بازارهای سرمایه‌گذاری زیر سایه سپرده‌های بانکی
آمارها گویای این واقعیت است که بخش عمده دارایی‌های مالی در بهار امسال به سمت بانک‌ها سرازیر شده و بازده کم‌ریسک سپرده‌های بانکی بیش از همه بازار‌ها برای سرمایه‌گذاران سودآور بوده است.
به گزارش همشهری، با وجود کاهش تورم، نرخ تورم و نرخ بهره همچنان در ایران بالاست. این موضوع از یک طرف منجر به کاهش سرمایه‌گذاری در بخش تولید و خدمات شده و از سوی دیگر با بالا بودن نرخ سپرده‌های بانکی همه نقدینگی را به سمت خود جذب کرده است. تحت‌تأثیر چنین رویدادی همه بازار‌ها ازجمله صنعت، معدن، کشاورزی، مسکن، بازرگانی و خدمات تحت‌تأثیر بالا بودن نرخ سودبانکی قرار گرفته‌اند.
براساس مبانی علم اقتصاد زمانی که نرخ بهره افزایش می‌یابد حجم سرمایه‌گذاری کاهش پیدا می‌کند و ارتباطی مستقیم بین نرخ بهره و تولید وجود دارد. در چنین شرایطی از مدت‌ها پیش انتظار می‌رفت بانک مرکزی تمهیداتی درنظر بگیرد تا نرخ بهره تحت‌تأثیر کاهش نرخ تورم و سایر عوامل اقتصادی در ایران کاهش یافته و متناسب با آن با تولید ناخالص داخلی افزایش یابد. روند دومینو‌وار این اتفاقات همچنین منجر به کاهش بنیه مالی شرکت‌ها و کاهش رشد اقتصادی شده است.
اطلاعات آماری بانک مرکزی نشان می‌دهد ۷۰درصد شرکت‌های فعال در بخش صنعت و معدن، بازرگانی، خدمات و کشاورزی با بحران نقدینگی مواجهند به‌طوری که بخش عمده وام‌هایی که شرکت‌های فعال در این بخش دریافت کرده‌اند برای توسعه سرمایه‌گذاری یا ساخت واحد جدید تولید نبوده و فقط برای تأمین مایحتاج اولیه‌شان صرف تأمین سرمایه در گردش شده است.
براساس این اطلاعات فقط در ۲ماه اول امسال، نظام بانکی ۵۷هزار میلیارد تومان وام به بخش‌های مختلف صنعتی پرداخت کرده که ۶۷٫۸درصد از این مقدار برای تأمین سرمایه در گردش این شرکت‌ها بوده است.بخش دیگر ماجرا سپرده‌های بانکی است که با جذب نقدینگی به سمت خود تزریق منابع مالی به سایر بخش‌های اقتصادی را زمینگیر کرده است.سپرده‌های بانکی که با کمترین ریسک همراه است منجر به کاهش سرمایه‌گذاری در بورس و بازار مسکن و سایر بازارهای سرمایه‌گذاری شده است.
اطلاعات آماری نشان می‌دهد سود سپرده‌های بانکی در بهار ۹۶بالغ بر ۵درصد بوده درحالی‌که در همین مدت بازده سرمایه‌گذاری در فرابورس ۳٫۲۹درصد و بازده سرمایه‌گذاری در بورس ۱٫۹۵درصد بوده است.در فصل بهار امسال بازده همه دارایی‌های مالی کمتر از بازده بدون ریسک سپرده بانکی بوده که این به‌معنای زیان اقتصادی سرمایه‌گذاری در هریک از این بازارهاست.
در بهار امسال پس از سپرده‌های بانکی، بازده فرابورس، بورس وسکه در رتبه‌های بعدی قرارگرفتند. در این دوره سرمایه‌گذاران در بازار دلار معادل ۰٫۱۶درصد زیان دیده‌اند و بازده بازار مسکن به ۰٫۷۴درصد رسیده است.
متوسط قیمت هر مترمربع آپارتمان در تهران در فروردین‌ماه با افت۳٫۵۹درصدی مواجه شد و با نزدیک شدن به فصل تابستان و افزایش حجم معاملات در بازار مسکن، قیمت هر مترمربع آپارتمان در تهران با رشد ۱٫۳۳درصدی در خرداد‌ماه به۴۵٫۷۲۳میلیون ریال افزایش یافت. با وجود این و با توجه به نرخ سپرده‌های بانکی همچنان سرمایه‌های کمتری وارد بخش ساخت‌وساز می‌شود. این در حالی است که دولت نزدیک به ۴سال است که سیاست‌های ضد‌رکود را از طریق تحرک در بخش مسکن دنبال می‌کند.
در عین حال بررسی روند روزانه قیمت دلار در بهار امسال نشان می‌دهد که ثبات حاکم بر بازار ارز در طول چند دهه گذشته بی‌سابقه بوده است. قیمت هر دلار در این مدت به‌طور میانگین در سطح ۳۷۵۰تومان ثابت ماند.از سوی دیگر قیمت سکه در ۳ماه نخست امسال از روند نوسانات قیمت جهانی طلا متأثر شد و قیمت آن همراستا با روند قیمت جهانی طلا تغییر کرد. با وجود این قیمت هر سکه بهار آزادی در خرداد‌ماه تحت‌تأثیر ثبات قیمت ارز با شیب نزولی مواجه شد.
به اعتقاد کارشناسان قیمت هر سکه بهار آزادی این روز‌هابیش از هر عاملی تحت‌تأثیر قیمت ارز در بازار داخلی است. قیمت هر سکه بهار آزادی در پایان خرداد با رشد محدود یک درصدی مواجه شد.
منبع: الف