خوردن شیر مادر چه فوایدی برای کودک دارد؟
شیر مادر مناسب ترین و پر فایده ترین تغذیه برای کودک است و می تواند ضامن تندرستی کودک باشد. شیر مادر به دلیل دارا بودن مواد حفاظتی می تواند نیازهای بدنی کودک را تا ۶ ماه اول زندگی تامین کند و از آن پس تا پایان سال دوم زندگی تأمین‌کننده بخش مهمی از انرژی و مواد مغذی مورد نیاز اوست.
نوزادی دوران بسیار حساسی است که مراقبت‌های ویژه‌ای را طلب می‌کند و تغذیه کودک با شیر مادر، علاوه بر تأمین رشد و تکامل مطلوب وی، سبب تقویت ارتباط عاطفی مادر و کودک، رشد ذهنی و روانی مناسب، افزایش ضریب هوشی و قدرت یادگیری شده و بروز یا شدت بسیاری از بیماری‌های گوارشی، تنفسی، آلرژی، بعضی از سرطان‌های دوران کودکی، مرگ ناگهانی شیرخوار، بیماری‌های مزمن دوران بزرگسالی مانند دیابت، چاقی، پر فشاری خون و بیماری‌های قلبی- عروقی را نیز کاهش می‌دهد.
رشد و تکاملی مطلوب‌تر
معاون بهداشتی و رئیس مرکز بهداشت استان می‌گوید: شیر مادر از بسیاری از بیماری‌ها در سنین بالاتر از آلزایمر و دیابت جلوگیری می‌کند.
دکتر «بابک عشرتی» می‌افزاید: ترکیب شیر مادر مطابق با سن شیرخوار تغییر می‌کند و شیرخوار تا پایان ۶ ماهگی به چیز دیگری احتیاج ندارد.وی در ادامه اظهار می‌کند: در مادرانی که فرزندشان را با شیر خود تغذیه می‌کنند، احتمال بروز مشکلاتی نظیر چاقی، ابتلا به سرطان پستان و تخمدان، بیماری‌های قلبی- عروقی، پوکی استخوان و افسردگی بعد از زایمان کمتر است و عود میگرن و بیماری ام اس در آنان کاهش می‌یابد.
فوائد تغذیه با شیر مادر
معاون بهداشتی و رئیس مرکز بهداشت استان ادامه می‌دهد: کاهش عفونت‌های گوارشی به خصوص اسهال و استفراغ، عفونت‌های تنفسی،کاهش عفونت‌های ویروسی و باکتریال و قارچی به علت عوامل اختصاصی و غیر اختصاصی شیر مادر، رشد و تکامل مطلوب شیرخوار، پاسخ به ایمونیزاسیون و حمایت ۷ استراتژی سازمان بهداشت جهانی در رشد و سلامت کودک شامل ایمن سازی، پیشگیری از اسهال، پیشگیری از عفونت‌های حاد تنفسی، تنظیم خانواده، تغذیه با شیر مادر، تغذیه تکمیلی و پی‌گیری رشد که همه در زیر چتر تغذیه با شیر مادر است.
یک عمرسلامتی
کارشناس مسئول مادر و کودک مرکز بهداشت استان نیز عنوان می‌کند: ۶/۵۲ درصد کودکان ۶ ماه در استان به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می‌شوند.
«عشرت سادات موسوی» اظهار می‌کند: شعار امسال هفته جهانی شیر مادر «تغذیه با شیر مادر، یک عمرسلامتی» است و بر شروع تغذیه با شیر مادر در ساعت اول تولد و تداوم آن در ۲ سال نخست زندگی تأکید دارد.وی ادامه می‌دهد: اگر چه شاخص‌های شیر مادر در طی سال‌های اخیر در استان روندی رو به بهبود داشته، ولی هنوز تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه طولانی در پیش داریم.
کارشناس مسئول مادر و کودک مرکز بهداشت استان می‌افزاید: امروزه می‌توان با انجام اقداماتی ساده نظیر تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از زایمان سلامتی را به شیرخواران هدیه کرد، بنابراین لازم است پس از تولد بلافاصله نوزاد روی سینه مادر و در تماس با پوست مادر قرار گیرد و حداقل برای مدت یک ساعت این تماس ادامه داشته باشد و مادر ظرف یک ساعت اول پس از زایمان اولین شیردهی را شروع کند تا اولین غذای نوزاد آغوز باشد.
وی ادامه می‌دهد: تماس پوست با پوست، نوزاد را گرم می‌کند، سبب آرامش مادر و نوزاد می‌شود، پیوند عاطفی مادر و کودک را تسریع و تسهیل می‌کند و اثرات مفید آن بر تکامل، شخصیت و تعادل روانی در سال‌های بعدی زندگی باقی می‌ماند، همچنین شروع تغذیه از پستان به بر قرار شدن جریان شیر کمک می‌کند، تنفس و ضربان قلب نوزاد را منظم می‌کند، همچنین به دلیل آشنایی نوزاد با میکروب‌های بدن مادر دفاع بدن او بهتر می‌شود.
کارشناس مسئول مادر و کودک مرکز بهداشت مرکزی با اشاره به اهمیت آغوز به عنوان اولین غذای کودک می‌گوید: آغوز یا کلستروم برای نوزاد بسیار مغذی است و نیاز نوزاد در روز خیلی کم و قطرات کم آغوز نیز برای او کافی است، آغوز سرشار از عوامل ایمنی‌بخش است که او را در برابر بسیاری از بیماری‌ها حفاظت می‌کند و به تنظیم سیستم ایمنی در حال تکامل نوزاد نیز کمک می‌کند.
موسوی ادامه می‌دهد: آغوز حاوی فاکتورهای رشد است که به تکامل و عملکرد موثر روده نوزاد کمک کرده و ورود میکرو ارگانیسم‌ها را به بدن نوزاد مشکل می‌سازد همچنین آغوز سرشار از ویتامین A است که برای حفاظت چشم‌ها و کاهش عفونت‌ها اهمیت دارد و از طرفی با تحریک عمل دفع به پیشگیری از زردی کمک می‌کند، از طرفی دادن آغوز، واکنش مکیدن نوزاد را در طول یک ساعت اول تولد قوی به کار می‌اندازد این مزیت به انقباض رحم، خروج جفت و کاهش خون‌ریزی مادر کمک می‌کند.
لزوم آگاهی بخشی
موسوی اظهار می‌کند: به منظور رسیدن به شاخص‌های مطلوب در این زمینه مشکلات بسیاری وجود دارد. آگاهی خانواده‌ها به ویژه دختران جوان از مزایای تغذیه با شیر مادر، ناکافی بودن آموزش‌های دوران بارداری و نداشتن تماس نوزادان با مادر بلافاصله بعد از تولد و تاخیر در شروع شیردهی از این مشکلات است.به گفته وی کافی نبودن آموزش‌های عملی در شیردهی به مادران در دوران کوتاه اقامت در بیمارستان، ترخیص زودرس مادران از زایشگاه‌ها، نبود حمایت صحیح و به موقع از مادران شیرده پس از ترخیص، درصد بالای سزارین، حمایت ضعیف مدیران و کارفرمایان برای تغذیه با شیر مادر و تشویق مادران به استفاده از شیشه و پستانک به طور غیر مستقیم از طریق سریال‌های صدا و سیما از دیگر مشکلات موجود در این بخش به شمار می‌رود.
کارشناس مسئول مادر و کودک مرکز بهداشت استان با بیان اینکه باید برای بهتر کردن وضعیت شیردهی در جامعه از تمامی افراد جامعه کمک گرفت، اظهار می‌کند: می‌توان با تدوین راهکارهای مناسب مادران را مجاب کرد تا شیرخوارشان را با شیر خود تغذیه کنند.
وی می‌افزاید: در این زمینه طرح‌هایی چون ارائه آموزش‌های لازم برای شیردهی در دوران بارداری از سوی متخصصان زنان و زایمان، پزشکان و دیگر کارکنان بهداشتی و شروع شیردهی در زایشگاه‌ها و بیمارستان‌ها، ایجاد کلینک‌های مشاوه شیردهی و تشکیل گروه‌های حامی در زایشگاه‌ها و بیمارستان‌ها، حمایت مدیران ادارات و سازمان‌ها از مادران شاغل (مرخصی شیردهی، مرخصی ساعتی برای شیردادن و فراهم کردن وسایل و امکانات لازم برای دوشیدن شیر از سوی مادر در محل کار) و ترویج تغذیه با شیر مادر به عنوان یک اصل و ایجاد نقش شایسته برای مادران در سریال‌ها از این راهکارهاست.
منبع: دکتر سلام
