعد از آن مرمت و بازسازی شد و به عنوان چایخانه سنتی مورد استفاده قرار گرفت. در این جا، غیر از غذاهای عمومی ایران، از غذاهای مخصوص مثل حلیم بادمجان، بزقرمه، کشک بادمجان، زیره پلو با مرغ و دیزی سنگی غفلت نکنید.

مجموعه وکیل بین میدان و بازار گنجعلی خان و قیصریه قرار دارد و چایخانه وکیل هم چند قدیم بیشتر با حمام گنجعلی خان فاصله ندارد. می توانید هر روز صبح از ساعت ۹ صبح تا سه بعدازظهر به چایخانه بروید ،اگر نیاز به رزرو دارید یا اطلاعات بیشتری می خواهید، با شماره تلفن ۳۲۲۲۵۹۸۹ (۰۳۴) تماس بگیرید.
خوزستان؛ مستوفی شانه به شانه کارون
عمارت مستوفی خانه ای است با دیوارهایی آجرکاری و کفی فرش شده از ریگ های دستچین.
در حاشیه رود کارون و درست شانه به شانه پل «شادُروان»، «محمدعلی مستوفی»، بازرگان نامدار دوره قاجار، سفارش ساختن خانه ای را به «حاج محمدتقی معمار» می دهد. معمار هم خانه ای می سازد با سه دیوار که به جای دیوار چهارم، چشم اندازی دارد از رود کارون و پیکر کهن پل «شادروان».

خانه اردیبهشت سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی قرار گرفت و نوروز سال ۱۳۸۹ به «رستوران- موزه پردیس مستوفی» تبدیل شد. رستورانی که پیش از هر چیز، وظیفه حفظ و نگهداری از این اثر معماری ایران را در کنار رونق فرهنگی شوشتر برعهده دارد.
مزه غذاهای خوشمزه در این خانه تاریخی هم در خاطر می ماند و هم زیر زبان، پرطعم و بو، حالا چرب و تند باشد یا چرب و شیرین. این خاصیت غذاهای شوشتری است. حمیس لبو (آش لبو)، سیر باقلا، نان چرب، آبگوشت باقلا، چلوقیمه بغدادی، خورش سبزی شوشتری و پلو خورش آلو از بهترین غذاهای محلی شوشتر است که می توانید در این جا امتحانش کنید.
شوشتر، میدان باطنی، کنار پل تاریخی شادروان، رستوران پردیس مستوفی.
این رستوران در تمام طول هفته فعال است و تعطیلی ندارد. ساعت کار رستوران هم در طول سال به این شرح است: از اردیبهشت تا شهریور، ساعت ۱۱ تا ساعت سه عصر و هفت تا ۱۲ شب. از مهر تا فروردین، ساعت ۱۰ صبح تا ۱۱ شب. اگر اطلاعات بیشتری نیاز دارید، می توانید با شماره تلفن ۳۶۲۱۰۹۰۹ (۰۶۱) تماس بگیرید.
فارس؛ عمارت شاپوری بالابلند شیرازی
اداره میراث فرهنگی فارس در سال ۱۳۷۹ عمارت شاپوری را به ثبت ملی رساند.
یکی از این خانه های اعیانی شیراز که متعلق به «عبدالصاحب شاپوری» یکی از تاجران شناخته شده در دوره پهلوی اول بوده است، به ثبت ملی رسده و حالا در منطقه مرکزی شهر شیراز و در محله قدیمی معروف به «انوری» قرار دارد.

در دنج ترین قسمت این عمارت رستورانی با ۲۰۰ نفر ظرفیت وجود دارد که با حضور در آن می توانید طعم انواع غذاهای ایرانی و خارجی شامل انواع کباب ها، باقالی پلو، ته چین، کلم پلو، استیک و… را در فضایی دلچسب تجربه کنید، مخصوصا از غذاهای معروف شیرازی سراغ بگیرید، البته قیمت غذاهای این مجموعه کمی بالاست. نشانی این رستوران، خیابان کریم خان زند، خیابان انوری، تقاطع اهلی است و شماره تلفنش ۳۲۳۴۷۴۹۱ (۰۷۱). برای گرفتن اطلاعات بیشتر به www.shapurigarden.com سر بزنید.
اصفهان؛ قهوه خانه خواجه طعم های نقش جهان
اصفهانی ها این قهوه خانه را با نام مدیر آن، یعنی «خواجه» یا به قول اصفهانی ها «حج میرزا» می شناسند.
از محلی پرپررفت وآمد به نام «چاه حاج میرزا» که در بیخ گوش میدان «نقش جهان» اصفهان قرار دارد، تا ورودی چایخانه «آزادگان»، چند قدم بیشتر نیست. حاج محمدعلی خواجه، قهوه خانه اش را با صدها قطعه ریز و درشت از صنایع دستی که طی سال خودش جمع آوری کرده، تزیین کرده است. در این جا امکان خوردن بعضی خوراکی های ساده و تنقلات را دارید، مثل چای، دوغ و گوشفیل، تخم مرغ و پنیر، آش شله قلمکار، حلیم، عدسی و آبگوشت.

برای رسیدن به این قهوه خانه باصفا در میدان نقش جهان باید از زیر سردر قیصریه بگذرید و وارد بازار شوید. در بازار رو به روی کوچه ای شلوغ و معروف به نام چاه حاج میرزا به چایخانه «آزادگان» یا همان خواجه می رسید. اگر نیاز به اطلاعات بیشتر دارید، با شماره تلفن ۳۲۲۱۱۲۲۵ (۰۳۱) تماس بگیرید.
منبع: برترینها