فرایند انتخاب شهردار تهران و هشدار درباره تکرار یک اتفاق تلخ

با این که اصلاح طلبان از آغاز رایزنی های برای بستن لیست شورای شهر تهران بر شفافیت و کارآمدی تاکید داشتند اما اتفاقاتی مانند اعتراض افراد و جریانات سیاسی منتسب به خودشان به فهرست نهایی انتخابات، تاکید بر  شهردار شدن افرادی که سابقه ای نداشتند ، چینش نامزدهای شهرداری به گونه ای که می شد آخر شاهنامه را از ابتدا حدس زد و در نهایت رای گیری پشت درهای بسته نگرانی های جدی را درباره سرانجام شورای شهر پنجم پدید آورده است.

به گزارش الف، روز پنج شنبه اعضای منتخب شورای پنجم شهر تهران اعلام کردند که محمد علی نجفی با تمامی آرا به عنوان شهردار پایتخت برگزیده شده و در اولین جلسه که شورا در شهریور ماه برگزار خواهد کرد به عنوان شهردار تهران رسماً معرفی خواهد شد.

این اتفاق در حالی رخ داد که از ابتدای فرایند آغاز به کار جلسات غیررسمی شورای شهر جدید برای انتخاب شهردار، حرف و حدیث های بسیاری درباره این موضوع وجود داشت که حتی گاهاً خود اصلاح طلبان نیز به آن اعتراض های جدی ابراز داشتند.

فرایندی که با لیستی ۲۴ نفره از نامزدهای احتمالی آغاز شد، سپس در ادامه کوتاه و کوتاه تر شد و افراد بسیاری از آن کنار کشیدند یا مشخص بود در کابینه ماندگار خواهند شد. در واقع از ابتدا مشخص شد که صرفا تعدادی از افراد و بیشتر هم سیاسی کنار هم چیده شده اند بدون اینکه برنامه ای خواسته شود یا آنکه گفت و گویی حتی چند لحظه ای با آنها انجام شود. در این بین صرفاً عنوان شد که تمایل اعضای شورا یا خود نامزد سبب شکل گیری لیست ۲۴ نفره شده است. در مرحله بعد این لیست به ۷ نفر کاهش یافت اما ساعاتی پس از معرفی این افراد، دوباره انتقاداتی از سوی برخی نامزدها که موافقت خود را برای نامزدی شهرداری تهران اعلام نکرده بودند، مطرح شد و از سوی دیگر یک نفر از میان لیست هفت نفره (حبیب‌الله بیطرف)با اعلام عدم تمایل اولیه برای شهردار پایتخت شدن از لیست انصراف داد.

محمد ستاری فر نیز در نامه ای اعتراضی خطاب به الویری رئیس موقت شورای شهر پنجم نوشت: « آیا درست است کسی که اخلاقی برخورد می‌کند و با خضوع رفتار می‌کند اعضا شورا او را کاندیدا کنند با وجود اینکه خود مخالفت داشته و بعد از رای گیری چنان وانمود شود که رأی نیاورده است؟»

بعدها محمدعلی افشانی، نامزد حزب اعتماد ملی نیز در نامه ای که به مرتضی الویری نوشت از تغییر فرایند دومرحله ای انتخاب شهردار تهران به یک مرحله انتقاد کرد و از ادامه رقابت ها انصراف داد. در این بین حسین مرعشی، یکی از گزینه شهرداری پایتخت که به نظر می رسید اصلاح طلبان چندان حسابی بر روی او باز نکرده بودند در مصاحبه هایی دائماً از قطعی بودن شهرداری محمد علی نجفی خبر می داد و می گفت: اگر نجفی شهردار شد من اتاق فکر ایشان هستم و اگر من شهردار شوم نجفی اتاق فکر من می‌شود یا زمانی عنوان کرده بود: نجفی سمت شهرداری را پذیرفته و اکنون در حال تنظیم برنامه خود برای ارائه هستند.

 نکته دیگر این است که روز چهارشنبه و پنج شنبه هفته قبل ۲۱ عضو منتخب شورای شهر پنجم در جلسه‌ای فوق‌العاده، برای انتخاب گزینه نهایی شهرداری تهران گرد هم آمدند و محمدعلی نجفی، محسن مهرعلیزاده، حسین مرعشی و الهه کولایی به ارائه برنامه خود پرداختند اما ساعاتی قبل از رای گیری نهایی اعلام شد که سه نفر آنها از رقابت کنار کشیدند.

 در این بین حضور الهه کولایی در لیست نامزدهای شهرداری تهران بسیار تعجب برانگیز می نمود. وی صرفاً سابقه استادی علوم سیاسی در دانشگاه تهران و یک دوره حضور در مجلس ششم و کمیسیون امنیت ملی را در کارنامه خود داشت. با این وجود کولایی همیشه نامزد پوششی بودن خود را انکار می کرد. برخی رسانه ها بعد از کناره گیری کولایی عنوان کردند که وی گفته است:«راه دیگری برایم نمانده بود، برای همین مجبور به انصراف شدم».

در آخرین مرحله از این فرایند به ظاهر دموکراتیک، روز پنج شنبه اعضا در جلسه ای محرمانه و پشت درهای بسته گردهم آمدند و ساعتی بعد اعلام شد که محمدعلی نجفی به عنوان شهردار انتخاب شده است. این اتفاق در حالی روی داد که خبرنگاران پشت در اتاق احمد مسجد جامعی منتظر اعلام نتایج بودند.

بدون شک چنین اتفاقاتی در تضاد با ادعاهای اعضای شورا مبنی بر سرلوحه قرار دادن شفافیت در تمامی امور می باشد. در این باره یادآوری حرف و حدیث هایی که در جریان بستن لیست توسط شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان نیز رخ داد مهم می باشد که البته باعث انتقادات فراوانی توسط خود اعضا و جریانات اصلاح طلب نیز شد.

شاید به همین دلایل باشد که محمدرضا عارف روز جمعه در نخستین کنگره مجمع زنان اصلاح‌طلب عنوان کرد: ما نگرانیم که رفتارهای فردی و شخصی در شوراها به گفتمان ضربه بزند چرا که همه ما موظف به حفظ مسوولیت گفتمانی خود هستیم.

بدون شک وقوع چنین اتفاقاتی نوید مناسبی از رویکرد تیم جدید که سکاندار مدیریت امور شهری شده اند نمی باشد. اگر به این اتفاقات جهت گیری برخی اعضا و جریانات سیاسی را نیز اضافه کنیم اوضاع بسیار نگران کننده تر می شود.

این افراد در پی القای این هستند که گویی ۱۲ سال مدیریت قالیباف بر شهرداری تماماً همراه با ناکارآمدی بوده و ارمغانی جز مشکل و معضل برای تهران به همراه نداشته است. البته این رویکرد که «شهری سوخته از گذشتگان به ارث رسیده است» بین مسئولان ، مقامات و مدیران سیاسی نیز رواج دارد و بیشتر در راستای توجیه عملکرد ضعیف خود در آینده از آن بهره گرفته می شود.

ناگفته پیداست بیان چنین سخنانی به معنای عدم وجود مشکل در کلانشهر تهران نمی باشد و همچنین به معنای اینکه تمامی اقدامات گذشتگان قانونی و منطقی بوده نیست. به عبارتی بهتر اگر تخلف و اقدام غیر قانونی در شهرداری رخ داده بدون شک باید گزارش شود و نهادهای مسئول نیز بررسی نمایند اما اینکه تصور شود صرفاً با افشاگری بتوان چهار سال سر کار بود و دوباره نیز از مردم رای اعتماد گرفت فکر و خیالی عبث و بیهود می باشد. تجربه نه چندان دور شورای شهر تهران در دور اول که به انحلال و رویگردانی مردم انجامید بهترین مدرک برای این گفته می باشد.

منبع: الف