یوری گاگارین، اولین فضانورد تاریخ
برترین ها: «یوری گاگارین» در روز ۱۲ آوریل ۱۹۶۱ (۲۳ فروردینماه ۱۳۴۰) توسط فضاپیمای وستوک-۱ به فضا رفت و به مدت ۱۰۸ دقیقه و با سرعت ۲۷۴۰۰ کیلومتر در ساعت مدار زمین را به طور کامل طی کرد. سفر به فضا با این سفر فضایی گاگارین آغاز شد.

در نهم مارس ۱۹۳۴ یک زوج کشاورز روسی در روستای «کلوشینو» در نزدیکی شهر «گژاتسک» صاحب فرزندی شدند که نام آن را یوری گذاشتند. یوری سومین فرزند این خانواده بود. شهر گژاتسک بعدها به افتخار یوری، شهر گاگارین نام گرفت. یوری گاگارین در اول سپتامبر ۱۹۴۱ به دبستان رفت. در اکتبر همان سال روستای آنها به اشغال نیروهای آلمان نازی درآمد که موجب تعطیلی مدرسه به مدت دو سال شد.
خانواده گاگارین مانند بیشتر خانوادههای روسی در مدت جنگ جهانی دوم با مسکلات عدیدهای مواجه شدند. خواهر و برادر بزرگتر یوری برای کار اجباری به اردوگاههای نازی منتقل شدند و تا پایان جنگ یوری نتوانست آنها را ببینید. یوری در مدرسه دانشآموزی درسخوان بود.
او در همان زمان نیز مدام از علاقهمندیاش به پرواز سخن میگفت. او به کتابهای ژولورن علاقهی بسیار داشت و مدام هواپیماهای مدل میساخت. گفته میشود که معلم ریاضی و فیزیک یوری در زمان جنگ جهانی دوم خلبان بودند و این امر باعث علاقهی بیشتر گاگارین به پرواز بوده است.

یوری گاگارین پس از به پایانرساندن تحصیلات ابتدایی خود در سال ۱۹۴۹ در یک مدرسهی شبانهی فنی آهنگری و در قسمت ریختهگری به کار مشغول شد و در سال ۱۹۵۱ برای ادامهی تحصیل در هنرستان فنی ساراتوف مورد پذیرش قرار گرفت. علاقهی یوری به پرواز همواره با او بود و از اینرو به عضویت باشگاه هوایی ساتارف درآمد تا شیوهی پرواز با هواپیماهای سبک را بیاموزد.
پس از هنرستان در سال ۱۹۵۵ یوری گاگارین به دانشکدهی نیروی هوایی رفت تا در آنجا پرواز با هواپیماهای نظامی را بیاموزد. پس از گذشت زمان کوتاهی از پرتاب «اسپوتنیک-۱» که در زبان روسی به همعنای همسفر-۱ بود و نخستین ماهوارهی فضایی جهان بود که توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق از پایگاه فضایی بایکونور به مدار زمین پرتاب شد، یوری گاگارین مدرک خلبانی هواپیمایی میگ-۱۵ را با امتیاز ممتاز دریافت کرد و فارغالتحصیل شد. او به عنوان خلبان میگ-۱۵ برای مدتی در پایگاه هوایی لوستاری در نزدیکی مرز روسیه و نروژ به کار مشغول شد.

یوری گاگارین در سال ۱۹۵۹ درخواست کتبی خود را جهت فضانوردی به سازمان فضایی شوروی ارائه داد که یک هفته پس از این درخواست از او دعوت شد تا برای آزمایشهای ابتدایی به بیمارستان نیروی هوایی شهر مسکو برود. در سال ۱۹۶۰، سازمان فضایی شوروی، پس از مراحل ابتدایی گزینش، تعداد ۲۰ نفر از جمله یوری گاگارین را برای پست فضانوردی انتخاب کرد.
یکی از دغدغههای دولتمردان شوروی این بود که مبادا ایالات متحده آمریکا زودتر به چنین کاری مبادرت ورزد. اخبار و اطلاعاتی که به شوروی میرسید نشان از آن داشت که آمریکا در روز ۲۰ آوریل ۱۹۶۱ برنامهی اولین سفر فضایی خود را به اجرا میرساند.

روز ۸ آوریل،یوری گاگارین به عنوان نامزد اصلی پرواز انتخاب شد. «گرمان تیتوف» نیز به عنوان فضانورد ذخیره انتخاب شد. تیتوف جوانترین فضانورد تاریخ فضانوردی جهان است. او نخستین فضانوردی بود که سفر فضاییاش با فضاپیمای وستوک-۲ به مدت یک شبانهروز به طول انجامید. برخی نظرها در مورد انتخاب گاگارین وجود دارد که از آنرو او را بر تیتوف رحجان دادند که او از خانوادهای کارگری بود و حزب کمونیست شوروی او را بر نفر ذخیره ترجیح داده بود.
تا پیش از پرواز گاگارین هیچ انسانی هنوز به فضا نرفته بود. پزشکان و روانشناسان هراس داشتند که فضانورد با ورود به مدار زمین و قرارگرفتن در تجربهی بیوزنی و مشاهدهی فضای بیکران هستی تعادل روانی خود را از دست بدهد. از همینرو بود که فضاپیمای «وستوک-۱» به شکلی ساخته شد که تمام پرواز را به طور خودکار انجام دهد.

یوری گاگارین در ساعت شش و هفتدقیقهی صبح روز چهارشنبه ۱۲ آوریل ۱۹۶۱ به وقت مسکو از پایگاه فضایی بایکونور با فضاپیمای وستوک-۱ و با رمز پرواز «درخت سرو» به عنوان نخستین فضانورد جهان به مدار زمین پرواز کرد.
«مام میهن میشنود، مام میهن میداند، که فرزندش، تا کجای آسمانها پرواز کرده است.» گاگارین پس از ۱۰۸ دقیقه پرواز و یک دور کامل در مدار زمین، در ۲۶ کیلومتری غربی شهر انگلس در منطقهی ساراتوف فرود آمد. یوری گاگارین پس از بازگشت به زمین به ستارهای مشهور بدل شد.

او در بسیاری از کشورها نشان افتخار دریافت کرد. در تاریخ ۲۷ مارس ۱۹۶۸ هواپیمای میگ-۱۵ یوری گاگارین و مربیاش طی پروازی دچار سانحه شد که در هر دو جان خود را از دست دادند. برخی در آن زمان مرگ گاگارین را مشکوک عنوان کردند.
منبع: برترینها