روزه داری و بهبودی عملکرد سیستم تنفسی

آیا می دانید روزه داری بر دستگاه تنفسی انسان هم تاثیرگذار است؟ سلامتی دستگاه تنفس انسان هم تا حدود زیادی به روزه داری بستگی دارد. شاید تا به حال برایتان این سوال پیش آمده باشد که آیا افرادی که آسم دارند، با روزه گرفتن، بیماریشان تشدید می شود. با دکتر سلام همراه باشید.

اثرات روزه داری بر سیستم تنفسی 

 روزه داری ماه رمضان در افراد سالم تغییر عمده ای در فعالیت ریه ایجاد نمی کند. بیماران آسمی تحت کنترل، با استفاده از داروهای استنشاقی، داروهای دارای جذب سریع و شیاف های دارویی و توصیه های آموزشی می توانند روزه بگیرند. ولی بیماران دارای علایم بالینی شدیدتر اغلب از روزه داری منع می شوند.

گرسنگی، محدودیت کالری دریافتی، تغییر نسبت کربوهیدرات، چربی و پروتئین رژیم غذایی و وضعیت آب بدن بر عملکرد ریوی اثر می گذارد. با توجه به احتمال ایجاد چنین تغییراتی در ماه رمضان، روزه داری ماه رمضان ممکن است عملکرد ریوی را تحت تأثیر قرار دهد و این امر در بیماران مبتلا به اختلالات تنفسی از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین، آگاهی از این اثرات جهت تصمیم گیری و نیز ارائه توصیه جهت حفظ عملکرد طبیعی ریه (بخصوص در افراد بیمار) در روزه داری ماه رمضان ضروری است.

اثرات روزه داری بر ظرفیت ریوی در افراد سالم

بر اساس مطالعات انجام شده، روزه داری ماه رمضان عملکرد طبیعی ریه را در افراد سالم تحت تأثیر قرار نمی دهد.
از آن جا که افراد سیگاری به دلیل کاهش استفاده از سیگار در ماه رمضان تحریک پذیر تر می شوند، این استرس فیزیولوژیکی ممکن است عملکرد ریوی را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، این افراد باید به منظور روزه داری موفق و سالم از قبل از ماه رمضان با نظر متخصص ریه، تغییرات مورد نیاز را در زندگی خود اعمال نمایند تا روزه داری ماه رمضان اثر سوئی بر سلامتی آن ها نداشته باشد.

اثر تغییرات رژیمی بر عملکرد ریوی

– گرسنگی یا محدودیت کالری دریافتی می تواند عملکرد ریه را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، اگر روزه داری همراه با کاهش متوسط کالری دریافتی باشد، از طریق کاهش بار تنفسی عملکرد ریه را بهبود می بخشد. البته، باید به این نکته نیز توجه داشت که با کاهش تعداد وعده های غذایی در ماه رمضان، اگر حجم غذای مصرف شده در وعده های غذایی بخصوص وعده افطار افزایش یابد، بار تنفسی را افزایش خواهد داد و ممکن است عملکرد ریه را تحت تأثیر قرار دهد.
– کاهش انرژی دریافتی از مواد قندی و نشاسته نیز در بیماری های ریوی بخصوص بیماری های انسدادی ریوی، می تواند بار تنفسی را کاهش و عملکرد ریه را بهبود بخشد. از آن جا که اغلب مقدار مصرف مواد غذایی شامل قند و شکر و نشاسته در ماه رمضان افزایش می یابد، افراد مبتلا به انسداد مجاری هوایی باید تا حدامکان میزان مصرف این گونه مواد غذایی در طول ایام ماه رمضان افزایش ندهند.
– نوع چربی مصرفی نیز می تواند انواع مختلف بیماری های ریوی را تحت تأثیر قرار دهد. چراکه برخی انواع چربی سبب افزایش التهاب در بدن می شوند که می تواند شدت بیماری های التهابی ریه را افزایش دهد. به عنوان مثال، چربی حیوانی می تواند اثرات سوئی بر بیماری های التهابی ریه داشته باشد. بنابراین، در اختلالات تنفسی آموزش رژیم غذایی نیز در کنار تغییرات دارویی اعمال شده توسط پزشک اهمیت بالایی دارد.

روزه داری و درمان آسم

آسم اختلالی است که در آن گاهی تنفس مشکل می شود و تنگی نفس به صورت متناوب رخ می دهد. درمان آسم شامل مصرف منظم دارو، آموزش بیمار، پیگیری و اجتناب از عوامل خطر می باشد.
بر اساس تحقیقات، این بیماری مانعی برای روزه داری نیست و در حدود ۷۰% این افراد می توانند در ماه رمضان روزه بگیرند. همچنین، بر اساس مطالعات انجام شده، روزه داری اثرات سوئی بر بیماری آسم ندارد. برخی پزشکان به بیماران آسمی که تحت کنترل هستند، با استفاده ازداروهای استنشاقی، داروهای دارای جذب سریع و شیاف های دارویی اجازه روزه داری می دهند. از آن جا که مصرف نامنظم داروهای آسم منجر به ایجاد علایم آسم و افزایش خطر حملات بیماری می شود، آموزش بیماران مبتلا به آسم منجر به کاهش حملات بیماری، مراجعه به بخش اورژانس و بستری شدن خواهد شد.
کاهش آب بدن و خشکی مخاط مجاری تنفسی ممکن است تنگی مجاری هوایی را در بیماران آسمی تشدید کند. بنابراین، این بیماران باید در فاصله افطار تا سحر، مایعات کافی مصرف کنند تا از خشکی مجاری هوایی پیشگیری شود.
از سوی دیگر دسته‌ای از مواد غذایی نیز وجود دارند که با مصرف آنها خطر حملات آسمی افزایش و یا کاهش می یابد. به عنوان مثال، میوه ها و سبزیجات از جمله موادی هستند که احتمالأ از طریق کاهش التهاب، خطر بروز علایم آسم را کاهش می دهد. همچنین، در افراد مختلف ممکن است مواد یا غذاهای خاصی علایم آسم را تشدید کند. بنابراین، هر فرد بر اساس سوابق بیماری خود و موادی که به آن ها حساسیت دارد، در طول روزه داری ماه رمضان نیز باید از مصرف آن مواد غذایی اجتناب نماید. با این حال، بیماران مبتلا به آسم شدید و دیگر بیماری های ریوی شدید در روزه داری باید احتیاط کنند و با پزشک معالج خود مشورت نمایند.

جمع بندی
روزه داری ماه رمضان در افراد سالم تغییر عمده ای در فعالیت ریه ایجاد نمی کند. این مسأله که روزه داری ماه رمضان فعالیت ریه را در افراد سالم تحت تأثیر قرار نمی دهد، قابل تعمیم به بیماران مبتلا به اختلالات تنفسی نیست. مطالعات بیشتری باید در این زمینه انجام شود تا اثرات روزه داری ماه رمضان بر عملکرد ریوی بیماران مشخص شود. بیماران آسمی تحت کنترل، با استفاده از داروهای استنشاقی، داروهای دارای جذب سریع و شیاف های دارویی و توصیه های آموزشی می توانند روزه بگیرند. ولی بیماران دارای علایم بالینی شدیدتر اغلب از روزه داری منع می شوند.

لاغری در ماه رمضان

غذاهای مناسب برای وعده های سحری

روزه گرفتن بیماران تالاسمی

سینا هاسپیتال