کابینه دوازدهم؛ قابل پیش بینی، اما…
محمد توکلی
فهرست اعلامی رییس جمهور روحانی برای کابینه دوازدهم با یک جای خالی به مجلس ارائه شد. فهرستی که بر اساس آن خبری از وزیر علوم نبود که نشان می‌دهد ظاهرا رایزنی‌ها در مورد این وزارتخانه همچنان ادامه دارد، نام وزرای موفق کابینه یازدهم همچون محمدجواد ظریف، سیدحسن قاضی زاده هاشمی، بیژن زنگنه و محمود حجتی تکرار شده بود، وزیر اقتصاد با وجود کارنامه قابل قبول گویا به دلیل برخی عدم هماهنگی‌ها با تیم اقتصادی دولت کنار گذاشته شد، محمد شریعتمداری که در سوابقش حضور در وزارت بازرگانی را دارد جایگزین نعمت زاده در وزات صنعت، معدن و تجارت شد، رحمانی فضلی، وزیر کشوری که عملکرد پر حرف و حدیثی داشت و حتی در چند نوبت با عملکردش باعث گلایه علنی روحانی که معمولا برای نقد وزرایش از‌تریبون‌های عمومی استفاده نمی‌کند شده بودابقا شد، امیری از ارتش پس از نزدیک به سه دهه عهده دار وزارت دفاع شد و چند نفر دیگر نیز از قطار کابینه پیاده شده و افرادی جایگزین آنان شدند. در یک نگاه کلی می‌توان کابینه دوازدهم را کابینه‌ای قابل پیش بینی و قابل تحمل دانست که شاید مجلس بتواند در هنگام بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی آن را به کابینه‌ای قابل قبول و نزدیک‌تر به وعده‌ها و برنامه‌های اعلامی منتخب اکثریت تبدیل سازد. در خصوص کابینه معرفی شده از سوی رییس جمهور روحانی می‌توان به چند نکته اشاره کرد:
۱ـ تلاش روحانی برای جلب رضایت چهار وزیر موفق دولت اول اعتدال برای حضور در دولت دوازدهم شایسته تقدیر و توجه است، زیرا آن طور که از شنیده‌ها برمی آمد حداقل سه نفر از این چهار وزیر با جدیت خواستار عدم حضور در کابینه جدید بوده و حتی بیژن زنگنه این موضوع را در چند هفته اخیر به کنایه و صراحت بارها مطرح کرده بود. حضور مجدد این چهار نفر در کابینه روحانی این امید را ایجاد می‌کند که در این چهار حوزه بار دیگر می‌توانیم شاهد کارنامه‌ای موفق در چهار سال پیش رو باشیم.وزیر امور خارجه با ماموریت آغاز «مادر مذاکرات» و تلاش برای اجرایی کردن ایده «منطقه قدرتمند به جای قدرت منطقه ای» ، وزیر بهداشت با ماموریت رفع برخی اشکالات موجود در طرح تحول سلامت و افزایش کمی و کیفی این طرح که باعث کاهش هزینه‌های درمانی برای مردم شده است، وزیر کشاورزی با ماموریت تلاش برای بهبود‌تراز امنیت غذایی کشور و البته رویکردی اعتدالی که در آن موضوعاتی از قبیل بحران آب و معضلات محیط زیستی قربانی خودکفایی نشود و وزیر نفت و ماموریت مهم حفظ جایگاه ایران در بازار نفت و برنامه ریزی برای افزایش مشارکت‌ها با طرف‌های خارجی در حوزه انرژی.
۲ـ عدم معرفی وزیر علوم و شنیده هایی مبنی بر معرفی رییس معزول دانشگاه آزاد برای این سِمَت باعث بروز نگرانی‌های قابل توجهی در میان جامعه دانشگاهی شده است. خاکی صدیق، گزینه‌ای که قرار بود در فهرست کابینه دوازدهم حضور داشته باشد کنار گذاشته شد و حالا ظاهرا میرزاده قرار است جایگزین او شود. شنیده شدن اعتراضات جامعه دانشگاهی نسبت به معرفی خاکی صدیق از طرف رییس جمهور قابل تقدیر است اما اینکه به جای رفتن به سراغ گزینه بهتر به سراغ گزینه‌ای برویم که اگر نگوییم بدتر از گزینه اولیه است حداقل مزیتی بیشتر از او ندارد. تعجب آور است که آقای رییس جمهور با وجود حضور افراد مقبول جامعه دانشگاهی در کنار خود به چنین انتخاب هایی دست می‌زنند. اگر علت این انتخاب‌ها فشارهای بیرونی است حداقل انتظار این است که اگر هم قرار نیست در برابر این فشارها مقاومت کنند با مردم صریح باشند و علت برگزیدن چنین افرادی را با شفافیت با جامعه در میان بگذارند.
۳ـ با نگاهی به کارنامه وزیر اقتصاد شاهد آن هستیم که علی طیب نیا دقیقا همان ماموریتی که از ابتدا به او سپرده بودند را به درست‌ترین وجه ممکن به سرانجام رساند و توانست با همکاری سایر اعضای تیم اقتصادی دولت اعتدال تورم افسار گسیخته چهل درصدی را به طور مداوم کاهش داده و به تورم تک رقمی برساند. بخشی از این موفقیت بزرگ که در دوران انتخابات نیز ورد زبان رییس جمهور بود نشات گرفته از برنامه‌های وزیر اقتصاد که تخصص دانشگاهی اش نیز در حوزه تورم بوده است بود، در نتیجه انتظار می‌رود که امروز که به هر دلیلی طیب نیا به پایان ماموریت خود در دولت رسیده است به شایسته‌ترین شکل ممکن از او تقدیر به عمل آورده شده و در بخش‌های دیگر دولت از توانایی‌هایش استفاده شود.
۴ـ حضور همزمان علی ربیعی و قاضی زاده هاشمی در کابینه دوازدهم این نگرانی را به وجود آورده است که دوباره شاهد کشمکش‌های فرساینده در خصوص طرح تحول سلامت باشیم. واقعیت آن است که در دولت یازدهم هر چه به روزهای پایانی نزدیک‌تر می‌شدیم این اختلاف و تنش بیشتر خودش را نشان می‌داد و اثرات سوئی را بر روی اجرای طرح تحول سلامت گذاشت. پرسش قابل طرح در این باره آن است که حضور همزمان این دو به معنای تکرار همان تنش هاست و یا برنامه ویژه‌ای برای مدیریت و حل و فصل پرونده اختلاف این دو وزیر درباره این طرح مهم و موفق دولت تدارک دیده شده است؟
۵ـ برخی واکنش‌های تند و تیز به کابینه دوازدهم که از آن بوی ناامید کردن مردم از «تَکرار» نام حسن روحانی به مشام می‌رسد به هیچ وجه قابل قبول نیست و همگان از رسانه‌ها تا نمایندگان حامی جریان اصلاحات و اعتدال در مجلس می‌بایست به این نکته توجه داشته باشند که بین نقد و اعتراض با ناامید کردن مردم از انتخابی که داشته‌اند مرز باریکی وجود دارد که می‌بایست به آن توجه داشت.
۶ـ به نظر می‌رسد که مجلس برای حمایت از دولت هم که شده است باید با برخی گزینه‌های رییس جمهور روحانی که هیچ سنخیتی با اهداف و برنامه‌های اعلامی منتخب اکثریت ندارند مخالفت کند تا شاهد کابینه‌ای قوی‌تر، هماهنگ‌تر و نزدیک‌تر به آن چه مردم خواسته‌اند باشیم.به طور خلاصه می‌توان گفت که اسامی معرفی شده برای کابینه دوازدهم، آن چیزی نبود که انتظار می‌رفت و باید منتظر ماند و دید که مجلس امید با چه تدبیری مسیر اعتدال را برای اجرای خواسته‌های اکثریت هموار خواهد کرد.
منبع: بهارنیوز
