دوران تبعیض جنسیتی به پایان رسیده
گروه سیاسی_رسانه‌ها: روزنامه قانون نوشت: برای اطلاع از چرایی حضور زنان در سطح وزارت و پرسوجو از چگونگی وضعیت حضور زنان در کابینه دولت جدید و معضلات پیش روی آن، به سراغ زهرا اشراقی، نوه بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران رفتیم که در ادامه، مشروح گفتوگو «قانون» با یکی از نزدیکان امام خمینی(س) را در این زمینه میخوانید:
باتوجه به گذشت نزدیک به چهل سال از عمر انقلاب اسلامی، تا چه میزان توانستیم مدیران میانی قوی تربیت کنیم که در زمان تشکیل کابینه، سخن از حضور زنان در هیات دولت به میان می آید؟
من موافق این نظر که وزیر یک سازمان باید پیش از وزارت مدیر همان مجموعه باشد، نیستم. مدیریت یک مساله متفاوت از وزارت است، یک وزیر باید توانایی و تخصص مجموعهای که قرار است در آن کارکند را داشته باشد و این موضوع دلیل نمیشود که وزیر به طور پلکانی از کارمندی به مدیریت و از مدیریت به وزارت برسد.
مگر فردی که رییس جمهور می شود قبل از ریاستش دوره مدیریت ریاست جمهوری را گذرانده است. مطرح شدن این حرف که زنان ابتدا باید منصب مدیریتی را بر عهده بگیرند و بعد از آن به دنبال وزارت باشند در آستانه چهل سالگی انقلاب زیاد پسندیده و مورد قبول نیست. این نظر مرتب در این سالها مطرح شده که بیانگر آن است که حالت مردسالاری و زن‌ستیزی در میان دولتمردان ما همچنان حاکم است.
مطرح شدن موضوعاتی نظیر سهمیه بندی برای حضور بیشتر بانوان در سطح مدیریت کلان تا چه اندازه میتواند، به تحقق این موضوع کمک کند؟
دوران سهمیهبندی و نگاه جنسیتی به پایان رسیده است و یکی از اشتباهات زنان ما مطرح کردن همین موضوع در این دوره از انتخابات شوراهای شهر و روستا بود. وقتی بحث سهمیه بندی از سوی بانوان ما پذیرفته میشود طبیعی است مردان نیز اصرار به حضور زنان در جایگاه پایین تری داشته باشند. بحث نشستن افراد برکرسی وزارت با موضوع توانمندی و شایستگی آنها ارتباط مستقیم دارد که این موضوع از طریق فعالیت نهادهای غیردولتی در جهت شناسایی زنان توانمند و شایسته میتواند محقق شود.
بسیاری از زنان اصلاح‌طلب حاضر در عرصه سیاست معتقد بودند با توجه به اینکه تریبونی برای معرفی زنان نخبه وجود ندارد، اختصاص بخشی از سهمیه هر لیست برای زنان، بهترین شیوه معرفی آنها به جامعه است، نظر شما چیست؟
چهل سال انقلاب شده و بیست سال است که اصلاحطلبان در تصمیم گیریها نقش دارند، چه زمانی حضور زنان در جامعه باید پررنگ شود. اینکه مجموعه رسانه‌ها و مدیریت کلان کشور مردسالار است را به غیر از کم کاری زنان در معرفی خود به جامعه و برخی از محدودیتهای موجود به هیچ شکل نمیتوان توجیه کرد. نگاه جنسیتی باید به طور کلی حذف شود، مطرح شدن این موضوع که به طور حتم، وزیر دو وزارتخانه زن باشد را باید از بین برد، به تعداد زنان شایسته و نخبه در جامعه باید از آنها بهره برد و محدود شدن به اعداد و ارقام، اقدام غلطی است.بی شک بحثهای جنسیتی اینگونه که امروزه برخی افراد مطرح میکنند، برای یک دهه قبل است.
منظور از محدودیتها برای حضور زنان در عرصه مدیریت کلان چیست؟
در ابتدا باید گفت برخی خانمها برای ورود به مجموعه حکومت یک سری مشکلات از لحاظ ظاهر پیدا میکنند. حدود ۷۰ درصد از زنان ما، ظاهری را که حکومت برای ورود به مجموعه‌اش میخواهد، ندارند.
از همین رو بسیاری از چهرههای شایسته و نخبه، زنان خود را از صحنه مدیریت کلان کنار میکشند. بحث حضور زنان در مدیریت کلان کشور بحث عدم کفایت و شایستگی آنها نیست، مشکل زنان جامعه ما مشکل ظاهر و حجاب است، آنها نمیتوانند با این ظاهر به دستگاههای دولتی ورود کنند. همین موضوع موجب میشود فعالیت آنها در سطح کلان کمرنگ شود و بیشتر به سراغ فعالیتها خرد و کوچک بروند.
برخی از محدودیتهایی که در خصوص زنان وجود دارد تا چه میزان میتواند آنها را از حضور در عرصه مدیریت کلان دور کند؟
محدودیتهای قانونی که در برخی موارد برای زنان وجود دارد، یکی از دلایل اصلی دور شدن آنها از فعالیت در سطح کلان است. شما فرض کنید، اگر با قوانین فعلی ما وزیر زن نیز در کابینه داشته باشیم، وزیر زنی که بدون اجازه همسرش نتواند از کشور خارج شود چه مزیتی میتواند داشته باشد. ما برای حضور زنان در سطح مدیریت کلان کشور نیاز به حل مشکلات و رفع معظلات داریم که این امر جز با ورود محکم زنان و مردانی که این موضوع را قبول دارند، امکان پذیر نمیشود.
مطرح شدن این موضوع را که زنان میتوانند در برخی از وزارتخانهها مثل آموزش و پرورش یا بهداشت، عملکرد بهتری داشته باشند ، چگونه تحلیل میکنید؟
این موضوع که یک خانم میتواند وزارت آموزش و پرورش را بهتر از وزارت امور خارجه مدیریت کند، استدلال اشتباهی است. در وزارتخانه باید بحث شایستگی و توانمندی افراد را در نظر گرفت و از بحثهای سهمیهای به شدت پرهیز کرد. باید بررسی کرد فردی را که به عنوان وزیر معرفی میشود توانایی انجام این کار را دارد یا خیر و اگر جواب مثبت است او در کدام حوزه میتواند اثرگذارتر ظاهر شود.
تقویت زنان برای بالابردن آمادگی آنها جهت تصدی پستهای مهم و اثرگذار را چگونه میتوان محقق کرد؟
ما یک دوره هشت ساله ای را پشت سرگذاشتیم که در بسیاری از مسائل مجبور شدیم سیر سقوطی طی کنیم. در حال حاضر برای حضور پررنگ زنان در جامعه میتوان از نهادهای غیر دولتی با همکاری مجموعه دولت در راستای برگزاری کلاسهای مختلف در وزارتخانهها و سایر ارگانها، جهت بالا بردن توانمندی زنان در ساختار ادارات بهره برد.
در جلسات و رایزنیها بیشترین استفاده از وزیر زن در کدام وزارتخانهها مطرح میشود؟
این موضوع را بیشتر باید از خانم مولاوردی جویا شد اما تا جایی که من از طریق جلساتی که در آن حضور داشتم باخبر هستم، نظر مثبت بیشتر افراد تصمیمگیر روی وزارتخانههایی مانند آموزش و پرورش، بهداشت و درمان و ارشاد است.
در میان زنانی که برای تصدی پست وزارت نام آنها مطرح میشود، از نمایندگان مجلس نیز فردی حضور دارد؟
وظیفه نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی روشن است و مردم با هدفی مشخص به آنها رای دادهاند. جامعه متخصص زنان ما کم نیست که بخواهیم جابهجایی از مجلس به دولت داشته باشیم. به نظر من باید حضور زنان در عرصه مدیریت کلان را گسترش داد و برای تحقق این موضوع نیاز است که زنان توانمند خارج از عرصه تصمیمگیری را به صحنه کشاند. هر چقدر شعاع دایره متخصصان و نخبگان حاضر در اطراف دولت گسترده تر شود نتایج مطلوبی به‌دست خواهد آمد.
منبع: بهارنیوز