بایگانی ماه : ژوئن, 2017

اختلافات گسترده میان برخی کشورهای عربی با قطر همچنان ادامه دارد. درپی تشدید تنش ها و بسته شدن حریم هوایی، دریایی و زمینی این کشورها با قطر، امیر کویت برای میانجیگری وارد عمل شد. در این راستا دیروز شروط مورد توافق ۴ کشور عربستان، امارات، بحرین و مصر به قطر تحویل داده شد.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از جمله درخواست‌های ۱۳ گانه می توان به قطع روابط با سازمان اخوان‌المسلمین، توقف حمایت مالی از گروه هایی مانند حماس و حزب الله،  ارائه اطلاعات دقیق مربوط به حمایت مالی از شخصیت‌های سیاسی اپوزیسیون در عربستان سعودی و دیگر کشورها، توقف حمایت مالی از شبکه های الجزیره، چشم خاورمیانه و شبکه عربی ۲۱، پرداخت مبالغی به عنوان غرامت، قطع روابط با ایران، برچیدن پایگاه نظامی ترکیه و … اشاره کرد.

همچنین عنوان شده که تمامی این شروط باید ظرف مدت ۱۰ روز مورد پذیرش قرار گیرد در غیر این صورت این پیشنهاد به طور کلی لغو خواهد شد. از سوی دیگر عنوان شده که می بایست سازوکاری برای ارزیایی دائم ماهانه و سالانه انجام این شروط ایجاد شود.

اما علنی شدن این شروط در روز جمعه باعث افزایش درگیری بین کشورهای منطقه شد و هر کدام دیگری را متهم به رسانه ای کردن درخواست نمودند. در این راستا احمد بن سعید الرمیحی مدیر دفتر اطلاع رسانی وزارت خارجه قطر در شبکه توییتر نوشت: کشورهای محاصره کننده قطر و شبکه تلویزیونی العربیه سعودی خواسته های مطرح شده را درز دادند. وی افزود: کسانی که با هک کردن خبرگزاری قطر بیانیه جعلی به نام امیر قطر منتشر کردند، ناتوان نیستند که این خواسته ها را نیز به رسانه های خود درز ندهند.

اما امارات جمعه اعلام کرد که دولت قطر با افشای شروط کشورهای تحریم کننده این کشور برای عادی سازی روابط بدنبال به شکست کشاندن میانجیگری کویت است. انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجی امارات امروز در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی توییتر نوشت: اقدام قطر در درز دادن خواسته های چهار کشور (تحریم کننده قطر شامل مصر، امارات، عربستان و بحرین) با هدف به شکست کشاندن میانجیگری کنونی کویت برای حل و فصل بحران قطر با کشورهای عرب حوزه خلیج فارس صورت گرفته است.

آیا قطر شروط را قبول می کند؟

با نگاهی کلی به شرایطی که توسط کشورهای عربی مطرح شده باید گفت بسیار بعید است که قطر این درخواست ها را قبول کند. در اولین واکنش به این موضوع وزارت خارجه قطر بامداد شنبه اعلام کرد لیست شروط کشورهای عربی جهت برقراری مجدد روابط را بررسی خواهد کرد و رسما پاسخ خواهد داد. در بیانیه وزارت خارجه قطر تاکید شده این شروط غیر واقع بینانه هستند.

مقام‌های قطری پیش از این بارها اعلام کرده‌اند که به این کشورها اجازه مداخله در سیاست خارجی و نقض حاکمیت خود را نمی‌دهند. دوحه عنوان کرده بود که سیاست داخلی و خارجی این کشور ارتباطی به سایر کشورها ندارد.

در این راستا دیروز، شبکه الجزیره به درخواست عربستان و همپیمانانش برای از سرگیری روابط دیپماتیک با قطر مشروط بر تعطیلی این شبکه خبری واکنش نشان داد و تاکید کرد: درخواست تازه عربستان و همپیمانانش برای بستن شبکه الجزیره، تلاش مذبوحانه ای است که برای مسکوت گذاشتن یک رسانه آزاد در منطقه صورت می گیرد، درحالی که تاکید ما در شبکه الجزیره آن است که کار خود را بر مبنای حرفه ای و با آزادی کامل و بدون محدودیت و اعمال فشار از سوی کشوری انجام دهیم.

کاخ سفید نیز ساعات پایانی روز جمعه اعلام کرد بحران قطر مسئله داخلی میان کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بوده و تا زمانی که از آمریکا درخواست نشود، در آن دخالت نمی‌کند. آمریکا همچنین از کشورهای عربی خلیج فارس خواست ضمن خویشتن‌داری نشان دادن، بحران قطر را با گفت‌وگو و مذاکرات دیپلماتیک حل کنند.

گفتنی است رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا یک روز پیش از رسانه‌ای شدن این شروط اعلام کرد که چنین فهرستی تهیه شده اما هشدار داده بود که شروطی که از سوی عربستان تعیین می‌شود باید منطقی و قابل اجرا باشد.

ترکیه نیز روز گذشته به شروط عربستان واکنش نشان داد و وزیر دفاع این کشور اعلام کرد که آنکارا تصمیم ندارد در توافقنامه‌اش با قطر در مورد پایگاه‌های نظامی‌ و اعزام نیرو بازنگری کند. فکری ایشیک درخواست برای تعطیلی پایگاه نظامی این کشور را مداخله در روابط خارجی این کشور خواند. فراتر از این واکنش روز پنجشنبه یک واحد کوچک نظامی متشکل از ۲۳ نیروی نظامی و ۵ خودروی زرهی ترکیه وارد دوحه شدند.

 اما به‌نظر بسیاری از کارشناسان ۱۳ شرط اعلام شده از سوی عربستان با ضرب‌الاجل ۱۰ روزه کاملا غیرعقلانی به‌حساب می‌آید. مکس آبرامز، تحلیلگر ارشد امور بین‌الملل در واکنش به شروط کشورهای عربی در توییتر خود نوشت: اساسا این شروط از قطر می‌خواهد دیگر قطر نباشد.

جولیان آسانژ، افشاگر استرالیایی و بنیانگذار پایگاه اینترنتی ویکی لیکس نیز عصر جمعه در پیامی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی توییتر تاکید کرد که خواسته های عربستان سعودی و دیگر کشورهای تحریم کننده قطر احمقانه بوده و بدون شک این کشور با آنها موافقت نخواهد کرد. بنیانگذار ویکی لیکس خاطر نشان ساخت که یا رهبری عربستان آشفته و مختل بوده و یا این که با خواسته های خود از قطر دنبال بهانه ای برای جنگ می باشد.

بی بی سی نیز عنوان کرده بسیار بعید است که دولت دوحه این شروط را قبول کند و حتی اگر قطر در جنگی تمام عیار شکست می خورد این درخواست ها را قبول نمی کرد. بر این اساس به احتمال زیاد کشورهای عربی بدنبال تعمیق بحران در منطقه و انزوای بیشتر قطر می باشند که همین موجب خواهد شد بحران گسترده تر و پای کشورهای دیگری مانند ترکیه به صورت جدی تر به این تنش ها باز شود.

قطر نیز که به نظر می رسید در روزهای ابتدایی شروع بحران در موضع ضعف قرار دارد رایزنی های مداوم و گسترده ای را با کشورهای مختلف آغاز کرده به گونه ای که توانسته بر محدودیت های وضع شده برای در تنگنا قرار دادن این کشور غلبه کند. به همین دلیل بود که وزیر امور خارجه قطر اعلام کرده این کشور حاضر به گفت‌وگو با عربستان و متحدانش تنها در مواردی است که مرتبط با این کشورها به‌حساب می‌آید. قطری‌ها همچنین تأکید داشته‌اند که تنها پس از لغو تحریم‌ها و محاصره این کشور حاضر به مذاکره در موارد اختلافی هستند.

گفتنی است امارات، عربستان، مصر، بحرین و برخی دیگر از کشورهای عربی دوشنبه هفته گذشته روابط دیپلماتیک با قطر را بعد از دو هفته کشمکش رسانه‌ای قطع کردند. این کشورها قطر را به حمایت از تروریسم و دخالت در امور داخلی خود متهم کردند. در مقابل، قطر نیز گفته که این کشورها خواهان اعمال قیمومیت بر قطر هستند اما این کشور مستقل است و از کسی دستور نمی گیرد.

منبع: الف

١٨ خانواده اینجا فراموش‌ شده‌اند. مردها برای صید رفتند و از زندان عربستان سردرآوردند؛ اما زن‌ها و بچه‌ها همین‌جا هستند. جزیره شیف، بوشهر و گناوه. گوششان به زنگ تلفن است و پایشان به راه. یک روز استانداری و فرمانداری، یک روز وزارت خارجه در استان یا تهران. یک روز دفتر نماینده مجلس و هرجای دیگری که به ذهن‌شان می‌رسد. نه‌تنها خبر امیدوارکننده‌ای نیست، بلکه اوضاع هر روز بدتر می‌شود.

«شرق» در ادامه نوشت: دستگیری سه صیاد و کشته‌شدن یک صیاد دیگر، سر زخمشان را دوباره باز کرده است. جمعه گذشته بود که شناورهای عربستان با شلیک به یک قایق ایرانی «محمود سیامر» را کشتند. آن‌طورکه پسرش «فرهاد» تعریف می‌کرد، پدر و پسر برای صید تا نزدیکی‌ میدان نفتی فروزان رفته بودند، موتور قایق خراب بود و پدر سعی می‌کرد ایرادش را پیدا کند. تازه موفق شده‌ بود که دیدند شناورهای عربستان در حال تعقیب دو قایق هندی هستند، قایق‌های هندی گریختند اما شناورهای سعودی به سمت آنها تیراندازی کردند. فرهاد جسد پدر را بازگرداند و در همین احوال خبر رسید «عربستان سعودی سه صیاد ایرانی را دستگیر کرد». سهراب اصلانی، حسین اصلانی و حسین زارعی، سه جوانی که طبق رسم خانوادگی از راه صیادی روزگار می‌گذرانند. سهراب از همه بزرگ‌تر و ٣٣ ساله است. متأهل است و یک پسر دبستانی دارد. برادرش حسین فقط ٢۵ سال دارد و مجرد است. دوستشان حسین که در بندر «عمانو» صدایش می‌کنند نیز ٢٨ساله است. عربستان مدعی شد آنها مسلح بوده‌اند؛ اما کسی باورش نمی‌شود چنین باشد. خانم خسروی، همسر وحید خسروی که سال قبل گرفتار شناورهای عربستان شده بود با اصلانی‌ها نسبت دوری دارد و می‌گوید «اینها همه دروغ است». فرهاد سیامر که سیاه‌پوش پدر است نیز همین عقیده را دارد و می‌گوید «اگر ما را گرفته بودند هم همین‌ دورغ‌ها را می‌بستند».

فراموش‌شدگان

مقامات ایرانی به دستگیری این سه جوان واکنش نشان دادند و وزارت کشور اطلاعیه‌ای منتشر کرد: «دولت عربستان لازم است ضمن جبران خسارات وارده و تنبیه عوامل این اقدام غیرمسئولانه، هرچه‌سریع‌تر نسبت به آزادی افراد دستگیر‌شده که خانواده آنها به‌شدت نگران وضعیت سلامتی آنها هستند، اقدام کند». وزارت کشور در این بیانه هیچ‌ اشاره‌ای به صیادانی که در دو سال گذشته گرفتار سعودی‌های شده‌اند نکرد و همین امر دل خانواده‌ها را خالی کرد. خانم خسروی می‌پرسد: «اینکه خواستار جبران خسارت و آزادی صیادان شده‌اند، فقط برای اصلانی‌هاست؟ برای آزادی کسانی که قبلا اسیر شدند چه کار می‌کنند؟» وحید و سعید خسروی و مجید ماهینی تابستان گذشته از سکوی مرجان حرکت کرده و دیگر بازنگشته‌اند. مدت‌ها خبری از آنها نبود و بعد از ١١ ماه تماس گرفته‌اند. یک تماس پنج‌دقیقه‌ای. وحید به همسرش گفته در زندان حقوق اندکی به آنها می‌دهند. با همان پول توانسته بود تلفن بزند. سعید و مجید نیز سالم هستند و به همسرانشان تلفن کرده‌اند. اتهامشان تجاوز مرزی است و هنوز حکمی برایشان صادر نشده است. خانم خسروی می‌گوید «به نماینده وزارت خارجه در استان خبر دادیم که تماس گرفته‌اند و خیلی خوشحال شد. پرسیدیم پیگیری‌های شما از طریق صلیب سرخ به کجا رسید و گفتند ما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم».

فقط وضعیت خسروی‌ها بلاتکلیف و نامعلوم نیست. ١٢ صیاد بوشهری دیگر همین وضعیت را دارند. عبدالغنی رحیمی و پسرش اکبر نیز دو صیاد گناوه‌ای هستند و تقریبا دو ماه قبل از خسروی‌ها گرفتار عربستان شدند. بدتر از همه وضعیت صیادان اهل جزیره شیف است. ١٠ صیادی که اواخر اسفند ٩۴ راهی دریا شدند؛ چهار قایق بودند و تورریزی را در محدوده آب‌های جزیره فارسی انجام دادند و وقتی به خودشان آمدند جذرومد تور را به سمت جزیره عربی کشانده بود. معمولا تور را حدود ساعت دو صبح جمع می‌کنند؛ اما صیادان دو قایق‌ که خوابشان برده بود دیرتر برای انجام این کار اقدام کردند. همین شد که ناوچه عربستان سر رسید و تیراندازی کرد. رمضان علی‌پور، برادر ناخدا عبدالکریم زخمی شد و تاکنون هیچ خبری از وضعیتش نرسیده است. عمار علی‌پور هم زخمی شده بود؛ اما به‌تازگی تماس گرفته و خانواده‌اش از زنده‌بودن او اطمینان دارند. احمد، جابر و مسلم علی‌پور، محمد و یعقوب فلاحیه، احمد هیلودی و یاسر ماهیگر نیز زندانی هستند. آن‌طورکه شواهد نشان می‌هد رمضان فوت کرده است. علی‌ علی‌پور که دایی عبدالکریم و رمضان و پسرعموی جابر است، می‌گوید «هشت ماه در زندانی کنار مجرمان سیاسی با دست و چشم بسته نگهداری شده‌اند و بعد از آن به یک زندان دیگر منتقل شده‌اند».

از فقر آب‌های ایران تا زندان‌های عربستان

تجاوز مرزی در دریاها جرمی است که در همه دنیا صیادان سهوا مرتکب می‌شوند. آقای غریبی یکی از مسئولان سابق تعاونی صیادان می‌گوید: «قبلا وقتی این اتفاق می‌افتاد، درنهایت ٢٠ روز طول می‌کشید تا صیادان را آزاد کنند؛ در پرونده‌هایی که پیچیدگی بیشتری داشت نیز کار به بیشتر از سه ماه نمی‌رسید؛ اما اکنون با توجه به روابط تیره ایران و عربستان و شرایط منطقه وضعیت این‌چنین شده است. عربستان در مواقعی که می‌توان با یک تذکر شناور خارجی را به سوی دیگر هدایت کرد، تیراندازی و قایق‌های ایرانی را توقیف می‌کند».

غریبی درباره علت ورود صیادان ایرانی به آب‌های عربستان یا آب‌های بین‌المللی توضیح داد: «گونه صیدی در آب‌های ایران و عربستان متفاوت است؛ برای مثال ماهی شیر در آب‌های ما کم است؛ اما بازار آن در ایران خوب است. به‌اضافه اینکه شیلات ایران خوب مدیریت نکرده و آب‌های ایران در مقایسه با سال‌های قبل بسیار فقیر شده‌اند؛ بنابراین صیاد برای صید بیشتر یا برای صید گونه صیدی مورد نظر خود از آب‌های ایران فاصله می‌گیرد. معمولا این اتفاق عمدی نیست و حتی اگر عمدی باشد، نیز نباید به آنها تیراندازی کرد».

او در پاسخ به اینکه رفتار ایران با قایق‌های عربستان چگونه است، گفت: «ما این‌طور رفتار نمی‌کنیم. در حقیقت امکان مقابله‌به‌مثل نیز نداریم. شناورهایی که وارد آب‌های ما می‌شوند، اغلب اتباع عربستان نیستند. آنها یا هندی‌اند یا سوری؛ بنابراین سرنوشت‌شان برای عربستان اهمیتی ندارد».

مشکلات خانواده‌ها

آزادی صیادان زندانی در عربستان که تحت ‌تأثیر قطع‌شدن روابط دیپلماتیک پیچیده شده، یک روی سکه است و روی دیگر، وضعیت زن‌ و بچه‌هایشان که تنها مانده‌اند. خانم خسروی که با یک دختر کوچک و بیمار تنها مانده، برای تأمین مایحتاج زندگی در خانه‌های مردم به نظافت مشغول است. کلی هم قسط و بدهکاری دارد. می‌گوید شوهرش قایق را با وامی که از بانک کشاورزی گرفته بود، خریده و حالا که او نیست، پرداخت اقساط خیلی سخت شده است. این در حالی است که به گفته مقامات مسئول در بخش کنسولی وزارت امور خارجه، اداره امور اجتماعی از ٨۵٠ خانواده که یکی از اعضای آنان در خارج از ایران زندانی است، حمایت می‌کند. گویا خانواده‌های صیادان ایرانی دراین‌میان جایی ندارند؛ زیرا در پاسخ به پیگیری‌های خانم خسروی گفته‌اند که از نمایندگی وزارت خارجه در استان پیگیری کن. مقام مسئول در استان نیز راه به جایی نبرده است. خانم خسروی می‌گوید «آقای عرب‌لو خیلی تلاش کرد. با استانداری و تهران صحبت کرد و گفت که حداقل به خانواده‌ها برنج و این ‌چیزها را بدهید؛ اما گفتند برای عید یا ماه رمضان می‌توانیم ماکارونی، رب و سویا بدهیم. من گفتم این را هم نگه‌ دارید برای دولت. فقط کمیته امداد یک وام پنج‌‌میلیونی به ما داد که ماهی ١٧٢‌ هزار تومان قسط آن را می‌دهیم. هر سه ماه قسط یک‌میلیون‌و ۵٠٠‌هزار تومانی بانک کشاورزی می‌رسد که هر کاری کردیم، قبول نکردند تا برگشتن همسرم پرداخت نکنیم. بارها درخواست کرده و اصرار کردیم که فقط پنج دقیقه با آقای خدری، نماینده بوشهر، در مجلس ملاقات کنیم؛ اما مسئول دفتر او گفت که فرصت ندارند». آن‌طور که علی‌ علی‌پور می‌گفت با وجود درخواست‌های بسیار هیچ نهادی به خانواده‌های صیادان رسیدگی نمی‌کند و حتی دفترچه بیمه آنها را تمدید نمی‌کنند.

منبع: الف

طبق گزارش سازمان ملل نزدیک به پنج هزار غیرنظامی از ابتدای جنگ یمن تاکنون کشته شده اند.

به گزارش مهر،  دفتر حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرد برآورد شده است که از زمان تشدید جنگ یمن که بیش از دو سال از آن می گذرد نزدیک به پنج هزار غیرنظامی کشته شده اند.

راوینا شامدسانی سخنگوی این نهاد سازمان ملل گفت شمار غیرنظامیان کشته شده از زمان تشدید جنگ در یمن در مارس سال ۲۰۱۵، «محافظه کارانه» بوده و دفتر حقوق بشر سازمان ملل کشته شدن چهار هزار و ۹۷۱ نفر و زخمی شدن هشت هزار و ۵۳۳ نفر دیگر را ثبت کرده است.

همچنین کارکنان این نهاد سازمان ملل در طول ماه گذشته کشته شدن ۵۰ غیرنظامی را در یمن ثبت کرده اند که از این تعداد ۳۰ نفر از آنها مربوط به حملات هوایی صورت گرفته از سوی ائتلاف نظامی به رهبری عربستان بوده است.

سازمان بهداشت جهانی سازمان ملل نیز بر اساس آمار بیمارستان ها گفته است تا پایان ۳۱ مه، هشت هزار و ۱۶۷ نفر کشته و ۴۶ هزار و ۳۳۵ نفر دیگر نیز در جنگ یمن زخمی شده اند.

منبع: الف

سخنگوی کاخ سفید با ادعای تلاش آمریکا برای میانجیگری در حل بحران قطر، از مناقشه اعراب به عنوان مسئله ای خانوادگی یاد کرد که باید در چارچوب منطقه ای حل و فصل شود.

به گزارش مهر به نقل از بی بی سی، «شون اسپایسر» سخنگوی کاخ سفید در کنفرانس خبری خود از بحران قطر به عنوان مسئله ای خانوادگی یاد کرد و از لزوم حل اختلاف ها در چارچوب منطقه ای سخن گفت.

گفتنی است قطر از حدود ۲ هفته پیش به اتهام حمایت از تروریسم از سوی عربستان سعودی و متحدینش تحت تحریم های شدید قرار دارد حال آنکه کشورهای متخاصم روز گذشته با ارائه لیستی از شروط ۱۳ گانه به دوحه فرصتی ۱۰ روزه برای تصمیم گیری دادند.

مهمترین شروطی که در این لیست برای قطر تعیین شده قطع روابط دیپلماتیک با ایران و حزب‌الله، تعطیلی کامل شبکه الجزیره و برچیدن پایگاه نظامی ترکیه از خاک این کشور است.

گفتنی است اگرچه کشورهای عرب منطقه از رابطه خوبی با واشنگتن برخوردار هستند، «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا هنوز اظهار نظری رسمی درباره شروط ۱۳ گانه ارائه نکرده است.

این در حالی است که به گفته اسپایسر، حل این مسئله که به زعم وی خانوادگی است، بر عهده ۴ تحریم کننده اصلی شامل عربستان، بحرین، امارات و مصر است.

البته اسپایسر از آمادگی آمریکا برای میانجیگری هم سخن گفت. با این حال تاکید کرد که حل این مشکل در چارچوب منطقه ای امکان پذیر است.

 اظهارات اسپایسر در حالی ایراد شد که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با حمایت از تصمیم ریاض، موضع خصمانه ای نسبت به دوحه اتخاذ کرده و این کشور را حامی تروریسم خطاب می کند.

با این حال، میزبانی قطر از بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه، واشنگتن را مجبور به میانه روی و اتخاذ رویکردی میانجیگرانه در این ماجرا می کند.

منبع: الف