تولید خودروهای بی کیفیت، ادامه شماره گذاری و بالا رفتن تصادفات جاده ای/ مقصر این وضعیت کیست؟

در شرایطی که شرکت های خودروسازی در سطح جهانی هر روز مدل های جدیدی را به بازارهای جهانی ارائه می کنند تا رضایت مشتریان را بیش از پیش کسب کنند در ایران خودروهایی که از کیفیت مناسب و قابل قبول برخوردار نیستند بعد از حدود سه دهه و با کمترین تغییر، خط تولید فعال دارند. این در حالی است که اگر چه صنعت از خودورسازی ایران حدود پنجاه سال می گذرد اما متناسب با این مدت هرگز توسعه و رشد نیافته است. بدتر آن که به باور برخی از کارشناسان حتی در زمینه تولید برخی خودروها پسرفت بوجود آمده و این خودروهای تولیدی، کیفیت سابق را ندارند.

به گزارش الف، بدون شک تولید خودروهای بی کیفیت ضرر و زیان فراوانی به خانواده های ایرانی و به کشور بابت تصادفات و بالا رفتن تلفات وارد می کند. به همین دلیل است که صنعت خودروسازی در ایران  از نگاه عموم مردم و کارشناسان نیازمند تحولات جدی برای ارتقای کیفیت خودروهای تولیدی می باشد. اما وجود انحصار، عدم رقابتی بودن بازار خودرو و تعرفه های بسیار بالا موجبات بی توجهی مسئولین و خودروسازان به این امر مهم شده است.

چرا خودروهای بی کیفیت شماره گذاری می شوند

در این بین یکی از راه ها رسیدن به چنین هدفی شاید این باشد که در شماره گذاری خودروهای بی کیفیت دقت نظری بیشتر اعمال شود. در این راستا سردار حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی در همایش فرماندهان راهنمایی و رانندگی که دیروز(سه‌شنبه) برگزار شد، اظهار داشت: ارتقای صنعت خودروسازی و رانندگی می‌تواند تلفات و تصادفات را کاهش دهد و باید خودرو سازان نسبت به تولید خودروی ایمن اقدام کنند. فرمانده نیروی انتظامی کشور در ادامه افزود: باید تمام استانداردها در تولید خودرو رعایت شود… باید از خودروسازان بخواهیم که در اجرای وظیفه خودشان که حفظ جان و سلامت سرنشینان است تلاش کرده و تمام استانداردها را رعایت کنند و هر جا که مراعات نشود، پلیس ممانعت و برخورد خواهد کرد.

سردار تقی مهری، رئیس‌پلیس راهور هفته قبل درباره شماره گذاری خودروهای بی کیفیت گفت: آنچه قانون برای پلیس مشخص کرده این است که ابتدا خودروها از سازمان ملی استاندارد، استانداردهای لازم را دریافت کنند، سپس نتایج کتبی استاندارد خودروها به پلیس اعلام شود، پلیس هم از لحاظ فنی آنها را بررسی و تائید کند، همچنین از نظر زیست‌محیطی، خودروها باید مورد تائید سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار گرفته باشند که پلیس می‌تواند آنها را شماره‌گذاری کند. البته در سال‌های گذشته شاهد ارتقای استانداردها بوده‌ایم مانند نصب ترمز ضدقفل، نصب کیسه هوا و برخی تجهیزات دیگر، منتها مشکل اصلی این است که این استانداردسازی، شامل برخی قطعات خودرویی است که توسط شرکت‌های قطعه‌ساز تولید می‌شود که آن کیفیت لازم را ندارند. ممکن است حتی برخی از این قطعات مجوز استاندارد را هم بگیرند، اما درواقع نمی‌توانند انتظارات پلیس را در ایجاد ایمنی جاده‌ای فراهم کنند.

خودروهایی که هیچ وقت بازنشسته نمی شوند

گفتنی است بررسی جدیدترین گزارش ارزیابی کیفیت خودروهای داخلی (خرداد ۱۳۹۶) نشان می‌دهد که همچون ماه‌های پیش از آن برخی از خودروهای تولیدی از سوی ایران خودرو، سایپا، مدیران خودرو و کرمان خودرو همچنان در پایین‌ترین سطح کیفی و با همان کیفیت سابق تولید می‌شوند. این خودروها شامل سایپا ۱۳۱، سایپا ۱۱۱، سایپا ۱۳۲، تیبا، تیبا هاچ‌بک، ساینا، ام‌وی‌ام ۱۱۰ اس، سمند، پژو پارس، پژو ۴۰۵، لیفان ایکس ۶۰ و ام‌وی‌ام ۵۵۰ هستند که تنها یک ستاره از پنج ستاره کیفی را کسب کرده‌اند.

از این رو در ماه های اخیر بحث های زیادی درباره زمان بازنشستگی و تعطیلی خط تولید برخی خودروهای داخلی شده است. خودروهایی که بیش از دو دهه در ایران بدون هیچ گونه ارتقای کیفیتی، تولید شده اند و این در حالی است که بر اساس قانون باید خودروهایی که ۱۰ سال از طول عمرشان سپری می‌شود، با توقف خط تولید روبرو شوند. به عنوان مثال پراید خودرویی است که از سال ۱۳۷۲ تولید آن در ایران و در شرکت سایپا آغاز شده و طبق قانون باید خط تولید اتومبیل‌هایی که ۱۰ سال از عمر آنها می‌گذرد، متوقف شود. حال نه‌تنها با گذشت حدود ۲۴ سال از آغاز تولید این خودرو خط تولید آن متوقف نشده بلکه تا دی ماه سال آتی نیز فرصت پیدا کرده‌ تا توسط شرکت تولیدکننده در بازار عرضه شود. طول عمری که شاید در هیچ کجای دنیا شاهد آن نباشیم و حتی در صورتی که استانداردهای مورد نظر را به همراه تغییر پلت‌فرم رعایت کند، پس از سال ۱۳۹۷ کماکان شاهد تولید این خودرو باشیم. حال سوالی که در مورد این خودرو مطرح می‌شود این است که آیا هرگز قرار نیست که خط تولید پراید متوقف شود؟ .

مونتاژ و تولید پژو ۴۰۵ نیز از سال ۱۳۶۹ در ایران کلید خورد و تا کنون حدود ۲۷ سال است که از آغاز تولید این خودرو در کشور می‌گذرد. نکته جالب آن جاست در ۶ ماه گذشته چندین بار خبر توقف تولید این دو محصول بی کیفیت مطرح شده و باز هم تکذیب شده است. چرخه باطلی که نشانه‌ای از وضعیت نابسامان صنعت خودروسازی کشورمان است.

وزیر صنعت نیز چند روز قبل با حضور در رسانه ملی از کیفیت نامناسب خودرو و قطعات انتقاد کرد و گفت: با وجود اینکه وضعیت تولید رو به بهبود است باید شرکت های خودروساز و قطعه ساز برای افزایش کیفیت قطعات برنامه ریزی کنند .

بر این اساس کارشناسان و صنعتگران نگران‌ هستند که بی‌توجهی به خواست مصرف‌کنندگان برای تولید خودروهای با کیفیت و نبود طرح‌های جدی تحقیق و توسعه و حرکت نکردن در جهت کیفی‌سازی محصولات موجب شود صنعت خودرو هم در آینده قدرت رقابت خود را از دست بدهد و اشتغال ایجاد شده و سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این صنعت به خطر بیفتند.

لزوم ارتقای فرهنگ رانندگی

با تمامی این تفاسیر اما نباید از نقش رانندگی بد و نامناسب برخی از مردم در افزایش تصادفات نگفت. در واقع با وجود خودروهای نه چندان مناسب، سهم مردم در ایمن کردن سفربسیار زیاد است. از این رو باید گفت قانون‌مداری در رانندگی بسیار مهم است. همچنین لازم است رانندگان هر زمان که نیاز به استراحت داشتند، توقف کنند و خسته یا بدون تمرکز پشت فرمان ننشینند و از سرعت غیرمجاز نیز پرهیز کنند.

گفتنی است بر اساس آمار اعلامی در تابستان سال گذشته، بیش از ۴۸۰۰ نفر در تصادفات جاده‌ای جانشان را از دست دادند که علت فوت ۶۰ درصد از سرنشینان خودروها، ضربه به سر است که با بستن کمربند ایمنی مسلما این آمار کاهش می‌یابد.

منبع: الف