چگونه پرفشاری خون را درمان کنیم؟

اکثر افراد مبتلا به پرفشاری خون، دچار نوع اولیه، یعنی نوع بدون علت شناخته شده بیماری هستند و عده کمی از افراد مبتلا به نوع ثانویه، یعنی نوع دارای علت زمینه ای شناخته شده و قابل اصلاح پرفشاری خون می شوند.
عدم درمان پرفشاری خون یا درمان دیررسی آن می تواند عوارضی خطیری مانند نارسایی قلب، حمله قلبی (انفارکتوسی) و سکته قلبی را به دنبال داشته باشد. بنابراین درمان هر چه زودتر پرفشاری خون، الزامی است.
ایجاد تغییرات مناسب در شیوه زندگی، تحت راهنمایی پزشک، بخش اولیه مهمی از هر نوع برنامه درمانی پرفشاری خون به شمار میآید. در بعضی داشتن وزن در حد مطلوب، انجام ورزشی هوازی و نکشیدن سیگار می تواند موجب کنترل پرفشاری خون شود. با این حالی بسیاری از بیماران علاوه بر این اقدامات به استفاده از «داروهای ضد پرفشاری خون) نیاز دارند.
اگر چه داروهای ضد پرفشاری خون معمولاً به خوبی تحمل می شوند ولی می توانند عوارضی ایجاد کنند که بر حسب نوع دارو، مقدار مصرف و سایر عوامل متفاوت هستند. علاوه بر این، بسیاری از بیماران به یک دارو به خوبی پاسخ می دهند و به دیگری پاسخ مناسبی نشان نمی دهند. بنابراین ممکن است تعیین دارو (داروهای) صحیح و دارای کمترین عارضه و دوز مناسب داروها برای هر بیمار به زمان نیاز داشته باشد.
داروهایی ضد پرفشاری خون به چند گروه تقسیم می شوند که در اینجا به طور ساده به ذکر این داروها و نحوه اثر و عوارض جانبی هریک اشاره می نماییم.
۱ – داروهای مدر (دیورتیک ها؛ Diuretics)
این داروها، پرفشاری خون را به طور عمده با افزایش دفع آب و سدیم از کلیه ها، کاهش حجم مایع بدن و نیز کمک به گشاد شدن رگهای خونی کاهش می دهند. داروهای این گروه شامل تیازیدها(مثل کلر تالیدون، هیدروکلروتیازید و ایند اپامید) هستند. در بعضی موارد از نوعی داروهای مذر نگه دارنده پتاسیم (مثل آمیلورید، اسپیرونولاکتون یا تریامترن یا مکملهای پتاسیم) همراه با تیازیدها استفاده می شود زیرا تیازیدها می توانند به دلیل افزایش دفع پتاسیم در ادرار موجب کمبود پتاسیم شوند. دوزهای پایین تیازیدهای جدید با عوارضی شایعی همراه نیستند. خستگی، گیجی، ضعف و علایم دیگر ممکن است در اثر کاهش سدیم و آب و کاهش پتاسیم ایجاد شوند. ناتوانی جنسی قابل برگشت و حملات نقرسی گاهی ممکن است کنترل قند خون را سخت تر کند.
۲ – بازدارنده های استیل کولین استراز
آنژیوتانسین II، ترکیبی است در خون که موجب تنگ شدن رگ های خونی، و در نتیجه، افزایش فشارخون می شود. با پایین آوردن میزان تولید ترکیب مزبور به وسیله داروهای باز دارندہ ACE که از طریق ممانعت از تبدیل انژیوتانسین I به آنژیوتانسین II صورت می گیرد، رگ های خونی گشاد می شوند و فشارخون پایین می آید و برون ده قلب بهبود می یابد. داروهای بازدارنده ACE کنونی عبارتند از: بنز اپریل، کاپتوپریل، انالاپریل، فوسینوپریل، لیزینو پریل، موگزیپریل، پریندو پریل، کیناپریل، رامیپریل وتراندولاپریل.
این داروها ممکن است در بعضی از بیماران موجب کاهش گلبولی های سفید خون و یا کاهش گلبولی های سفید، قرمز و پلاکت ها، سرفه، کهیر، تب، افزایش پتاسیم، خشکی دهان، درد عضلانی و گاهی اختلال کلیوی شوند. یک عارضه بالقوه مهم این داروها، بروز (آنژیوادم) (anglOedema) است. که در ۰/۱ تا ۰/۷ درصد از بیماران دیده می شود و با بروز نسبتاً سریع (ظرف چند دقیقه تا چند ساعت) علایمی مانند تورم لب ها، زبان و حلقی و در نتیجه، اختلالی تنفسی همراه است. این وضعیت، یک اورژانسی پزشکی است و در صورت بروز آن، بیمار نباید از داروهای این گروه استفاده کند.
۳ – داروهای مسدود کننده کانال کلسیم
این داورها، مقدار کلسیمی را که وارد عضله صاف دیواره رگ های خونی و قلب می شود کاهش می دهند. سلولی های عضلانی برای منقبض شدن به کلسیم نیاز دارند. در نتیجه با مصرف این داروها، سلولی های عضلانی، شلی و رگهای خونی گشاد می شوند و فشارخون و نیروی اضافی وارد آمده به قلب کاهش می یابد.
داروهای این گروه به سه گروه فرعی، شامل مشتقات فنیل آلکیلامین | (مثل وراپامیل) و بنزوتیازپین ها (مثل دیلتیازم) و دی هیدروپیریدینها (مثل آملودیپین) تقسیم می شوند. امروزه در هر یک از دو گروه اول تنها یک نوع دارو وجود دارد ولی در گروه سوم، تعدادی دارو در دسترسی هستند.
عوارض جانبی مشتقات فنیل آلکیلامین و بنزوتیازپین کاهش شدید ضربان قلب، سردرد و تهوع (در مصرف دیلتیاز م) یا یبوست (در مصرف وراپامیل) هستند. دی هیدروپیریدین ها می توانند موجب افزایش ضربان قلب، برافروختگی، اختلال گوارشی، افزایش پتاسیم خون، ادم (ورم) و سردرد شوند.
منبع: mahsho.com