چه اتفاقاتی ممکن است انتخابات ایران را تحت‌الشعاع قرار دهد؟
امید پور عزیز- روزنامه بهار
انتخابات پیش رو که تا به‌حال به لحاظ سیاسی پیچیدگی‌های خاص خود را داشته، یکی از مهم‌ترین اتفاقات کشور در طی سال جاری محسوب می‌شود. البته همواره انتخابات‌ها علی الخصوص انتخابات ریاست جمهوری معمولا در ایران آبستن حوادث بوده و تأثیرات قابل توجهی در روند جاری مملکت داشته است. انتخابات پیش رو نیز به لحاظ سنتی می‌تواند حوادث و پارامترهای خاص خود را داشته باشد اما بعضا برخی رخدادهای فرا انتخاباتی با منشاء داخلی و یا خارجی در این زمان کوتاه مانده تا برگزاری انتخابات نیز می‌توانند بر انتخابات اثرگذار باشند، که در این یادداشت به‌صورت اجمالی به برخی از آن‌ها پرداخته می‌شود.
در بعد خارجی می‌توان به احتمال شروع یک جنگ جدید و یا تغییر معادلات مناقشات فعلی در طول این یک‌ماه گذشته اشاره کرد. به‌عنوان مثال چنانچه آمریکا جنگی را در شبه جزیره کره با کره شمالی آغاز کند، به لحاظ اینکه بیم رویارویی هسته ای افزایش می‌یابد کل معادلات جهانی تحت الشعاع قرار گرفته و طبیعتا انتخابات آتی ایران هم از آن مستثنی نیست. همچنین تکرار حملات آمریکا به سوریه و یا عوض شدن معادلات جاری در آن کشور و یا حتی در عراق و منطقه نیز می‌تواند پارامترهای جدیدی را به انتخابات ایران تحمیل کند. البته این پیش بینی‌ها را هرچند با احتمال به مراتب کمتری می‌توان به شروع یک درگیری نظامی در خلیج فارس و یا حتی توهمات تجاوز‌تروریست‌ها برای رخنه در ایران تسری داد، که هرکدام از این‌ها نیز در صورت وقوع می‌تواند بر معادله انتخابات ایران اثرگذار باشد. همچنین سایر معادلات جهانی از جمله نتیجه رفراندوم‌ترکیه و اتفاقات احتمالی در پی آن و یا حتی معادلات اتحادیه اروپا نیز ممکن است با ضرایب بسیار پایین‌تری بر انتخابات ایران سایه بیفکند.
اما در بعد داخلی شاید برخی اتفاقات با قدرت اثر بیشتری بتوانند بر روند فعلی انتخابات اثرگذار باشند. از جمله می‌توان به تغییر موضع‌گیری‌ها و حمایت‌های شخصیت‌های رده بالای کشور در قبال نامزدها و یا روند تأیید صلاحیت‌ها و یا حتی پروسه‌های پیچیده احتمالی بعدی آن اشاره کرد. همچنین برخی روندهای جاری طبیعی ازجمله فوت‌های ناگهانی شخصیت‌ها و یا حتی افراد دخیل در انتخابات نیز می‌تواند تأثیرات عمیقی بر روند انتخابات داشته باشد. حتی برخی اتفاقات غیرقابل پیش بینی است همچون رسوایی‌های مالی و اخلاقی و یا حتی سیاسی نیز می‌تواند اثرات تکان دهنده ای بر انتخابات ایران داشته باشد.
همچنین روند ائتلاف‌ها و توافق‌های سیاسی پشت پرده نیز از عواملی است که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. همچنین دخالت فراقانونی برخی متخلفین و همچنین دخالت‌های داخلی و یا خارجی در سطح فن‌آوری‌های نوین نیز بعضا ممکن است بر روند انتخابات ایران اثر گذاشته و شبهات و نگرانی هایی را به‌همراه داشته باشد. همچنین در صورت دومرحله ای شدن انتخابات برخی اتفاقات و یا دخالت‌های خاص در فاصله کوتاه دو انتخابات نیز از عواملی است که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. در کنار همه این موارد تأثیرات جوسازی‌های انتخاباتی و یا ایجاد بازی‌های روانی در جامعه از مواردی است که سابقه اثرگذاری در انتخابات‌های گذشته ایران داشته است.
با ذکر بخشی از موارد احتمالی که می‌تواند تأثیر دفعتی و ماهوی بر انتخابات ایران داشته باشد، در واقع هدف این است که این ذهنیت و اشراف نسبت به اینگونه موارد احتمالی و یا هر سناریویی که دور از ذهن است، ایجاد شود. چرا که با داشتن این آمادگی ذهنی عملا شوک عمیقی به جامعه وارد نشده و تصمیمات وانتخاب‌های مردم احساسی و یا لحظه‌ای نمی‌گردد. در واقع پیش بینی بحران و آمادگی‌های قبلی برای مقابله با آن شرط عقل بوده و جوامعی که در این زمینه راهکارهای لازم را اندیشیده باشند کمتر در معرض ریسک قرار می‌گیرند. البته اثرات برخی از اتفاق‌ها می‌تواند اجتناب ناپذیر بوده و ناگزیر جامعه را به‌سمت و سوی خاصی سوق دهد. ولی حتی الامکان باید سعی شود تحت هر شرایطی کنترل امور از دسترس خارج نشده و فعالین تأثیرگذار سیاسی قادر باشند نقش مقتضی و اثربخش خود را همواره در اولویت قرار دهند.
مسلما تفکری که با پختگی لازم و با اتفاق نظر قاطبه اصلاح طلبان و اعتدالیون به گزینه نهایی و قطعی حمایت از شخص آقای روحانی رسیده، دلایل و پارامترهای زیادی را مدنظر داشته است. لذا در صورت وقوع هر اتفاق غیر قابل پیش بینی این جمع متکثر و باتجربه باید قادر باشند با توجه به پارامترهای موجود، شرایط جدید را رصد کرده و در صورت لزوم تغییرات مقتضی در تصمیم‌ها و جمع‌بندی خود لحاظ کنند.لذا بسیار حائز اهمیت است که مردم در مسیر تصمیمات شان لزوما بر روی افراد حساب باز نکرده و روندها و جریان‌های فکری را به‌عنوان مرجع تصمیمات خویش در اولویت قرار دهند. چراکه تنها در این‌صورت است که در صورت لغزش‌ها و یا اتفاقات غیرقابل پیش بینی حول افراد، کماکان کنترل اوضاع از مدیریت عقلانی منحرف نشده و می‌توان با کمترین تبعات از پیچ‌های تاریخی و صعب العبور گذر کرد.
منبع: بهارنیوز
