بعضی از کودکان در مراسم ها و مهمانی ها رفتارهایی از خود نشان می دهند که آنها را بی ادب به نظر می رساند و گاه پدر و مادر ها طوری با آنها برخورد می کنند که آنها بیشتر حالت دفاعی پیدا می کنند و رفتار های بدتری از خود نشان می دهند.
همه پدرها و مادرها تلاش می کنند کودک خود را به گونه ای تربیت کنند که رفتارش بی نقص و همراه با احترام و ادب باشد. کودکان بعد از سن خردسالی و وارد شدن به محیط های مختلف از جمله محیط مهدکودک و مدرسه در بازه های زمانی مختلف ممکن است رفتارهای ناشایست و بی ادبانه از خود نشان دهند. رفتار پدر و مادر در مواجه با چنین کودکی چگونه باید باشد؟ چه نکاتی را به عنوان پدر یا مادر باید بدانید تا در مسیر تربیت فرزند دچار اشتباه و لغزش نشوید؟ با این مطلب همراه خانومانه باشید تا روش های کارآمد و موثری برای کنترل کودکانی که ادب را رعایت نمی کنند برای شما بازگو کنیم.
معلم ها و مربیانی که با کودکان سرو کار دارند در روز شاهد رفتارهای مختلف از جانب کودکان هستند و در مواجه شدن با آنها بایستی عکس العمل درست را از خود نشان دهند. روش هایی که در این مطلب برای شما نام برده می شود راه هایی است که مربیان و معلمان کودک در مهد کودک ها و مدرسه از آن برای تربیت درست کودکان استفاده می کنند.
۱- کودکان را مشغول نگه دارید.
معلمان و مشاورهای تخصصی کودک می گویند رفتار بی ادبانه نشانه ای از خستگی و بی حوصلگی می باشد. طول زمان توجه یک کودک به طور کلی مساوی با سن کودک بعلاوه پنج دقیقه است. برای مثال کودک ۱۰ ساله حدود ۱۵ دقیقه می تواند تمرکز عالی داشته باشد. اگر کودک مضطرب و بی قرار است زمان آن فرا رسیده است که کار جدیدی را به او پیشنهاد داده یا او را به محل دیگری ببرید. به عنوان مثال کودکی که روی صندلی نشسته را روی میز یا روی زمین قرار دهید تا موقعیت مکانی او تغییر کند.
۲- به کودک کمک کنید رفتارهای خوب را شناخته و آنها را انجام دهد.
به کمک یک نمودار می توانید به کودک خود کمک کنید که رفتار خوب و بد خود را تشخیص داده و برای انجام رفتارهای خوب او را تشویق کنید. نموداری از رفتارهای خوب و بد را همراه کودک کشیده و برای هر کار خوب ستاره یا برچسبی به او بدهید یا جلوی آن علامت بگذارید. این کار را می توانید به صورت کاردستی با مقوا یا نمد درست کرده و رفتارهای خوب را به صورت پله ای به قسمت بالای نمودار برده و رفتارهای بد را به سمت پایین آن حرکت دهید. با هر حرکت از کودک بخواهید راجع به رفتار خود فکر کند. فکر کردن کودک به رفتارها و عواقب ناشی از آنها باعث رفتار بهتر کودک در آینده خواهد شد.
۳- در مورد آنچه که از کودک می خواهید خاص عمل کنید.
دلیل اصلی هرج و مرج و شلوغی در کلاس های مدرسه این است که معلم به صورت واضح در مورد کاری که دانش آموز باید انجام بدهد صحبت نمی کند. یک معلم می تواند به جای گفتن جملات و توضیحاتی که ممکن است کودکان به آن عمل نکنند از جملات واضح و ساده ای مثل “به صندلی های خود برگشته و دست های خود را روی میز قرار دهید تا بفهمم که آماده شده اید” استفاده کند. در خانه هم این تکنیک کارایی زیادی دارد. در برخورد با کودک از جملات واضح استفاده کنید.
۴- ثابت قدم باشید.
در رفتار خود ثبات داشته باشید. این بدین معنی است که یک بار نسبت به یک رفتار کودک بی تفاوت عمل نکنید و روز دیگر همان رفتار را با تنبیه پاسخ دهید. اگر رفتاری از نظر شما زشت و بد بود همیشه در برابر آن رفتار ثابتی داشته باشید. این ثابت قدم بودن شما به کودک در تشخیص و انجام رفتار درست کمک می کند.
۵- برای رفتار خوب پاداش در نظر بگیرید.
به نظر مربیان کودک توجه داشتن به کودکان در کاهش رفتار زشت و بی ادبی کودکان تاثیر زیادی دارد. متخصصان کودک می گویند در نظر گرفتن جایزه برای رفتار خوب کودک در مقابل انجام تنبیه برای رفتار بد کودک بسیار موثرتر عمل می کند. اگر به کودکی که در حال انجام رفتار درست است توجه کنید کودک سعی در انجام رفتار درست خواهد داشت. دادن جایزه و پاداش هم مانند توجه کردن می تواند تاثیر خوبی در کودکانی که رفتار خوبی ندارند داشته باشد.
۶- رفتار خوب را برای کودک تبدیل به بازی کنید.
هیچ چیز به اندازه یک همکاری دوستانه برای کودکان هیجان انگیز نیست. به جای پیشنهاد جایزه و پاداش، از بازی برای تشویق کودک به رفتار خوب استفاده کنید. معلم یکی از مدارس می گوید من وقتی از دانش آموزان چیزی را در زمان مشخص بخواهم آنها بدون انتظار پاداش یا جایزه تلاش می کنند آن کار را در زمان مشخص به پایان برسانند و اغلب موفق می شوند. پس می توان برای انجام رفتارهای خوب از بازی استفاده کرد.
۷- از علامت های رمزی خاص استفاده کنید.
نشان دادن علامت های خاص و رمزی بین شما و کودکتان می تواند راهی برای تشویق او به انجام رفتار درست باشد. به طور مثال علامتی را برای رفتار خوب تعیین کنید و هنگامی که کودک رفتار خوبی انجام داد آن علامت را به او نشان دهید. همچنین برای کارهایی که از کودک می خواهید انجام دهد نیز می توانید علامت هایی را تعیین کنید. مثلا معلم در کلاس درس با بالا بردن دست به دانش آموزان می فهماند که همه سرجای خود نشسته و به تخته سیاه نگاه کنند. این علامت های رمزی می تواند به عنوان روشی سرگرم کننده و جذاب برای کودک عمل کند.
۸- رفتار خود را درست کنید تا کودکان نیز از شما یاد بگیرند.
به کودک خود بیاموزید که چه زمانی از کلمات متشکرم و ممنونم، معذرت می خواهم و ببخشید و لطفا استفاده کنند. این کار را با به کار بردن این کلمات در رفتار روزانه خود به کودک نشان دهید و به صورت مکرر از این گونه کلمات در مکلمات خود استفاده کنید. استفاده از اینگونه کلمات نه تنها باعث ارتباط بهتر کودک با سایرین می شود بلکه به تقویت اعتماد به نفس او نیز کمک زیادی خواهد کرد.
۹- به کودک مسئولیت بدهید.
دادن مسئولیت های واقعی به کودک می تواند در تقویت رفتار او کمک کند. روانشناسان می گویند واگذاری مسئولیت در خانه می تواند در کاهش رفتارهای بد او تاثیر زیادی داشته باشد. کودک با این روش بهتر داوری می کند و نسبت به نیازهای دیگران آگاهی بیشتری پیدا خواهد کرد. مراقبت از یک حیوان خانگی و دادن غذا به او، یا خرید و انتخاب از فروشگاه مواد غذایی می تواند راه های ساده ای برای دادن مسئولیت به کودک باشد.
۱۰- سوال های خود را از کودک درست مطرح کنید.
کارشناسان کودک می گویند پرسیدن سوال از کودکان باید به درستی انجام شود. به عنوان مثال از کودک بپرسید “دوست داری کاپشنت را خودت بپوشی یا من کمکت کنم؟” این سوال را به این صورت مطرح نکنید: “دوست داری کاپشنت را بپوشی؟” همچنین از کودکان زیر سه سال هیچ وقت سوال هایی که جوابشان “نه” است را نپرسید.
۱۱- خودتان را جای کودکان بگذارید.
در نهایت برای آموزش و ماندگار کردن رفتارهای خوب در کودکانی که ادب را در رفتارشان رعایت نمی کنند سعی کنید خود را جای کودک خود گذاشته و به این فکر کنید که آیا دوست دارید در آن لحظه چه رفتاری با شما شود؟ تنبیه و آموزش رفتار درست به صورت مستقیم تاثیر خوبی روی کودک نخواهد گذاشت و نتیجه مطلوب را به شما نمی دهد.
فرهنگیان نیوز
منبع: دکتر سلام
