بایگانی ماه : جولای, 2017

 
 
از بحث این روزها شروع کنیم که قرار است با لایحه دو فوریتی که دولت به مجلس برده چند وزارتخانه از هم تفکیک شود. این بحث ادغام و جدا شدن وزارتخانه  ها چه میزان به بهبود کارایی یک وزارتخانه کمک می کند؟

یکی از سیاست های مهم ابلاغی رهبر معظم انقلاب به دولت و مجلس، کوچک سازی و چابک سازی دولت است. واقعیت این است که الان دولت بسیار بزرگ است که درپی آن دولت بزرگ قطعاً یک دولت تنبل و ناکارآمد است. سیاست ها به دنبال این بوده که دولت را کوچک سازد چنانکه از برنامه های سالانه این بوده که با کاهش ۲ درصدی نیروی انسانی، دولت به تدریج بار تکفل خود را کاهش دهد در حالی که متأسفانه این اتفاق نیفتاده است.
طی ۸ سال دولت قبل به روایتی در حدود ۵۰۰ تا ۶۵۰ هزار نیروی اضافی جذب شد. یعنی نه تنها آن ۲ درصد اجرایی نشده بلکه بر حجم دولت افزوده شده است. حالا در آن دولت قبل هم دنبال این بودند که سیاست کوچک سازی دولت را اجرا سازند که چند وزارتخانه با هم ادغام شد. ادغام وزارتخانه ها خود به خود موجب کوچک سازی نمی شود. وقتی منجر به این مهم می شود که تعداد مدیران، کارکنان و بخشی از وظایف هم ادغام و کاسته شود.
 
شفاف تر می گویید که دقیقا برای ادغام باید چه اتفاقی رخ دهد؟

معنای ادغام کوچک شدن واقعی دو مجموعه ای است که در هم تنیده شده اند، اما در عمل این اتفاق نیفتاده است. وزارتخانه های قبلی سر جای خود بوده اند و تعداد مدیران و پرسنل افزایش یافته است و در اصل بدون آنکه ادغام در وظایف صورت گرفته باشد این ادغام ها و وزارتخانه های جدید شکل گرفته اند.  

این امر نتیجه اش ادامه ناکارآمدی است. الان هم که دارند تفکیک می کنند برگشت به نقطه ما قبل است. نقطه ماقبل ایراد داشت که منجر به ادغام شد. فرض بر این بود که با ادغام می توان این مشکلات را حل کرد و دولت را کوچک سازی و کارآمد ساخت. به دنبال ادغام ظاهری باید ادغام حقیقی روی می داد و دولت بعدی که روی کار آمده باید می دید که چه کاستی از آن ادغام قبلی پدید آمده و آن را برطرف سازد حال آنکه اکنون در حال بازگشت به قبل هستند.

وزارت جهاد کشاورزی وظیفه واردات و صادرات محصولات مربوط به بخش کشاورزی را دارد این خیلی کمک کرد به اینکه هم مشرف به بخش تولید باشد و هم به بازار و صادرات اما با این تفکیک ها، دوباره وزارت بازرگانی را خواهیم داشت، این وزارتخانه قطعاً هم واردات و صادرات بخش تجاری و صنعتی را برعهده می گیرد و هم واردات و صادرات بخش کشاورزی را و این یعنی بازگشت به وضعیت نابسامان گذشته است که یک عقب گرد بد است.
 
آیا در این ۴ سال فرصت لازم برای ادغام سازی یا تفکیک سازی وجود دارد؟

واقع امر آن است که ۴ سال دوران طولانی است اگر ۴ سال یک مدیریت قوی باشد باید گفت که از زمان و کیفیت لازم برای تغییرات برخوردار است. رهبر معظم انقلاب فرمودند امیرکبیر که به شهرت دست یافت تمام دوران صدارتش ۳ سال بود. او در مدت سه سال کارآمدی خود را نشان داد و در تاریخ کشور ماندگار شد. با احتساب این امر ۴ سال وقت زیادی است، ولی مهم این است که در این ۴ سال کاری صورت نمی گیرد متأسفانه در گذشته نشده و بعد از این هم نخواهد شد.
 
با این تفاسیر دولت باید چه کار کند؟

به نظر من دولت به جای آنکه یک لایحه دو فوریتی برای تفکیک وزارتخانه ها بدهد که خود حکایت از شتاب زدگی دارد (که البته مجلس یک فوریت بیشتر تصویب نکرد و لذا به این زودی ها هم نمی توانند به جمع بندی برسند) می باید یک کار کارشناسی دقیق در این ادغام ها صورت می گرفت که کدام یک سیستم را کارآمد تر و بار دولت را کاهش می دهد و کدام یک می تواند نیروی انسانی در بخش دولتی را کم کرده و موانعی که در راه خدمت رسانی به مردم هست کاهش دهد.

در حال حاضر وزارتخانه ها با تعداد زیاد مدیران و ادارات و کارمندان دائماً موانع را برای کسب و کار افزایش می دهد. می توان گفت این رویه کار اقتصادی و نظام اقتصادی را پیچیده تر می کند و شاید اصلاً حذف آنها موجب تسهیل در امور مردم بشود.

باید ببینند در برابر کار مردم و امور اقتصادی چه موانعی وجود دارد و برای حذف و تسهیل آنها اقدام کنند نه اینکه تعداد وزارتخانه ها را افزایش دهند که موجب افزایش مشکلات مردم می شود.
 
شما به یک نکته ای اشاره کردید و گفتید که این طرح بسیار شتابزده صورت گرفته است. آیا این شتابزدگی برای تسهیل کار مردم است یا اینکه برای این است که برای افرادی که به آنها قول داده اند، پست ایجاد کنند؟

گاهی چنین برداشتی می شود. من نمی توانم برداشت قطعی کنم.
 
نمی گوییم قطعی اما آیا می شود؟…

به هر حال این تحلیل وجود دارد که دولت به وزرای بیشتری نیاز دارد و در حال ایجاد وزارتخانه های جدید است. به هر حال ببینید کشورهای بزرگی مانند ژاپن، چین و هند آیا با دولت های بزرگ اداره می شوند یا کوچک؟ مثلا کشوری مانند ژاپن با ۱۳۰ میلیون نفر جمعیت من شنیدم حدود ۳۴۰-۳۵۰ هزار نفر کارمند دارد و ایران با جمعیت ۸۰ میلیون نفری حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار کارمند دارد. این نشان بر کارآمدی آن سیستم و ناکارآمدی این سیستم دارد. باید تعداد وزارتخانه ها را کم کرد، تعداد ادارات و کارمندان را کم کرد. کم کاری نیروی انسانی در سیستم اداری کشور به وضوح مشهود است. در ادارات می بینیم که کارمندان عملاً کارکرد خاصی ندارند. یعنی کار و وظیفه خاصی بر دوش آنها نیست که باری از دوش مردم بردارند.
 
گفتید که کوچک سازی دولت معضل اغلب دولت ها بوده است و راهکاری هم برایش نداشته اند. به نظر شما آیا راهکار عملی برای تحقق این مسئله وجود دارد در حالی که برخی بر این عقیده اند که با توجه به معضل بیکاری دولت توان تعدیل نیرو یا همان اجرای اصل کاهش ۲ درصدی کارکنانش طبق برنامه ششم توسعه را ندارد؟

یک نکته این است که سیستم اداری ما باید یک مغز متفکر داشته باشد و آن مغز متفکر برای مدیریت کشور کار کند و جایگاه این مغز متفکر علی القاعده در سازمان برنامه است. سازمان برنامه و در کنار آن مدیریت نیروی انسانی باید با تعامل با هم کار کنند. هر چند که در زمانی که ادغام بودند کارکرد آنها بهتر بود، ولی در حال حاضر که تفکیک هستند نیز باید هماهنگی بیشتری میان آنها صورت گیرد.

البته مغز متفکر همان سازمان برنامه است که با کارشناسان خود باید یک برنامه مدون طراحی کند که زمینه ساز حل مشکلات کشور باشد که اگر چنین اتفاقی بیفتد براساس همان طرح جامع ادغام ها و تکلیف ها را صورت دهد و تعیین کند که چه وظایفی از دولت گرفته و چه وظایفی بر دوش دولت بماند عمده مشکلات حل خواهد شد. این مسئله کلیدی اگر حل شود آن زمان است که مسئله نیروی اضافی و جذب آنها اقتضا می کند که به بخش غیر دولتی بپردازند.
 
برای اینکه به بخش خصوصی کمک شود چه اتفاقی باید رخ دهد آیا با کاهش تصدی دولت خودبه خود بخش خصوصی احیا می شود یا باید این بخش را کمک کرد؟

ببینید صندوق توسعه ملی برای این شکل گرفت که بخشی از درآمد ناشی از فروش نفت به این صندوق واریز شود و به بنگاه های اقتصادی تخصیص یابد که بخش مولد کشور و جذب نیرو و تولید توسط آنها صورت گیرد.

هر چه به بخش خصوصی و تعاونی میدان بیشتری داده شود قطعاً توان جذب نیروی بیشتری را پیدا می کنند و علاوه بر این هزینه های دولت را کاهش می دهند در حالی که درآمدهای دولت نیز با گرفتن مالیات افزایش می یابد.

دولت با تکیه بر مالیات است که می تواند کشور را اداره کند اما عملکردهای دولت نشان می دهد به سمت کاهش سهم صندوق توسعه ملی است، براساس قانون برنامه ششم سهم توسعه ملی حداقل باید ۳۰ درصد از درآمد نفت و گاز باشد اما دولت در لایحه بودجه آن را به ۲۰ درصد تقلیل داده در حالی که طبق برنامه ششم قرار بوده که سالانه دو درصد هم بر ۳۰ درصد تعیین شده افزوده شود حالا دولت لایحه می برد مجلس که از آن یک و نیم میلیارد دلار از همان وجوه واریز شده را نیز برداشت کند!!

اینها با هم سازگاری ندارد اینها در راستای کارآمد سازی نظام مدیریت کشور نیست. اینها در راستای کوچک سازی و چابک سازی دولت نیست. اینها در راستای اشتغال زایی در بخش واقعی تولید و خدمات کالا نیست. پس می باید دولت و مجلس بهتر از اینکه عمل می کنند تدبیر کنند و کاری کنند که دولت هر چه کوچک تر و کارآمد تر شود و بخش خصوصی هر چه بزرگ تر و گسترده تر شود. اگر این اتفاق بیفتد کشور از رکود خارج و بهبود اقتصاد محقق می شود.
 
آقای روحانی اخیرا صحبتی داشت که دولت ایشان بیشترین تلاش را برای اجرای اصل ۴۴ داشته و نسبت به سندهای تاریخی دولت های گذشته بیشترین تلاش را برای خصوصی سازی انجام داده، اما این ادعا چقدر می تواند درست باشد البته طبق اظهارات صورت گرفته، در مقایسه با دولت های گذشته؟

ببینید؛ البته سهم واگذاری شرکت های دولتی به خارج از دولت در دولت های قبلی بیشتر بوده است این امر روشن و واضحی است. اما این ایراد هم وارد است که بخشی از این واگذاری ها به عنوان ادای بدهی های دولت صورت گرفته و به بخش هایی هم واگذار شده است که آن بخش ها را به اصطلاح خصولتی می گویند. این ایراد را ما قبول داریم اما این طرف مساله حجم واگذاری ها در این دولت آقای روحانی به شدت کاهش پیدا کرده است. بهترین شاهد برای این موضوع اظهارات وزیر محترم اقتصاد و دارایی است که از زیرمجموعه خودش گلایه دارد و می گوید بنگاه هایی که در اختیار آنها بوده و باید واگذار می کردند واگذار نکردند. حالت چسبندگی پیدا کردند یعنی دلشان نمی آید واگذار کنند. اصلا اعداد و ارقام آنچه که از سهام شرکت های دولتی در این دولت واگذار شده بسیار کوچک است چطور ادعا می کنند که ما در این بخش کارآمد عمل کردیم. خیر، من می گویم بسیار ضعیف عمل کردند و این حکایت از این دارد که دولت بنا ندارد اصل ۴۴ را درست اجرا کند.
 
اما برای اجرای اصل ۴۴ تنها واگذاری مهم نبود…

بله، ضمنا اصل ۴۴ دو جهت گیری داشت یک جهت گیری میدان دادن به بخشهای غیردولتی بود که باید اجازه می دادند آنها به عرصه هایی که دولت در آن حضور دارد، ورود کنند و این موضوع مورد غفلت قرار گرفته است.

یعنی باید اجازه می دادند که بخش های غیردولتی بیایند و در همان جایی که دولت سرمایه گذاری دارد ورود کنند من در مورد پالایش نفت و گاز این سوال را دارم واقعا دولت به بخش خصوصی میدان داده است که در این بخش سرمایه گذاری کند؟ نشان بدهد به ما که چقدر اجازه داده اند. یکی از سیاست ها دوری جستن از خام فروشی است و اگر قرار باشد ما خام فروشی را کنار بگذاریم نیازمند پالایش نفت و تبدیل آن به فراورده ها هستیم که ارزش افزوده فراوان دارد، همین کار را هم در مورد گاز و محصولات پتروشیمی داریم و اگر محصولات پتروشیمی را در نسل های دوم و سوم وچهارم فرآوری کنیم ظرفیت بسیار عظیمی برای سرمایه گذاری این بخش وجود خواهد داشت و ایجاد اشتغال هم درپی دارد اما متاسفانه به بخش های خصوصی میدان داده نشده است. پس عملکرد دولت نه در این بخش موفقیت آمیز بوده و نه در واگذاری شرکت های دولتی.
 
یک مثال ساده بزنم قرار بود پایان ۱۳۹۳ تاریخ پایان واگذاری سهام شرکت های دولتی به بخش غیردولتی باشد اما الان ما وارد تیر ۹۶ شدیم و هنوز بخش عظیمی از این شرکت ها در اختیار دولت باقی مانده است. چطور می توانند ادعا کنند که مطابق قانون عمل کرده اند؟

آقای روحانی همانطور که شما و کارشناسان اقتصادی می گویند نتوانسته چنان که باید مطالبات مردمی را اجرایی سازد و شاید وعده های وی برای دور بعدی ریاست جمهوری اش هم چندان برای مردم باورپذیر نبود، به نظر شما چه شد که برنامه های اقتصادی کاندیداهای اصول گرا از سوی مردم مورد اقبال واقع نشد و با وجود همه ضعفهای سیاست های اقتصادی باز مردم به آقای روحانی رای دادند؟

یک مقدار این بحث سیاسی می شود. آقای روحانی در چهار سال دوم هم آنچه که ما پیش بینی می کنیم، این است که تفاوت عملکرد با دوره ۴ ساله اول نخواهد داشت. یا بگوییم تفاوت جدی نخواهد داشت و در همان مسیر با تغییراتی کم و بیش استمرار پیدا می کند.
البته برای رقبای ایشان و رقیب مهم ایشان یعنی آقای رئیسی فرصت کافی نبود که بتواند برنامه های خود را ارائه کند چون ۴۰ روز مانده به انتخابات، آقای رئیسی به طور رسمی به انتخابات ورود کرد و قطعا ۴۰ روز زمان کافی نیست. آقای روحانی ۴ سال وقت داشت و عملا اقدامات ایشان نیز جنبه تبلیغاتی و انتخاباتی داشت. در زمان انتخابات نیز از تمام ظرفیت دولت برای انتخابات استفاده کرد. اینکه چطور شد که مردم به آقای روحانی رای دادند با توجه به مشکلاتی که در حوزه اقتصادی بروز کرد را باید طوری دیگر بررسی کرد.
 
یعنی چطور؟

واقعیت این است که آقای روحانی نتوانست  آرای کسانی را که از عملکرد او رضایت نداشتند جذب کند و این موضوع در همان ۱۶ میلیون رای که به رقیبش داده شد قابل ملاحظه است. او در اصل آرای موجود در حوزه دیگری را بدست آورد.
 
می خواهید بگویید رأی های خاموش را با خود همراه کرد؟

می خواهم بگویم این رای ها آن گروهی هستند که کمتر در انتخابات شرکت می کردند و رای می دادند. البته نوع تبلیغات ایشان در دوران انتخابات نیز بی تاثیر نبوده است. روحانی با ایجاد دیو و دلبر که انصافا برای او رای آور بود رای افرادی که از جنگ جدید نگران بودند و یا از عقب گرد کشور به گذشته هراس داشتند، را با تبلیغات از آن خود کرد. چراکه ادعا می شد اگر به ما رای ندهید ایران به عقب باز می گردد یا اینکه میان خیابان ها دیوار کشیده شود و از این دست مسائل. این صحبت ها بر روی عده ای اثر کرد و عده ای پای صندوق ها آمدند. شاید در مناظره اول و دوم آرای او رو به کاهش داشت اما در مناظره سوم به بعد که جنبه تهاجمی داشت، آرا رو به افزایش نهاد. روحانی برای رقیب سیاه نمایی می کرد و آنچه جزء خطوط قرمز امنیتی و دفاعی کشور بود و آنچه را که دستاوردهای نظام بود را روی سر رقیب آوار کرد، اینها قطعا موثر واقع شد و توانست آرای خفته را برانگیزد. این را نمی توان پای مردمی گذاشت که از دولت ناراضی بودند. این قشر همچنان ناراضی هستند.
 
این مسایل هم بود اما آیا این را قبول دارید که در مقابل اصول گرایان از خود دفاع بدی داشتند؟

کاملا.
 
قبول دارید که اصول گرایان نتوانستند مردم را اقناع کنند؟

بله قطعا. البته عرض کردم حرکتی که در اصول گراها شکل گرفت برای وحدت بود که البته به نتیجه رسید. ما می بینیم رای ۲۰ سال پیش آقای ناطق در برابر رقیبش که ۷ میلیون بود به ۱۶ میلیون رسیده است و این جهش خوبی است. ولی در عین حال این نکته هم هست ترکیب کسانی که اطراف کاندیدهای ریاست جمهوری بود این زمینه را برای آقای روحانی فراهم کرد که آنچه از دولت نهم و دهم بود را بر سر کاندیداها آوار سازد و به پای او بگذارد. این از ضعف های اصول گرایان است و باید برای انتخابات بعدی رفع شود.
 
آقای روحانی انتخاب شده اند در حالی که سابقه زیادی در اصلاح طلبی نداشته اند…

اصلا سابقه اصلاح طلبی نداشته است.
 
خب، اما حالا که از جناح اصلاح طلبی رای آوردند حتما معتقدید که باید به ایشان کمک کرد چنانکه رهبری فرمودند ناکامی دولت به پای نظام و حکومت نوشته می شود، به نظر شما چه کمکی می توان به دولت داشت؟ اصولگرایان برنامه ای دارند و یا کمکی می کنند؟

بله حتما. ایشان هم در مواقعی گفته اند که دوران رقابت تمام شد و دوران رفاقت است ولی خوب به قول معروف چه خوش بی مهربانی از دو سر بی، که یک سر مهربانی دردسر بی.

ما این را کامل قبول داریم و کمک به دولت را هم لازم می دانیم رهبر معظم انقلاب هم از هر دولت منتخب مردم حمایت می کنند و از دولت روحانی هم حمایت می کنند. ما هم همان راهی را که رهبری پیش پای همگان گذاشته اند می رویم. ولی توجه داشته باشید که افراد به روی باز می روند نه در باز. اگر روی بازی ببینیم و البته در بازی هم ببینیم حتما کمک های خود را به دولت خواهیم داشت.

راهکارش هم همین است که چنانکه آقای روحانی گفته اند از همه ظرفیت ها برای پیشرفت کشور استفاده کند. به هر حال کشور کم نخبه ندارد کم کارشناس ندارد دولت می تواند آنها را جمع آوری کرده و از آنها مشورت بخواهد و این طور نباشد متخصصان را جمع کنند و وزرا یا خود رئیس جمهوری برای آنان سخنرانی کنند، این که استفاده از دیدگاه صاحب نظران نمی شود. اینها یعنی جریان یک طرفه و بیان دیدگاه از سوی رئیس جمهور و یا احیانا وزرا، اما اگر بنشینند و اجازه دهند که تریبون در اختیار منتقدان باشد و به آنها بها داده شود البته تاکید می کنم که منتقدان هم باید دلسوزانه و مودبانه رفتار کنند. هم نقطه ضعف های دولت را ببینند و هم نقاط قوت آن را و تلاش کنند که این نقاط ضعف ها برطرف شود، مشکلات رفته رفته حل خواهد شد.
 
از دیدن نقاط ضعف و قدرت در کنار هم گفتید، اما خود شما نقطه مثبت دولت در ۴ سال اخیر را چه می بینید؟

مهار تورم این نقطه مثبت دولت است، البته نمی خواهم الان تحلیل کنم که این کاهش تورم معلول چه عواملی بوده و چه میزان آن به دست دولت بوده و چه میزان آن خارج از اراده آن بوده است. یکی از عوامل کاهش تورم رکود است که اگر رکود را از بین ببریم دوباره تورم اوج می گیرد. یکی از ظرفیت های بزرگ که در اختیار دولت بوده و از آن استفاده نکرده مسئله نقدینگی است.

نقدینگی فعلی بیشتر از ۲ و نیم برابر نقدینگی زمان تحویل از دولت قبل شده است اما نتوانسته از آن استفاده کند، ۱۷ هزار میلیارد تومان از یک ترلیون و سیصد هزار میلیارد را برای ۲۴ هزار بنگاه کوچک و بزرگ استفاده کرده اند، دستشان هم درد نکند اما حداقل باید ۱۰ برابر این را انجام می دادند و نقدینگی را به سمت تولید سوق می دانند که با این کار بارها رکود از بین می رفت. به یاد دارم از توصیه های مرحوم هاشمی رفسنجانی به آقای روحانی این بود که ۲۰ درصد از نقدینگی به بخش تولید سوق داده شود که اگر این رقم صورت می گرفت می شد ۱۷۰ هزار میلیارد تومان نه ۱۷ هزار میلیارد تومان. هم اشتغال زایی می شد هم تولید می شد و هم از رکود به طور جدی خارج می شدیم. پس باید مسیری را طی کرد که مسیری صحیح در تولید کشور و کاهش واردات باشد.

اکنون بالاترین واردات مربوط به دولت آقای روحانی است که واردات پوشاک اصلی ترین آن است در حالی که پوشاک بالاترین اشتغال را رقم می زند. چرا ما نباید خودمان پوشاک تولید کنیم. البته قیمت تمام شده و هزینه های آن را باید پایین آورد که قیمت مناسب به دست مصرف کننده برسد. یکی از بزرگترین هزینه های ما سود بانکی است. نرخ تورم کمتر از ۱۰ درصد شده اما سود بانکی همچنان بالای ۲۰ درصد است. اینها با هم سازگاری ندارد. مدیریت بانک ها رها شده ناکارآمدی بانک ها آشکار است.
 
این همه بانک لازم است؟ آیا به آنها نیاز داریم در حالی که کارکردشان یکی است؟

نه . اصلا. جالب این است که آمار نشان می دهد. هر هزار و ۶۵۰ نفر ایرانی یک بانک دارد. ادغام ضروری است چراکه وقتی ادغام شود بخش عمده ای از منابع بانک ها آزاد می شود. این منابع به شعب اختصاص پیدا کرده و به نیروی انسانی که در آن مشغول است با ادغام این ها آزاد سازی شده و می توان امکانات و خدمات بیشتر به مردم داد.
 
گفته شده بانک ها اغلب به دنبال سود بیشتر هستند و نه خدمات و بیشتر از آن سقفی که گفته اند نباید سود بگیرند اما می گیرند؟

آری همین طور است فقط به دنبال سودند. سود بانکی پاشنه آشیل نظام بانکی ماست. این سود باید برداشته شود.
 
اما قبول دارید دستوری که نمی شود باید راهکار داد؟

نه دستوری نمی شود. ببینید اصل سود بانکی در نظام بدون ربا بی معنا است. بانک های بدون ربا در بانک  بدون سود نرخ سپرده عمل می کنند. هر مقدار که سود بانک کسب کند بین سپرده گذاران تقسیم می کند نه اینکه سود اعلام کنند و چون تعهد داده اند مجبور به اجرای آن باشند. چه بسا بدون تعهد سود بیشتری هم بتوانند بدهند. منتهی این رویه باز می گردد به عملکرد سیستم که باید موفقیت خود را نشان دهد. نرخ سود برای بانک هزینه است برای گیرندگان تسهیلات هم هزینه است. ما باید کاری کنیم که هزینه را کاهش دهیم و یکی از هزینه ها هزینه های پول برای سرمایه گذار است به سرمایه گذار بگویند که تولید کند و از آن سود بگیریم نه از راه سود پول وارد شویم.
 
با این اقدام دیگرسپردن سرمایه به بانک سود ندارد؟

عملا صرفه ندارد. اما الان بسیار با صرفه است که کارخانه ها را تعطیل کنند و پول آن را بانک گذارند و سود بگیرند.
 
از راهکارها برای رفع مشکلات اقتصادی وجود تیم اقتصادی موثر و قوی است شما به عنوان یک کارشناس و تحلیلگر آگاه به مسائل اقتصادی افرادی را در نظر دارید که به دولت پیشنهاد کنید؟

قطعا. ولی الان موقع نام بردن نیست. نام بردن زمانی معنا دارد که مشورت بخواهند.
 
این یک تریبون است که می توان افراد شایسته را به دولت معرفی کرد؟ شاید دولت فراموش کرده است و یا به چشمش نیاید و از این طریق بتوان افراد شایسته را معرفی کرد؟

البته، شاید بهترین پیشنهاد این باشد که تیم اقتصادی از کارشناسان تشکیل شود که افراد کارآمدی را پیشنهاد دهد. ما البته یک گروه اقتصاد دان نداریم بلکه گروه های متعدد اقتصادی داریم. بنده اعتقاد دارم آن اقتصاددانانی که نگاه تحولی دارد و نگاه عملگرا به اقتصاد مقاومتی دارند را جمع کنند و از آنها مشورت بگیرند، هم برای فکر و برنامه و هم از آنها برای انتخاب وزرای اقتصادی نظر بگیرند. اما قطعا افراد شایسته ای در حوزه اقتصادی داریم.
 
اینطور متوجه شدم که پس لازمه تحقق اصل حل چالش های اقتصادی آن است که دولت نگاه جناحی را کنار گذاشته و بدون در نظر گرفتن طیف خاصی از تمام ظرفیت ها برای حل مشکلات بهره گیرد؟

بله. دقیقا همین طور است.
 
یعنی از نگاه جناحی که در دور اول شاهد بودیم فاصله بگیرند؟

اگر فرض را بر این بگیریم که در دور اول به دنبال تدارک برای دور دوم بودند اما اکنون دیگر چنین رویکردی معنا ندارد و باید نگاه از یک رویکرد جناحی خارج و به نگاه کارآمدی معطوف شود که برگرفته از استفاده از همان ظرفیت ها است. ببینید ما اکنون اقتصاددان هایی داریم که برای آنها احترام قائل هستیم رویکردشان این است که وقتی ما می توانیم به اقتصاد پیشرفته تری دست یابیم که از تجربه جهانی بهره بگیریم که این تجربه جهانی می گوید ایران باید بخشی از پازل اقتصاد جهانی باشد.

لازمه یک چنین رویکردی چیست؟

لازمه آن این است که ما بخشی از نظام سلطه جهانی قرار بگیریم. یعنی همان بحث هایی که مطرح است که ما از حمایت مقاومت دست برداریم از ارزشها و دستاوردهای خود از نظر فن آوری نظیر هسته ای و موشکی دست برداریم تا در نظام اقتصاد جهانی جایی برای ما قائل شوند. این نگاه وجود دارد و سخن از آزاد سازی اقتصادی مطرح می شود. این در اقتصاد جهانی جواب نداده است چنانکه کشورهایی هستند که کامل در خدمت اقتصاد جهانی است اما مشکلاتشان حل نشده است.
 
از کشورهایی که با وجود اینکه در خدمت اقتصاد جهانی بودن ناکام مانده اند نام می برید؟

مثلا کشور مصر که کاملا مطیع سلطه جهانی است ۹۰ میلیون فقیر دارد و هیچ کدام از مشکلاتش حل نشده است. پاکستان مشکلاتش حل شده است؟ یقینا نه. کشورهای متعددی هستند در اطراف ما که چنین هستند. البته برخی کشورهای نفتی هستند که از روی فروش نفت درآمدی داشته اند اما کشورهای دیگر که به دنبال استفاده از ظرفیت های اقتصاد جهانی بوده اند نتوانسته اند مشکلات خود را حل کنند.

این طور نیست. آنهایی توانسته اند به یک پیوند جهانی با اقتصاد جهانی دست یابند که در این ساختار هضم شده اند مانند کره، که زمینه ساز ورود و ظهور قدرت های جهانی در اقتصاد خود شده اند. ما اینها را قبول نداریم. اما اقتصاددان هایی که می گویند که با ظرفیت های داخلی توان حل مشکلات را داریم و با این ظرفیت ها می توانیم با سایر کشورها دادوستد داشته باشیم و از ظرفیت های ملی تفکر اقتصادی استفاده کنیم و با اتکا به این ظرفیت ها با دیگران تعامل کنیم را باید به خدمت گرفت چراکه این دیدگاه می تواند نجات بخش اقتصاد کشور باشد.

 
چند نفر از این افراد را نام می برید؟

آقای دکتر نادران، توکلی، رهبر، در مجموع دانشگاه امام صادق(ع) مجموعه ای داریم مثل آقایان پیغامی، عیوض لو، داوودی معاون اول دولت نهم، درخشان در دانشگاه علامه، جعفری صمیمی در دانشگاه مازندران و… .
 
این ها می توانند وزیر شوند؟

حداقل می توان از آنها مشورت خواست. افراد متعدد هستند. من اگر فهرستی که تهیه کنم که می تواند شامل ۳۰ الی ۴۰ نفر باشد که می توانند در حل مشکلات اقتصادی کشور تاثیرگذار باشند.
 
ترکیبی که می گفتید اینطور به نظر می رسد که افرادی با تجربه و آکادمیک و صاحب نظر هستند. به نظر شما در تشکیل کابینه هم باید دقت شود افراد با همین ظرفیت ها انتخاب شوند؟

دقیقا باید چنین باشد. البته بعضی ها آکادمیک هستند و به درد میدان عمل نمی خورند.
 
دولت دوازدهم چه میزان می تواند در حل مشکلات و معضلات کشور اقدام کند؟

کار بسیار مهمی که در یکی دو ماه آتی باید صورت گیرد مهره چینی درست و برنامه ریزی است. اگر این کارها صورت گیرد دولت به خوبی می تواند ۴ سال آینده را مدیریت کند.
 
جامعیت روحانیت مبارز چه رویکردی به آقای روحانی دارد یا بهتر است بگوییم نگاه آقای روحانی به جامعه روحانیت چگونه است؟

ایشان در طی ۴ سال مدیریت خود ارتباطی نداشته اند.
 
شاید سرشان شلوغ بوده و کم تر توجه داشته اند آیا جامعه روحانیت نگاه مثبتی به ایشان داشته است و برای کمک داوطلب شده؟

بله مکرر، در سال ۹۲ هم بیانیه تبریک برای ایشان صادر کردیم هم مرحوم آیت الله مهدوی کنی از ایشان دعوت کردند. هم هیاتی از طرف جامعیت روحانیت در ابتدای کار ایشان به دیدارشان رفتند. هم من به عنوان سخنگو مکررا در مصاحبه ها و گفتارهای خود آمادگی جامعه روحانیت برای حمایت از ایشان را اعلام کردم. البته ایشان از میانه راه با نوع رفتارها و اقداماتی که انجام داده اند موجب شدند تا زمینه ای برای همکاری نباشد. چنانکه قبلا گفتم کسی با در باز جایی نمی رود بلکه با روی گشاده می رود.
 
با این سابقه اگر آقای روحانی امروز از جامعه روحانیت مبارز کمکی بخواهد کمکشان می کنید؟

با تمام وجود کمک می کنیم، حتی با آن سابقه قبلی. اگر کمک بخواهد وظیفه داریم کمک کنیم.
 
آنچه در روز قدس روی داد و شاهد افراد قلیلی بودیم که به رئیس جمهوری اهانت کردند، آیا مورد تایید می تواند باشد؟

قطعا موافق این حرکت نیستیم. این جور کارها به مصلحت نظام ما و ملت ما نیست. اینکه سلایق متفاوت باشد شکی در آن نیست اما باید در نظر داشت کسی که رئیس جمهور شد همه باید به آن احترام گذارند چراکه رئیس جمهور همه است. اما خب آن رفتار رسانه های همسو با دولت هم درست نبود.
 

 

منبع: الف