درباره ایده انتقال بیمه‌ها به وزارت بهداشت
بعد از رأی نیاوردن پیشنهاد کمیسیون بهداشت و درمان مجلس مبنی بر الزام دولت به تجمیع بیمه‌ها و انتقال آنها به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در کمیسیون تلفیق مجلس، بحث‌ها درباره این پیشنهاد جنجالی به اوج خود رسیده است.مهم‌ترین حامیان پیشنهاد تجمیع بیمه‌ها و انتقال آنها به وزارت بهداشت که از عدم‌تصویب این پیشنهاد در کمیسیون تلفیق مجلس به‌شدت ناراحتند و رسما و البته به‌صورت مکرر اعلام کرده‌اند، تمام تلاش خود برای تصویب این پیشنهاد در صحن علنی مجلس می‌کنند، عبارتند از: وزارت بهداشت، کمیسیون بهداشت مجلس و سازمان نظام پزشکی.
در ادامه نگاهی به برخی از واکنش‌های این سه گروه در تاریخ ۲۶ آبان‌ماه (۳روز بعد از عدم‌تصویب پیشنهاد کمیسیون بهداشت مجلس در زمینه بیمه‌ها در کمیسیون تلفیق مجلس) می‌اندازیم.سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت با انتشار یادداشتی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام به انتقاد از فضای ایجاد شده بر ضد‌پیشنهاد تجمیع بیمه‌ها و انتقال آنها به این وزارتخانه در کمیسیون تلفیق مجلس پرداخت و نوشت:
«متأسفم که در فضای سیاست زده کشور، برخی سیاست بازان هر آنچه را می‌خواهند، وارونه جلوه می‌دهند؛ و از همین وسیله برای رأی نیاوردن نظرات کارشناسان دلسوز حوزه سلامت سود بردند… امیدوارم در صحن علنی، نمایندگان به برنامه‌ای رأی دهند که نفع مردم در آن است.» البته ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت هم ۲روز قبل از انتشار یادداشت دکتر هاشمی در اینستاگرام، در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا گفته بود:«طبق اسناد بالادستی، ما همچنان برتجمیع بیمه‌ها، مدیریت منابع سلامت و اعمال تولیت بر کلیه ارکان نظام سلامت با محوریت وزارت بهداشت تأکید داریم.»
محمدحسین قربانی، نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت مجلس در مصاحبه با مجلس تی وی ضمن دفاع از پیشنهاد تجمیع بیمه‌ها و انتقال آنها به وزارت بهداشت و انتقاد از فشارها و لابی‌گری‌ها در کمیسیون تلفیق مجلس بر ضد‌پیشنهاد مذکور، گفت: «من به شما قول می‌دهم که همان پیشنهاد را در صحن علنی مجلس به کرسی می‌نشانم.»
علیرضا زالی، رئیس سازمان نظام پزشکی هم در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا ضمن دعوت بیمه‌های درمانی به تبعیت از قانون گفت: «من تجمیع بیمه‌ها را جزو ضرورت‌های سلامت تلقی می‌کنم، چرا که یکی از راهکارهایی است که اکنون می‌تواند منجر به کاهش بوروکراسی و چابکی سیستم شده و بین ارائه‌کنندگان و دریافت‌کنندگان خدمات یک هماهنگی اجرایی مالی و اجرایی اعتباری ایجاد کند.»
اما درصورت تجمیع بیمه‌ها و انتقال آنها به وزارت بهداشت چه اتفاقی در نظام سلامت کشور رخ خواهد داد که این سه گروه اینقدر به‌دنبال تحقق آن هستند و تمام ابزارهای خود برای الزام دولت به اجرای این موضوع در برنامه ششم توسعه را بسیج کرده‌اند؟
۳گروهی که یک وجه مشترک مهم و البته قابل تامل دارند و همگی پزشک هستند. به‌عبارت ساده‌تر، لابی قدرتمند پزشکان در حاکمیت به‌دنبال تجمیع بیمه‌ها و انتقال آنها به وزارت بهداشت است، اما چرا؟!
در ایران، تولیت حوزه سلامت در اختیار وزارت بهداشت است واین وزارتخانه همزمان بخش قابل توجهی ازخدمات سلامت رانیز در مراکزی از قبیل بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و مطب‌ها ارائه می‌د‌هد. با وجود این، بیمه‌های درمانی مانند سازمان تأمین اجتماعی خریدار خدمت هستند و تحت نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فعالیت می‌کنند. درصورت تصویب پیشنهاد الزام دولت به تجمیع بیمه‌ها و انتقال آنها به وزارت بهداشت در برنامه ششم توسعه، بیمه‌های پایه درمان به این وزارتخانه منتقل می‌شود و وزارت بهداشت در جایگاه خریدارخدمت هم قرار می‌گیرد.
در نتیجه، وزارت بهداشت خریدار خدمتی خواهد بود که خودش ارائه‌کننده آن است و برکیفیت آن نظارت می‌کند. به‌عبارت دیگر، ارائه‌دهنده، خریدار، سیاستگذار و ناظر یکی خواهد شد. درچنین شرایطی، به‌طورطبیعی وزارت بهداشت در راستای حداکثر کردن منافع ارائه‌دهنده خدمت و نه هزینه‌کرد بهینه منابع وتأمین سلامتی مردم پیش خواهد رفت و در این راه با هیچ مقاومتی ازسوی سیاستگذار، ناظر، خریدارخدمت و هر بازیگر دیگری در نظام سلامت روبه‌رو نخواهد شد. تحقق وتداوم چنین فرایندی، افزایش افسارگسیخته هزینه‌ها و کاهش کیفیت خدمات را به‌صورت کاملا طبیعی دنبال خواهد داشت و در نتیجه، کاملا به ضرر گیرنده خدمت (مردم) است.
اما این اصلاح ساختاری نظام سلامت، یک برنده بزرگ هم دارد. بله، درست حدس زدید: «پزشکان».فروشنده (ارائه‌دهنده خدمت یا پزشکان) به‌دنبال فروش حداکثری خدمات خود با بالاترین قیمت است ولی خریدار (خریدار خدمت یا بیمه ها) به‌دنبال خرید بهترین خدمات با کمترین هزینه است زیرا منفعت خریدار به‌عنوان وکیل بیمار، درافزایش کیفیت وکاهش هزینه‌ها ازطریق نظارت برعملکرد ارائه‌دهنده خدمت است. حال وقتی فروشنده و خریدار یکسان شوند یعنی بیمه‌ها به وزارت بهداشت منتقل شوند، مشخص است که چه اتفاقی می‌افتد.
با توجه به آنچه گفته شد، تلاش گسترده مثلث قدرتمند پزشکان در حاکمیت در ۳ لایه دولت (وزارت بهداشت)، مجلس (کمیسیون بهداشت مجلس) و بخش خصوصی (سازمان نظام پزشکی) برای تجمیع بیمه‌ها و انتقال آنها به وزارت بهداشت اقدامی کاملا منطقی در راستای منافع صنفی این بخش است. با توجه به مضرات بزرگ این اصلاح ساختاری نظام سلامت برای مردم، انتظار می‌رود که نمایندگان مجلس در هنگام بررسی این پیشنهاد در صحن علنی مجلس منافع عموم مردم را درنظر بگیرند و با تصویب این پیشنهاد مخالفت کنند.
منبع: alef.ir