مسئله کوچکِ برجام؟
محمد توکلی
رییس محترم ستاد کل نیروهای مسلح در واکنش به نقد مطرح شده از سوی حسن روحانی در مناظره دوم درباره «نشان دادن شهر موشکی و نوشتن شعار بر روی موشک» گفتهاند که: «خوب نیست مقام مسئولی نمایش اقتدار ملت در قدرت موشکی را که به برکت خون شهیدان حاصل شده و موجب بازدارندگی در برابر تهدیدات دشمنان است به مسئله کوچکی همچون برجام ربط دهد.» برای فهم دقیقتر اینکه توافق هستهای که در نگاه دولت «بزرگترین دستاورد دهههای اخیر» است و از نگاه برخی دیگر «مسئله کوچک» و بی اهمیت تلقی میشود، چگونه توافقی است خوب است که یکبار دیگر آن را بررسی کنیم.
چه شد که به برجام رسیدیم؟ شرایط کشور در سالهای ۸۹، ۹۰ و۹۱ به گونهای بود که به واسطه تحریمها بازار ارز به عنوان یکی از مهمترین نشانههای سنجش وضعیت اقتصادی هر کشوری بیثباتترین وضع ممکن را تجربه میکرد، بخش بهداشت و درمان به واسطه تحریمها و بی تدبیری مقامات ارشد دولت وقت به بحرانیترین وضع ممکن رسیده بود، فروش نفت به عنوان مهمترین منبع درآمدی کشور که ارتباط مستقیم با معیشت روزمره مردم دارد از حدود چهار میلیون بشکه در روز به یک میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرده بود و در صورت ادامه یافتن تحریمها به صفر میرسید، کشور ذیل فصل هفت منشور ملل متحد قرار گرفته بود که در حقوق بین الملل به معنای زمینهچینی برای برخورد نظامی است و… در یک چنین وضعیتی حضور مردم در انتخابات۹۲ دولتی را بر سر کار آورد که در حوزههای مختلف و بالاخص حوزه سیاست خارجی برنامه هایی با صدوهشتاد درجه اختلاف نسبت به دولتهای نهم و دهم را در ایام انتخابات به مردم عرضه کرده بود.
با روی کار آمدن روحانی شاهد سپردن پرونده هستهای به وزارت امور خارجه به رهبری محمدجواد ظریف بودیم که در دولت قبل با انواع و اقسام اتهامات نواخته شده بود و از نمایندگی ایران در سازمان ملل کنار گذاشته شده بود. دولت در صد روز اول با مذاکراتی جدی که کارآمدی تیم مذاکره کننده را به خوبی عیان کرده بود توانست از ادامه یافتن تحریمهای اثرگذار در حوزه هستهای جلوگیری کند و مانع به صفر رسیدن صادرات نفت کشورمان شود. در نهایت و با گذشت دو سال و نیم مذاکرات فشرده به برجام دست یافتیم. توافقی که در آن ایران هم به خواستههایش در حوزه هستهای از جمله حفظ ماهیت آب سنگین اراک، گشودن مسیر همکاریهای هستهای با کشورهای جهان، غنیسازی در داخل خاک کشورمان، عدم کاهش سرعت تحقیقات در این حوزه و… دست یافته است و هم تحریم هایی که مشخصا بر روی معیشت روزمره تمام مردم تاثیر گذاشته بود از میان برداشته شد. تحریم هایی از جنس تحریم نفتی که باعث کاهش قابل ملاحظه درآمدهای کشور و فسادهای عظیمی به بهانه دور زدن تحریمها شد و یا تحریم در حوزه سرمایه گذاری خارجی و ورود فناوریهای نو که باعث عقب ماندگی غیر قابل کتمان کشورمان در صنایع مختلف از جمله حوزه انرژی و میادین مشترک نفتی میشد و…
به نظر میآید چه آنان که میخواهند توانمندیهای قابل افتخار کشورمان در حوزه دفاعی را کوچک و بی اهمیت جلوه دهند و چه آنان که توانمندیهای افتخارآمیز دیپلماتهای جمهوری اسلامی را حقیر جلوه میدهند دو لبه یک قیچی هستند. اقتدار ایران و منافع ملی کشور ایجاب میکند که این دوبال پرواز را قدر بدانیم و مراقب باشیم که ناهماهنگی هایی از جنس آن چه آقای رییس جمهور به درستی در مناظره انتخاباتی گفته است در چنین حوزه هایی سبب ساز اتفاقاتی ناگوار نشود. سخن آخر آن که همانطور که روشن است مهمترین نقطه قوت سه سال و نیم حضور روحانی و تیم سیاست خارجی اش، در نگاه بخشی از ساختار سیاسی کشور مسئلهای کوچک و فاقد اهمیت است. نگاه مردم در این باره چگونه است؟ آیا آنان نیز برجام را مسئلهای کوچک میدانند؟ ده روز دیگر باید صبر کرد و نظر مردم را نسبت به این دو دیدگاه حاکم بر کشور که یکی مشغول تحقیر برجام است و دیگری برجام را افتخاری برای کشور میداند مشاهده کرد.
منبع: بهارنیوز