بایگانی ماه : ژانویه, 2017

آیت‌الله هاشمی گرچه خود روزی در کنار دوستان دوران انقلابش، سنگ بنای تشکیل جامعه روحانیت را گذاشت اما سالهای آخر مناسبات سیاسی و تشکیلاتی با این تشکل روحانی نیست و در جلسات آن حاضر نمی‌شد.

به گزارش خبرآنلاین، به سمت تابوت آیت الله هاشمی آمد. قبل از اینکه به صف مقامات برای نماز بپیوندد عصای خود را کناری گذاشت و کنار تابوت نشست‌. او در حالی که سر خود را روی تابوت گذاشته بود به مدت چند دقیقه گریست. سال های طولانی رفاقت با آیت الله هاشمی رفسنجانی داشت. آیت الله موحدی کرمانی دبیر کل تشکلی روحانی که هاشمی رفسنجانی از پایه گذاران آن بود.

اما جامعه روحانیت مبارز در چه نسبتی با آیت الله هاشمی رفسنجانی قرار داشت؟ سوالی که پاسخ آن در طول عمر جامعه روحانیت همواره با فراز و نشیب و تغییراتی مواجه بوده است. خاصه آن زمان که در مناظرات انتخاباتی آیت الله در معرض هجمه تندی قرار گرفت و جامعه روحانیت در برابر آن سکوت کرد تا آیت الله را به دوری خودخواسته از جلسات جامعه ترغیب کند. اما برای بحث درباره فراز و نشیب های رابطه آیت الله هاشمی و تشکلی که خود از بنیانگذاران آن بود شاید مرور چند نقطه تاریخی صورت ماجرا را روشن تر کند.

اختلاف نظر بر سر یک لیست انتخاباتی!

هاشمی رفسنجانی در سال های قبل و ابتدای انقلاب از چهره های تاثیر گذار و کلیدی جامعه روحانیت مبارز و البته نامزد مورد حمایت آنها در ادوار مختلف انتخابات بوده است. اما نگاهی به تاریخچه این روابط یک مقطع مهم را یادآوری می کند. دوره ای که هاشمی برای انتخابات راه دیگری به غیر از جامعه روحانیت برگزید. به زمانه انتخابات مجلس پنجم اشاره می کنیم. دوره ای که همراه بود با یک شایعه.

می‌گفتند در لیست انتخاباتی جامعه روحانیت مبارز تغییراتی صورت گرفته و اختلاف نظرهایی به وجود آورده است. ماجرا هم گویا از این قرار بود که رییس جمهور وقت یعنی اکبر هاشمی رفسنجانی که خود عضو ارشد جامعه روحانیت مبارز بود، به توصیه معاون خود، حسن حبیبی، طی نامه ای به جامعه روحانیت، از آنها خواست که نام پنج نامزد نزدیک به دولت را در فهرست خود قرار دهند وگرنه طرفداران دولت، فهرستی مستقل ارائه خواهند داد. به رغم موافقت اولیه جامعه، به دلیل مخالفت برخی گروه‌های حامی آن به ویژه حزب مؤتلفه اسلامی اسم این پنج نفر (فائزه هاشمی، عبدالله نوری، محسن الویری و…) در فهرست قرار نگرفت.اواخر دی ماه آیت الله مهدوی کنی سخنانی گفت که شائبه اختلاف نظرها را تقویت کرد. او تأکید کرد: «ما اصولی برای انتخاب نامزدها داریم و فردی را معرفی می کنیم که موافق این اصول باشد و نمی توان از جامعه روحانیت توقع داشت رقبا و یا کسانی را که با آنان همفکر نیستند، انتخاب کند» (اطلاعات ـ ۷۴‎/۱۰‎/۲۸).

هاشمی بعد از این اظهارات تصمیم خود را برای یک تغییر تاریخی گرفت. چند روز بعد، ۱۶ تن از اعضای دولت هاشمی رفسنجانی (۱۰ وزیر، ۴ معاون، رئیس بانک مرکزی و شهردار تهران) با صدور اطلاعیه ای که عنوان کارگزاران اجرایی سازندگی را داشت، برای شرکت در انتخابات اعلام آمادگی کردند. این حرکت با واکنش تند جناح اکثریت روبرو شد. بعد از آن ۱۵۰ تن از نمایندگان مجلس در واکنش به بیانیه کارگزاران، بیانیه شدیداللحنی صادر کردند. به دنبال گسترش دامنه این مباحث،حضرت آیت الله خامنه ای اعلام موجودیت کارگزاران را توهین به مجلس ندانسته، اما از وزرا خواست که در این تشکل عضو نباشند. به این ترتیب اعضای کارگزاران به ۶ تن تقلیل یافت، لیکن در رقابتهای مجلس با قدرت حاضر شد. هاشمی رفسنجانی نیز در هیأت دولت در این باره سخن گفت و با اشاره به آنکه جامعه روحانیت مبارز حاضر نشده ۵ تن از افراد پیشنهادی مدیران اجرایی را در لیست خود بگذارد، تأکید کرد که پس از آن منع خود را از مدیران برای ارائه لیست جداگانه برداشته است. وی گفت: «من از اول هم با انشعاب روحانیون مخالف بودم. اکنون هم می توان جلوی انشعاب جدید را گرفت. نهایتاً آقای ناطق اطلاع دادند که آقایان نپذیرفتند و ترجیح داده اند مدیران اجرایی لیست جداگانه ای برای کاندیداتوری داشته باشند. لذا من هم نهی خود را از روی دوستان برداشتم و اینکه امروز مدیران اجرایی بیانیه منتشر کرده و قصد دارند لیست جداگانه برای مجلس داشته باشند. فی الواقع انتخاب خودشان، آقای ناطق و دوستانشان می باشد» (سلام ـ ۱۳۷۴‎/۱۱‎/۳).

سرلیست فهرست جامعه روحانیت، علی اکبر ناطق نوری، رییس مجلس چهارم بود و چهره هایی چون موحدی کرمانی، حسن روحانی، علی اکبر ابوترابی و محمدرضا باهنر چهره های شاخص آن بودند. سرلیست فهرست کارگزاران عبدالله نوری بود و چهره هایی چون فائزه هاشمی، مرتضی الویری، محمود دعایی و مجید انصاری چهره های اصلی آن به حساب می آمدند.

نگاه ها به نتیجه انتخابات دوخته شد. آیا تدبیر آیت الله برای ایجاد تغییرات در شکل سیاسی پارلمان نتیجه بخش بود؟ در نهایت در دور اول انتخابات ۱۳۹ نامزد مستقیما به مجلس راه یافتند. از حوزه انتخابیه تهران، تنها دو نفر واجد اکثریت لازم شدند که اختلاف آرای کمی هم داشتند. نفر اول تهران علی اکبر ناطق نوری با حدود ۸۷۹۰۰۰ و نفر دوم فائزه هاشمی از فهرست کارگزاران با حدود ۸۵۲۰۰۰ رای بودند.مرحله دوم انتخابات در ۳۱ فروردین ۱۳۷۵ برگزار شد که از تهران به ترتیب علی اکبر ابوترابی، عباس شیبانی، مرضیه وحید دستجردی و محمدرضا باهنر جایگاه های اول تا چهارم را به خود اختصاص دادند. به طور تقریبی از کل راه یافتگان به مجلس پنجم، ۱۳۴ نفر وابسته به فراکسیون جامعه روحانیت، ۹۰ نفر وابسته به فراکسیون کارگزاران و بقیه نمایندگان مستقل بودند.

بازگشت به جامعه روحانیت

اما انتخابات مجلس پنجم باعث جدایی هاشمی رفسنجانی از جامعه روحانیت مبارزنشد. زمان گذشت و در دوره ای که هاشمی بنا داشت بعد از سالها پاستورنشینی، به پارلمان بازگردد چهره شاخص لیست جامعه روحانیت در لیست انتخابات شد آن هم در شرایطی که گروههای اصلاح طلب حاضر نشدند نام او را در لیست خود قرار دهند. آنان شرط لحاظ کردن نام هاشمی را خارج شدن وی از لیست جریان مقابل قرار داده بودند. در نهایت جامعه روحانیت با شکستی بی سابقه روبرو شد، هاشمی رفسنجانی در شمارش وزارت کشور در رتبه های پایین منتخبان قرار گرفت و در نهایت و پس از کشمکش های بسیار، کناره گیری کرد. از لیست جامعه روحانیت مبارز، تنها غلامعلی حداد عادل به مجلس راه یافت.

یک مناظره و یک دلخوری

دهه هشتاد اما زمانه ای بود که آیت الله هاشمی باردیگر عزم کرد تا قبای ریاست جمهوری را بر تن کند، او بعد از پایان دولت اصلاحات تکلیف خود را بر کاندیداتوری دید و وارد میدان شد تا با طیفی از کاندیداهای اصولگرا و اصلاح طلب رقابت کند، در میان حامیان هاشمی در آن سال کم نبودند کسانی که برچسب جامعه روحانیت بر آنها خورده بود، قرار اما بر آن گرفت که آیت الله در دوقطبی ایجاد شده با محمود احمدی نژاد بازی را به او واگذار کند. محمود احمدی نژاد دوقطبی ایجاد کرده را سالهای بعد هم ادامه داد و بارها هاشمی را محل هجمه و انتقاد قرار داد که اوج آن در مناظرات انتخاباتی سال ۸۸ بود. مناظره ای که او بارها از آیت الله هاشمی و ناطق نوری و فرزندانشان نام برد. سکوت جامعه روحانیت در مقابل این رفتار بذر دلخوری را در دل این دو عضو جامعه روحانیت ایجاد کرد و سبب دوری آنها از جلسات جامعه شد، گرچه سالها بعد عنوان شد آیت الله به خاطر مسائل امنیتی قادر به حضور در جلسات جامعه نبوده و حتی پیشنهاد داده که جلسات جامعه در دفتر او در مجمع تشخیص مصلحت برگزار شود اما نمی توان از کنار این دلخوری آیت الله عبور کرد.

هاشمی لیست جامعتین را متفاوت کرد!

اگر از سایر اتفاقات در دهه هشتاد گذر کنیم و به دهه نود برسیم به یک ماجرای بسیار مهم می رسیم . مقطعی از تاریخ که جامعه روحانیت مبارز به رغم نظرات کاملا متفاوت درونی، آیت الله هاشمی رفسنجانی را در فهرست انتخاباتی خود قرار داد . برای اولین بار فهرست جامعه روحانیت و جامعه مدرسین با یکدیگر تفاوت داشت . تفاوت بزرگ آن حضور نام هاشمی بود در لیست بود . غلامرضا مصباحی مقدم این ماجرا را اینگونه روایت می کند:«درباره آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در جامعه روحانیت مبارز دو دور بحث شد که در هر دور، اعضا موافق حضور ایشان در فهرست بودند و مخالفان در اقلیت بودند. وقتی رأی‌گیری شد، هاشمی رأی اکثریت را آورد و رسما به‌عنوان کاندیدای خبرگان رهبری از طرف ما انتخاب شد.ما با جامعه مدرسین قم جلسه مشترکی برگزار کردیم که بحث جدی ما با آنها حضور آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی بود.جامعه مدرسین مخالف حضور ایشان بودند اما آیت‌الله موحدی‌کرمانی از طرف جامعه روحانیت مبارز اصرار داشتند که نام هاشمی در لیست مشترک ما بیاید و چون به توافق نرسیدیم، لیست تهران ما با لیست جامعه مدرسین قم تفاوت داشت.پیش‌بینی ما این بود که هاشمی رأی اول تهران را به دست می‌آورد اما مبنای تصمیم‌گیری ما این نبود. ایشان از بنیان‌گذاران جامعه روحانیت بودند و ما نباید از ایشان غفلت می‌کردیم. جامعه روحانیت مبارز خود را بازوی انقلاب و رهبری می‌داند. مقام معظم رهبری هم آیت‌الله هاشمی را در کنار خود حفظ کرده‌اند».

دوران جدید جامعه روحانیت

انتخابات که تمام شد یک بحث قدیمی دوباره به میان آمد ؛«حضور هاشمی رفسنجانی در جلسات جامعه روحانیت مبارز». غلامرضا مصباحی مقدم اولین نفری بود که این بحث را به رسانه ها آورد . او گفت برای آیت الله دعوت نامه ارسال خواهد شد . در این میان اما برخی اعضا روایت و نظرات دیگری داشتند در مورد حضور هاشمی در جلسات جامعه روحانیت. از جمله اینکه دبیر کل جامعه روحانیت مبارز اعلام کرد:« تاکنون هیچ صحبت جدیدی در این باره نشده است».

خیلی ها اعتقاد داشتند هاشمی رفسنجانی برای راضی کردن جامعه روحانیت جهت حمایت از حسن روحانی در جلسات این تشکل روحانی شرکت خواهد کرد . می گفتند این بزرگترین تلاش آیت الله برای جلب نظر بخش مهمی از جناح راست خواهد بود . حالا آیت الله دیگر در میان ما نیست و کسی از این تصمیم احتمالی او خبری ندارد . هاشمی رفسنجانی و جامعه روحانیت مبارز روزگار پر فراز و نشیبی را طی کردند . آیت الله اما هرگز خود را از جامعه روحانیت مبارز جدا ندانست . بارها گفت که علت عدم شرکت در جلسات را فقط مسایل امنیتی می داند . اکنون این تشکل بزرگ روحانی یک شخصیت بسیار مهم را از دست داده است . بهتر است این مطلب را با یک سوال مهم و تعیین کننده به پایان ببریم؛ «آیا جامعه روحانیت مبارز در دوران فقدان هاشمی با دعوت از افرادی مانند حسن روحانی و ناطق نوری به هویت وجودی راست گرای خود باز می گردد یا ترجیح می دهد حالا که هاشمی نیست به سمت چپ جناح شیفت کرده و وزنه این بخش از جامعه روحانیت یعنی مخالفان دولت فعلی را تقویت کند ؟»

منبع: alef.ir

روزنامه شرق گفتگویی را با غلامعلی رجایی مشاور آیت الله هاشمی درباره وضعیت سلامتی او، ماجراهای این روزها، وصیت‌نامه، انتخاب محل خاکسپاری، ریاست آینده مجمع تشخیص مصلحت نظام و… انجام داده است.

بخش‌هایی از این گفتگو را در ادامه بخوانید؛

‌ شما خیلی به پرکاربودن آقای هاشمی اشاره کرده بودید. درهمین‌باره صحبت می‌کنید و اینکه آیا تا روز آخر حیاتشان هم کار می‌کردند؟ 

بله، ایشان تا روز آخر زندگیشان هم تا پنج بعدازظهر کار کردند. صبح‌ها بین ساعت هشت تا ٩ می‌آمدند. حتی مشهد یا کیش هم که می‌رفتند، کار می‌کردند. کیش که می‌رفتیم گاهی ساحل می‌رفتند و شنا می‌کردند، ولی باقی ساعات بازدید از مؤسسات اقتصادی و ملاقات بود. روزی هفت تا هشت ساعت برنامه در کیش داشت. به‌تازگی کتابی درباره ایشان نوشته شده به نام «زمانه و زندگی هاشمی‌رفسنجانی»، یادم هست که این کتاب را با خودشان برده بودند کیش و آنجا می‌خواندند. یا وقتی منزل می‌رفت، کار با خودش می‌برد. صبح‌ها بالای ٩٠ درصد وقتی به مجمع می‌آمد، در دستش کاغذ و نوشته بود. معلوم بود شب خانه برده بوده. حتی در ماشین هم مطالعه می‌کرد. وقتی در جلسات مجمع شرکت می‌کرد، برخی آقایان برای تجدید قوا یا خستگی درکردن می‌آمدند بیرون و می‌رفتند؛ اما آقای هاشمی از روی صندلی‌اش تکان نمی‌خورد. در این بیست و چند سال که مجمع بودند، سؤال کنید یک روز باشد که مجمع را اداره نکرده باشند؛ یعنی مرخصی رفته باشند؛ چنین چیزی نیست؛ جز یکی، دو مورد که شاید بیمار بوده‌اند. ایشان از اول تا آخر جلسات مجمع را خودشان اداره می‌کردند. خستگی نمی‌شناخت. یک سفر کرمانشاه برای سالگرد آیت‌الله اشرفی‌اصفهانی رفته بودیم، واقعا ما همه بریده بودیم، خود من که واقعا خسته شده بودم، از صبح تا عصر برنامه بود که اواسط جلسه هرکس به یک بهانه‌ای در می‌رفت اما ایشان راحت نشسته بود. از این جهت بنیه بالایی داشت. من متولد ٣۶ هستم؛ جای فرزند ایشان می‌توانستم باشم اما شهادت می‌دهم که توان ایشان از من بیشتر بود. سفری اخیرا به بوشهر داشتند که من چون تدریس داشتم، نتوانستم بروم. به من گفتند خوب شد نیامدی؛ همه بریدند. 

‌در این سال‌های دولت روحانی به نظرم بر حجم دیدارها و کارهای آقای هاشمی با وجود افزایش سنشان افزوده شده بود. تا جایی که می‌دانیم در زمان احمدی‌نژاد، دولت مانع این دیدارها بود.

بله، حتی یک‌ بار در دوره احمدی‌نژاد مانع شده بودند که ملاقات‌شوندگان از مبدأ حرکت کنند. ملاقاتی با فعالان سیاسی مازندران بود. هرچه منتظر ماندیم دیدیم نیامدند، بعد گفتند از مبدأ به آنها گفته شده که حرکت نکنند. در دولت روحانی البته ایشان مراجعات دولتی نداشتند اما وزرا نزد ایشان می‌آمدند و مشاوره می‌گرفتند. ایشان دو دوره رئیس‌جمهوری و سه دوره رئیس مجلس بوده؛ بالاخره استفاده از مشورت ایشان خیلی راهگشا بود. در خیلی زمینه‌ها ایشان نظر کارشناسی داشت؛ مثلا یادم هست ایشان می‌گفت این حرف‌ها چیست که به من می‌گویند در زمینه دفاعی. من خودم پدر موشکی ایران هستم. در خاطرات من هست که در دولت من به سپاه پول داده شد که سیستم دفاع موشکی کشور تقویت شود. خودش را در این زمینه یا حتی بحث هسته‌ای صاحب عله می‌دانست که مقدمات کار در دوران ایشان شروع شد. 

‌روز آخر گفتید که شما هم در مجمع بودید. از آن روز چه خاطره‌ای دارید؟ 

روز آخری که من ایشان را دیدم، خبری از فرزندان آیت‌الله طبسی به ایشان دادم. از من سؤال کرده بودند که آنها چه می‌کنند. گفتم زندگی خودشان را می‌کنند و سلام رساندند. ایشان هم چیزی فرمودند و طبق معمول پله‌ها را نیم دو بالا رفتند و بعد در کمیسیون نظارت جلسه داشتند. بعد نماز و ناهار و یک استراحت مختصر معمولا داشتند. به من می‌گفتند من یک‌ربع بیشتر استراحت نمی‌کنم. گاهی برخی روزها بعدازظهر هم ملاقات داشتند. 

‌درباره وضعیت جسمانی آقای هاشمی چقدر اطلاعات دارید. ایشان بیماری خاصی داشتند؟ از وضعیت چکاپ پزشکی ایشان چقدر مطلع بودید؟ درباره مکان و زمان فوت ایشان چندان اخبار رسمی‌ منتشر نشده است. صحبت‌هایی در شبکه‌های مجازی و اینترنت مطرح است؛ شما چقدر اطلاع دارید. 

از وضعیت سلامت ایشان بی‌خبر نبودم. چون یک شائبه‌ای درباره عروقشان مطرح شده بود. من چهار روز قبل از این اتفاق یک نشست خصوصی با ایشان داشتم. بحثی شد که به سلامتی ایشان ربط داشت. ایشان خودشان گفتند اخیرا یک پزشک از آلمان آمده و یک دستگاه جدید هم با خودش آورده بود و قلب من را معاینه کرد و گفت شما قلب یک جوان ٢٠ساله را دارید. من دست‌هایم را بالا بردم و گفتم خدا را شکر. ایشان گفتند من هیچ چیزیم نیست. 

‌ اینکه گفته شده تیم پزشکی همراه ایشان نبوده است، آیا اصلا نیاز بوده که تیم پزشکی داشته باشند؟ 

ایشان مشکلی نداشتند که نیاز باشد تیم پزشکی دائم همراشان باشد. من از فرزندانشان شنیدم که کافی بود ایشان دندانشان درد بگیرد یا فشارشان بالا برود، سریعا کنترل می‌کردند. یکی از دامادهایشان که دندان‌پزشک است. پس نیازی حس نمی‌کرده که در رفت‌و‌آمدها داخل ماشین پزشک باشد.

‌چرا ایشان را بیمارستان شهدای تجریش بردند؟ آیا در مسیر مجمع به خانه بوده‌اند؟ 

بله، منزل نبوده‌اند؛ اگر منزل بودند که ایشان را به همان بیمارستان قلب جماران می‌بردند. ایشان به لحاظ تغذیه، ورزش و… کاملا حواسشان به سلامتی‌شان بود و کنترل می‌کردند. در ٨٢سالگی قاعدتا عوارض جسمی خودش را نشان می‌دهد اما ایشان خیلی مراقبت می‌کردند. یعنی مدتی دکتر گفته بودند از پله‌ها بالا نروند؛ ایشان از آسانسور استفاده می‌کردند. بعد که آسانسور تعطیل شد، خوشحال شدیم دیدیم دوباره از پله‌ها بالا می‌روند. خود ایشان می‌گفتند در منزل تردمیل دارند و در محوطه بازِ خانه دور حوض خانه هم قدم می‌زنند. ایشان به من می‌گفتند وقتی در دریا شنا می‌کنم، پاسدارها کم می‌آورند و از حیث مسئولیتی که دارند با قایق می‌آیند جلوی من را می‌گیرند که من دیگر جلوتر نروم. با خنده می‌گفتند با قایق راه من را می‌بندند. من مقاله‌ای نوشتم که به این موارد اشاره کردم، به خودشان هم دادم اما ایشان مقاله را دیگر به من پس ندادند. می‌گفتند شما سیاسی‌اش کردید.

‌قبل از انتشار یعنی؟ 

بله، چون می‌خواستم از نقطه‌نظرات ایشان استفاده کنم معمولا می‌دادم که ایشان نگاهی بیندازند. صدها دستخط از ایشان دارم که روی مطالب من نظری داده‌اند. یک ‌بار به من گفتند که من در جوانی کشتی‌ام خوب بود. گفتم شما روستایی بودید، فوت و فن کشتی را از کجا یاد گرفتید. گفت من پایم قوی بود و متکی بر پایم طرف را ضربه فنی می‌کردم. می‌گفت الان هم پایم قوی است. غیر از پا، بحث نفس هم هست. تا عید که ما با ایشان کیش بودیم، یادم هست در دریا شنا می‌کرد. 

 ‌ بازگردیم به اتفاقات بعد از فوت ایشان. آقای ناطق نوری در صداوسیما گفتند که وقتی چهره ایشان را دیدم، نه به خاطر فوتشان بلکه چون یاد تهمت‌ها و بداخلاقی‌ها و افتراهایی که به ایشان روا داشته شد، افتادم، نتوانستم جلوی گریه خودم را بگیرم. در این مدت شاهدیم که بسیاری که در این مدت علیه آقای هاشمی گفتند و نوشتند، ولی در مراسم ایشان برای اینکه زیر تابوت را بگیرند و خود را صاحب عزا نشان دهند، در حال سبقت‌گرفتن از هم بودند. 
به نکته خوبی اشاره کردید. آقای هاشمی تاجایی‌که من یادم هست از کسی شکایت نکرد. شاید مواردی بود درباره خانواده که وکیل ایشان دنبال می‌کرد اما اینکه خودشان دنبالش باشند، نبود. ایشان روح بزرگی داشت. من یک‌بار مقاله‌ای نوشتم و ١٨ رده و شخص را مشخص کردم که از قبل از انقلاب با ایشان مخالف بودند. از مارکسیست‌ها تا منافقین و اشخاصی که بعد از انقلاب از روحانی و غیرروحانی و دولتمرد و غیردولتمرد. من یاد ندارم به این حجم به کسی حمله شده باشد. قاعدتا هجمه‌ها سنگین بود. نمی‌گوییم به آقای هاشمی نقدی وارد نیست. فقط معصوم هست که مبرا از نقص و اشتباه است. نه آقای هاشمی خود را مصون از نقد می‌دانست و نه اگر کسی چنین اعتقادی داشته باشد، اعتقاد درستی است. ولی حقیقتا حرف‌هایی که درباره ایشان زده می‌شد درست نبود. مثل این ادعا که ایشان برای این با ادامه جنگ مخالفت کرد که فرزندانش در جنگ کشته نشوند! یا مثلا درباره اموال ایشان که رهبری شهادت دادند اموال ایشان بعد از انقلاب بیشتر نشده که کمتر هم شده است. منتشر شده بود که آقای هاشمی حقوق ارزی می‌گیرد و اعضا را بیرون می‌فرستد. ماجرا این بود که ایشان چکی را امضا کرده بود که می‌گفتند چون خودش امضا کرده یعنی حساب ارزی دارد. ایشان معمولا از خودش دفاعی نمی‌کرد. ما دستگاه نیت‌خوان درباره عملکرد فعلی افراد نداریم اما می‌گویند معمولا اشک صادق است. 
‌
‌ فکر می‌کنید تأثیر شخصیت کلی و نگاه آقای هاشمی بر رویکردهای مجمع تشخیص مصلحت نظام چقدر بود. من یکی، دو یادداشت و گزارش به‌تازگی می‌خواندم که افراد معتقد بودند روح کلی حاکم بر تصمیمات مجمع با شخصیت و منش سیاسی آقای هاشمی ارتباط مستقیم دارد. با وجود اینکه خب تصمیمات در مجمع تشخیص از سوی اعضا گرفته می‌شود که برخی شخصیت حقوقی و برخی حقیقی هستند. 

از دو منظر می‌شود نگاه کرد؛ یکی اینکه آقای هاشمی یک شخصیت منفردی است که هم رئیس مجلس هم شورای عالی دفاع و هم مجمع و هم رئیس‌جمهوری بوده است. ما فضایی را به جز قوه ‌قضائیه نداریم که ایشان به آن ورود نکرده باشند این تجربه بسیار غنی است. ایشان در بسیاری از مسائل نظر کارشناسی داشت. معروف است که وزرایشان می‌گفتند ما نمی‌توانستیم به ایشان آمار اشتباه بدهیم. من از یکی از وزرایشان شنیدم که ایشان شخصا پشت کامپیوتر می‌نشسته و وضعیت انرژی دنیا را چک می‌کرده است. آدمی بود که در برخی از این مذاکرات دیدارهای خارجی خصوصی، می‌شنیدم می‌گفتند خدایی‌ او یک آخوند است که این حرف‌ها را می‌زند؟ 

‌ زبان انگلیسی آقای هاشمی چطور بود؟ در خاطرات رئیس زندان قصر آمده است آقای هاشمی در زندان کتاب انگلیسی می‌خوانده است. 

خودشان به من می‌گفتند که من ۶٠درصدی می‌فهمم؛ البته مستمر نبود. البته من ندیدم ایشان انگلیسی صحبت کنند؛ اما عربی را صحبت می‌کردند. گاهی به مترجم عربی می‌گفتند ترجمه نکن؛ چون می‌فهمید و مترجم صحبت‌های آقای هاشمی را ترجمه می‌کرد. اما اگر بازگردیم به همان صحبت شما، یعنی تأثیر شخصیت ایشان روی مجمع، به نظرم باز می‌گردد به تجربه گران‌سنگ ایشان در مسئولیت‌های گذشته. تعداد زیادی از کسانی که در مجمع هستند، زمانی وزیر ایشان بودند و پرورش‌یافته ایشان هستند و بقیه هم اگر مستقیم تحت مدیریت ایشان نبودند، در دوره امام متأثر از نقش عملکرد آقای هاشمی بودند. خاطرات ایشان در همان دوره امام حاکی از این است که ایشان در سیاست داخلی و خارجی، اقتصاد و بحث جنگ و برخی برهه‌های مهم جنگ نقش‌آفرینی می‌کرده است. حتی من دیدم اینکه این هفته چه کسی خطبه را بخواند، ایشان تعیین می‌کرده است. 

‌ بله، ایشان رئیس مجلس بودند؛ اما نقش‌آفرینی ایشان خیلی‌خیلی بیش از شخصیت حقوقی ایشان بوده است. 
بله، حتی سفیرها پیش ایشان می‌آمدند و مشورت می‌گرفتند. من به ایشان گفتم تعبیر من این است که با وجود چتر گسترده و نافذ امام، نقش شما در اداره کشور موثر بود. نقل شد در سندی از پدر بشار اسد که به او توصیه کرده هر وقت در مسائل کشورداری دچار مشکل شدی، با آقای هاشمی مشورت کن. آقای هاشمی می‌گفت وقتی به امام گفتم من مسئولیت اتمام جنگ را می‌پذیرم، من را محاکمه کنید؛ امام یک چیز عاطفی گفت که من نمی‌توانم بگویم که خود من هم یک‌بار خصوصی اصرار کردم آقای هاشمی گفت اگر می‌خواستم می‌گفتم و از تأسف‌های من این است که من نتوانستم از خود ایشان به عنوان یک حقیقت تاریخی بشنوم. 

‌شاید در بخش منتشرنشده خاطراتشان نوشته باشند.

احتمالا. شما که مستحضر هستید ایشان هم روزانه خاطرات خود را می‌نوشتند و هم مسائل خصوصی را که جنبه محرمانه داشت و تا مدت‌ها امکان انتشار ندارد می‌نوشته‌اند. حدس من این است که ایشان قبل از اینکه به منزل بروند، خاطراتشان را می‌نوشته‌اند. اینکه روز آخر هم خاطراتشان را نوشته‌اند یا نه را هم نمی‌دانم؛ چون دفاتر در اختیار پسرشان است. ما هر وقت از ایشان سؤال می‌کردیم تا کی خاطرات خود را نوشته‌اید، می‌گفتند تا امروز. 

‌ با آقای روحانی این مدت ‌چقدر دیدار داشتند؟ 

تعدادش را نمی‌دانم؛ اما منظم دیدار داشتند. 

‌ آقای روحانی به مجمع می‌آمدند؟ 

در این سال‌ها آقای روحانی به دلیل مشغله‌کاری خیلی نتوانستند به مجمع بیایند؛ اما دیدارهایشان گاهی در منزل آیت‌الله هاشمی بوده و گاهی آقای هاشمی به پاستور می‌رفتند و به آقای روحانی سر می‌زدند؛ البته محدود. 
‌ شما وصیت‌نامه آقای هاشمی را دیدید؟ همان که متعلق به سال ٧٩ است. آیا اطلاع بیشتری دارید که وصیت‌نامه جدیدی نوشته شده یا خیر و اینکه اگر نوشته نشده، چرا؟ عجیب است که چرا ایشان آن سال این وصیت‌نامه را نوشته؛ اما در این سال‌ها احساس نکرده که باید تجدید شود. 

من وصیت‌نامه را با خط خود ایشان دیدم و فکر می‌کنم با خودکار آبی روی یک صفحه A۴ نوشته شده بود و پایین آن هم یک خط‌خوردگی داشت و تاریخش هم ٩/٩/٧٩ بود. نوشته بود که وصی من محسن هاشمی‌بهرمانی است. ایشان آخر وصیت‌نامه نوشته بوده که چون من دارم می‌روم آنژیو کنم، این را نوشتم و در آینده مفصل‌تر می‌نویسم. آقای مهندس هاشمی گفتند که ما نمی‌دانیم که ایشان بعدا وصیت‌نامه مفصل‌تری نوشته‌اند یا خیر. داریم می‌گردیم. 

‌ یعنی خانم هاشمی یا فرزندان اصلا در جریان نیستند که وصیت‌نامه جدیدی نوشته شده یا نه؟ 

بله، خانواده چیزی نمی‌دانند. در این وصیت‌نامه بیشتر بحث کتاب‌ها و مباحث مالی است. اینکه چیزی توصیه شده باشد به فرزندان یا مباحثی از این قبیل نیست. در هر عمل جراحی هر اتفاقی ممکن است بیفتد و ایشان هم به همین اشاره کرده که چون دارد برای عمل می‌رود، این را فعلا نوشته است. 

‌ درباره محل دفن ایشان هم می‌توانید توضیحی بدهید که اول قرار بود گویا در قم دفن شوند، بعد حرم انتخاب شد. علت این تغییر چه بود. بحثی اول مطرح بود مبنی بر اینکه خودشان وصیت کرده‌اند در قم دفن شوند. 

تاجایی‌که من می‌دانم و با پسرشان هم صحبت کردم، درباره محل دفنشان هیچ‌وقت صحبتی نکرده بودند. پسرشان گفتند من یک روز لابه‌لای حرف‌هایم به شوخی گفتم که رفسنجان هم برای دفن بد نیست، ایشان اصلا ورود نکردند. از همان اول دو نظر مطرح بود همان شب اول که جنازه‌شان به جماران منتقل شد، گفتند که بحث قم مطرح شده است. داشتند مقدمات کار را می‌چیدند. یک نظر دیگر هم مطرح شد که چرا تهران نه و بحث حرم مطرح شد. بالاخره ایشان به امام خیلی نزدیک بودند و دفن ایشان در حرم معنی خاصی قطعا می‌توانست داشته باشد. این یکی، دو روز بازتاب‌ها هم نشان می‌داد که دفن ایشان در حرم امام معنی‌دار بوده است. 

‌این تصمیمات هم از سوی خانواده گرفته می‌شد؟ 

بله، این قضیه فقط تصمیم خانواده بود و این دو گزینه در آن شرایط قبل از دفن، شورومشورت درون خانواده بود. نظر خانم ایشان خیلی مهم بود و با برادران ایشان هم صحبت کردند؛ با سیدحسن‌آقا و تولیت هم صحبت شد که آنها هم استقبال کردند که در کنار امام دفن شوند و به گمانم تصمیم بجا و تاریخی‌ای بود چون از این به‌بعد هاشمی مثل قبل، با امام دیده و زیارت می‌شود و استقبال مردمی را هم شاهدیم. 

‌ پیش‌بینی شما از ریاست آینده مجمع چیست؟ 

من فکر می‌کنم هرکسی که بیاید قطعا آقای هاشمی نمی‌شود. این نسخه حداقل در این چند دهه دیگر تکرار نمی‌شود؛ چه در مجمع، چه در جای دیگر. چون هاشمی شخصیتش سنتزی بود از دوره بروجردی و امام و به‌ویژه دوره بعد از امام. نمی‌شود حدس زد، اما احتمال می‌دهم که از داخل مجمع یک نفر انتخاب شود

منبع: alef.ir

نامه نیوز نوشت: هاشمی رفسنجانی در طول زندگی سیاسی خود سمت‌های گوناگونی را تجربه کرده بود. از ریاست قوای مجریه و مقننه تا ریاست مجمع تشخیص و مجلس خبرگان رهبری. در این میان او خطیب نماز جمعه تهران نیز بوده است. نماز جمعه‌ای که بعد از سال ۸۸ دیگر شاهد حضور مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی نبود.

بعد از حوادث انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ و آن خطبه معروف هاشمی در نماز جمعه تهران، آیت‌الله دیگر در نماز جمعه تهران شرکت نکرد. بعد از آن نماز جمعه معروف همانطور که هاشمی روایت کرده است چند بار از او برای حضور دعوت کرده بودند که خودش نپذیرفته بود و بعد از آن هم دیگر از هاشمی برای حضور در نماز جمعه دعوت به عمل نیامد.

بسیاری از مردم انتظار داشتند هاشمی بازهم به نماز جمعه برگردد اما هاشمی بر این باور بود که حضور او در نماز جمعه می‌تواند حاشیه‌های فراوانی داشته باشد.

مرحوم هاشمی در مورد بازگشت به نمازجمعه گفته بود: «انگیزه ندارم که (به نمازجمعه) بیایم. اصولا انگیزه سخنرانی و گفتن را ندارم. نمازجمعه هم جایی است که باید خیلی کار کنیم که حرف‌های درست و پخته‌ای بزنیم. مستقیم پخش می‌شود و همه دنیا نگاه می‌کنند. زیبنده نیست آدم این‌طوری حرف‌هایی بزند نماز و جماعت و اسلام و همه اینها را سبک کند.» او در گفت‌وگویی دیگری تاکید کرده بود که «من حرف‌هایم را در همان نمازجمعه ۲۶ تیر ۸۸ گفتم و هنوز هم به آنها معتقدم.»

محمد هاشمی برادر آیت‌الله نیز در گفت‌وگویی دلیل عدم حضور هاشمی در نماز جمعه تهران را اینگونه روایت کرده بود:« ایشان به خاطر اینکه حرمت نماز جمعه به خاطر شعارهای عده‌ای در صورت حضور آیت‌الله هاشمی شکسته خواهد شد در نماز جمعه شرکت نمی‌کنند. تنها هدف افراطی‌ها تخریب هاشمی است و برای آنها مهم نیست که در چه مکان یا زمانی به او توهین می‌کنند، به‌خاطر همین آیت‌الله برای از بین نرفتن جایگاه و قداست نماز جمعه، خطبه نمی‌خوانند.»

جدا از عدم دعوت ستاد نماز جمعه از هاشمی، خود آیت‌الله نیز برای حفظ جایگاه نماز جمعه و دوری از توهین به این جایگاه مقدس از حضور در نماز جمعه امتناع کرد. او حتی در نماز روز قدس که خود سال‌ها آن را اقامه می‌کرد شرکت نکرد و احمد خاتمی جای او را گرفت.

بعد از انتخابات مجلس دهم و مجلس خبرگان که لیست‌های مورد حمایت هاشمی توانست پارلمان و مجلس خبرگان را رفع کنند، بسیاری بر این باور بودند که با توجه به رای مردم دیگر زمان آن است که هاشمی به نماز جمعه برگردد. درخواستی که هم از سوی هاشمی و هم از سوی ستاد نماز جمعه بی پاسخ ماند.

حالا بعد از درگذشت هاشمی رفسنجانی باید گفت که بعد از سال ۸۸، خطبه نماز جمعه هاشمی بر دل طرفداران او ماند. دیگر تهران شاهد خطبه‌های هاشمی نخواهد بود. خطبه‌هایی که همیشه تیتر اصلی رسانه‌های ایران و جهان بود.

منبع: alef.ir

به همین منظور ایسنا با علیرضا دباغ، کارشناس و منتقد فرهنگی و رسانه و مدیرکل سابق نظارت و ارزیابی رسانه‌های نوین و آخرین مدیرکل مطالعات راهبردی صداوسیما گفت‌وگویی انجام داد تا نظر او را در این زمینه جویا شود. متن این گفت‌وگو به شرح زیر است:به نظر می‌رسد پوشش مناسب اخبار درگذشت آیت‌الله هاشمی‌ رفسنجانی توسط صداسیما، از میزان انتقادات مردم و برخی از مسؤولان نکاسته است؛ به طوری که این انتقادات در روز تشییع پیکر آیت‌الله هاشمی نیز از سوی مردم عنوان شد و حتی نسبت به دوربین‌های صداوسیما نیز واکنش نشان داده می‌شد. نظر شما در این باره چیست؟ شعارهای اعتراض‌آمیز گروهی از مردم شریف کشورمان به رسانه ملی در مراسم تشییع پیکر آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی برای کسی چون من که از عنفوان جوانی با عشق و امید خدمت به فرهنگ ایرانی و انقلاب اسلامی کار در سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران را انتخاب کردم، بسیار ناراحت کننده بود.حقیقت این است که سازمان صداوسیما مدت‌هاست با مشکلات بزرگی در برقراری ارتباط با مخاطبانش روبه‌روست و باید هرچه زودتر خود را از قید و بند این مشکلات برهاند؛ چراکه استمرار این وضعیت نه به صلاح فرهنگ ایرانی و نه در شأن سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران یا به عبارتی رسانه ملی است.آیا شعارهایی که در مراسم‌ تشییع پیکر آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در ارتباط به صداوسیما عنوان شد را منطقی و منطق بر واقعیت می‌دانید؟برای قضاوت درباره منطقی یا غیرمنطقی بودن این شعارها، این مراسم نمی‌تواند ملاک درستی باشد؛ چراکه آنچه در این اجتماع کم‌نظیر تاریخی رخ داد تابع شرایط زمانی و مکانی خودش بوده است. قطعاً مردم متأثر از درگذشت ناگهانی آیت‌الله هاشمی بخشی از نارضایتی خود را از عملکرد رسانه ملی در این اجتماع در قالب شعارهایی در مواجهه با رییس سازمان و همکاران خبرنگار من از خود بروز داده‌اند که کاملا قابل درک است؛ اما به نظر من این اعتراض در آن محیط فقط یک جنبه نارضایتی مردم از صداوسیما را بروز داد؛ در حالی که نارضایتی‌های مردم از صداوسیما، لایه‌های دیگری دارد که طبعاً در این مراسم کمتر مورد نظر شعاردهندگان بوده است.منظورتان از این لایه‌ها چیست؟لایه‌های معنایی در تحلیل گفتمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. از نظر علمی این مقوله را در دو نوع رویکرد متفاوت در تحلیل گفتمان می‌توان تفسیر کرد؛ رویکرد اول تحلیل گفتمان «نقش‌گرا» یا «کارکردی» است؛ در این رویکرد، مفهوم «بافت» وارد تحلیل گفتمان می‌شود و گفتمان را به‌مثابه «زبان در حال کاربرد» در نظر می‌گیرند؛ منظور از «بافت» شرایط زمانی و مکانی است که این شعارها در آن به کار رفته و اصطلاحاً «بافت در محل» نامیده می‌شود. از این منظر احساس حاکم بر جامعه در پی درگذشت آقای هاشمی و عملکرد ضعیف رسانه ملی در زمان پوشش اخبار مربوط به این حادثه ناگوار به خصوص در ساعات اولیه درگذشت ایشان و متعاقب آن شرایط مکانی و حال و هوای خاص حاکم مراسم تشییع در خیابان‌های تهران، در به وجود آمدن این شعارها نقش بسیار مهمی را ایفا کرده است.رویکرد دوم رویکرد تحلیل گفتمان «انتقادی» است؛ در این نوع از تحلیل مسائلی وارد عرصه‌های تحلیل گفتمان می‌کنند که بر نقش «قدرت» و «ایدئولوژی» به‌ مثابه شرایط فرامتنی مؤثر بر تحلیل گفتمانی تأثیر می‌گذارد که در اندیشه‌های پست مدرنیستی «فوکو» و روش‌شناسی «ون داک» و «فرکلاف» به آن اشاره می‌شود و الان مورد نظر من نیست.یعنی شما این شعارها را در مقوله‌های «ایدئولوژی» و «قدرت» نمی‌دانید؟نه، منظورم این نیست که این شعارها از منظر «ایدئولوژی» و «قدرت» قابل تحلیل نیست، بلکه بحثی که من از منظر مخاطب‌شناسی به مساله پیش آمده و اعتراض مردم به سازمانی که به آن علاقمندم مطرح کردم، ناظر به مسائلی کارکردگرایانه رسانه است، نه گفتمان انتقادی فوکوئی.به هرحال این مردم به سازمان صداوسیما معترضند و این اعتراض باید بررسی شود. این اعتراض‌ها باید خیلی زود بررسی شود، اما شاید جامعه‌شناسان، افراد ذی‌صلاح‌تری برای بررسی جنبه‌های ایدئولوژیکی و مطالعات انتقادی ناظر بر نفش قدرت در این مقوله باشند، اما من فارغ از این نوع نگاه و با توجه به تخصص و تجربه رسانه‌ای خود به این موضوع می‌پردازم.از این دیدگاه باید بگویم بسیاری از نارضایتی‌های مردم از رسانه ملی نه به نوع نگاه سیاسی این رسانه، بلکه به نوع نگرش کلی سازمان به مقوله اطلاع‌رسانی و وظایف رسانه ملی مربوط می‌شود که در موضوع پوشش خبری درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی یک گوشه این زخم سرباز کرده است، اما در مقوله‌های دیگر این زخم مدت‌هاست چرکین شده است.چه مقوله‌های دیگری؟مثل مقوله سرگرمی و تفریح در برنامه‌های صداوسیما. اکنون مدت مدیدی است که دیگر بخش زیادی از مردم از صداوسیما برای سرگرمی و تفریح استفاده نمی‌کنند. نسل جوان که به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی تلفن‌های همراه روی آورده‌اند و نسل میانسال هم ماهواره‌ها را برگزیده‌اند. در این میان تنها بخش سنتی جامعه ما که نوع خاصی از برنامه‌های مذهبی یا خانوادگی را می‌پسندند، هنوز برای پر کردن اوقات فراغتشان به تلویزیون مراجعه می‌کنند که می‌توانم ادعا کنم همین عده هم از این برنامه‌ها چندان رضایتی ندارند.چرا ادعا، در حالی همه به این موضوع اذعان دارند؟به این دلیل که هر ادعایی در حوزه مخاطب‌شناسی نیاز به تحقیق و پژوهش دارد، اما بخش خصوصی توان مالی لازم برای انجام نظرسنجی‌های علمی گسترده را ندارد، بخش دولتی هم اولویت‌های دیگری دارد و پژوهشگاه‌هایی مانند پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم علاقه‌ای به این مقوله‌های کاربردی نشان نمی‌دهد و در دایره بسته‌ای حرکت می‌کند که باید به طور مفصل درباره آن صحبت کرد و نقد آن در این بحث نمی‌گنجد. در این شرایط تنها نظرسنجی‌های نسبتاً جامع در این زمینه در مرکز تحقیقات صداوسیما انجام می‌شود که متأسفانه نتایج آن به راحتی و با اطمینان در اختیار افکار عمومی قرار نمی‌گیرد و حتی محققان آزاد هم نمی‌توانند به راحتی از این نتایج استفاده کنند؛ بنابراین به عنوان یک محقق فقط می‌توانم ادعاکنم مخاطبان از برنامه‌های تلویزیون چندان رضایت ندارند. اما به عنوان یک کنشگر ارتباطی و یک مخاطب فعال، نارضایتی‌های عمومی از صداوسیما چیزی نیست که بتوان بر روی آن سرپوش گذاشت.در ادامه این اعتراض‌ها آقای علی‌عسکری عنوان کردند که «انتقادها به صداوسیما را روی چشم می‌گذاریم / عملکردمان را اصلاح خواهیم کرد»؛ به نظر شما این رویکرد مدیریت جدید تا چه اندازه می‌تواند به بازسازی اعتماد مردم به رسانه‌ای که از آن به عنوان رسانه‌ای ملی یاد می‌شود، کمک کند؟من صحبت‌های آقای دکتر علی عسکری را شنیدم و بسیار خوشحال شدم که ایشان با روی گشاده به این اعتراض‌ها پاسخ دادند. این با روحیه متعالی ایشان که برگرفته از مکتب اخلاقی بیت شریف آیت‌الله شاه‌آبادی است کاملاً سازگار است. به نوبه خودم از ایشان تشکر می‌کنم. واقعیت اینجاست که پذیرش این واقعیت گام اول ماجراست که ایشان ابتدا به خوبی به آن پرداختند، اما در عمل راه سختی درپیش دارند.پس پاسخ آقای علی‌عسکری را مثبت ارزیابی می‌کنید؟به طور کلی بله، اما به عنوان یک کارشناس آن را قابل تحلیل می‌دانم. در همین گفت‌وگوی کوتاه نکات مهمی از دید تحلیل گفتمان کارکردی قابل برداشت است. من پاسخ آقای دکتر علی‌عسکری را به دو بخش تقسیم می‌کنم؛ بخش اول این جمله‌هاست که «ما انتقادها را روی چشم می‌گذاریم و سعی می‌کنیم نسبت به انتقادها، عملکردمان را اصلاح کنیم.»؛ این خیلی خوب و با ارزش است و همان‌طور که گفتم با سنت اخلاقی بزرگانی همچون آیت‌الله شاه‌آبادی، کاملاً سازگار است.اما بخش دوم این مصاحبه جای نگرانی دارد؛ عین خبر مصاحبه ایشان با یکی از خبرگزاری‌ها را برای شما می‌خوانم: «رییس سازمان صداوسیما همچنین در پاسخ به سؤال دیگری درباره عدم پوشش سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی و عملکرد ضعیف این سازمان، خاطرنشان کرد: ما که همواره از ایشان تکریم کرده‌ایم!علی‌عسگری همچنین در پاسخ این سوال که آیا منظور از تکریم از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، برنامه‌های چند روز گذشته صداوسیما است، گفت: هم در برنامه‌های این چند روز گذشته و هم قبل از آن، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را تکریم کرده‌ایم.»؛ این بخش از سخنان آقای علی‌عسکری، لطف بخش اول را ندارد و همین مسأله بر کلیت تحلیل من از این گفت‌وگو تأثیر می‌گذارد.منظورتان را شفاف‌تر بیان می‌کنید؟نبود شفافیت نیست، بحث پیچیدگی تحلیل گفتمان است. اما اگر واضح‌تر بخواهید آقای علی‌عسکری در بخش اول سنت اخلاقی را رعایت کرده است که به زمینه‌های فرهنگی و اخلاقی ایشان مرتبط است، اما در بخش دوم نگاه مدیریتی خود را بدون روتوش بیان کرده‌اند. اصل مطلب ایشان در بخش دوم این است که صداوسیما هم در پوشش خبری درگذشت آیت‌الله هاشمی‌ رفسنجانی و هم در برنامه‌های قبلی ایشان را تکریم کرده‌اند.این ادعا از نظر بخشی از افکار عمومی که در مراسم تشییع به صداوسیما اعتراض کردند، قابل قبول نیست. یکی از اساتید درس پوشش خبری که خودشان از مدیران ارشد خبر در سازمان صداوسیما بوده‌اند در یادداشتی که در یکی از روزنامه‌ها نوشته‌اند و در صفحه اینستاگرامشان نیز منتشر کرده‌اند، به‌درستی به ایرادات وارد بر پوشش خبری این خبر اشاره کرده‌اند. من فقط یک نکته را اضافه می‌کنم و آن این است که برای اعلام خبر درگذشت شخصیتی مانند آیت‌الله هاشمی رفسنجانی هیچ رسانه‌ای شایسته‌تر از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران نبود، اما متأسفانه این خبر را برای بار اول شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های بیگانه اعلام کردند نه رسانه ملی ما. در پوشش خبری ما با یک قاعده کلی مواجهیم و آن اینکه کسی که خبر مهمی را برای بار اول و زودتر از دیگران اعلام کند، جریان خبری را در اختیار خواهد گرفت.صداوسیما در حالی که از لحاظ جغرافیایی نزدیک‌ترین مکان به محل رخداد بود، نه تنها گزارشگری به بیمارستان شهدای تجریش اعزام نکرد بلکه حتی خبر درگذشت ایشان را نیز با تأخیر اعلام و پس از اعلام خبر هم به اهمیت این رخداد توجه نکرد و در بخش‌های خبری ساعت ۲۰ شبکه خبر و ۲۱ شبکه اول سیما خیلی سریع از این خبر گذشت و روال عادی خبرها را پیگیری کرد؛ در حالی که شبکه‌ای مانند بی‌بی‌سی فارسی تمام برنامه‌های عادی خود را قطع کرد و با وجود اینکه یک قاره آن طرف‌تر از محل وقوع خبر بود، جریان خبری را به دست گرفت. این عملکرد کجایش قابل دفاع است؟من به خوبی نسبت به جوسازی‌هایی که علیه سازمان صداوسیما صورت می‌گیرد واقفم، اما معتقدم دفاع بد از حمله بدتر است. کاش آقای علی‌عسکری به همان جمله اول بسنده می‌کردند و بخش دوم سخنانشان را به زمان دیگری موکول می‌کردند که به وعده خویش برای اصلاح عملکرد رسانه ملی، عمل کرده باشند.شما فکر می‌کنید این وعده اصلاح عملکرد سازمان صداوسیما عملی می‌شود؟ما باید به این موضوع امیدوار باشیم؛ چرا که برای رسانه ملی اصلاً خوب نیست که وقتی دوربینش برای ضبط یک برنامه به میان مردم برود، بخشی از مردم با آن ارتباط مثبتی برقرار نکنند. دقت کنید این رسانه ملی ماست، نه صداوسیمای ضرغامی و سرافراز و علی‌عسکری.من قبلا در مصاحبه دیگری گفته بودم مشکلات امروز صداوسیما مشکل آقای علی‌عسکری یا آقای سرافراز نیست. بسیاری از اعتمادسوزی‌های امروز ریشه در دو دهه گذشته و حتی قبل از آن دارد. بسیاری از نیروهایی که در بدنه تصمیم‌ساز صداوسیما حضور دارند، از دوران آقای لاریجانی وارد سازمان شده‌اند. برخی از این مدیران و دست‌اندرکاران اجرایی به خصوص در حوزه خبر که قبلاً به نام معاونت سیاسی صداوسیما شناخته می‌شد، در این فاصله به وجود آمده میان رسانه ملی و مخاطبان ناراضی‌اش نقش اساسی داشته‌اند. به نظر می‌رسد یارگیری مجدد آقای دکتر علی‌عسکری از افرادی که در دهه‌ای گذشته زمینه‌های این نارضایتی‌ها را به وجود آورده‌اند، نمی‌تواند به عملی ساختن وعده‌ای که داده‌اند کمک کند.به طور مثال نحوه برخورد بخش‌های خبری مختلف سازمان صداوسیما با این اعتراض‌ها با روش اخلاق‌مدارانه آقای علی‌عسکری که گفتند ما انتقادات را روی چشممان می‌گذاریم مغایرت دارد. همین اخیرا بخش خبری ۲۰:۳۰ با فرزندان آیت‌الله هاشمی و برخی از چهره‌های سیاسی مصاحبه کرد و نظرشان را درباره عملکرد رسانه ملی در این ایام جویا شد. اگر من و شما پدرمان را از دست داده بودیم، چقدر فرصت داشتیم پای تلویزیون بنشینیم که الان فرزندان آقای هاشمی بخواهند در این باره ارزیابی کنند. مشی اخلاقی تعادل‌گرای آیت‌الله هاشمی در دو فرزندی که صداوسیما برای مصاحبه به سراغشان رفته بود، کاملاً متجلی است و جز پاسخ کریمانه آنها چیزی قابل انتظار نبود. در حالی که ایشان فرزندان دیگری هم دارند که البته آنها هم فرصت دیدن تلویزیون را نداشته‌اند، اما مشی آنها با دو برادر دیگرشان متفاوت است و پاسخ‌های آنها هم قابل پیش‌بینی.در مصاحبه با شرکت‌کنندگان در تشییع جنازه آیت‌الله هاشمی در این بخش‌های خبری هم نمی‌توانیم صدای کسانی را بشنویم که آقای علی‌عسکری به خوبی و از نزدیک صدایشان را در خیابان‌های تهران شنید و به درستی گفت که انتقادهایشان را روی چشم می‌گذارد و عملکرد رسانه را اصلاح می‌کند. اگر بدنه خبر صداوسیما با گفتار اخلاقی آقای علی‌عسکری همراه بود، راه‌های بهتری برای جبران مافات و اعتمادسازی وجود داشت نه آنچه که دیدیم و تکرار همان رویکرد قبلی مدیران سابق است.در این باره صحبت‌های بسیاری دارم که ترجیح می‌دهم اگر روزی فرصتی مهیا شود و علاقه‌ای برای شنیدن آن وجود داشته باشد، به طور مستقیم و صریح با آقای دکتر علی‌عسکری در میان بگذارم نه در مطبوعات و خبرگزاری‌ها.مطلب دیگری هست که لازم به توضیح باشد؟فقط یک مطلب و آن همان مطلبی است که قبلا در نوشته‌ای برای جناب آقای سرافراز هم نوشته بودم و آن یادآوری این حدیث شریف از امیرالمؤمنین علی‌ابن ابیطالب (ع) درباره غنیمت دانستن فرصت‌هاست که به خودم و به آقای دکتر علی‌عسکری تقدیم می‌کنم: وَ قَالَ علی (علیه السلام): «قُرِنَتِ الْهَیْبَهُ بِالْخَیْبَهِ وَ الْحَیَاءُ بِالْحِرْمَانِ وَ الْفُرْصَهُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَیْر» و آن حضرت فرمود: «ترس قرین یأس، و کم‌رویی همراه با محرومیت است. فرصت به مانند ابر گذرا می‏‌گذرد، پس فرصت‏‌های نیک را غنیمت بدانید.»

منبع: baharnews.ir