بایگانی ماه : سپتامبر, 2017

محمد توکلی
با نگاهی به سخنرانی رییس‌جمهور روحانی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل و مقایسه آن با دیگر سخنرانی‌های او در محافل خارجی می‌توان گفت چه از نظر متن سخنرانی و انتخاب واژگان و چه از جهت ارائه متن ما شاهد بهترین و قوی‌ترین سخنرانی روحانی در خارج از کشور بوده‌ایم. این نکته از آن جهت حائز اهمیت است که بسیاری از مقامات کشورهای جهان و همین‌طور رسانه‌های بین‌المللی پس از گفتار تندروانه دونالد‌ترامپ، رییس‌جمهور ایالات‌متحده در انتظار آن بودند که ببینند رییس‌جمهورِ میانه‌رو ایران چه واکنشی نشان خواهد داد. شاید بتوان گفت که مهم‌ترین نقطه قوت آنچه روحانی گفت اتفاقاً در همین نکته بود که وارد جنگ کلامی با‌ترامپ نشد و هر چه در توان داشت را به کار بست تا از ایران و خود به‌عنوان نماینده مردم ایران چهره‌ای میانه‌روانه به جهان نشان دهد. می‌توان بهانه‌گیر بود و درباره فاصله بخشی از آنچه روحانی می‌گوید با واقعیات جامعه امروز ایران سخن گفت اما همواره باید به خاطر داشته باشیم که هیچ کشوری در جهان در یک اجلاس بین‌المللی که چشمان بسیاری به آن خیره شده است از «نیمه خالی لیوان» علیه کشورش نمی‌گوید. برای توصیف سخنرانی رییس‌جمهور در سازمان ملل می‌توان از تعبیر «یک تیر و چند نشان» استفاده کرد.

۱ـ پررنگ کردن مسئله حقوق بشر
پس از حل‌وفصل پرونده هسته‌ای همان‌طور که برای همگان قابل پیش‌بینی بود کشورهای غربی تمرکز خود را بیشتر از گذشته بر پرونده حقوق بشری ایران قرار داده‌اند و به‌موازات در داخل نیز حداقل قوه مجریه در حد اندکی که در این حوزه از اختیاراتی برخوردار است در تلاش بوده است تا زمینه‌های لازم برای رعایت حقوق بشر و حقوق شهروندی در ایران را فراهم آورد. تأکید روحانی در ابتدای سخنش به این موضوع به‌نوعی ارسال یک سیگنال برای آمادگی ایران برای اصلاح برخی رویه‌های نادرست است. همان‌طور که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نیز چندی پیش گفته بود ایران در مذاکرات حقوق بشری دست پایین را نخواهد داشت و به نظر می‌آید که می‌توان امیدوار بود که در صورت هماهنگی‌های داخلی شاهد آغاز دوباره مذاکرات ایران و کشورهای غربی در این زمینه باشیم.
۲ـ دعوت از سرمایه‌گذاران خارجی
رییس‌جمهور در بخش دیگری از سخنرانی‌اش به دعوت از سرمایه‌گذاران برای حضور در ایران پرداخت و از‌تریبون مهم سازمان ملل بار دیگر از ظرفیت قابل‌توجه اقتصاد ایران برای جذب سرمایه‌ها سخن گفت. سرمایه‌هایی که در دوران پسابرجام دیگر دچار موانع پرشمار تحریمی نیز نخواهند بود. تأکید روحانی در بیشتر سخنرانی‌های داخلی و خارجی‌اش بر موضوع جذب سرمایه نشانگر آن است که دولت با تمام توان در پی رفع بحران بیکاری است، بحرانی که یکی از پایه‌های اصلی از بین بردن آن جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی است.
۳ـ نفی امپراطوری
یکی از اتهاماتی که غرب و برخی کشورهای منطقه علیه ایران مطرح می‌کنند تلاش ایران برای شیعه گستری و ایجاد یک امپراطوری است. برخی اقدامات از جانب کشورمان به‌علاوه توهمات سران برخی کشورهای عربی سبب این نگاه نادرست شده است.
حسن روحانی تلاش کرد تا با وام گرفتن از مفاخر فرهنگی کشورمان و همچنین تأکید بر تعامل و گفتگو این تصور را از اذهان بزداید. گفتار روحانی آن هنگام که با اقداماتی بیشتر و قابل‌فهم‌تر برای جامعه جهانی توأمان شود آنگاه می‌تواند یک بهانه بسیار مهم را از دست بدخواهان کشورمان بگیرد.
۴ـ انزوای‌ترامپ
روحانی به‌خوبی توانست با نوع حضورش در نیویورک کشورهای اروپایی را با نگاه دولت ایران به برجام همراه کرده و به‌نوعی نگاه منفی دونالد‌ترامپ در برجام را در انزوا قرار دهد. گفته‌های صریح مقامات اروپایی درباره لزوم حفظ برجام یکی از نشانه‌های مشخص به انزوا کشیده شدن آمریکای‌ترامپ است. مقایسه عملکرد روحانی و تیم سیاست خارجی همراهش با آنچه بین سال‌های ۸۴تا۹۲ در این عرصه شاهدش بودیم به‌خوبی تفاوت توجه به علم دیپلماسی را با به بازی گرفتن قواعد مرسوم در این علم را نشان می‌دهد. دورانی ایران به‌واسطه بی‌کفایتی مسئولان وقت در حوزه سیاست خارجی در انزوای جهانی دست‌وپا می‌زد و حالا این توان بالقوه برای منزوی ساختن یک اَبَرقدرت را شاهدیم.

منبع: بهارنیوز

صادق صدرایی
شبکه خبر خواست نمایشی از حرفه‌ای گری را برای مخاطبانش بر روی صحنه ببرد و برای همین نخستین سخنرانی رییس‌جمهور تندرو ایالات متحده آمریکا را به صورت زنده پخش کرد. مترجم صداوسیما در حین‌ترجمه آنچه‌ترامپ می‌گفت به یکباره تشخیص داده است که شنیدن بعضی حرف‌های‌ترامپ برای گوش مخاطبان ضرر دارد و آن‌ها را به فارسی‌ترجمه نکرد! این ماجرایی بود که در چند روز اخیر سروصدای بسیاری را در فضای مجازی به پا کرد. مترجم صداوسیما که نقش اول این ماجرا را داشت در واکنش به جاروجنجال‌های به راه افتاده «عذر بدتر از گناه» آورده است و از این گفت چون برخی از آنچه‌ترامپ می‌گفت خلاف واقع بود و علیه ایران، آن بخش‌ها را‌ترجمه نکرده است. در این باره چند نکته را می‌توان مطرح کرد:

۱- تشخیص آنکه بخشی از صحبت‌هایی که مترجم موظف به‌ترجمه آن است خلاف واقع است یا خیر چه نسبتی با وظایف حرفه‌ای یک مترجم برقرار می‌کند؟ آیا مسئولان صداوسیما علاوه بر وظیفه‌ترجمه، ماموریت سانسور آنچه مسئولان خارجی می‌گویند را هم بر عهده مترجمانشان گذاشته‌اند؟
۲- بر فرض آنکه بتوانیم بپذیریم که مترجم به دلیل دروغ بودن بخشی از صحبت‌های‌ترامپ آن‌ها را برای مخاطب‌ترجمه نکرده است، دلیل دوم مطرح شده از جانب او را دیگر به هیچ عنوان نمی‌توان پذیرفت. اگر عدم‌ترجمه به دلیل آنکه علیه یک کشور است را بپذیریم کسر قابل توجهی از آنچه مسئولان غربی می‌گویند را نمی‌توان به اطلاع مخاطبان رساند که این نگاه به هیچ وجه منطقی و قابل پذیرش نیست.
۳- از مدت‌ها قبل بدیهی بود که در سخنرانی‌ترامپ شاهد حملات تندی علیه کشورمان خواهیم بود. در نتیجه برای مسئولان صداوسیما به راحتی قابل پیش بینی بود که‌ترامپ چگونه سخن خواهد گفت. اگر صداوسیمایی‌ها واقعا دلواپس شنیده شدن این بخش از گفته‌های‌ترامپ بودند می‌توانستند از کنار پخش زنده سخنرانی رییس‌جمهور آمریکا بگذرند. این کار با همه غیرحرفه‌ای بودنش تبعات کمتری از این شکل‌ترجمه – بهتر بگوییم سانسور- داشت.
۴- از جهاتی دیگر این رفتار صداوسیما که به عنوان رسانه‌ای حاکمیتی شناخته می‌شود نوعی پاس گل به جریانی است که در پی مصداق‌سازی از آنچه‌ترامپ علیه کشورمان گفت است.
۵- و نکته آخر آنکه مترجم می‌توانست با رفتاری حرفه‌ای در ابتدای کار به مخاطب با صراحت می‌گفت که گفته‌های‌ترامپ احتمالا دارای جملاتی ناخوشایند علیه کشورمان خواهد بود و او به عنوان مترجم و بر اساس وظیفه حرفه‌ای خود موظف به‌ترجمه تک تک کلمات و جملات‌ترامپ است.
سخن آخر آنکه آن چیزی که بیشتر از این اقدام غیرحرفه‌ای نگران کننده است تصوری است که برخی از مسئولان کشور دارند و این اتفاق را می‌توان از مصداق‌های همان تصور متوهمانه دانست‌. برخی مسئولان آن طور که باید و شاید هنوز مختصات دنیای امروز را درک نکرده‌اند و همچنان تصور می‌کنند که با سانسور می‌توان وقایع در حوزه‌های مختلف را پنهان کرد.

منبع: بهارنیوز