عربستان در آستانه تغییرات قریب الوقوع سیاسی و ساختاری قرار دارد
‘عبدالباری عطوان’ سردبیر روزنامه ‘رای الیوم’ در سرمقاله پنجشنبه خود با بررسی مصاحبه اخیر محمدبن سلمان جانشین ولیعهد عربستان ،از بلندپروازی های این شاهزاده سعودی و اظهارات خطرناک او درخصوص ایران نوشته است که بیانگر تغییرات سیاسی و ساختاری عربستان در آینده نزدیک است.
به گزارش ایرنا، مبالغه نیست اگر بگوییم که مصاحبه تلویزیونی که همکارمان ‘داود الشریان’ با شاهزاده محمدبن سلمان جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان سه شنبه شب انجام داد و در رسانه های عربستان و رسانه های کشورهای خلیج فارس پوشش مستقیم داشت، یکی از مهم ترین مصاحبه های تاریخ عربستان سعودی بود، نه به خاطر پاسخ ها و یا اطلاعاتی که این مصاحبه داشت بلکه به دلیل معانی و اشارات سیاسی محلی، منطقه ای و بین المللی که در آن بود.
‘عبدالباری عطوان’ می نویسد: شاهزاده محمدبن سلمان در این مصاحبه نه در سمت جانشین ولیعهد و نه حتی ولیعهد بلکه به مانند پادشاهی که در قدرت است صحبت کرد و البته این را نیز باید گفت که مصاحبه نه تنها در شبکه های دولتی عربستان بلکه در شبکه های رادیو و تلویزیونی خلیج فارس مانند شبکه ابوظبی پخش شد که تاکنون چنین سابقه ای حتی برای هیچ یک از پادشاهان عربستان وجود نداشته است.
سردبیر روزنامه ‘رای الیوم’ ادامه می دهد: اگر به محتوای این مصاحبه وارد شویم یعنی مواردی که شاهزاده محمدبن سلمان به آن پرداخته، می بینیم که هدف اصلی از انتخاب این موضوعات و تمرکز بر جوانب اقتصادی و تشریح دلایل صرف نظر کردن از حذف کمک هزینه های کارمندان که ۶ ماه پیش اجرایی شده بود، اطمینان بخشیدن به شهروندان سعودی و تلاش برای فروکش ساختن خشم و کینه مردمی بود که چون توده ای از برف در نتیجه سیاست های ریاضتی، مالیات های غیرمستقیم و افزایش هزینه های زندگی درحال بزرگ شدن است و نپرداختن جانشین ولیعهد عربستان به این موارد، دلیل بر نبود این مشکلات نیست.
سردبیر ‘رای الیوم’ می نویسد: شاهزاده بن سلمان با اعتماد به نفس، که به نظر می رسید درسش را خوب حفظ کرده بود با زبان آمار و ارقام صحبت می کرد و از آسایش در آینده پیش رو می گفت و در مورد ذخایر طلا، مس و آهن که ارزشی در حدود یک تریلیون و ۳۰۰ میلیارد دلار دارد صحبت می کرد و می گفت که از سود فروش ۵ درصد از سهام شرکت آرامکو یا کمی بیشتر، برای سرمایه گذاری در این بخش استفاده خواهد شد و همه این ها پیامش برای مردم عربستان این بود که عربستان در ورطه ورشکستگی نیست و جایگزین های دیگری غیر از درآمدهای نفتی وجود دارد.
روزنامه ‘رای الیوم’ می افزاید: نمی خواهیم وارد مباحث اقتصادی این مصاحبه بشویم و در مورد اظهارت مورد تردید در خصوص چشم انداز ۲۰۳۰ که شاهزاده بن سلمان آن را برای آینده عربستان نام گذاری کرده، بشویم، اما می خواهیم به یک عبارت مهم که در این مصاحبه آمده توجه کنیم که گفت: عوامل اقتصادی و نه سیاسی، سیاست نفتی عربستان و حجم تولید این کشور را تعیین می کند، اما در واقع این گونه نیست.
به نوشته سردبیر رای الیوم ، اینترنت، آرشیو اوپک و روزنامه های اقتصادی جهان پر از اظهارات و مواضع سران عربستان و وزیران نفت این کشور است که عکس این را کاملا می گویند. در سال ۲۰۱۴ و در آغاز سقوط قیمت نفت، عربستان حجم تولید خود را به بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش داد و با هرگونه کاهش تولید برای حفظ قیمت نفت که در آن زمان ۱۱۰ دلار برای هر بشکه بود با هدف فلج کردن اقتصاد ایران و روسیه که از نظام بشار اسد رئیس جمهوری سوریه حمایت می کردند مخالفت کرد. عربستان و کشورهای خلیج (فارس) پیش تر نیز چنین اقدامی را در سال ۱۹۹۸با تزریق بی حد و اندازه نفت به بازارهای جهانی برای ورشکسته ساختن صدام حسین و نظام او به دلیل اینکه جنگ با ایران را تمام کرده بود و به کویت حمله کرده بود، انجام داده بودند.
به نوشته ‘رای الیوم’ ، شاهزاده بن سلمان گفت: نیروهای زمینی عربستان اگر بخواهند می توانند حوثی ها (انصارالله) و متحد آن ها یعنی علی عبدالله صالح را در چند روز ریشه کن کنند، اما از کشته شدن هزار تن از سربازان عربستان و همچنین غیرنظامیان می ترسند، که البته سخن درستی است، چرا که تلفات بسیار زیاد خواهد بود و عربستان و بسیاری از مردم این کشور عزادار خواهند شد؛ اما آیا این به این معنی نیست که جنگنده های عضو ائتلاف عربستان طی دو سال گذشته هزاران غیرنظامی یمنی را به امید شکستن اراده آن ها و اجبار آن ها به تسلیم شدن بدون اینکه به این خواسته شان برسند به خاک و خون کشیدند و هزینه سنگین بشری به بار آمد و حاصل آن براساس آمار سازمان ملل متحد گرسنگی ۱۹ میلیون یمنی و مرگ هر ۱۰ دقیقه یک کودک شد.
با نظر شاهزاد سلمان مخالف هستم که گفت طولانی شدن جنگ در یمن به نفع عربستان است، چراکه طرف مقابل در محاصره قرار دارد و هیچ کمکی به او نمی رسد و اگر این گونه است پس این اظهارات که ایران از حوثی ها با سلاح و موشک حمایت می کند رد می شود. در نتیجه باید گفت که طولانی شدن جنگ یعنی فرسایش مالی، انسانی و روحی عربستان و کشورهای عضو ائتلاف عربی. بهتر است که عربستان از این نظریه اشتباه در کوتاه ترین زمان ممکن برای کاهش خسارت ها دست بردارد و حتی شده به صورت جزئی از اتهام هایی که در خصوص ارتکاب جنایت های جنگی و جنایت های ضد انسانی متوجه این کشور است دور شود؛ چراکه ممکن است روزی این اتهام ها عملی شود و این کشور تحت مجازات های بین المللی قرار گرفته و مجبور به پرداخت صدها میلیارد دلار غرامت شود.
سردبیر روزنامه ‘رای الیوم’ می افزاید: مساله دیگری که در این مصاحبه مورد توجه قرار دارد، انکار شاهزاده بن سلمان در خصوص وجود هرگونه اختلاف با مصر بر سر دو جزیره تیران و صنافیر است. وی دلیل ان را شایعه پراکنی رسانه های اخوانی اعلام کرد و تاکید کرد که این دو جزیره تحت حاکمیت عربستان قرار خواهد داشت و افزود: پل ملک سلمان نیز طی دو سال آینده و نه بیشتر به بهره برداری می رسد. این اظهارات شاهزاده بن سلمان مشکلاتی را در دو سطح ایجاد خواهد کرد: نخست با جنبش اخوان المسلمین و شاخه های این گروه در مصر و خارج از مصر و از جمله در خود یمن، به خاطر اینکه حزب اصلاح طلب اخوانی در کنار عربستان می جنگد و دوم با رسانه های مصری که مخالف عقب نشینی مصر از این دو جزیره هستند.
به نوشته رای الیوم ،شاهزاده عربستان تمام درهای گفت وگو را با ایران بست و مدعی شد چگونه می توان نظامی را که برپایه ایدئولوژی افراط گرایانه استوار است و درباره تسلط بر جهان اسلام می گوید و مذهب جعفری اثنا عشری را رواج می دهد و زمینه را برای رسیدن (حضرت) مهدی (عج) آماده می کند، فهمید. وی با این گفته بسیار خطرناک صحبت خود را پایان داد که ما هرگز منتظر نمی مانیم که جنگ به عربستان بیاید و جنگ را به سوی آن ها در ایران خواهیم برد؛ زیرا که آن ها می خواهند بر قبله مسلمانان تسلط یابند.
رای الیوم می افزاید: این تهدید را کسی می کند که وزیر دفاع، فرزند پادشاه و تصمیم گیرنده اصلی عربستان است. آیا عربستان گشودن جبهه جدید با ایران را می خواهد؟ آیا عربستان می تواند پیامدهای مالی و سیاسی این اقدام را درحالی که همزمان در یمن و سوریه می جنگند به عهده گیرد؟ و در پایان چگونه ایران در این شرایط واکنش نشان خواهد داد؟
به نوشته سردبیر رای الیوم ، این مصاحبه شاهزاده محمدبن سلمان مهم و بسیار خطرناک است و هر کلمه و عبارت آن نیاز به تحلیل و تامل دارد؛ اما مهم ترین مساله در کل این مصاحبه این است که این اظهارات خبر از تغییرات قریب الوقوع در بدنه نظام سیاسی حاکم در عربستان دارد که از جمله می توان به صدور فرامین جدید پادشاه عربستان اشاره کرد که شاهزاده های جدید، جوان و نزدیک به جانشین ولیعهد به سمت های حکومتی تعیین شدند و ممکن است پیش درآمدی برای یک فرمان مهم تر دیگر باشد و آن به قدرت رسیدن خود بن سلمان جانشین ولیعهد و پادشاه فعلی که انتظار اعلام رسمی این خبر می رود.
سردبیر روزنامه ‘رای الیوم’ در پایان نتیجه گیری می کند: عربستان سعودی در آستانه تغییرات سیاسی و ساختاری بی سابقه ای قرار دارد که به صورت شتابزده ای ممکن است در دوران ولیعهد عربستان یا پادشاهی محمدبن سلمان روی دهد، اما ممکن است یک اتفاق همه چیز را تغییر دهد…باید دید که چه می شود.
منبع: الف
