حواسمان به کارگر ایرانی باشد/ چرا باور حمایت از تولید ملی شکل نگرفت؟
به گزارش الف، قدرت هر اقتصادی به تولید آن است؛ اگر اقتصادی نتواند تولید کندو وابسته باشد، نمیتواند ادامه حیات داشته باشد.
بارها به حمایت از تولید ملی و کارگر ایرانی تأکید شده و این اصل در همه اقتصادهای پیشرفته اجرایی میشود و در آنجا قبل از خرید هر کالایی سعی بر این است که ابتدا با خرید کالای ملی خود از اقتصادشان حمایت کنند.
اما حمایت از تولید ملی، فقط وظیفه مردم نیست، این اقدام مانند یک مثلث سه ضلع دارد که مردم یک ضلع آن هستند. ضلع اصلی آن دولت و نقشی که در اقتصادی بهعنوان مجری و سیاستگذار دارد، بسیار مهم است که متأسفانه دیده میشود این سیاستها برخلاف اقتصاد مقاومتی و منابع ملی، به سمت واردات کالای مصرفی گرایش دارد.
ضلع دوم اما به نقش مردم برمیگردد که مردم با خرید کالای ایرانی، از تولید ملی حمایت کنند؛ البته مردم نظرهایی دارند و گفته میشود که کالاهای خارجی بازار ایران را اشباح کردند، اما بهتر است مردم وقتی در خرید متوجه میشوند کالایی خارجی است از خرید آن سر باز زنند تا بهنوعی خرید این کالاها تحریم شود.
اما ضلع سوم مثلت حمایت از تولید ملی، به خود تولیدکنندگان برمیگردد، تولیدکنندگانی که بعضاً گفته میشود فقط به دنبال سود هستند، اما در اقتصاد عنوان میشود که اگر یک تولید بخواهد دوام بیاورد، باید بتواند نیاز مخاطب خود را تأمین کند.
ما در همین سال جاری با تعطیلی کارخانه ۸۰ ساله ارج مواجه شدیم، وقتی بار کارشناسان در مورد آن سؤال میکردیم به این جواب هم رسیدم که تولیدات آن کارخانه موردنیاز امروز نبود و کالایی که تولید میشد از باقیمت بالا تمام بود.
تولیدکننده ایرانی هم باید بتواند کیفیت تولید خود را همراه با طراحی و استفاده از تکنولوژی روز تولید کند تا مصرفکننده از آن استقبال کند.
برخی تولیدکنندگان خارجی در کشور خودشان زمانی که مردم کالای آنها را خریداری می کننده، بر کیفیت و بهروز کردن آن اقدام کرده و سعی می کننده تا از مصرفکننده حمایت کنند و نمونههایی آن را امروز میتوان در سطح دنیا دید. آنها فقط به فکر این نیستند که کالایی را تولید و بفروشند، بلکه سعی میکنند وارد عرصه رقابتی شوند و اجازه ندهند کالای خارجی بتواند در بازار آنها را تحت شعاع قرار دهد.
به همه این تفاسیر و تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر حمایت کار و سرمایه ایرانی، همه همچنان در این موضوع لنگ میزنیم و باید گفت هنوز باور حمایت از تولید ملی شکل نگرفته است، زیرا همه اضلاع آن مثلث نتوانستند به وظایف خود جامعه عمل بپوشانند.
دولت؛ حامی تولید یا واردات!
نقش دولت در حمایت و خرید کالای ایرانی، برجستهتر از همه تولیدکنندگان و مردم است. دولت میتواند در حمایت از تولید داخل تأثیرگذار باشد و یکی از پارامترهای اصلی است.
دولتها وقتی سرکار میآیند در پی رضایتمندی جامعه هستند؛ ابتدا سخن از حمایت از تولید ملی میکنند. دولت یکی از بزرگترین مصرفکنندهها است و میتواند با خرید و حمایت از تولید ملی نقش بسزایی داشته باشد. هر دولتی برای افزایش رضایت مردم، باعث اقتصاد دستوری و ثابت نگهداشتن قیمتها میخواهند تورم را کنترل کنند و یا اینکه با واردات به دنبال کنترل قیمتها هستند، دراینبین حمایت از تولید ملی به فراموشی سپرده میشود که اقتصاددانها این روش را منسوخشده برای کنترل قیمتها میدانند.
اما تاکنون برای حمایت از تولید ملی کارمیدانی نشده و مقام معظم رهبری تأکید میکنند که اگر این حساسیت ایجاد شود، واقعاً خیلی میتواند به تولید ملی و اقتصاد کشور کمک کند و این چندپایه دارد که حتماً باید کالای کیفی تولید کنیم.
۱- قیمت تمامشده کالای تولیدشده در داخل بسیار بالا است و با این قیمت کالای ایرانی توان رقابت با کالای خارجی در بازارهای داخلی را ندارد و بهنوعی غیررقابتی است، دولت میتواند باسیاستهای خود ازجمله ارائه تسهیلات و تشویق و حتی یارانه و یا کاهش نرخ سود بانکی برای تولیدکننده در کاهش قیمت تمامشده که یکی راهکارهای حمایت از تولید ملی است، نقش مهمی را ایفا کند.
۲- موضوع دیگری که تولید را آزار میدهد، وابستگی آن به واردات و افزایش نرخ ارز است، دولت میبایست نخست برای واردات مواد اولیه و همچنین کاهش وابستگی تولید به واردات اقدام کند و از طرفی هم با مدیریت نوسانات نرخ ارز و یا تعیین تشویقهایی مانع تأثیرگذاری نرخ ارز در افزایش قیمت تمامشده تولید و غیررقابتی شدن آن باشد.
۳- قاچاق کالا، مورد دیگری است که امروز تولید ملی را به چالش کشیده است و در این بخش نیازمند همکاری همه بخشها با دولت هستیم، هرچند مجلس اعتقاد دارد که دولت قانون مبارزه با قاچاق کالا را بهصورت کامل اجرایی نکرده است، اما برای مبارزه با قاچاق کالا میبایست صریحتر و قاطعانه برخورد شود، زیرا هر میزان قاچاق کالا باعث نابودی اقتصاد ملی خواهد شد.
۴- همانطور که گفته شد، دولتها از حمایت از تولید ملی سخن میگویند، اما در عمل برخلاف گفته خود اقدام میکنند. بعد از قاچاق کالا، واردات بیرویه کالاهای مصرفی عاملی شده تا تولید نتواند در بازارهای داخلی خود را نشان دهد و دولت باید مدیریت واردات را اجرایی کند تا اگر کالایی در داخل تولید میشود، مشابه خارجی آن، وارد نشود. دراینبین برخی قراردادهایی بینالمللی که دولت با کشورهای خارجی منعقد میکند، باعث شده بازار ایرانی در اختیار کالای خارجی قرار گیرد که نمونه آن قرارداد ترجیحی با ترکیه است.
حمایت دولت از تولید متناسب با شأن و اهمیت آن نیست؛ تاکنون حداقل اینچنین بوده، یعنی میتوان از تولید حمایت بیشتری کنیم. البته در حوزه قوانین خیلی مشکل نداریم و باید قوانین شفاف شود. در حمایت از تولید داخل، هر بخش مثل یک قطعه از جورچین بوده و باید در جای خود قرار بگیرد؛ وگرنه تصویر جورچین کامل نخواهد بود و دولت در هماهنگی و کامل نمودن این جورچین بهعنوان سیاستگذار نقش اساسی دارد.
لذا برای رونق تولید، دولت باید حمایت کند. منتهی حمایت درست نه عدمحمایت و نه تخریب و نه حمایت نادرست. دادن نقدینگی تنها یک حمایت نادرست است. دادن ارز دولتی و نقدینگی باید در کنار سرمایهگذاری دولت در امر تحقیق و توسعه باشد.
به هر ترتیب انباشت دانش کمک به بومی کردن تکنولوژی وارداتی شده و دانش را سوار بر تکنولوژی وارداتی خواهد کرد. چنین تولیدی که از سواری خوردن دانش بر تکنولوژی تغذیه کند، علاوه بر در دست گرفتن تولید، ثمرات مثبت و ابزار قدرت و تشدید ابزار قدرت را ایجاد میکند.
برای اینکه دانش سوار بر تکنولوژی وارداتی شود دولت باید حمایت کند. حمایت در سرمایهگذاری در امر تحقیق و توسعه، بزرگترین رسالت امروز دولت ایران در سال رونق تولید هست.
تولیدکننده ایرانی، به دنبال رضایت مصرفکننده باشد
ضلع دیگر حمایت از تولید ملی، خود تولیدکننده است. راه اصلی برای اینکه تولید خودش، خودش را قوی کند این است که تولید بر پایه سرمایههای انسانی و اجتماعی شکل بگیرد و برای این امر لازم است که دانش داخلی سوار بر تکنولوژی شود.
در کشورهای پیشرفته، تولیدکنندگان زمانی که مردم کالای آنها را خریداری می کننده، بر کیفیت و بهروز کردن آن اقدام کرده و سعی می کننده تا از مصرفکننده حمایت کنند؛ نمونههایی آن را امروز میتوان در سطح دنیا دید. آنها فقط به فکر این نیستند که کالایی را تولید و بفروشند، بلکه سعی میکنند وارد عرصه رقابتی شوند و اجازه ندهند کالای خارجی بتواند بازار آنها را تحت شعاع قرار دهد.
در رابطه با دلیل خرید کالاهای خارجی نسبت به نمونههای داخلی، باید گفت اگر مردم توجیه شوند و از طرف دیگر کالاهای ایرانی استانداردها را رعایت کنند، مردم خودبهخود به سمت کالاهای ایرانی روی میآورند. هر کالای باکیفیت ایرانی که به لحاظ قیمتی نیز با نمونههای خارجی رقابتپذیر باشد، از طرف مردم حمایت میشود، بنابراین فاکتور قیمت و کیفیت عامل تعیینکننده برای حمایت از یک کالاست.
تولیدکنندگان نخست باید در پی افزایش کیفیت کالای تولید خود و بهروز کردن آن باشد تا کالا نیاز مخاطب را پوشش دهد و همچنین کالاهای خود را تضمین بدون قید و شرط کنند و این تضمین را رعایت کنند؛ نه اینکه بعد از خرابی محصول بهانهای پیدا کنند که بگویند این خرابی مشمول گارانتی نمیشود.
ما در همین سال جاری با تعطیلی کارخانه ۸۰ ساله ارج مواجه شدیم، وقتی با کارشناسان در مورد آن سؤال میکردیم به این جواب هم رسیدم که تولیدات آن کارخانه موردنیاز امروز نبود و یا کالایی تولیدی آن باقیمت بالا تمام میشد. تولیدکننده ایرانی هم باید بتواند کیفیت تولید خود را همراه با طراحی و استفاده از تکنولوژی روز تولید کند تا مصرفکننده از آن استقبال کند.
اشتغال را برای جوان ایرانی فراهم کنیم
مردم و نقش آنها ضلع سوم حمایت از تولید ایرانی است. امروز مردم به دلیل سیاستهای مصرفگرایی، به سمت مصرف کالاهای خارجی سوق پیدا کردند.
خوشبختانه امروز کیفیت کالای ایرانی با گذشته فرق کرده است و اکنون قادر به تولید کالای بسیار باکیفیت بوده و تولید کالاها کیفی است و اگر در قسمتی و یا جایی کالای غیر کیفی تولید میشود، خود تولیدکننده توجه نمیکند و قادر به تولید کالای باکیفیت هستیم.
امروزه در خانوادههای ایرانی؛ حتماً جوان بیکار وجود دارد و مردم باید بدانند که با خرید هر کالای ایرانی از کارگر و جوان ایرانی حمایت میکنند؛ درحالیکه اکثر مردم به دلیل تبلیغات رنگ و لعابدار میل سمت خرید کالای خارجی پیدا کردند و با این اقدام زمینه را برای اشتغال جوانان آن کشور ایجاد خواهند کرد.
امروز اگر به عملکرد دولت در بحث حمایت از تولید ملی انتقاد وارد است، مردم میتوانند با خرید هر کالای ایرانی، به سیاستهای اشتباه پاسخ مناسب دهند.
درگذشته مشاهده میشد وقتی برای خرید کالایی به بازار میرفتیم، از فروشنده سؤال پرسیده میشد ایرانی است یا خارجی، اگر ایرانی بود، مردم آن را با اکراه میخریدند، اما امروز تولیدات ایرانی با گذشته تفاوت کرده و باکیفیت و خدمات پس از فروش شده است.
در سالهای اخیر بحث حمایت از تولیدات داخلی، تبدیل به بحثی دنبالهدار و خاموش نشدنی شده است که هرساله موجی آن را خروشان میکند و پس از مدتی به فراموشی سپرده میشد.
بارها به حمایت از تولید ملی و کارگر ایرانی تأکید شده و این اصل در همه اقتصادهای پیشرفته اجرایی میشود و در آنجا قبل از خرید هر کالایی سعی بر این است که ابتدا با خرید کالای ملی خود از اقتصادشان حمایت کنند.
رسانه، ابزاری برای ایجاد فرهنگ خرید کالای ایرانی
البته اقدام نخست برای حمایت از تولید ملی فرهنگسازی و این موضوع نیازمند اطلاعرسانی به مردم است. رسانه ملی بهعنوان شعاع این مثلث و ارتباط آنها، نقش بسزا و بیشتری در آن دارد و باید این فرهنگ جا بیافتد که خرید و مصرف کالای خارجی یعنی ایجاد شغل برای جوان آن کشور و خرید و مصرف کالای داخلی یعنی ایجاد شغل برای جوانان این ایران است و هر ایرانی با خرید کالای داخلی از کارگر ایرانی حمایت خواهد کرد و این مسائل باید خوب تبیین شود.
از طرفی رسانهها باید تولید کالای باکیفیت را تبیین کنند؛ اما این چند سال کاری که صورت گرفته، تبلیغ کالاهای خارجی بوده و در رسانهها دائماً کالاهای خودمان را با کالاهای خارجی مقایسه کردهایم و امروز تولیدکنندگان به این آگاهی رسیدهاند که استانداردهای کیفی را رعایت کنند تا در بازار حرفی برای گفتن داشته باشند.
مثلاً امروز در صنعت نساجی و پوشاک است، به دلیل تبلیغات وسیع کالاهای خارجی، تولیدات داخلی با مارک و برند خارجی به بازار عرضه میشود تا به فروش برود و بخش عمدهای از تولید پوشاک با برند خارجی به فروش میرسد که نشان میدهد تولیدات ایرانی پوشاک نهتنها بیکیفیت نیست، بلکه کیفیت آن از بالاتر از اجناس خارجی است، اما در این گیرودار مشاهده میکنیم که واردات پوشاک از همین کشور ترکیه بازار ایران را اشباع کرده است؛ یا اینکه کالای بی کیفیت و بنجل چینی توانسته بازار ایرانی را تصرف کرده و تولید کننده ایرانی را به حاشیه ببرد.
در این چندساله تمام امکانات تبلیغاتی و بازار را در اختیار کالاهای وارداتی و قاچاق گذاشته شد و محصولات خارجی با حمایتهای دولتهایشان با محصولات ایرانی که هیچ حامی نداشتهاند، به رقابت پرداختهاند.
نمیتوانیم مردم را اجبار کنیم که کالای ایرانی بخرند، ولی میتوان حس خرید کالای ایرانی را در مردم تحریک کرد، بر حمایت دولت و حاکمیت از تولیدات تأکید میکند؛ اینهمه بیلبورد در سطح کشور موجود است، ولی چند درصد آن سهم کالای ایرانی است؟ آنقدر هزینه تبلیغات این بیلبوردها زیاد است که تنها شرکتهای خارجی با پشتوانه مالی بالا میتوانند از این بیلبوردها استفاده کنند.
البته پذیرش حق اختیار و حق انتخاب مصرفکننده، امری ضروری است؛ اما ابتدا باید کیفیت محصولات داخل را بهگونهای ارتقا دهیم که همتراز کالای خارجی باشد و سپس حق انتخاب مصرفکننده را متوجه کالاهای داخلی کنیم.
پایان و نتیجهگیری
برای حمایت از تولید ملی باید یک وفاق ملی ایجاد شود. حمایت از تولید ملی من و تو ندارد و همه باید آن را بهعنوان یک رسالت بدانند و رهبر معظم انقلاب هم در هر مناسبتی بر آن تأکید میکنند.
خوشبختانه امروز کیفیت کالای ایرانی با گذشته فرق کرده است و اکنون قادر به تولید کالای بسیار باکیفیت هستیم. باید گفته شود که تولید کالای کیفی و خرید توسط مردم و حمایت از تولید ایرانی یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است.
باید حمایت از تولید ملی را بپذیریم و همه باور کنند تولید برای ما مهم است، مابقی مسائل بهصورت خودکار حل خواهد شد و برای حمایت از تولید ملی مهم این است باور کنیم که این باور کامل شکل نگرفته است، یعنی عدهای باور نکردهاند؛ امیدوارم همه بارو کنند که کشور در شرایط صلح، تحریم، غیر تحریم و هر حالی باید از تولید ملی آن حمایت شود؛ زیرا تولید است که در همه این شرایط ما را حمایت و پشتیبانی خواهد کرد.
حمایت از تولید ایرانی باعث رونق بخشیدن به حرکت کشور؛ حرکت بهسوی استقلال و رهایی از وابستگیها، مستحکم کردن اقتصاد داخلی و شکوفا نمودن آن، ساختن کشور و آباد کردن خانه خودمان، بالا بردن قدرت خرید مردم و از همه مهمتر ایجاد اشتغال برای جوان ایرانی خواهد شد.
منبع: الف