اونیکومایکوز یا عفونت های قارچی ناخن

اونیکومایکوز اصطلاحی است که تمام عفونت های قارچی ناخن را در برمی گیرد و شامل درماتوفیت ها و غیر درماتوفیت ها است.
اونیکومایکوز می تواند برای بیمار بسیار دردساز باشد و درمان آن ، هم برای بیمار و هم برای پزشک دارای مسائل متعددی است. درمان اونیکومایکوز از چند جهت می تواند مسئله ساز باشد. برای مثال تشخیص آن مشکل و مدت زمان درمان آن طولانی است. داروهای سیستمیک مصرفی می توانند بالقوه دارای عوارض باشند و بالاخره احتمال عود آن به دنبال این درمان های طولانی مدت ، بالا است. در حالی که خیلی ها اونیکومایکوز را فقط یک مشکل ساده می دانند ؛ اما بیماران مبتلا به آن به کرات از ناراحتی و درد هنگام کوتاه کردن ناخن ها ، دویدن و سایر فعالیت ها از جمله رقصیدن شکایت می کنند.
وضعیت ظاهری ناخن به خصوص در خانم ها علل اصلی مراجعه آن ها به پزشک و تقاضا برای درمان است.
وقتی گفته می شود Tinea unguinm منظورمان اختصاصا اونیکومایکوزی است که با درماتوفیت ها ایجاد شده باشد و یک بیماری شایع در تمام جهان است و آقایان را به طور شایع تری نسبت به خانم ها درگیر می کند و به طور شایعی با عفونت درماتوفیتی مزمن کف پا همراه است. عفونت های ناخن پا ۷ مرتبه نسبت به ناخن های دست شایع تر هستند و بسیار نادر است که عفونت درماتوفیتی ناخن دست بدون درگیری همزمان ناخن های پا اتفاق بیفتد. امکان دارد تنها یک ناخن درگیر شود اما به طور شایع چندین ناخن عفونی می شود و یک یا دو دست و یا پاها می توانند درگیر باشند.
در افراد دیابتی یا دچار نقص ایمنی به خصوص ممکن است عوارضی مانند عفونت پوست نیز رخ دهد. در افراد دچار نقص ایمنی ، غیر درماتوفیت ها مانند فوزاریوم نیز می توانند مشکل زا باشند.
هر چند بد شکل شدن ناخن می تواند علل متعدیی مانند تروما ، پسوریازیس ، لیکن پلان و اختلالات ارثی داشته باشند ، اما حدود ۵۰ درصد یا بیشتر این موارد ناشی از عفونت قارچی یا اونیکومایکوز هستند. کمتر از ۱۰ درصد موارد اونیکومایکوز ناشی از کپک ها یا قارچ های غیر درماتوفیتی می باشند و بنابراین عامل ۹۰ درصد موارد درماتوفیت ها هستند. گونه های کاندیدا ، شایع ترین عامل ایجاد پارونیشی مزمن است و گاهی با درگیری ناخن نیز همراه می باشد. معمولا ناخن های دست درگیر می شوند و دچار تغییر رنگ زرد و نیز شیاردار شدن شده ، گاهی اونیکومایکوز رخ می دهد. معاینه بالینی دقیق اولین و مهم ترین قدم در تشخیص عفونت های درماتوفیتی است. عمدتا بررسی آزمایشگاهی برای اثبات تشخیص لازم است. بررسی KOH وجود یا عدم وجود درماتوفیت را نشان می دهد.
برای تعیین نوع درماتوفیت لازم است که نمونه کشت داده شود (در حرارت ۲۵-۳۰ درجه سانتی گراد و گاه همچنین در ۳۷ درجه سانتی گراد) و مدت زمان کشت ۳ – ۴ هفته است.
درمان اونیکومایکوز
هر چند در مورد بسیاری از درماتوفیتوزها درمان موضعی انتخاب اول است اما در مورد ناخن عموما نیاز به درمان سیستمیک (خوراکی) وجود دارد. عفونت درماتوفیتی کف دست ، سر و ناخن از جمله عفونت هایی هستند که درمان سیستمیک برای آن ها لازم است. در مورد ناخن ها به درمان خوراکی همراه با برداشتن درماتوفیتوم (و توده های زیر ناخنی ناشی از هایفی های متراکم) توصیه می شود. هر چند با داروهای ضد قارچ جدید مانند: ایتراکونازول ، فلوکونازول ، تربینافین میزان درمان تا ۸۰ درصد نیز ذکر می شود ، اما عود بیماری به خصوص در مورد ناخن پا مسئله مهمی است. عوامل پیشگیری کننده شامل : کفش های محافظ ، جوراب های نخی ، پودرهای ضد قارچ یا جاذب و کوتاه کردن ناخن ها است. بهتر است کفش های کهنه که اغلب حاوی تعداد زیادی ارگانیسم های عفونی هستند ، دور انداخته شوند.
منبع: مه شو