دو راهی شاغل‌بودن یا مادرشدن/ زنانی که همپای مردان می‌دوند
با مروری بر زحمات چندین ساله و دوندگی‌های بیش از توان خود در نگه داشتن شغلی هر چند کم درآمد، ترس از فرزندآوری و تبعات احتمالی آن بیشتر می‌شود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، امروزه به دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی، زنان برای دست گیری و کمک به شرایط مالی خانواده، مرد بیرون شده و هم پای مردان برای کسب درآمد بیشتر می‌دوند.
زنانی که در پیچ و خم تلاش های هر روزه، خود را فراموش می کنند و با گذشت سال ها به این حقیقت تلخ که اکنون از سن ازدواجشان گذشته است، می‌رسند.
اما روی دیگر این موضوع زنانی هستند که در خانه پدری بدون درک مشکلات، آزادانه زندگی رومزه می‌گذرانند و با تصمیم به ازدواج، وارد دنیای مستقل و مسئولیت هایی که تنها خودشان باید بار آن را بر دوش بکشند، می شوند.
* دنیای شیرین زنانه
ازدواج را، ورود به زندگی رویایی در کنار مرد رویاهای خود می بیند و با رویابافی‌های دخترانه وارد زندگی مستقل می شود، در روزهای اول همه چیز شیرین است، آشپزی های دست و پا شکسته، خانه داری، رسیدگی به امورات و غیره.
با گذشت یکسال، کم و کاستی های زندگی ذهنش را درگیر می کند، تلاش شبانه روزی همسرش، خستگی ناشی از ساعت طولانی کار و حقوقی که کفاف اجاره بهای خانه را نمی دهد، چه رسد به مایحتاج زندگی…
زن با خود می اندیشد که چطور می شود همسرش را از ناله های شبانه و خستگی کار نجات دهد، در روزهای اول به فکر شاغل شدن می‌افتد اما در گوشه ذهنش می‌داند که همسرش مخالف است.
موضوع را با همسرش مطرح می کند و با مخالفت او مواجه می شود، بنابراین تصمیم می گیرد که از فکر شاغل شدن بیرون بیاید.
زندگی با سختی می گذرد و به سال دوم می رسد، اجاره بها و هزینه ها ۲ برابر می‌شوند، بنابراین فکر اشتغال در ذهن زن جان دوباره می‌گیرد. این بار با مطرح شدن این موضوع همسرش به شاغل شدن او رضایت می‌دهد.
با تلاش های شبانه روزی شغلی مناسب دست و پا می‌کند، دیگر هر دو وقتی به خانه می رسند خسته از کار به سرعت بساط شام را می چینند و با کوتاه ترین جملات با یکدیگر حرف می زنند چرا که هر کدامشان در فکر برنامه شغلی فردا هستند.
سال ها می گذرد، زن در کوچه و خیابان وقتی با مادرانی که کودک خود را در آغوش گرفته اند رو به رو می شود، ذهنش به هم می‌ریزد، تصمیم به فرزنددار شدن دارد اما پتک محکم آینده مبهم شغل اش بر سرش فرود می‌آید.
در این روز و روزگار گرانی اگر زن شغل خود را از دست دهد، چطور می توانند از پس هزینه های کودکشان بر آیند، چرا که درآمد همسرش صرف اجاره بها و مایحتاج زندگی و حقوق خودش تا حدودی راحتی و آسودگی را به زندگیشان هدیه داده است، اما با از دست دادن شغلش دیگر حقوقی برای کودکشان باقی نخواهد ماند.
برای روشن سازی این موضوع با چند بانوی جوان به گفتگویی دوستانه نشستیم.
“مریم.ف” یکی از زنان شاغلی است که پس از گذشت ۸ سال هنوز فرزندی ندارد، وقتی در خصوص علت این موضوع از وی پرسیدم، پاسخ داد: نه اینکه دلم فرزند نخواهد، در حالی که من و همسرم به شدت به کودکان علاقه مندیم اما هر طور که زندگیمان را زیر و رو می کنیم به این نتیجه می رسیم که توان تامین نیازهای یک کودک را نداریم، چرا که دلمان نمی خواهد فرزندی را پرورش دهیم که نتوانیم امکانات اولیه را برایش فراهم کنیم.
از سوی دیگر “بهاره.ش” معتقد است: که با وجود یک فرزند پسر، نمی توانند از پس هزینه های ابتدایی کودک خود برآیند به گونه ای که ساده‌ترین کلاس هایی که به تقویت هوش و ذکاوت فرزندش کمک می کند، برایش گران است.
“سمانه.ح” می گوید: امروزه با عصر مدرنیته و تکنولوژی رو به رو هستیم که متاسفانه اگر فرزندمان با آن ها آشنا نباشد از هم سن و سالانش عقب می ماند و به عنوان فرد ضعیف در مدارس و مکان های آموزشی شناخته می شود، بنابراین با وجود گذشت ۶ سال از ازدواجم، هیچ وقت دوست ندارم با شرایط فعلی ام صاحب فرزند شوم.
* براساس مصوبه مجلس، مرخصی تشویقی فرزنددار شدن برای مردان از ۱۴ به ۳ روز کاهش یافت
به نظر می رسد که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی ۱۱ اسفند ماه سال گذشته، طبق بند (ب) ماده ۱۱۸ لایحه برنامه ششم توسعه با تصویب کاهش مرخصی تشویقی مردان شاغل در قوای ۳ گانه در بخش‌های دولتی، عمومی و غیردولتی از ۱۴ به ۳ روز، ترس از تصمیم گیری زوج های جوان به فرزندار شدن را افزایش داده اند، چرا که مردان پس از به دنیا آمدن فرزند، با حجم وسیعی از کارهای ضروری مانند دردسرهای اداری بیمارستان، ترخیص همسر، دارو و خرید مایحتاج رو به رو می شوند و با مرخصی ۳ روزه حتی نمی توانند در روزهای سخت، لحظات آرامش بخشی را در کنار همسر و فرزند خود تجربه کنند.
* اجرای سلیقه ای مرخصی ۹ ماهه زنان باردار
عباس گودرزی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی از پیگیری علت اجرایی نشدن قانون افزایش مرخصی زایمان به ۹ ماه خبر داد و گفت: دولت در قانون، مجاز به اجرای افزایش مرخصی زایمان شده، از این رو برخی دستگاه ها از زیر بار این مسئولیت شانه خالی می کنند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر این قانون فقط در تعدادی از دستگاه‌های دولتی اجرا می‌شود، افزود: در واقع در این قانون عنوان شده است که “دستگاه های ذی‌ربط می‌توانند این قانون را اجرایی کنند” بنابراین همین موضوع مانعی برای اجرای آن، از سوی مدیران و مسئولان شده و به راحتی از زیر بار اجرای آن شانه خالی می‌کنند.نماینده مردم بروجرد در مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه دستگاه‌ها خود را موظف به اجرای افزایش مرخصی زایمان به ۹ ماه نمی‌دانند، تصریح کرد: متاسفانه اجرای این قانون بستگی به اراده، دیدگاه و نگرش مدیران و مسئولان دستگاه ها دارد.با توجه به اظهارات این نماینده، به نظر می رسد که مسئولان در زمینه بستر سازی برای کمک به زوج ها در فرزند دار شدن، عزم و اراده جدی به خرج نمی دهند.
* زنانی که تمایل به فرزنددار شدن ندارند، مورد انتقاد اطرافیان قرار می گیرند
فرزنددار شدن، عبارت است از تصمیم‌گیری در مورد زندگی یک انسان دیگر و اینکه او را دعوت کنیم و بگوییم ما از همه نظر مهیا و آماده پذیرش تو هستیم، باید تمهیداتی اندیشیده شود که زن و شوهر حس مهمان ناخوانده به فرزندشان نداشته باشند.
زنانی که علاقه‌ای به بچه‌دار شدن ندارند، اغلب مورد انتقاد اطرافیان هستند، اما آن ها معمولا دلایل خاص و گاهاً منطقی برای این انتخابشان دارند.
کاهش تمایل به فرزندآوری تقریبا در سراسر جهان دیده می شود. از زمانی که زندگی شهرنشینی و مهاجرت به شهرهای بزرگ گسترش یافت، شیوه زندگی مردم هم تغییر کرد و تمایل به فرزندآوری هم کمتر شد.
*دلایل کاهش تمایل زنان به فرزند داشتن
علیرضا سفیدچیان روانپزشک و متخصص اعصاب و روان، مهمترین دلایل عدم تمایل زنان به بچه دار شدن را ترس از محدودیت عنوان کرد و گفت: برخی از زوجین اعتقاد دارند که آزادی آن ها و لذت بردنشان از زندگی با تولد یک بچه به پایان می‌رسد. آن ها می‌گویند با وجود او در زندگی نمی‌توان به اهداف و آرزوهای خود دست یافت.
سفیدچیان به قوانین نامناسب برای فرزندآوری خانم‌های شاغل اشاره کرد و افزود: باید پذیرفت که خانم‌های زیادی شاغل هستند و درآمد آن ها برای خانواده‌های زیادی لازم است، اما قوانین وضع شده برای زن شاغل، خانواده و زندگی مشترک او بسیار نامناسب و آسیب زا است.
وی با تأکید بر وضعیت اقتصادی خانواده ها، گفت: فرزندآوری بدون شک هزینه های بالایی از جمله هزینه‌های زایمان، مخارج ضروری برای بزرگ کردن یک کودک و غیره دارد که در کنار بسیاری دیگر از مخارج، فرد ترجیح می دهد قبل از آن شرایط مالی خود را بهبود بخشد.
سفید چیان با اشاره به دیگر دلایل عدم تمایل به فرزند آوری، ادامه داد: فرار از آسیب‌هایی که فرد در کودکی دیده است و اکنون حاضر نیست یک نفر دیگر را به تحمل آن رنج‌ها دعوت کند، نبود سیستم جامع و هماهنگ حمایت از نظام خانواده، ابتلای بسیاری افراد به استرس‌ها و تنش‌های عاطفی، این فکر که فرد هنوز خودش بچه است، تغییرات شیوه زندگی و الگوی تامین نیازهای اقتصادی خانوار، مسکن نامناسب برای سکونت و تربیت فرزنداز جمله مسائلی هستند که امروزه زوج های جوان با آن دست به گریبانند.
* با استفاده از این راهکارها تصمیم درست بگیرید
این روانپزشک با اشاره به راهکارهای برون رفت و کمک به تصمیم گیری صحیح برای فرزند آوری، گفت:
* باورهای خود را تغیر دهید: اینکه بچه‌ها به علت شیرینی وجودشان نه تنها مانع لذت بردن از زندگی نمی‌شوند بلکه خودشان هدفی نو را به زندگی می‌آورند. وجود کودک اهداف را طبقه‌بندی و قابل دست یافتن کرده و راه و انگیزه رسیدن را تقویت می‌کند.
* تصمیم گیری برای بچه دار شدن در زمان مناسب، عاقلانه و آگاهانه باشد.
* تجدیدنظر در مورد رابطه و میزان شناختی که همسران از زندگی مشترک دارند.
* تلاش مضاعف دولتمردان در ارتقا شاخص های اقتصادی، اجتماعی و بهبود وضعیت کسب و کار
* آموختن مهارت‌های زندگی فردی و زوجی به نوجوانان( به ویژه دانش‌آموزان و دانشجویان)
* کسب آگاهی های لازم در خصوص بهترین سن بارداری و عوارض بارداری در سنین بالا
* مشورت با پزشک خانواده و مشاور برای فرزندآوری
* وضع و تصحیح قوانین حمایتی و اجتماعی از زنان باردار و شاغل در جهت افزایش امنیت شغلی و رفع ترس از آینده
* ایجاد و گسترش بیمه “زن خانه دار”
* گذراندن دوره‌های پیش از ازدواج (شامل آموزش مهارت‌های یافتن و انتخاب صحیح همسر و نیز دوره‌های ایجاد و پرورش مهارت‌های زندگی زوجین و مهارت‌های فرزند پروری و داشتن خانواده سالم)
* تبلیغ و تعمیق مسئله “تقدس مادری”
* ایجاد مراکز نگهداری و تفریحی مناسب در محل کار
* پیشگیری و درمان ترس های بیمارگونه و مبالغه‌آمیز زوجین(به ویژه خانم ها) در مسئله مادری که به عنوان یک اختلال روانپزشکی و نداشتن مهارت‌های لازم در فرزند پروری و اعتماد به نفس پایین است.
حال اینکه فردی مادر شدن را دوست داشته باشد یا خیر، به جهان‌بینی و مبانی فکری او ارتباط دارد، اینکه خودش را کجای این جهان تعریف می کند؟
اما از سوی دیگر نمی توان واقعیت های جامعه امروز و وضعیت نابسامان اقتصادی خانواده ها را نادیده گرفت.
واضح است که این روزها آنقدر مشکلات جدی و هزینه های کمرشکن مایحتاج زندگی برای زوج ها غیر قابل تحمل شده که ترس از” نتوانستن” همه خوشی هایشان را از بین می برد، بنابراین جامعه ای که زوج های جوان را به فرزنددار شدن تشویق می کند باید زمینه ساز اهداف و خواسته هایش نیز باشد.
منبع: الف