ورم عفونی بافت ملتحمه یا افتائمی عمومی
ورم عفونی بافت ملتحمه یا افتائمی عمومی
تعریف : این نوع ورم درمیان نوزادان وجود دارد (ورم ملتحمه همراه با دفع مواد چرکی). شلتون در این رابطه مطالعه های کاملی انجام داده است.
علائم آن : سرعت پیشرفت و ظهور آثار این بیماری در کودکان معمولاً کندتر و ضعیفتر از افراد بالغ است. چند روز پس از تولد (۲ تا ۷ روز) پلکها کمی قرمز و متورم است و ترشحات عفونی آن نیز آغاز می شود.به تدریج ورم پلکها بیشتر شده و ورم بافت ملتحمه شدت می یابد و بافت به شدت ترشح می کند و زبر می شود. سپس ترشحات غلیظتر شده و رنگ زرد یا سبز به خود می گیرد. این مسئله خود به خود محدود شده و در روز چهارم تا ششم به اوج می رسد که پس از آن دوره ای از ناراحتی با شدت کمتر شروع می شود.
قرنیه چشم بسیار سریع مبتلا می شودو اگر در اثر این ابتلاء قشر سیاهی نیز جلوی مردمک را بگیرد، شخص کور خواهد شد. ولی حتی اگر یک قشر کوچک و نازک نیز به وجود آید، به بینایی شخص آسیب زیادی وارد می سازد.
شناخت آن : ورم عفونی بافت ملتحمه به خاطر عفونتی که در هنگام تولد، چشم به آن آلوده می شود. به وجود می آید و دلیل آن تماس چشم نوزاد با ترشحات دستگاه تناسلی مادر هنگامی است که کودک چشم خود را باز می کند. بیماری ژونوره و ورم مخاط داخلی رحم به عنوان سر چشمه های اصلی این عفونت شناخته شده اند.
از عواقب این بیماری، ترشح مواد عفونی از چشم و نابینایی را می توان نام برد. معمولاً در صورت درمان این بیماری از طریق دارو، ترشح مواد عفونی ایجاد گردد.در صورتی که از ابتدا معالجه به صورت صحیحی انجام شود، خطر نابینایی تقریباً از بین می رود.
تشخیص : اگر به محض ظهور اولین علائم تشخیص سریعاً روشهای درمانی- بهداشتی وارد عمل شوند، بهبودی در تمام موارد حاصل می شود.
پیش آگهی : سلامتی و پاکیزگی عواملی هستند که تمام مجموعه پیشگیریها برای جلوگیری از ورم ملتحمه عفونی در آنها خلاصه می شود. خانمهای باردار باید بیش از مواقع عادی نگران سلامتی و بهداشت خود باشند. یک مادر سالم و تمیز فرزند خود را مبتلا نمی سازد. حفظ پاکیزگی چشم کودک نیز لازم و ضروری است. جای تأسف است که مادران و کسانی که کودک را تغذیه می کنند، از چگونگی تمیز کردن چشم کودک به طرز صحیح آگاهی ندارند.
کافی است که چشمها با آب جوشیده ولرم و با استفاده از پنبه (به جای پارچه های کمابیش خشن) به دقت شسته شوند. چشمها، مقعد، دهان و اعضای تناسلی کودکان را نباید با پارچه پاک کرد و ترشحات چشم و دهان و بینی کودک را باید با پنبه تمیز کرد. والدین باید روش صحیح پاک کردن چشمهای کودک را فرا گیرند و تنها به یک پرستار کمابیش آگاه اکتفا نکنند.
مراقبتهای شخص بیمار : پیشگیری از عفونت و زخم شدن احتمالی چشم نیاز به مراقبت مداوم دارد. پاکیزگی مهمترین مسئله برای بیمار است. ورم پلکها باعث بسته شدن چشم و ترشحات نیز منجر به چسبیدن آنها به هم شده و عمل شستشوی طبیعی چشم متوقف می شود که خطر اصلی در همین امر نهفته است.
پلک باید باز باشد و چشم به طور کامل چه شب و چه روز هردو ساعت یکبار شسته شود و ترشحات چشم نباید عفونی شوند.کار شستشوی طبیعی چشم برای حفظ سلامتی آنها کاملاً ضروری است.
بستن چشمها با باند مضر است و استفاده از یخ روی پلکهای متورم نیز به دلایل زیر خطرناک می باشد :
یخ روند تورم را متوقف می کند.
باعث کاهش تعداد گلبولهای سفید می شود.
بافت را عاری از حیات می کند.
مقاومت را در برابر عفونت کاهش می دهد.
احتمالاً کیفیت ترشحات ضد عفونی کننده طبیعی را نیز پایین می آورد.
برعکس، استفاده از کیسه یخی تورم را کاهش داده و شستشوی طبیعی چشم را به کار انداخته و امکان شستشوی راحت تر چشم را به وجود می آورد و چون شستشو و پاکیزگی از عوامل اساسی سلامت چشم محسوب می شوند، این عمل در بعضی شرایط می تواند نتایج خوبی داشته باشد.
بنابراین در هر مورد پزشک باید وضعیت را به دقت بررسی کند و محاسن و عیوب کیسه یخ را در نظر بگیرد و سپس برای انجام آن تصمیمی اتخاذ کند. هنگامی که برای قطع شستشوی چشم به وسیله اشک از چرک و مخاط، ورم به مقدار کافی پیشروی نکرده است، باید از کاملاً از کار به بردن یخ اجتناب شود اگر شستشوی چشم به وسیله اشک متوقف شده باشد، به کار بردن کیسه یخ خطر کمتری در برداشته و باید از آن استفاده شود. البته این نکته را نباید از نظر دور داشت که این وسیله را به تنهایی نمی توان به کار برد و هرگز نباید مراقبتهای دیگر را کنار گذاشت.
پارچه ای نخی را روی چشمها گذاشته (یا فقط روی چشم بیمار) و آنرا طوری تنظیم می کنند که وزن آن روی کره چشم قرار نگیرد. سپس قطعات کوچک یخ را روی این پارچه می گذارند و این عمل را به مقدار مورد نیاز تجدید می کنند. پس از بازگشت عمل شستشوی طبیعی چشم به وسیله غدد اشکی و تمیز شدن چشم به طور کامل این عمل را متوقف می کنند.
دکتر «ترال» می نویسد : «باید چشمها را چندین بار در روز در مرحله اول با آب ملایم و در ادامه با آب سردتر شست، تا زمانی که آب تا حد امکان سرد باشد. البته با علم به این که بیمار پس از انجام این عمل بهبود می یابد».
بعضی از پزشکان از آبلیموی رقیق شده با آب نیز برای شستشوی چشم استفاده می کنند و برخی دیگر مواد ضد عفونی کننده را به کار می برند. دکتر «تیلدن» محلول آب نمک رقیق را توصیه می کند. اگر هنوز هم از وجود میکروب وحشت داریم، آرگیرول می تواند کم خطرترین ضد عفونی کننده باشد که معمولاً از آن به صورت محلول ۱۰ درصد استفاده می کنند، ولی این غلظت احتمالاً بازهم قوی است.
دکتر شلتون معتقد است که شستن کامل با آب کامل کاملاً تمیز و ولرم کافی است. دکتر ترال و دیگران بیش از آنکه تئوری میکروبها به مراحل امروزی خود برسد چشم بیماران خود را با آب معمولی و تمیز می شستند و موفقیتهای بسیار نیز در این امر به دست آورده بودند.
ترشحات پس از عفونی شدن نباید بر روی چشم باقی بماند و یا به وسیله پوست جذب شود. پاکیزگی و دوری از هر نوع آلودگی (ولی نه ضد عفونی) تا زمانی حاصل شود باید تا حد امکان به طور کامل انجام پذیرد. این تنها کاری است که باید انجام گیرد. کار درمان را طبیعت خود انجام می دهد. هرگز نباید مراقبت را از نظر دور داشت. هنگامی که یک چشم مبتلا می شود، باید تمام جوانب احتیاط را برای پیشگیری از ابتلای چشم دیگر و همچنین بینی و دهان رعایت کرد. دستهای کودک نباید پس از تمامی با چشم به دهان برده شوند.
کسانی که بیماران را درمان می کنند، باید پیشگیریهای لازم را در مورد جلوگیری از ابتلای خود و اطرافیانشان بنمایند، و پاکیزگی به طور کامل از طرف آنها نیز باید رعایت شود.
تمرینها : استراحت کامل برای چشم ضروری است. نور روز طبیعی است مگر اینکه خود بیمار تقاضا کند تا نور اتاق به مقدار دلخواه برای او کمتر شود. از استفاده روشنایی الکتریکی تند در مقابل چشم بیمار خودداری شود. رنگهای مناسب برای بیمار، آبی، سبز، و زیتونی می باشد
تذکر: پس از بهبودی، بازگشت تدریجی به یک رژیم غذایی کاملاً سالم برای جلوگیری از بازگشت بیماری و ایجاد مشکلات سنگینتر ضروری است.
منبع: مه شو