بایگانی ماه : اکتبر, 2017

همچنان که در قسمت های اول این راهنما ذکر کردیم هم افزایش و هم کاهش قند خون می تواند تغییراتی در رفتار بوجود آورند. مثلا کاهش قند خون ممکن است سبب تحریک پذیری، عصبانیت و خشم شود. اگر چه اثرات کاهش یا افزایش قند خون در روی رفتار از فردی به فرد دیگر متفاوت می باشد.
اما اغلب بیماران دیابتی جتی احساسات منفی خود را نیز به افزایش قند مربوط می دانند. این که احساس آنها ممکن است در رابطه با زندگی فامیلی، کار، اجتماع و یا دوستان دگرگون شود نادیده می گیرند. اگر این طور تصور شود که تمام احساسات به دیابت کنترل نشده مربوط می باشد، آن وقت نسبت به سایر شرایط زندگی نیز احساس درستی نخواهند داشت. یک چنین تصوری نه تنها برای بیمار سازنده نیست بلکه برای فامیل و دوستان بیمار نیز مایوس کننده است. زیرا احساس غرور و شعفی که مردم در ارتباط با هم پیدا می کنند از بین می رود.
البته دانستن این مساله مهم است که میزان قند خون می تواند در خلق و رفتار و احساس اثر گذارد. اما بایستی بین تغییر احساس و رفتار که ثانوی به قند خون است با آنچه که ثانوی به مسایل روزمره زندگی است تفاوت بگذاریم و آنها را از هم متمایز کنیم، در این صورت شما خواهید توانست بطور کامل و واقع بینانه ای با مردم بخصوص آنهایی که نسبت به درمان شما کمک می کنند، زندگی کنید.
اغلب بیماران دیابتی چنین تجربه کرده اند که استرس های روزمره زندگی در کاهش یا افزایش قند خونشان موثر می باشد. تحقیقات اخیر نشان می دهد که در اصل چنین امکانی وجود دارد. استرس های عاطفی روانی ناشی از هیجانات محیط کار یا خانه ممکن است در میزان قند خون نوساناتی ایجاد کرده و کنترل بیماری را مشکل نماید. مشاوره های فردی و استفاده از تکنیک های استراحت بخش ورزش اثرات استرس های روزمره را کم می کند.
منبع: مه شو

در زمینه بهداشت فردی پاکیزه بودن از اهم مسائل است. چنانچه از کلام معصومین (ع) می توان نتیجه گرفت پاکیزگی چه در هنگام تغذیه و چه در انجام فرائض دینی مورد نظر اسلام می باشد. شستن دستها قبل و بعد از غذا خوردن، تمیز کردن بینی به عنوان یک مستحب در هنگام وضو، کوتاه نگه داشتن ناخن با قید این نکته که زیر آن جایگاه شیطان است، همه و همه ناشی از توجه اسلام به پاکیزگی است. در این قسمت به مهمترین نکات بهداشتی که همه باید در رعایت بهداشت فردی به آنها توجه داشته باشند، می پردازیم.
استحمام، آراستگی و پوشاک :
استحمام : از نکات مهمی که در بهداشت فردی باید رعایت شود این است که هرقدر فاصله استحمام ها کمتر باشد به همان اندازه، در تندرستی موثر است. از این رو استحمام مرتب و متناوب را می توان توصیه کرد.
به خاطر داشته باشید:
اگر پوست حساسی دارید و یا مویرگهای پوستتان به چشم می خورد، هرگز با آب داغ حمام نکنید. حرارت آب باید کمی بیش از حرارت بدنتان باشد تا پوستتان لطمه نخورد.
بلافاصله پس از استحمام، بدن و موهای سر را کاملاً خشک کنید و در مسیر جریان باد قرار نگیرید.
کسانی که دچار بیماریهای قلب و عروق هستند نباید با آب خیلی گرم حمام کنند.
از وسایل استحمام دیگران مانند حوله، لنگ، کیسه و لیف استفاده نکنید. هرکس باید وسایل مخصوص به خود داشته باشد؛ زیرا بسیاری از بیماریهای واگیردار پوست از طریق این وسایل هم قابل سرایت هستند.
صابون در تمیز کردن پوست نقش موثری دارد، ولی وقتی بدن با آب تمیز و صابون شسته می شود حتماً باید پس از صابون زدن، خوب با آب شسته شود تا صابون در روی پوست باقی نماند.
آراستگی: یک مادر و یک همسر خوب، اصول بهداشت فردی را به اطرافیان خود منتقل می سازد. در آنان حس اعتماد را ایجاد کرده، آنها را تشویق می کند که کمکها و مشورتهای بهداشتی را قبول کنند. ظاهر آراسته او نشانه اعتماد به نفس و مهارت وی است و پیوسته مورد توجه اعضای خانواده خواهد بود.
لباس (پوشاک) : جنس و ضخامت پارچه لباس مهم است. پارچه های روشن مخصوص مواقع گرم و لباسهای تیره و ضخیم مخصوص زمستان است. لباس باید راحت باشد. تنگی یا گشادی لباس در بهداشت بدن بسیار موثر است. لباس باید همیشه تمیز و مرتب باشد، زیرا پاکیزگی لباس نشانه شخصیت هر فرد است. لباسهای زیر لازم است در هفته چند بار عوض شود.لباس های کثیف را بایستی پس از شست و شو در محل آفتابگر از طناب آویزان کرد تا آفتاب آنها را خشک کند. از پوشیدن لباسهای مرطوب باید خودداری کرد. بهتر است. جورابها هر روز شسته شوند.
منبع: مه شو

تقریباً یک هشتم تمام ادراکات از راه گوش به ما می رسد. در میان تمام عوامل معلولیت که باعث از کار افتادن انسان می شود، کری بزرگترین علت شناخته شده است. کری حتی از کوری هم بدتر است، زیرا بسیاری از نابینایان در رشته های تجارت، قانون و موسیقی موفقیتهای شایان توجهی به دست آورده اند، ولی تاکنون عده کمی از ناشنوایان توانسته اند در تطبیق وضع خود بازندگی، پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته باشند.
نقص شنوایی کودک بایستی هرچه زودتر تشخیص داده شود. نوزادان در چند ماه اول زندگی به وسیله خودداری از حرکت و آرام ماندن در برابر صدا، عکس العمل نشان می دهند و یا سرخود را به طرفی که صدا از آن طرف شنیده می شود برمی گردانند.
در صورتی که نوزاد تا سن هشت ماهگی در برابر صدا هیچ گونه عکس العمل را نشان ندهد، والدین او بایستی نسبت به قوه شنوایی وی مشکوک شوند.اگر کودک تا سن دو سالگی حرف زدن را شروع نکند، ممکن است علت آن در ضعف قوه شنوایی وی نهفته باشد.بسیاری از کریها اگر زود تشخیص داده شوند و قابل درمان باشند، معالجه خواهند شد.خانواده کودکی که فاقد قوه شنوایی است می تواند به او کمک کند و به وی یاد بدهد که چگونه نقص عضو خود را جبران نموده، بتواند خواستهای خود را به اطرافیان بفهماند.
نکاتی که در بهداشت گوش باید رعایت شود :
صداها در نتیجه ارتعاش هوا به وجود می آیند و به صورت امواج صوتی به گوش می رسند. امواج صوتی برحسب تعداد، میزان، درجه شدت یا ضعف باهم متفاوتند. باید توجه داشت که از شنیدن صداهای بلند باید خودداری شود.
به افراد خانواده توصیه شود که گوشهای خود را پاکیزه نگاه دارند و هرروز صبح و غروب هنگام شستن صورت، داخل و پشت گوشها را تمیز کنند (به کودکان آموزش صحیح داده شود)
از وارد کردن جسم نوک تیز به گوش خودداری گردد.
به محض احساس درد در گوش به پزشک مراجعه شود.
بدون تجویز پزشک از کار بردن دارو و ریختن قطره های مختلف در گوش خودداری شود.
امتحان گوش در کودکی دارای اهمیت خاصی است، زیرا علت بسیاری از ناشنواییها ریشه در دوران کودکی دارد. بنابراین امتحان گوش بعد از ابتلا به بیماری، خصوصاً بعد از امراض مسری خیلی مهم است، زیرا بسیاری از بیماریهای واگیردار می توانند باعث نقص شنوایی شوند. مثلاً سرماخوردگی ساده که به نظر می رسد. یک بیماری غیر قابل اهمیتی باشد، اغلب با عفونتهای گوشهای میانی همراه است. شنوایی گوش باید مورد توجه قرار گیرد و آزمایش میزان شنوایی در فواصل زمانی منظم انجام شود. در صورت فروریختن جسم خارجی در گوش، حتماً باید پزشک آن را خارج سازد. کم توجهی و بی خوابی شدید، خروج مایع از گوش و … همه ممکن است در نتیجه بیماری گوشها باشد، لذا باید برای علت یابی به پزشک مراجعه شود.
منبع: مه شو

۱- پوسیدگی دندان : در سابق به پوسیدگی دندان، کرم خوردگی اطلاق می شد و هنوز این اصطلاح شایع است. پوسیدگی دندان عبارت است از :
انهدام انساج سخت دندان که معمولاً با درد همراه است. در مجاورت آنزیم ها و در اثر تأثیر میکربها بر روی گلوسیدها (قندها)، اسید تولید می شود و اسید حاصله سبب تخریب نسوج دندانی می گردد. تا هنگامی که این بیماری به مغز دندان (بولپ) سرایت نکرده است فقط با آب سرد و شیرینی دردناک بوده، در غیر این حالت بدون درد است. پس از نفوذ پوسیدگی دندان شایع ترین بیماری بشر است و ۹۸% ارفاد مبتلا به آن هستند.
راههای پیشگیری از پوسیدگی دندان را می توان در ۳ مورد زیر خلاصه کرد :
فلوئوریداسیون: اضافه کردن تملاح فلوئور به آبهای آشامیدنی شهرها تا حدود یک در میلیون، تا میزان ۵۰% از پوسیدگی دندان می کاهد. از طرف دیگر املاح فلوئور سبب زیبایی دندانها نیز کی شود. برای این منظور فلوئوریداسیون به توسط وزارت بهداشت، انجام می گیرد.

مسواک کردن : پاک کردن مرتب دندانها با مسواک و خمیر دندان راه دوم پیشگیری از پوسیدگی دندان است.
پر کردن دندان: برداشتن قسمتهای پوسیده دندان و ترمیم دندان با مواد فلزی و ترکیبات مقاوم و سخت، سبب کندی در پیشرفت پوسیدگی و یا توقف کامل آن می شود.
۲- بیماری انساج دور دندانی و استخوان : ابتدا نسوج نرم اطراف دندان (لثه) متورم شده، تحلیل می رود. تورم لثه در اثر جرم دندانها ایجاد می شود . جرم دندانها نیز در اثر معدنی شدن سطح دندانها به وجود می آید. علل مختلفی در ایجاد جرم دندان دخالت دارند که از آن جمله : رسوب املاح بزاقی بر سطح دندانهاست. چون از لثه متورم خون جاری می شود، پس امکان رسوب املاح خونی بر سطح دندانها نیز وجود دارد. با ایجاد تورم و تحلیل استخوان، دندانها به مرور لق شده، از دست می روند. بیماری انساج دندانی، بیماری افراد میانسال و پیر است.
راههای پیشگیری از بیماری دور دندانی به شرح زیر است :
جرم زدایی که به وسیله دندان پزشک انجام می شود.
مرتب کردن دندانها : افرادی که دارای دندانها نامرتب هستند، تجمع جرم در آنها بیشتر است و باید در سن مناسب، دندانها را به توسط پزشک متخصص ردیف کرد.
منبع: مه شو

قلب آسیب پذیرترین عضو بدن انسان است؛ از این رو آموزش راههای حفظ سلامت قلب از اهمیت خاصی برخوردار است. پیشگیری از ابتلا به بیماری قلب مانند پیشگیری از بیماریهای واگیردار، آسانتر، کم خرج تر و مطمئن تر از درمان است.
شش عامل مهم در ایجاد بیماری قلبی نقش دارند که عبارتند از :
الف – بدی تغذیه، ب- استعمال دخانیات، ج- نپرداختن به ورزش، د- فشار روانی و نگرانی، هـ- بیماری قند، و- فشار خون

بدی تغذیه : خوردنیها و آشامیدنیهای که مواد متعادل و کافی دارند موجب سلامت بدن و رضایت خاطر می شوند. بیماریهای عروقی قلب می توانند ناشی از پرخوری و کمی ورزش باشند. امروزه فعالیت انسان در اثر پیشرفت صنعت کمتر از گذشته شده است؛ بنابراین باید از خوردن بیش از حد مواد انرژی زا، شدیداً پرهیز شود و مواد قندی، چربی و پروتئینی و سرانجام ویتامین ها و مواد معدنی به مقدار کافی و در حد نیاز مورد استفاده قرار گیرد.
دخانیات : معمولاً کشیدن سیگار را وسیله برای لذت بردن می دانند و با مصرف آن احساس آرامش و راحتی می کنند؛ ولی باید دانست که کشیدن سیگار جریان خون را دچار بی نظمی کرده، به دستگاه تنفس آسیب می رساند و انسان را در معرض ابتلا به سرطان ریه و سایر بیماریهای ریوی قرار می دهد. استعمال سیگار در دوران بارداری اثر سوء به جای می گذارد و باعث توقف جنین می شود. بنابراین اگر چه استعمال دخانیات به منظور کاهش نگرانیها و ناراحتیها و فرار از مشکلات روانی رواج یافته است، ولی هرچه استعمال دخانیات بیشتر باشد به همان اندازه مشکلات و مسائل جسمی و روانی نیز بیشتر خواهد شد و تندرستی جامعه به خطر خواهد افتاد.
معمولاً هنگامی پزشکان ترک سیگار را به بیماران خود توصیه می کنند که علائم ناگوار ناشی از استعمال دخانیات در آنان آشکار شده است. پس بهتر است که قبل از ظاهر شدن علائم نامطلوب، شخص معتاد، خود اقدام به ترک آن کند. برای ترک سیگار، افراد معتاد باید بتدریج از مقدار آن بکاهند و هنگام کشیدن سیگار، از وارد کردن دود آن به درون سینه، بپرهیزند و عادت کنند که سیگار را نیمه تمام خاموش کرده، به دور اندازند. گرچه عده ای بر این عقیده اند که سیگار در واقع اعتیاد نمی آورد، بلکه بیشتر نوعی سرگرمی و به اصطلاح برای تسکین ناراحتیهای زودگذر است و لذا با تقویت اراده و تصمیم می توان به یکباره آن را ترک کرد.
منبع: مه شو

توجه به دستها: دستهایتان را نمی توانید پنهان کنید، دست تنها بخشی از جسم است که پوشانده نمی شو. بدن را لباس می پوشاند و پاها را کفش. حتی چهره را هم می توان با پوششی از آرایش پوشاند، اما دستها جز در مواقعی که دستکش به دست دارید پوششی ندارند؛ پس باید به آنها توجه بیشتری داشت.
پوست دست بسیار حساس و آسیب پذیر است و در اثر انجام کار زیاد زیبایی و لطافتش را از دست می دهد و پرچین و چروک می شود، به طوری که اغلب می بینیم بسیاری از زنان با چهره های جوان، دستهای پیر و خشنی دارند. برای محافظت از دستها به هنگام انجام کارهای خانه باید از دستکش استفاده کرد. دستکش لاستیکی علاوه برحفاظت پوست دستها، ناخنها را هم سالم و تمیز نگه می دارد.
اگر هر بار پس از شستن دستها از کرم یا لوسیون دست استفاده کنید و ناخنها را مرتب و تمیز نگه دارید، دستهای لطیف و زیبایی خواهد داشت.
برای لطافت بخشیدن به دستها از گلیسیرین و گلاب به نسبت مساوی می توانید استفاده کنید. برای نرم و سفید کردن دستها از عسل و آب لیموترش استفاده کنید. مقداری عسل و آب لیموترش را مخلوط کنید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه دستها را با آن بپوشانید. سپس با آب نیم گرم بشویید. عسل و روغن بادام نیز ماسک خوبی برای دستهاست. مقداری عسل و روغن بادام را مخلوط کنید و به مدت ۲۰دقیقه روی پوست بگذارید و بعد با آب نیم گرم بشویید.
شستن دستها با آب و صابون قبل از خوردن غذا و بعد از رفتن به توالت؛ قبل از شیردادن و نیز غذا دادن به کودک و بعد از انجام کارهای روزانه ضروری است. کوتاه بودن ناخنها در پیشگیری از بیماریها بسیار موثر است. باید به این نکته توجه کرد که دستها بسیاری از میکروبها را به دهان وارد کرده، موجب آلودگی و بیماری می شوند، لذا ضروری است بعد از رفتن به توالت برای پاک کردن زیر ناخنها را برس ناخن استفاده گردد. پوستهای اطراف ناخن را نرم و بدون ترک نگه دارید. وقتی دست خود را خشک می کنید پوستهای اطراف ناخن را به عقب فشار دهید و از چسبیدن آن به ناخن جلوگیری نمایید، زیرا وقتی این پوسته ها به ناخن می چسبند ریشه ناخن ایجاد می شود و وقتی ریشه ناخن بزرگ شود باعث خراش دادن پوست می گردد.
از تراشیدن پوسته های اطراف ناخن با اشیای تیز خودداری نمایید. بهداشت ناخن نیز مانند بهداشت سایر قسمتها با بهداشت عمومی بدن بستگی نزدیک دارد. بدی تغذیه ممکن است باعث پوسته پوسته شدن، ترک برداشتن یا شکستن ناخنها بشود. ناخنها هرگونه بیماری جسمی را در خود منعکس می کنند. بی رنگی، لکه های سفید، خطوط عمودی و افقی و برآمدگی و فرورفتگی و … هریک نشان دهنده نوعی بیماری جسمی است.
ناخن در جوانی رشد بیشتری دارد و بتدریج یا بالا رفتن سن رشدش کندتر می شود. رشد متوسط آن ۱/۰ میلی متر در روز است.
منبع: مه شو

پاها را حداقل روزی یک بار بشویید و خوب خشک کنید. هر روز جوراب تازه بپوشید و در صورت امکان یک کفش را دور روز پشت سرهم نپوشید. اگر پایتان عرق می کند، بویژه در تابستان که هوا گرم است و تعریق بیشتر می شود، می توانید از پودر مخصوص عرق پا که مانع عرق ریزی زیاد می گردد استفاده کنید؛ به این ترتیب که هر روز پس از شستن و خشک کردن پاها و پیش از پوشیدن جورابها، پاها و داخل کفش را پودر مخصوص پا بزنید. این پودر را به شکل زیر تهیه کنید:
۲۵ گرم ریشه زنبق به صورت پودر، ۷۵ گرم اکسید روی، ۵۰ گرم پودر تالک و کمی زاج سفید را باهم مخلوط کنید و پس از شستن و خشک کردن پاها از آن استفاده نمایید. پاهای خشک یا ترک دار را با روغن بچه مالش دهید.
ناخنهای پا را نیز باید بطور مرتب کوتاه نگه داشت تا از خطرات ناشی از بلند بودن و برگشت آنها به داخل انگشتان که به ایجاد زخم و عفونت منجر می شود جلوگیری به عمل آید. هر روز پیش از خارج شدن از رختخواب پاها را ورزش دهید؛ به این شکل که ابتدا زانوها را خم کنید، سپس پنجه پا را خم نمایید، پس از آن پاها راست کنید و بالا ببرید، بعد به روی شکم بخوابید و پاها را به طرف پشت و پهلوها حرکت دهید.
برای نیرو بخشیدن به پاها می توانید هر روز این تمرین را هم انجام دهید :
روی پنجه پا بایستید و تا آنجا که ممکن است خود را بالا بکشید. بعد به آرامی کف پاها را روی زمین بگذارید و باز حرکت را تکرار کنید. این تمرین را روزی ده بار تکرار کنید و بتدریج افزایش دهید. پس از مدتی در خواهید یافت که پایتان نیرومندتر شده است و دیرتر خسته می شود. پس از تمرین اگر وقت داشته باشید می توانید پاها را روغن بادام یا روغن زیتون و یا کرم ماساژ دهید.
منبع: مه شو

برس زدن به ابروها و مژه ها در رشد آنها تأثیر دارد. برای پر پشتی ابروها و مژه ها، با یک برس کوچک و تمیز، روزی چند بار مژه ها و ابروهایتان را برس بزنید.
اگر موی مژه و ابروی شما کم پشت و کوتاه است، برای تقویت آنها از روغن کرچک یا روغن نارگیل استفاده کنید؛ به این ترتیب که هرشب مژه ها و ابروهایتان را با مقدار کمی روغن کرچک یا نارگیل چرب کنید.
برای بهداشت چشم باید به نکات زیر توجه کنید:
۱- نظافت چشم رعایت شود :
دست و صورت، خصوصاً دستها روزی چند بار با آب و صابون شسته شود.
از شستن دست و صورت در آبهای روان و نامطمئن خود داری شود.
از دستمال و حوله دیگرا ن استفاده شود.
از نشستن مگس روی صورت جلوگیری شود.
همیشه باید از بالش مخصوص خود استفاده کرد و روبالشی را مرتباً شست و اطو نمود.
۲- از خسته کردن چشمها پرهیز شود.
از خواندن نوشته های ریز خودداری شود.
مطالعه، در نور کافی انجام شود.
هنگام مطالعه صفحه خواندنی در زاویه مناسب و تقریباً ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر دور از چشم قرار داده شود.
از نگاه کردن زیاد به پرده سینما و تلویزیون پرهیز شود.
در موقع مسافرت با اتومبیل و سایر وسائط نقلیه، از مطالعه خودداری گردد.
۳- از عواملی که سلامت چشمها را تهدید می کند دوری شود :
باید دانست که استفاده از مواد منفجره مانند ترقه برای چشم خطرناک است.
آفتاب، باد و گرد وخاک به چشمها آسیب می رسانند.
خیره شدن به نور شدید مانند نور خورشید، چراغ توری و لامپ های پرنور برای چشم مضر است.
استفاده از عینک در مواقع لزوم مانند تابش آفتاب شدید، ضروری است.
چگونه متوجه می شویم که چشمها سالم نیست ؟
اگر برای خوب دیدن لازم باشد که کتاب را خیلی نزدیک یا خیلی دور به چشم نگاه داشت.
اگر اشیاء و نوشته را در فاصله معمولی نتوان تشخیص داد.
اگر متناظر دور را بخوبی نتوان مشاهده کرد و یا هنگام نگاه کردن به دور احساس ناراحتی کرد.
اگر در هنگام غروب آفتاب نتوان بخوبی دید
اگر احساس شد که چشم زود خسته می شود.
اگر گاهی سردرد عارض گردد و این سردرد بیشتر هنگام غروب باشد.
اگر چشم خارش و سوزش داشته باشد و یا درد بگیرد.
اگر صبحها هنگام بیدار شدن، در گوشه چشم ترشح شود.
اگر صبحها هنگام بیدار شدن، در گوشه چشم ترشح جمع شود.
بنابراین این باید به ناراحتیهای چشمی توجه نمود و در صورت لزوم به چشم پزشک مراجعه کرد.
منبع: مه شو