بایگانی ماه : دسامبر, 2016

قیمت دلار روز به روز بالا می رود و علت آن هم از سوی مسئولین دولتی روانی اعلام می شود.

به گزارش میزان، دلار در ایران همواره با نوسانات زیادی روبرو بوده است، اما هیچگاه قیمت آن کاهش نداشته بلکه همیشه به خاطر عواملی بالا رفته است.

تنها در یک مقطع دلار کاهش چشمگیری داشت و آن هم زمانی بود که ایران قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفت تا جنگ تحمیلی پایان یابد. از آن پس، دلار دیگر روی خوش خود را به ایران نشان نداد.

یک زمانی آمریکا ادعا می کرد که کاری خواهد کرد یک دلار معادل یک هزار تومان سبز رنگ ما شود. اما کسی تصور نمی کرد که تنها با گذشت چند سال از آن ادعا اکنون یک دلار آمریکایی بیش از ۴ هزار تومن قیمت دارد.

دلایل گوناگونی را برای این اتفاق مطرح می کنند. بالا رفتن قیمت دلار تأثیر زیادی بر روی قیمت کالاهای وارداتی می گذارد، حتی بر روی تولیدات داخلی هم تأثیر گذار است. مستقیم یا غیر مستقیم.

اما در شرایط کنونی به نظر می رسد که یکی از دلایل مهم افزایش قیمت دلار در بازار توافق هسته ای باشد.

اکنون که یکسال از امضای توافق هسته ای ایران و ۱+۵ با محوریت آمریکا گذشته است، علیرغم گشایش اسمی اقتصاد در کشور، عملاً اتفاق خاصی نیفتاده است، که اگر نتایج برجام واقعی بود، باید همان آغاز اجرای آن بازار ارز تأثیر روانی خود را می دید.

چرا اینگونه نشد و بازار نسبت به توافق هسته ای واکنش مثبت نشان نداد؟ برای این که تحریم های اقتصادی باقی ماند، مشکل مبادلات بانکی بر طرف نشد، دلارهای بلوکه شده به کشور وارد نشد، تحریم های ۱۰ ساله آمریکا علیه ایران بار دیگر تمدید شد و نفتی که فروخته شد، دلارش به کشور نیامد.

تا پیش از دولت یازدهم، تولید و فروش نفت ایران کمتر از ۵۰۰ هزار بشکه در روز بود و علیرغم قیمت بالای هر بشکه نفت، اما پول آن هیچگاه به طور کامل به کشور باز نگشت بلکه مبالغ زیادی به خاطر تحریم ها بلوکه شد.
البته اندکی از پول نفت فروخته شده پس از برجام به کشور بازگشت و ۲ میلیارد دلار هم آمریکایی ها از حساب ایران دزدی کردند.

اما بیشتر دلارهای فروش نفت ایران در حساب های خارجی به سر می برد.

اکنون تولید و فروش نفت ایران در دولت یازدهم ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز است قیمت نفت هم تقریباً در هر بشکه حدود ۵۰ دلار است.

اما آیا همه این مقدار تولید نفت از سوی مشتری خریداری می شود و از همه مهمتر پول آن را می دهد یا بهتر بگوییم می تواند بدهد؟

ایران از قبل هم به خاطر فروش نفت، دلار طلبکار است، اما همانطور که می دانید، مشکلات بانک های خارجی هنوز کامل مرتفع نشده و دلارها در همان حساب های خارجی باقی مانده یا این که برخی از کالاها و اجناس وارداتی با همان دلارها حساب شده است.

پول نفت فروخته شده اکنون، یعنی پس از برجام هم هنوز وارد کشور نشده است.

چندی پیش بود که سردار سر لشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح گفت: در ایام پس از برجام که تحریم های فروش نفت برداشته شده هنوز پول های نفت های فروخته شده دریافت نشده است.

سرلشکر باقری افزود: پیش بینی مسئولان این بود که پول های نفت های فروخته شده از بهمن سال گذشته تا شهریور امسال دریافت شود اما اینگونه نشد.

اینگونه نشدن یعنی دریافت نشدن پول فروش نفت، چه اتفاقی را باعث می شود؟ قاعدتاً بازار با کمبود ارز به ویژه دلار روبرو می شود، واکنشی که بازار به این کمبود از خود نشان می دهد هم روشن است، افزایش قیمت ارز به ویژه دلار.

یک اتفاق دیگر هم برای بازار نفت ایران رخ داده است، آمارها نشان می‌دهد ایران با بیش از ۳۵ میلیون بشکه نفت بیشترین میزان ذخیره‌سازی روی آب را در جهان دارد.

بالا رفتن میزان ذخایر نفت روی آب‌ نشانه‌ای از نخریدن نفت از سوی مشتری‌ها است.

پس نمی توان عامل بالا رفتن قیمت دلار در بازار را روانی دانست که اگر شوک روانی بر روی دلار تأثیر گذار بود باید آن هنگام که خبر امضای توافق هسته ای هم با آب و تاب منتشر شد، بر روی دلار تأثیر می گذاشت و حداقل اندکی پایین می آمد، اما اینگونه نشد. در حالی که از یکسال گذشته تاکنون پول ملی ۲۰ درصد دیگر ارزش خود را از دست داده است.

بانک مرکزی وعده داده بود تا پایان سال ارز تک نرخی می شود، با این حساب، بانک مرکزی یا دیگر از اجرای این طرح صرفنظر می  کند یا این که هدفش از اجرای تک نرخی شدن ارز همین قیمتی است که اکنون در بازار دیده می شود.

اما مسئولین اقتصادی دولت وعده داده اند که قیمت ارز به زودی پایین می آید، در این وانفسای پایین و بالا رفتن قیمت دلار و ارزهای مهم، عده ای زمین خوردند و عده ای هم نانشان در روغن افتاد.

عده ای هم در این میان فشار اقتصادی بیشتری بر آنها وارد شد. قشر حقوق بگیر، آنهایی که زیر خط فقر هستند، حتی آنهایی که در شرایط متوسط اقتصادی زندگی می کنند.

منبع: alef.ir

احمد توکلی در نامه ای به جهانگیری معاون اول رییس جمهور نسبت به مواضع فسادزای وزیر صنعت  هشدار داد .

در بخش هایی از نامه سازمان دیده بان شفافیت و عدالت به رئیس ستاد اقتصادمقاومتی و معاون اول رئیس جمهور آمده است:

?جناب آقای مهندس اسحاق جهانگیری

?چنانکه مستحضرید گمرک ایران با استفاده از اختیارات و پس از طی مراحل قانونی، اقدام به صدور حکم جریمه حدود ۳ هزار میلیارد تومانی برای شرکت کره ای «ال‌جی» نموده و در مقابل جناب آقای نعمت زاده طی نامه ای به رئیس گمرک ایران شمول قاعده تخلف بر محموله های وارداتی این شرکت را نامرتبط و خواستار لغو فوری جریمه ۳ هزار میلیاردی شده‌ است.

⚡️دیدبان شفافیت و عدالت به لحاظ محتوا و مستندات، مدافع یا مخالف وضع جریمه بر شرکت مذکور نیست اما وظیفه خود می‌داند در خصوص رویه معیوب و مشکوک فوق و نسبت به تداوم مواضع فسادزای وزیر صنعت، معدن و تجارت هشدار دهد.

?این اقدام از جهت آثار رانت‌جویانه نیز سزاوار تقبیح است. برای جنابعالی که سال‌ها سابقه مدیریت در عالی‌ترین سطوح بخش صنعت کشور را داشته‌اید روشن است که ثمره چنین دخالت‌ها و توصیه‌های قانون‌شکنانه‌ای، تقویت مناسبات ناسالم میان بخش خصوصی (داخلی یا خارجی) و مقامات قوه مجریه یا مقننه خواهد بود.

?به بیان دیگر هر شرکتی که از رانت ارتباط و نفوذ بیشتری در وزارتخانه مربوط به خود برخوردار باشد خواهد توانست با استفاده از توصیه‌نامه وزیر یا نمایندگان مجلس، نه تنها با سهولت بیشتری به مجوزها و اعتبارات دسترسی داشته باشد بلکه حتی در صورت احراز تخلف نیز خواهد توانست از پرداخت جریمه شانه خالی کند.

?البته با تأسف باید گفت مصادیق چنین مواضع فسادپروری در دوران وزارت جناب آقای نعمت زاده، کم نبوده و نیست اما از جنابعالی به عنوان رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی انتظار می‌رود بر اساس مفاد بند ۱۹ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، در خصوص چنین بدعت‌هایی که در کنار غیرقانونی بودن، مصداق بارز «زمینه‌های فسادزا» محسوب می‌شود (اگر خود نتیجه مناسبات مفسدانه نبوده باشد) موضع و اقدام مناسب اتخاذ نمایید.


متن کامل نامه

 جناب آقای مهندس اسحاق جهانگیری رئیس محترم ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و معاون اول محترم رئیس جمهور
 
سلام علیکم

چنانکه مستحضرید گمرک ایران با استفاده از اختیارات و پس از طی مراحل قانونی، اقدام به صدور حکم جریمه حدود ۳ هزار میلیارد تومانی برای شرکت کره ای «ال‌جی» نموده و در مقابل جناب آقای نعمت زاده طی نامه ای به رئیس گمرک ایران شمول قاعده تخلف بر محموله های وارداتی این شرکت را نامرتبط و خواستار لغو فوری جریمه ۳ هزار میلیاردی شده‌ است.
دیدبانشفافیت و عدالت به لحاظ محتوا و مستندات، مدافع یا مخالف وضع جریمه بر شرکت مذکور نیست اما وظیفه خود می‌داند در خصوص رویه معیوب و مشکوک فوق و نسبت به تداوم مواضع فسادزای وزیر صنعت، معدن و تجارت هشدار دهد. چنین اقدامی حداقل از دو منظر حقوقی و اقتصادی قابل نقد است:
 
الف. نقد حقوقی

چنانکه می‌دانیدبه موجب ماده۱۴۳ قانون امور گمرکی در صورت کشف اسنادخلاف واقعی زیان مالی دولتی اامتیازات غیرموجه که برای صاحب کالاایجادشده باشد،بعدازتشخیص وتائیدگمرک ایران از۳۰ درصدتا۳برابرارزش کالای موضوع سندقانون امورگمرکی امکان اخذجریمه وجوددارد. در خصوص تخلف شرکت ال‌جی طبق اطلاعات به دست آمده، جریمه مذکورتوسط کارشناسان عالی گمرک ایران پس از چندین ماه رسیدگی به صدها اظهارنامه گمرکی و اسناد پیوستی آن و مراجعات مکرر به شرکت و طی مراحل حسابرسی صادر گردیده است و اگر بنا بر اعتراض و بازنگری هم باشد ماده ۲۰۷ آیین‌نامه قانون امور گمرکی تصریح دارد که رسیدگی به اعتراضات نسبت به گزارش پایانی حسابرسی پس از ترخیص و جرائم تعیینشدهدرصلاحیتکمیسیونرسیدگیبهاختلافات گمرکیخواهدبود؛به عبارت دیگر مرجعی که می‌تواندجریمه صادرشده رالغو یاتعدیل نمایدکمیسیون‌های بدوی وتجدیدنظرحل اختلافات گمرکی ودرنهایت دیوان عدالت اداری است. بر اساس چنین ترتیباتی توصیه بالاترین مقام وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر لغوجریمه‌های یک شرکت غیردولتی و غیر ایرانی به رئیس گمرک چه جایگاه و وجاهتی دارد؟ بر فرض که شرکت جریمه شده به وزارتخانه تظلم کرده باشد وزیر محترم باید به جای قضاوت قطعی و صدور حکم غیرقانونی «لغو فوری» جریمه، شرکت مزبور را به راه قانونی رجوع به کمیسیون تجدیدنظر حل اختلافات گمرکی هدایت می‌کرد؛ تا مسئله از طریق قانونی خود اصلاح شود؟ به‌راستی اگر قرار باشد شرکت‌های مرتبط با حوزه عمل هر وزارتخانه در خصوص جرائم خود به توصیه مستقیم وزیر متوسل شوند، اساساً از ترتیبات قانونی و حقوقی کشور چه چیز باقی خواهد ماند؟ آیا در قبال شکستن تمام رویه‌های قانونی، جای آن ندارد که رئیس گمرک ایران با پاسخ قاطعی، چشم طمع تمام توصیه‌کنندگان حال و آینده را کور نماید؟
 
ب. نقد اقتصادی

گذشته از غیرقانونی بودن درخواست جناب آقای نعمت زاده و عدم تناسب آن توصیه با جایگاه حقوقی ایشان، بدعت نامبارک فوق به لحاظ ابعاد اقتصادی و تأثیر آن بر مناسبات رانت‌جویانه نیز حائز اهمیت است. از بعد اقتصادی حاکم نبودن استراتژی صنعتی – تجاری عالمانه در دهه‌های گذشته منجر شده است که کشور، بازار لوازم‌خانگی، صوتی – تصویری و محصولات الکترونیکی خود را بدون دریافت امتیازهای متناسب در اختیار شرکت‌هایی مانند سامسونگ، ال‌جی و امثالهم قرار دهد. حال آنکه در کشورهایی که سیاستمداران نسبت به تولید ملی غیرت و وطن دوستی بیشتری دارند، جز با دریافت امتیازهایی بزرگ مانند انتقال تکنولوژی یا حداقل سهم بالایی از تولید و اشتغال در درون سرزمین، چنین اجازه‌هایی به شرکت‌های معتبر خارجی نمی‌دهند. به واقع میلیاردها دلار فروش محصولات فوق طی سال‌ها برای میلیون‌ها مصرف کننده ایرانی، چه ثمره‌ای در رشد تکنولوژی یا ایجاد سایت‌های تولید برندهای خارجی در داخل و افزایش صادرات ایران به کشورهای منطقه داشته است؟ در قبال اشتغال‌زایی انبوه برای کشور کره، چه میزان اشتغال برای کارگران و متخصصان ایرانی فراهم شده است؟ در چنین شرایطی آیا باید در مقابل تخلف گمرکی چنین شرکت‌هایی نیز بالاترین مقام وزارت صنعت ایران، با شتاب‌زدگیتوصیه‌نامه لغو جریمه صادر نماید یا بالعکس، از این مسئله به عنوان اهرمی برای فشار بیشتر بر شرکت‌های خارجی جهت افزایش سهم داخلی سازی محصولاتشان و تقویت تولید ملی و اقتصاد مقاومتی استفاده نماید؟ توصیه‌نامه خیانت بار فوق اگر از سوی وزیر صنعت کره تنظیم و ارسال می‌شد، کمتر جای تعجب داشت تا از سوی فردی که باید نگران تولیدات صنعتی داخلی و اشتغال صنعتی ایرانیان باشد.

این اقدام از جهت آثار رانت‌جویانه نیز سزاوار تقبیح است. برای جنابعالی که سال‌ها سابقه مدیریت در عالی‌ترین سطوح بخش صنعت کشور را داشته‌اید روشن است که ثمره چنین دخالت‌ها و توصیه‌های قانون‌شکنانه‌ای، تقویت مناسبات ناسالم میان بخش خصوصی (داخلی یا خارجی) و مقامات قوه مجریه یا مقننه خواهد بود. به بیان دیگر هر شرکتی که از رانت ارتباط و نفوذ بیشتری در وزارتخانه مربوط به خود برخوردار باشد خواهد توانست با استفاده از توصیه‌نامه وزیر یا نمایندگان مجلس، نه تنها با سهولت بیشتری به مجوزها و اعتبارات دسترسی داشته باشد بلکه حتی در صورت احراز تخلف نیز خواهد توانست از پرداخت جریمه شانه خالی کند. بدین ترتیب شرکت‌ها به جای تشویق برای افزایش کیفیت و فناوری و کاهش قیمت محصول، انرژی خود را صرف برقراری ارتباطات فاسد با مدیران اجرایی کشور می‌کنند تا از این حاشیه امن و رانت نفوذ برخوردار شوند. در این مسابقه شرکت‌هایی که می‌توانند با رشوه‌ها و حمایت‌های مالی و غیرمالی، جلب نظر مدیران کشور را بکنند، موفق‌ترند و در نتیجه پیشگامی در بازار به مناسبات فاسد گره می‌خورد. آیا این پیامی است که دولت یازدهم بنا دارد به گوش صاحبان صنایع داخلی و خارجی برساند؟ آیا این رویه‌های غلط مصداق عدالت‌خواهی و مبارزه با فسادی است که ما و شما بر اساس شرع و قانون مکلف به آن هستیم؟ البته با تأسف باید گفت مصادیق چنین مواضع فسادپروری در دوران وزارت جناب آقای نعمت زاده، کم نبوده و نیست اما از جنابعالی به عنوان رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی انتظار می‌رود بر اساس مفاد بند ۱۹ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، در خصوص چنین بدعت‌هایی که در کنار غیرقانونی بودن، مصداق بارز «زمینه‌های فسادزا» محسوب می‌شود (اگر خود نتیجه مناسبات مفسدانه نبوده باشد) موضع و اقدام مناسب اتخاذ نمایید.
 
احمد توکلی
رئیس هیأت مدیره سازمان مردم نهاد
دیده ­بان شفافیت و عدالت

منبع: alef.ir