قدر کلمه‌ها را بدانیم
صادق صدرایی
تفاوتِ «بفرمایید»، «بنشین» و آن کلمه دیگر را تقریبا همه می‌دانیم، اما گهگاه پیش می‌آید که چندان به آن توجهی نمی‌کنیم. نگاهی به گفتگوهای روزمره مان در جامعه بیندازیم، پر است از استفاده اشتباه از کلمات مشابه، هر مفهومی را با بدترین کلمه ممکن به مخاطب عرضه می‌کنیم و طبیعی است که در چنین وضعیتی هم مخاطب تمایلی به شنیدن آن چه می‌گوییم نداشته باشد.
در آیات قرآن نیز اشاره‌ای به این امر شده است. آن جا که از زبان نرم پیامبر رحمت (ص) و خلق نیکوی ایشان سخن گفته می‌شود. حال پرسش قابل طرح این است که با وجود این همه نشانه‌ها و توصیه‌های گوناگون در خصوص به کار بردن ادبیات نیکو در معارف دینی و سنت‌های ایرانی تا چه حد نشانه هایی از آن در زندگی روزمره ما مردم دیده می‌شود؟
نقل مشهوری است که می‌گوید «الناس علی دین ملوکهم» ، بر اساس این قاعده شاید نیاز باشد که بیش و پیش از مردم این خرده را به اهل قدرت بگیریم که چرا با زبان و ادبیاتی که در چارچوب‌های ارزشهای دینی و فرهنگ ایرانی ما جای بگیرد سخن نمی‌گویید؟ چرا قدر کلمه‌ها را نمی‌دانیم و به درستی از آن‌ها بهره نمی‌گیریم؟ بحث بر سر نوع ادبیاتی که هنگام خطاب کردن مسئولان کشورهای خارجی به کار می‌بریم هم حتی نیست، چرا مسئولان محترم، حداقل در بین خودشان با ادبیات محترمانه‌تری سخن نمی‌گویند؟
اثر مخرب این نوع پرخاشگری‌ها که در سال‌های دورتر هر چند روز یکبار در بین سران قوا شاهد آن بودیم و در این سال‌ها هم گهگاه دیده شده است بر روح و روان مردم کوچه و بازار که چندان هم تمایلی به دنبال کردن این نوع بحث‌ها ندارند اثری جبران ناپذیر است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن عبور کرد. این که بین مسئولان کشور اختلاف سلیقه و نظر وجود دارد امری بدیهی است و نمی‌توان هیچ جمعی را یافت که در آن اختلافی نظری نباشد اما مدیریت این نوع اختلافات و نکشاندن آن به سطح جامعه که توصیه همیشگی بزرگان نظام بوده است از جمله مواردی است که در برخی از موارد از آن غفلت شده است و همین غفلت‌ها باعث انتقال برخی اختلاف نظرهای طبیعی به سطح جامعه و تحت تاثیر قرار دادن مردم است.
انتقال این نوع اختلافات به سطح جامعه از یک سو باعث بزرگنمایی مسائل فرعی خواهد شد و از طرف دیگر ممکن است برای برخی که شاید چندان هم خیرخواه کشور نباشند این تصور را ایجاد کند که ساختار قدرت دچار نوعی تشتت آرا شده است و به اصطلاح شاهد «حاکمیت دوگانه» هستیم. به نظر می‌آید بحث و گفتگو در جلسات خصوصی و استفاده از ادبیاتی که مناسب شان و جایگاه هر یک از مسئولان کشور است می‌تواند معضلات پیش روی مردم را بهتر از پیش مرتفع سازد.
منبع: بهارنیوز