عملکرد رسانه ملی بر اساس نظریات فروید

فروید، پدر علم روانکاوی، معتقد است ضمیرناخوداگاه (The unconscious) انباری است پر از تمایلات و آرزوهای خارج از دسترس که تعیین کننده رفتار و گفتار ماست. برای واکاوی محتویات ضمیرناخوداگاه قاعدتا باید سوابق و گذشته آن را بررسی کرد. به عبارت دیگر باید دید آن انبارِ ناخوداگاه چگونه پرشده است.

هفته های گذشته شاهد تحریف سخنان رییس جمهور در شبکه خبر بودیم. جایی که روحانی گفته بود «به قوه قضائیه دعوت شدم» ولی رسانه ملی! در زیرنویس شبکه خبر از کلمه «احضار» استفاده کرد. البته بعد از اینکه با واکنش گسترده کاربران فضای مجازی روبرو شد -بدون عذرخواهی- از آن با عنوان اشتباه سهوی یاد کرد. در سایت شبکه خبر با لحنی حق به جانب آمده: ” این اشتباه بعدا اصلاح شد ولی به هرحال بهانه لازم به طرفداران دولت داده شده بود! “

با شروع به کار دولت یازدهم در مرداد ١٣٩٢ شاهد کارشکنی ها و حملات جناح بازنده بودیم. از همان زمان بود که مخالفان، تمایلات و آرزوهایشان را از انباری ناخوداگاهشان بیرون کشیدند و در رسانه های گسترده ای که در اختیار داشتند، منتشر کردند. یکی از این تمایلات، یک دوره ای شدن دولت تدبیر و امید بود. به عنوان مثال در گفتگوی تصویری که حمیدرسایی-نماینده سابق مجلس-در ١٠ آبان ١٣٩۵ با سایت تاریخ آنلاین داشت از احتمال ردصلاحیت روحانی سخن به میان آورد و در ادامه با اطمینان پیش بینی کرد که “دولت روحانی اولین دولت ۴ ساله خواهد بود”.

در کنار اینگونه اظهارنظرها نادیده گرفتن دستاوردها و اقدامات دولت توسط صداوسیما تا جایی رسید که رییس دولت را به واکنش واداشت. البته قضیه به همین جا ختم نمی شود و حملات کم سابقه به دولت از جمله مخالفت شدید با مذاکرات هسته ای  و در پی آن انکار دستاوردهای برجام گوشه ای از تلاش طرف مقابل است. از طرفی، حامیان دولت که از تفرقه، خشونت و افراطی گری فرسنگها فاصله دارند، در ضمیرناخوداگاهشان سالهاست ایران را برای همه  ایرانیان می خواهند، اهل گفتگو با تمدنها و عقاید مختلف هستند و طرفدار احترامِ متقابل،مذاکره و صلح.

ماههای منتهی به انتخابات ٩۶ هرگاه صداوسیما می خواست نقبی بزند به این رویداد سرنوشت ساز و نظر مردم کوچه بازار را جویا شود، بدون استثناء ماحصل نظرات پخش شده سعی در متقاعد کردن مخاطبان در ناکارآمد بودن دولت روحانی داشت. گویی آن ١٩ میلیون نفری که خرداد١٣٩٢ به دولت اعتدال رای داده بودند همگی نادم و پشیمان شده بودند. اوضاع بازار خراب است، همه بیکاریم، برجام هیچ دستاوردی نداشته، رییس جمهوری می خواهیم که اهل سازش نباشد، انقلابی باشد و.. اینها کلیدواژه های مصاحبه های پخش شده از صداوسیما بود.

پس از انتخابات معنادار اردیبهشت ٩۶ وقتی تلاش برای القاء شائبه تخلف و شیطنت هایی از این دست راه به جایی نبرد، شاهد دو اتفاق نادر بودیم که فروید به آن “تداعی آزاد” (Free association) می گوید. حالتی که در آن، فرد هرآنچه را در ذهن دارد بدون ملاحظه و بدون درنظرگرفتن منطقی یا غیرمنطقی بودنش، بیان می کند. اتفاقات روز قدس و نمازعیدفطر. دفاع تمام قد صداوسیما از نوحه خوانیِ سیاسی در روز عید مسلمانان و انتقاد از کاربرانی که به این بی حرمتی اعتراض کرده بودند، هرچند دور از ذهن نبود ولی باردیگر سوالات زیادی را بوجود آورد. مخاطبان سالهاست که به خوبی از تمایلات پنهان و آشکار صداوسیما مطلع هستند لذا در این دهکده ی جهانی که هیچ خبر و اتفاقی از دید مخاطب قرن ٢١ م پنهان نمی ماند رسانه ها دائما در بوته ی راستی آزمایی قرار می گیرند. پس نیاز به گفتن نیست که بی توجهی به ضمیرناخوداگاه ٢۴ میلیون رای دهنده، متاسفانه ریزش روزافزون مخاطبان صداوسیما را درپی خواهد داشت.

 

منبع: بهارنیوز