نیم میلیون جوان در انتظار وام ازدواج
همشهری نوشت: آمارهای رسمی بانک مرکزی نشان می‌دهد که در پایان سال ۹۵ بالغ بر ۴۸۳ هزار و ۸۸۵ نفر هنوز در صف دریافت وام ازدواج ۱۰ میلیون تومانی قرار دارند این در حالی است که از ابتدای راه‌اندازی سامانه پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج در سال ۱۳۸۸ تا پایان سال گذشته بیش از ۱۹۱ هزار و ۳۲۱ میلیارد ریال وام ازدواج پرداخت شده است.
درحالی‌که از اواسط سال گذشته سقف وام ازدواج از ۳۰میلیون ریال به ۱۰۰میلیون ریال برخلاف میل بانک‌ها افزایش پیدا کرد، اما الزام قانون بودجه سال ۹۵مبنی بر کاهش تعداد متقاضیان دریافت وام ازدواج به ۵۰هزار نفر هنوز محقق نشده است.
براساس تبصره ۲۹قانون بودجه سال ۱۳۹۵مصوب مجلس شورای اسلامی، به‌منظور حمایت از ازدواج جوانان، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف شد کلیه بانک‌ها و مؤسسات اعتباری کشور را ملزم کند به اندازه سهم خود از مجموع سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و جاری در پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه مشارکت کرده و تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را در اولویت نخست پرداخت قرار دهد.
این مصوبه قانونی البته با مخالفت بانک‌ها همراه بود که استدلال‌شان این بود که پرداخت تسهیلات از منابع جاری بانک‌ها امکان پذیر نیست اما مجلس این استدلال را نپذیرفت. با این حال بانک مرکزی، از بانک‌ها خواست تا تدابیری بیندیشند که روند پرداخت تسهیلات وام ازدواج سرعت پیدا کند بدون اینکه به منابع پس‌انداز جاری خود دست بزنند.
قانون بودجه سال ۹۵همچنین به بانک مرکزی تکلیف کرده بود تا اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را به‌نحوی مدیریت کند که تعداد جوانان در صف وام ازدواج در پایان هر‌ماه کمتر از ۵۰هزار نفر باشد و حتی بانک مرکزی موظف شده بود تا نسبت به بانک‌های متخلف برخورد کند و برای آنها جریمه درنظر بگیرد.
آخرین وضعیت صف انتظار
عملکرد تسهیلات قرض الحسنه ازدواج نشان می‌دهد که از ابتدای سال ۱۳۸۸تا پایان سال ۱۳۹۱تعداد ۴میلیون و ۵۴۵هزار و ۹۳۱فقره وام ازدواج به ارزش ریالی ۱۱۱هزار و ۳۵۰میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده و از ابتدای سال ۱۳۹۲تا پایان سال ۱۳۹۵هم تعداد ۴میلیون و ۶۹هزار و ۱۸۹فقره به ارزش ریالی ۱۹۱هزار و ۳۲۲میلیارد ریال وام ازدواج داده شده است.
بانک مرکزی هم اعلام کرده که تعداد متقاضیان در صف تا پایان سال گذشته بالغ بر ۴۸۳هزار و ۸۸۵نفر بوده که تعداد ۱۶۷هزار و ۱۵نفر از افراد یادشده در مراحل تکمیل پرونده و انعقاد قرارداد جهت اخذ تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج قرار دارند.
قانون نیم بند بودجه ۹۶
نمایندگان مجلس در جریان رسیدگی به لایحه بودجه سال۹۶ الزام شبکه بانکی به کاهش تعداد افراد در صف انتظار برای دریافت وام ازدواج به ۵۰هزار نفر را برداشتند و بانک‌ها را موظف کردند تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را در اولویت نخست پرداخت قرار دهند و در بهار سال۹۶ تمامی پرونده‌های تعیین تکلیف نشده سال قبل در اولویت تسهیلات ازدواج قرار گیرند.
طبق این مصوبه بانک مرکزی نه‌تنها باید با بانک‌های متخلف برخورد کند که موظف شده تا گزارش عملکرد شبکه بانکی به تفکیک و اقدامات احتمالی نظارتی بانک مرکزی در بازه‌های زمانی توسط بانک مرکزی به کمیسیون‌های فرهنگی و برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی اعلام شود. از سوی دیگر تمامی بانک‌ها موظفند پس از تکمیل پرونده حداکثر تا یک‌ماه وام ازدواج را پرداخت کنند.
انتقاد عروس و داماد‌ها
برخی متقاضیان دریافت تسهیلات ازدواج که چندماهی است در صف انتظار قرار دارند از مقاومت بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به‌رغم تکمیل بودن پرونده و مدارک‌شان انتقاد دارند به‌نحوی که برخی از آنها می‌گویند بانک‌ها از ابتدای امسال تا‌کنون از پرداخت وام خودداری کرده‌اند. پاسکاری زوج‌های جوان از سوی بانک‌های متعهد به پرداخت وام ازواج به بهانه‌های مختلف هم مزید بر علت شده و در برخی استان‌ها بسیاری از شعب بانک‌ها جزو فهرست وام‌دهندگان قرار ندارند.
با این حال انتظار می‌رود با توجه به افزایش سقف وام ازدواج از مردادماه سال گذشته درصورت ضعف نظارت بانک مرکزی بر بانک‌ها و کاهش منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها، در آینده صف انتظار وام ازدواج طولانی‌تر شود و باید دید آیا بانک مرکزی اجازه پرداخت تسهیلات از محل منابع قرض‌الحسنه جاری بانک‌ها را صادر خواهد کرد؟
منبع: الف