حضور در اسکار یک ضرورت است
مرجان یگانهپرست- روزنامه بهار
جربههای پیشین ما ثابت کرده که حضور در آکادمی اسکار با اهمیت است و نه تنها امکانی برای معرفی توان بالفعل سینما و فرهنگ ما به جهانیان است، از طرفی دیگر چهره کشور ما را که در رسانههای جهانی تصویر منفیای به آن دادهاند یا بسیاری از آن اصلا تصویر معلومی نداشتند، تغییر داد. حضور در آکادمی اسکار برای کشور ایران که سینمای آن در جهان اعتباری جدی به خود تخصیص داده، یک ضرورت است. در حالی که ۴۸ کشور نماینده خودشان را به اسکار معرفی کرده اند، به تازگی کمیته انتخاب معرفی فیلم ایران به اسکار، ده فیلم اولیه را اعلام کرد.
***
انتخاب ده فیلم فهرست اولیه معرفی به اسکار
روز یک شنبه ۲۶ شهریور ماه از میان ۱۰۳ فیلم ساخته شده در طی سال گذشته که امکان حضور در این آکادمی را داشتند، ده فیلم انتخاب و اسامی آنها اعلام شد. هیات معرفی فیلم ایرانی در سال جاری طبق سنوات گذشته، با میزبانی بنیاد سینمایی فارابی و تعامل مستقیم با خانه سینما و سازمان سینمایی و امور سمعی و بصری، سازماندهی شده است. این هیات انتخاب شامل سیروس الوند (کارگردان) ، مجید انتظامی (آهنگساز)، محمد بزرگ نیا (کارگردان) ، کمال تبریزی (کارگردان) ، سید جمال ساداتیان (تهیه کننده) ، رسول صدرعاملی (کارگردان) ، جواد طوسی (منتقد) ، رضا کیانیان (بازیگر) و امیر اسفندیاری (معاون بینالملل بنیاد سینمایی فارابی) است. بنابر اعلام این کمیته فیلمهای «برادرم خسرو» ساخته احسان بیگلری، «بیست و یک روز بعد» ساخته سید محمد رضا خردمندان، «خانهای در خیابان چهل و یکم» ساخته حمید رضا قربانی، «رگ خواب» ساخته حمید نعمت الله، «لاک قرمز» ساخته سید جمال سید حاتمی، «ماجرای نیمروز» ساخته محمد حسین مهدویان، «مالاریا» ساخته پرویز شهبازی، «نفس» ساخته نرگس آبیار، «وارونگی» ساخته بهنام بهزادی و «ویلایی ها» ساخته منیر قیدی در فهرست اولیه قرار گرفتند. حال باید دید در نهایت کدام فیلم نماینده اصلی ایران برای حضور در اسکار خواهد شد؟
تحریم اسکار در سالهای گذشته، اشتباهی استراتژیک بود
امیر اسفندیاری، معاون بینالملل بنیاد سینمایی فارابی در گفتگو با «بهار» در توضیح معیارهای انتخاب این آثار برای حضور در آکادمی اسکار گفت: ما هر ساله با در نظر گرفتن شاخص هایی، فیلمی را برای اسکار انتخاب میکنیم و طبیعتا کمیته انتخاب موارد مختلفی را در نظر میگیرند. این موارد از کیفیت فیلمها تا حضور موفق جهانی شامل میشوند. در نهایت نباید فراموش کنیم که فیلم منتخب با توجه به ظرفی که داریم، انتخاب میشود. ظرف ما امسال ۱۰۳ فیلم بود که مورد بررسی قرار گرفتند و این ده فیلم کاندیدا شدند.وی در پاسخ به این سوال که کدام فیلم پتانسیل جدیتری برای حضور در اسکار دارد، اظهار داشت: این بحثی است بعد از کارشناسی و اجماع نظر هیات انتخاب به زودی اعلام خواهد شد. روش معمول ما این است که در نهایت به یک فهرست کوتاهتری میرسیم تا هیات انتخاب بتواند به نظر مشخصی برسد. لازم است که هیات انتخاب فیلمها را مجددا مرور کنند البته این مراحل زمان بر شده است.
معاون بینالملل بنیاد سینمایی فارابی در ادامه افزود: در حال حاضر ۴۸ کشور نماینده خود را اعلام کردهاند و ما با اعلام نماینده خودمان، ۴۹ امین کشوری میشویم که در آکادمی حاضر خواهیم شد. فکر میکنم ما امسال هم در موقعیت خوبی برای موفقیت در اسکار هستیم. همزمان با اینکه فیلم در ایران انتخاب نهایی شود، اطلاعات لازم باید برای آکادمی ارسال شود. کپی فیلم، تبلیغات لازم برای معرفی آن و مواردی امثال این باید مهیا شوند.
وی به نکته مهمی اشاره کرد: فیلم هایی اجازه حضور در آکادمی را دارند که در کشور مبدا اکران شده باشند و اکران رسمی این فیلمها میبایست در بازه زمانی ۸ مهر سال گذشته تا ۸ مهر امسال صورت گرفته باشد. بلیط فروشی برای آنها اتفاق افتاده باشد، در واقع نمایش غیر متوالی و نمایش فرهنگی فیلمها شامل این قانون نمیشوند. به طور مثال فیلمهای «هنر و تجربه» جزو این لیست قرار نمیگیرند مگر اینکه یک هفته متوالی را طی کرده باشند و اداره نظارت و ارزشیابی سینمایی فهرست نهایی را به هیات انتخاب داده است.
این مدیر باسابقه در پاسخ به این سوال که در بسیاری موارد ما با آکادمی اسکار با نگاهی سیاست زده برخورد کردهایم و مثلا دو سال گذشته ما از میان «ماهی و گربه» یا «رخ دیوانه» و «قصهها»، « محمد (ص)» را انتخاب کردیم. آیا امسال هم این نگاه در انتخاب فیلم نهایی اعمال خواهد شد؟ گفت: این نگاه سیاسی تفسیر دیگران و رسانهها است در صورتی که هیاتی که فیلمها بررسی میکنند همه موارد و فاکتورهای لازم را در نظر میگیرند. فیلمی باید انتخاب شود که نماینده اصلی ایران باشد.
وی در ادامه توضیح داد که فیلم «محمد ص» فیلمی با پروداکشنی سنگین بود و بخشی از توانایی سینمای ایران را به رخ میکشید. همچنین اضافه کرد: سینمای ما تا به حال چنین فیلمی نداشت و از طرفی مجید مجیدی هم برای بسیاری از سینماگران جهانی، چهرهای شناخته شده بود. میتوانم به ضرس قاطع به شما بگویم که در طی این سالهایی که بنیاد فارابی مسئولیت برگزاری این جلسات را برعهده داشته است هیچگاه تصمیم سیاسی گرفته نشده است مگر اینکه فیلم منتخب، منفعتی برای سینمای ایران داشته است. به هر حال مهم است که چه فیلمی در اسکار باشد زیرا هم پرچم ایران را بالا میبرد و هم معرف سینمای ما خواهد بود.
اسفندیاری در توضیحی گفت: هیات انتخاب فیلمهای دیگر کشورها را بررسی کردند و حتی این نکته که چه فیلم هایی در طی سالهای گذشته توفیق داشته اند، مورد بررسی قرار دادند. اینکه فیلمهای داستان گو، آوانگارد موفق بودهاند یا فیلمهای تجربی. افرادی که در هیات انتخاب حضور دارند صاحب نظرند و نه اینکه بر اساس دیدگاه سیاسی تصمیم بگیرند. براساس یک صلاح دید کلی و ظرفیت موجود فیلم نهایی انتخاب میشود.
این معاون سینمایی در پاسخ به این سوال که حضور در مراسم اسکار چه تاثیری در سینمای ما داشته است؟ به طور مثال تجربه موفق حضور دو فیلم فرهادی در این مراسم، چه اثراتی برای ما به ارمغان آورده است؟ ، اظهار داشت: نه تنها موفقیت آن دو فیلم و کسب اسکار بر سینمای ایران تاثیر داشته که بر ایران هم تاثیر گذاشته است. زیرا عده زیادی در کشور آمریکا تصور میکردند تنها هنر و امکان ایران تولید بمب و کارشکنی است اما موفقیت فیلمهای ایران در جشنوارههای مختلف و اسکار چهره سیاسی و فرهنگی ایران را در جهان تعدیل کرد. مراسم اسکار در حد گستردهتری در جهان مطرح میشود و وقتی نام ایران در این مراسم برده میشود، تبلیغات موثری برای ما به همراه دارد.
امیر اسفندیاری در پایان، تحریم اسکار را یک اشتباه استراتژیک دانست و گفت: وزیر ارشاد وقت آن سال اسکار را تحریم کرد و تصمیم اشتباهی بود. تحریم اسکار غلط است زیرا این مراسم مثل جشنوارههای دیگر نیست زیرا هر کشوری میتواند نماینده خودش را معرفی کند و مختار است که در این مراسم حاضر شود یا نه. دعوت نامهای ارسال نمیشود که در مقابل آن بتوان تحریمش کرد.
نماینده ایران در نهایت از این فهرست اعلام و به اسکار فرستاده خواهد شد. ایران تاکنون توانسته دو بار اسکار را از آن خود کند و این شیرین کامی به واسطه فیلمهای اصغر فرهادی ممکن شده است. از میان فیلمهای منتخب برخی چون «نفس» بیشترین حضور موفق جهانی را داشتهاند و برخی چون «ماجرای نیمروز» ساختاری قابل قبول با روایتی داخلی دارند و از طرفی فیلمی مثل «مالاریا» روایتی تجربیتر و «رگ خواب» هم فاکتورهای بالایی برای منتخب نهاییشدن دارد. به هر حال باید منتظر ماند دید کدام فیلم نماینده سینمای ایران در اسکار خواهد شد و آیا خواهد توانست طعم شیرین موفقیت را دوباره برای سینمای ایران به ارمغان بیاورد یا نه؟
منبع: بهارنیوز