آشنایی با چاقی
چاقی عبارت است از دارا بودن مقدار خیلی زیاد چربی در بدن و با افزایش وزن تفاوت دارد. افزایش وزن ممکن است ناشی از عضله، استخوان، چربی و یا آب بدن باشد. در هر دو صورت، وزن بدن بیش از مقدار سالم تعیین شده در ارتباط با قد است.
چاقی در اثر خوردن کالری، به مقدار بیش از آنچه مصرف می شود بروز می کند. تعادلی میان کالری های ورودی و خروجی در هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. عوامل موثر بر این تعادلی عبارتند از: چگونگی ژنتیک فرد، خوردن بیش از حد، خوردن غذاهای پرچرب و نداشتن فعالیت فیزیکی.
چاقی، خطر بروز دیابت، بیماری های قلبی، سکته ی مغزی، التهاب مفاصلی (آرتریت) و برخی سرطان ها را افزایش میدهد.
نکته: در صورتی که چاق هستید، کاهش حتی ۵ تا ۱۰ درصد وزن بدن می تواند بروز بعضی از بیماری های ناشی از چاقی را به تاخیر بیاندازد.
مشخص شده است که میزان شیوع سیروز کبدی و سنگ های صفراوی و کلیوی در افراد چاقی بیشتر از سایرین است.
افزایش چربی در ناحیه ی شکم، خطر ابتلا به حمله ی قلبی و دیابت را افزایش میدهد. با دریافت بیش از حد انرژی، کبد آن را به صورت چربی در بدن ذخیره می کند. تجمع چربی در ناحیه ی شکمی، ظاهری شبیه سیب و تجمع آن در باسن، ظاهری شبیه گلابی ایجاد می کند. در افراد گروه اولی، سطح بالاتری از انسولین و قند در خون وجود دارد و در نتیجه، سطح LDL یا کلسترولی بد که نقشی عمده ای در ایجاد حملات قلبی دارد افزایشی و سطح HDL یا کلسترولی خوب که موجب جلوگیری از حملات قلبی می شود کاهش می یابد.
اکثر افراد حتی وقتی سیر هستند به پرخوری ادامه می دهند که این موضوع میتواند خطرناک باشد. متناسب کردن میزان دریافت غذا میتواند منجر به طول عمر شود ولی در مقابلی، محدود کردن غذا در حد بیش از ۱۰٪ کمتر از نیاز بدن در دراز مدت موجب از دست رفتن و اتمام منابع مواد مغذی بدن و در نتیجه، کاهش طول عمر خواهد شد.
بهترین راه برای کاهش اشتها و در نتیجه، جلوگیری از پرخوری، کاهش مصرف غذاهایی مانند فرآورده های نان و شیرینی، کلوچه ها و غذاهایی است که به آنها شکر افزوده شده است. مصرف دو وعده سالاد در روز هم می تواند به کاهش اشتها کمک کند.
نکته: تمام رژیم های غذایی مطلق خطرناک هستند.
رژیم های غذایی مطلق، ابتدا موجب از دست دادن چربی بدن می شوند و سپسی، بدن از عضلات خود استفاده می کند و در نتیجه، عضلات تحلیلی می روند. یک دسته از این عضلات، عضلههای قلب هستند که در رژیم های غذایی مطلقی (صفر) به حدی ضعیف می شوند که دیگر قادر به پمپ کردن خون به بدن نیستند. علت اکثر موارد مرگ و میر ناشی از گرسنگی مطلق، نارسایی قلبی است.
ورزش تنها در صورتی می تواند موجب کاهش وزن شود که به طور طولانی، منظم و بسیار جدی و به دفعات زیاد، مثلا ۵ بار در هفته انجام پذیرد. ورزش های آبی کمک چندانی به لاغر شدن نمی کنند زیرا آب، باعث کاهش دمای بدن و از بین بردن حرارت تولید شده در اثر ورزشی می شود.
فعالیتهایی مثل کارهای منزلی، باغبانی و آهسته دویدن اثر زیادی در زمینه ی کاهش وزن ندارند ولی انجام ورزشی هایی مانند قدم زدن سریع، به طور متوسط ۲/۵ ساعت در هفته موجب کاهش وزن و سرحالی بودن افراد می شود.
تقسیم کردن غذای مورد مصرف به وعدههای متعدد میتواند باعث کاهش سطح کلسترول بد (LDL) در خونی شود.
سویا را میتوان جانشین مناسبی برای گوشت، به ویژه در افراد مبتلا به بیماران قلبی عروقی، فشارخون و کلسترول بالا دانست. البته باید دانست که سویایی که در بازار و به صورت بسته بندی ارائه می شود، در واقع تفالهای سویا است که پس از روغن کشی در کارخانه های تهیه ی روغن نباتی از سویا به دست می آید و به دلیل از دست دادن روغن خود، هنگام پخت، مقدار زیادی روغن به خود جذب می کند که می تواند برای سلامتی مضر باشد. بنابراین اگر می خواهید برای حفظ سلامتی، سویا مصرف کنید سعی نمایید از دانه های روغنی آن استفاده کنید.
انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که در رژیم غذایی هفتگی، ۲ بار ماهی مصرف شود. ماهیها به ویژه ماهیهای آب سرد، ماهیهای با چربی زیاد، مثل سالمون، ساردین، ماهی تن و قزلآلا بدن را در برابر بیماری های قلبی محافظت می کنند.
اسید های چرب امگا-۳ موجود در ماهی های آب های عمیق می توانند در کاهش التهاب بیماری هایی مانند آرتریت رومانویید نیز نقش داشته باشد.
ماهیهای پرورشی و دریایی، از لحاظ مقدار اسیدهای چرب امگا- ۳ تفاوتی با یکدیگر ندارند چون برای رشد ماهیهای پرورشی، اسیدهای چرب مزبور به آب افزوده می شود.
موادی مانند غلات و حبوبات کامل، مثل دانه های سویای روغن گیری نشده و دانه ها و مغزها هم به اندازه ی کافی چربی امگا-۳ دارند.
منبع: mahsho.com