وضعیت و حالات موها در صبحگاهان
وضعیت و حالات موها در صبحگاهان :
وقتی که صبح از خواب برمی خیزیم، معمولاً مشاهده می شود که موها ژولیده شده، و از نظم و ترتیب و زیبایی خارج گشته اند. در این حالت، مو ها به یکدیگر چسبیده، لطافت و خوش حالتی خود را از دست داده و بهم ریخته اند.
هنگام برخاستن از خواب، معمولاً شخص بطور طبیعی کسل و خواب آلوده می باشد. که این حالت در موها نیز هویداست.بهنگام سپیده دم، زمانی که خورشید هنوز پرتو افشانی خود را آغاز ننموده است، و هوا هنوز مهتابی، یا به قول معروف گرگ و میش می باشد، شستشوی سر و بدن فواید بسیاری را در بردارد.
بیش از آنکه فرهست فواید عمل یاد شده را، به نظر خوانندگان برسانیم، در یک مورد استثنایی، به ویژگی مهم این زمان بندی اشاره ای مختصر می کنیم. شاید هم، نخستین بار باشد، که تراوش فکری یک محقق ایرانی، در این زمینه خاص، بر روی صفحات کتاب نقش می بندد.
در ساعات اولیه صبح، شاهد تمیزترین هوای خود می باشند زیرا که در این اوقات وسائط نقلیه موتوری، هنوز رفت و آمد عادی خود را بصورت ترافیک سنگین، شروع نکرده و آلودگیهای روز قبل نیز در طول شب در اثر جابجایی هوا و احتمالاً ورزش بادها و … از بین رفته است و به این سبب، هوا آلودگی کمتری دارد، یا بهتر است، بگوئیم، که هنوز آلوده نشده است. بنابراین، مصلحت سلامت موها، ایجاب می کند، که صبح اول وقت اقدام به شستشوی موها (استحمام) نموده، از فواید بسیار این زمانبندی، بهره مند گردیم.
بر کسی پوشیده نیست، که نباتات و درختان در تمام مدت شبانه روز، بخصوص در فصول بهار، تابستان و پائیز عمل تعریق و تنفس را بصورت لاینقطع و همواره، انجام میدهند. دو عمل حیاتی تعریق و تنفس، در شب و روز، عکس هم صورت می پذیرند، بدین معنی که گیاهان و درختان در روز کربن و سایر گازهای مضر موجود در هوا را جذب نموده، اکسیژن- این ماده حیاتی را که به عقیده بسیاری، جوهر هستی در کره خاکی زمین است- پس می دهند، که به همین جهت نیز نشستن در زیر سایه درختان بهنگام روز، و شادی بخش است، و در شب، عکس این عمل صورت می گیرد، یعنی، اکسیژن موجود در فضای پیرامون گیاهان و درختان، جذب آنها شده، کربن بصورت دی اکسید کربن، دفع می گردد که بعلت این انتشار گازگربنیک و غیره، نشستن و خوابیدن شبانگاهی در زیر درختان را، از قدیم الایام، مذموم و نکوهیده دانسته اند.
می دانیم، که استشمام گازکربنیک، موجب بروز حالت خفقان در انسان می شود، که چون در روزگاران پیشین، این دلیل برقدما پوشیده بوده است، تعبیرات عوامانه و نامانوسی، از این حالت خفقانی، می شده است
حال، آن سخن بکر و ناشنوده ما این است، که در سپیده دمان، که هنوز، هوا در آخرین مرحله گرگ و میش بوده، فروزه های خورشیدی، نخستین لحظات فروزندگی خود را آغاز می کنند، اکسیژن ذخیره شده در نباتات و درختان، به یکباره، شروع به رها شدن نموده، برای مدت کوتاهی هوا را، از اکسیژن و گازهای مفید، نظیراُزُن (خنثی کننده تأثیر اشعه ماوراء بنفش نور خورشید)، اشباع می کنند. بنابراین با شستشوی سر در این مقطع بخصوص زمان و نتیجتاً باز شدن منافذ پوست سر ، جذب اکسیژن فراوان، علاوه بر ششها، از طریق این روزنه های تنفسی پوست نیز انجام شده، به تداوم و سرحالی ریشه موها و نهایتاً موها می انجامد.
این لحظه خاص، مورد توجه بسیاری از عرفای نامی میهنمان نیز بوده است سعدی می گوید :
با مدادان که تفاوت نکند لیل و نهار خوش بود دامن صحرا و تماشای بهار
آدمیزاده اگر در طرب آید چه عجب سرو در باغ، به رقص آمده و بید و چنار
حافظ نیز، به هنگام گفتگو با امیر تیمورگورکانی، که متعرض به غزل (ساکنان حرم و سترو عفاف ملکوت) بود، می گوید: من این شعر را، در یک سحرگاه بهاری سرودم. در آن موقع هوا مطلوب بود، و چنان دچار هیجان و سرور شدم، که تصور کردم، در همه چیز کاینات شریک هستم، و فرشتگان در وجودم به سر می برند، و من هم از فرط وجد، این شعر را سرودم.
شاید هم، تعیین وقت فریضه صبحگاهی در آن لحظات خاص سپیده دم، با این فلسفه بی ارتباط نباشد. چه بسا، قصد این بوده است، که عبادت کنندگان بعد از ادای فریضه دیگر به خواب نرفته، از این موهبت عظمای طبیعت استفاده کنند.
منبع: مه شو
