روان‌پریشی جمعی

محمدرضا سرگلزاییروزنامه بهار۱-بین سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۶ شبکه تلویزیونیABC  آمریکا سریالی پخش می‌کرد با نام «دکتر مارکوس ولبی».رابرت یانگ هنرپیشه آمریکایی در این سریال نقش یک پزشک حاذق را بازی می‌کرد. در این دوران رابرت یانگ هر روز صدها نامه از مخاطبان سریال تلویزیونی دکتر ولبی دریافت می‌کرد که از او راجع به بیماری‌های خود سؤال می‌کردند! آن قدر ذهن هفتاد میلیون بیننده شبکه تلویزیونی این «نقش» را باور کرده بود که شرکت‌های تولید کننده قهوه هم برای تبلیغ قهوه بدون کافئین از چهره این هنرپیشه استفاده کردند! ۲- بین سال‌های ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۵ که «ریموند بار» هنرپیشه آمریکایی در سریال «آیرون ساید» شبکه تلویزیونیNBC در نقش یک کارآگاه پلیس بازی می‌کرد هر روز صدها نامه دریافت می‌کرد که از او تقاضای خدمات پلیسی و کارآگاهی می‌کردند، و هنگامی که همین هنرپیشه در سال‌های ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۳ به ایفای نقش وکیل در سریال «پری میسون» پرداخت هر روز صدها نامه دریافت می‌کرد که از او تقاضا کرده بودند وکالت آن‌ها را قبول کند!  واقعیت‌های تلویزیونی شاید موارد فوق شگفت‌آور باشند اما نمونه‌های نادری نیستند، تلویزیون ذهن مخاطب غیرمسلح را تسخیر می‌کند! «ژان بودریلار» جامعه‌شناس فرانسوی می‌گوید: «امروز واقعیت ذهن یعنی همان چیزی که تلویزیون نشان می‌دهد!» بودریلار می‌گوید تلویزیون خالق یک امر شبه واقعی است که تسخیر کننده جایگاه واقعیت است و چنان این کار را انجام می‌دهد که هم غیاب و نبود امر واقعی پنهان می‌ماند و هم امر شبه‌واقعی از واقعیت واقعی‌تر نمایانده می‌شود! این امر شبه واقعی ضدواقعیت را بودریلارHyper – Reality نامیده که آن را فرا واقعیت، افزون واقعیت و واقعیت حاد‌ترجمه کرده‌اند. بودریلار می‌گوید مخاطبان تلویزیون چنان با این شبه واقعیت محاصره می‌شوند که نه در دنیای‌واقعی، بلکه در دنیای نمایشی (همچون یک شهرک سینمایی) زندگی می‌کنند که بودریلار این جهان را جهان بازنموده یاSimulation می‌نامد. «امبرتو اکو» فیلسوف ایتالیایی می‌گوید تلویزیون گاهی برای مخاطبانش یک فضای بسته خلق می‌کند، یعنی شما ابتدا یک سریال تلویزیونی را می‌بینید، بعد پشت صحنه‌های آن را تماشا می‌کنید، سپس مصاحبه و میزگرد راجع به آن سریال را می‌بینید، آن‌گاه رسانه‌ها آن قدر با هنرپیشه‌های آن سریال مصاحبه می‌کنند و از زندگی آن‌ها عکس و فیلم  تهیه می‌کنند که این آدم‌ها بیش از آدم‌های اطراف شما در زندگی شما جا اشغال می‌کنند! زندگی در این جهان بازنموده و فضای بسته مخاطب را از حق انتخاب محروم می‌کند بدون این که او خود بداند که چه وقت و چگونه و به چه کسی حق رأی خود را واگذار کرده است! تلویزیون ابزار صاحبان قدرت و ثروت است، ابزاری که به جای ایجاد آگاهی، ناآگاهی و غفلت   و وهم  بازتولید می‌کند.

منبع: baharnews.ir