علایم و نشانه ها سل تناسلی زنان
بیماری در سنین جوانی و میانسالی شایعتر بوده و سیر بالینی آن بسیار بطئی و غیر اختصاصی است.
شایعترین تظاهر FGT نازایی است (۸۵%) و پس از آن درد لگن یا زیر شکم (۲۵ تا ۵۰% موارد)، اختلال خونریزی قاعدگی و خونریزی پس از یائسگی در مرتبه بعدی قرار دارند. تب، ضعف، بیحالی و کاهش وزن ممکن است در بعضی بیماران وجود داشته باشد. توده آدنکسی در یک سوم تا نیمی از بیماران وجود دارد.
در هر یک از موارد زیر بایستی به فکر سل ژنیتال بود:
نازایی با علت ناشناخته
وجود سابقه خانوادگی ابتلا به سل (در ۲۰% موارد)
PID مزمن یا درد مزمن لگن مقاوم به درمانهای کلاسیک
وجود کلسیفیکاسیون در غدد لنفاوی ایلیاک و پری آئورتیک
ارزیابی و یا یافته های پاراکلینیکی
در تمامی بیماران با شک به سل ژنیتال بایستی بررسی های زیر به عمل آید:
تست مانتو یا PPD (Mantoux test): در حدود ۹۰% بیماران مثبت خواهد بود.
C-X Ray: ضایعات اولیه سل ریوی فقط در ۳۰ تا ۵۰% مبتلایان به ژنتیال قابل شناسایی است.
بررسی باکتریولوژیک ترشحات ریوی: آزمایش خلط صبحگاهی در سه نوبت متوالی و لاواژ معده از نظر وجود باسیل سل
بیوپسی اندومتر یا D&C: تهیه نمونه بافت اندومتری (یک هفته تا یک روز قبل از بروز قاعدگی) و بررسی هیستولوژیک و باکتریولوژیک آن در ۵۰% موارد مثبت خواهد بود.
کشت خونریزی قاعدگی: در ۱۰ تا ۲۵% موارد مثبت است.
لاپاراسکوپی: اگر تمامی بررسی های فوق کمک کننده نباشند و همچنان شک به سل وجود داشته باشد، آنگاه نوبت به لاپاراسکوپی می رسد.
توجه اگرچه هیستروسالپنژوگرافی ممکن است تغییرات مشخص سل در لولههای رحمی را نشان دهد، اما بدلیل ریسک انتشار و شعله ور شدن بیماری، انجام آن توصیه نمیشود.
تدابیر درمانی: درمان سل ژنتیال شامل درمان ۲ تا ۳ دارویی ضد سل برای مدت ۱۸ تا ۲۴ ماه است. در موارد زیر بایستی به فکر جراحی نیز بود:
تداوم یا افزایش توده لگنی پس از ۶ ماه از درمان مناسب ضد سل
عود علائم یا مثبت باقی ماندن بیوپسی اندومتر ۶ ماه پس از درمان طبی
تداوم یا عود لگن یا خونریزی غیر طبیعی رحم ۶ ماه پس از درمان
وجود فیستول مقاوم به درمان طبی
مقاومت نسبت به چندین دارو
احتمال وجود نئوپلازی همراه با TB
نکته * امکان حاملگی متعاقب درمان موفقیت آمیز سل ژنتیال، حدود ۵% و احتمال حاملگی ترم ۲% است.
* حدود ۶۶% موارد حاملگی به دنبال سل ژنتیال به صورت حاملگی خارج رحمی است.
منبع: mahsho.com