چرایی عدم اقبال جامعه به کتاب‌خوانی

مهدی رضائیسال هاست که سرانه اندک میزان مطالعه در بین ایرانیان به دغدغه اصلی دلسوزان واقعی این سرزمین تبدیل شده است و همیشه راه حل‌های مختلفی برای آن ارائه شده است که تا کنون هیچ کدام به نتیجه مفید و دلگرم کننده منتهی نشده است. تقریبا می‌توان ادعا کرد که همه راهکارها برای حل این مشکل تاکنون از طرف هر نهاد یا شخصی که ارائه شده و به هر شکل و صورتی که بوده است به شکست منجر شده است، چون آمار مطالعه در طول این چندین سال، نه تنها هیچ رشدی نکرده، بلکه روز به روز افول نیز کرده است. برای پی بردن به علل شکست این چاره اندیشی‌ها باید به سراغ مهم‌ترین دلیل و سبب کمی سرانه مطالعه و اقبال کم ایرانیان به کتاب وکتاب خوانی پرداخت. شاید بهتر باشد به جای نقد تک تک طرح‌های شکست خورده گسترش کتاب خوانی، مستقیما سراغ اصلی‌ترین دلیل به بن بست رسیدن همه این طرح‌ها برویم و آن غفلت از نقش اصلی صدا و سیما در این سال‌ها در توسعه فرهنگ مطالعه است و آن الگو‌سازی و قهرمان پروری‌های نابه جا و اشتباه این رسانه است که به جای این که سردمداران علمی و فرهنگی و دانشمندان و اهالی کتاب را به عنوان الگو و قهرمان، برای جوانان معرفی کند، نادانسته اقشاری دیگر را قهرمان جوانان این سرزمین کرده است و حال و روز کتاب خوانی که موتور توسعه علمی و به تبع آن توسعه همه جانبه کشور است را به این وضع رقت بار انداخته است. زمانی که بخش عمده‌ای از زمان رسانه ملی را به جای به تصویر کشیدن نخبگان علمی ما و قهرمان‌سازی از آنان، بازیگران صدا و سیما و سینما و اهالی فوتبال پر می‌کنند و عده‌ای به سادگی چنان به شهرت می‌رسند که دیگر جوانان ما فقط در رویا می‌توانند بدان دست یابند، نمی‌توان انتظار داشت جوانان ما به کتاب خوانی روی آورند. با نگاهی به برنامه‌های پرهزینه صدا و سیما مشخص می‌شود که این نوع برنامه‌ها نیز محملی برای معرفی و الگو‌سازی این قشر از جامعه است و آنچه مهم است زیاده روی و افراط در بزرگ نمایی یک قشر خاص یا یک هنر سبب می‌شود تا بخش‌های مهم‌تر کم رنگ جلوه کند و کم کم به حاشیه رود. چقدر از یک استاد تمام دانشگاه که عمری را در راه مطالعه و تحقیق و پژوهش گذرانده است به سن بازنشستگی می‌رسد یا به عنوان دانشمند برجسته جهان معرفی می‌شود تقدیر می‌شود؟ مطمئنا چند صد سکه پاداش نمی‌گیرد یا مجوز وارد کردن یک خودرو گران قیمت به وی داده نمی‌شود در حالی که شخصی در حرفه‌ای دیگر با کسب یک مقام و عنوان به چه صورت‌های با شکوهی مورد تقدیر قرار می‌گیرد. برندگان المپیاد‌های علمی را نیز می‌توان از این نظر مقایسه کرد. البته در کنار بی‌برنامگی‌های صدا و سیما، کوتاهی نهادهای مهم علمی کشور مانند وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم و وزارت بهداشت دلیلی مهم برای عدم علاقه به علم و مطالعه و پژوهش اصیل است.


منبع: baharnews.ir