جلال طالبانی؛ سیاستمدار خندان
: روز گذشته خانواده ی آقای جلال طالبانی، رییس جمهور سابق عراق و اولین رییس جمهور غیرعرب این کشور اعلام کردند که وی در سن ۸۳ سالگی پس از سال ها بیماری در بیمارستانی در برلین درگذشته است.
علا طالبانی، از خانواده ی آقای جلال طالبانی که عضو پارلمان عراق است پس از گزارش تلویزیون دولتی عراق و رسانه های کُردی، مرگ وی را تایید کرد. جلال طالبانی که در میان کُردها با نام «مام جه لال» (عمو جلال) شناخته می شود در براندازی حکومت صدام با دولت ایالات متحده همکاری داشت و پس از تقسیم قدرت در این کشور به عنوان اولین رییس جمهور غیر عرب این کشور بین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ در این مقام ماند و بر تدوین قانون اساسی جدید که خودمختاری منطقه ی کردستان عراق را به رسمین می شناخت نظارت کرد.
در سن ۱۴ سالگی به حزب دموکراتیک کردستان پیوست که در دهه ی ۶۰ میلادی عملیات چریکی خود را برای مبارزه با دولت مرکزی عراق آغاز کرده بود. وی برای تحصیل به دانشگاه بغداد رفت اما قبل از پایان تحصیلات و برای ممانعت از دستگیر شدن به جرم فعالیت های سیاسی دانشگاه را ترک کرده و به کردستان بازگشت. وی که به چندین زبان زنده دنیا تسلط داشت در سال ۱۹۵۵ به چین سفر کرد و با مقامات حزب خلق چین دیدار کرد ونوشته های مائو زدونگ را به زبان کُردی ترجمه نمود.
در همین زمان وی به کشورهای اروپایی و آسیایی دیگر نیز سفر کرده و با معمر قذافی در لیبی، جمال عبدالناصر در مصر ، یاسر عرفات در فلسطین، سلطان حسین در اردن و حافظ اسد در سوریه دیدار کرد. وی رفته رفته از لحاظ فکری با حزب دموکراتیک کردستان اختلاف پیدا کرده و بدین ترتیب همراه با ابراهیم احمد، سیاستمدار و نویسنده ی سرشناس کُِرد، از این حزب جدا شده و در سال ۱۹۷۰ با دختر او، هیرو، ازدواج نمود. تفکرات سوسیالیستی او از ایدئولوژی مارکسیستی- مائویستی نشأت می گرفت.
در آن دوران در رسانه های بین المللی از این جنایت صدام حرف زیادی زده نمی شد و جلال طالبانی با حضور در سازمان ملل و سخنرانی در این مورد، نقش مهمی در برملا شدن نسل کشی کُردها و استفاده از سلاح شیمیایی علیه آن ها به خصوص در شهر حلبچه شد.
پس از سقوط دولت صدام در نتیجه ی حمله ی نظامی ایالات متحده، جلال طالبانی، توسط مجلس ملی دولت انتقالی به عنوان رییس جمهور انتخاب شد.
در دوران ریاست جمهوری وی، منطقه ی کردستان عراق خودمختاری کامل خود را در قالب یک دولت فدرالی به دست آورد، اگر چه این منطقه از سال ۱۹۹۱ با حمایت ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه خودمختاری نسبی داشته و دولت صدام اجازه نداشت در این منطقه هیچ عملیاتی انجام دهند. در سال های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۰، طالبانی بار دیگر به عنوان رییس جمهور عراق انتخاب شد.
در سال ۲۰۱۱ و با اعلام رسمی خروج کامل نیروهای آمریکایی از عراق، جلال طالبانی به دلیل مشارکت در دولت و تلاش برای اتحاد کشور مورد قدردانی قرار گرفت. وی تفکراتی سوسیالیستی داشت و در تمام طول عمر خود برای چیزی که آن را آزادی مردمش می دانست تلاش کرد.
جلال طالبانی را به عنوان سیاستمداری کارکشته می شناختند که سهم زیادی در اتحاد کشور عراق پس از فروپاشی حکومت صدام داشت. وی به گفتگوهای سیاسی و آشتی طلبانه ایمان داشت و به خاطر همین دیدگاه حتی با بدترین دشمنانش نیز گفتگو می کرد. رایان کراکر، سفیر سابق ایالات متحده در عراق، برای اولین بار در سال ۲۰۰۱ از ترکیه وارد کردستان عراق شد و با جلال طالبانی دیدار کرد.
وی در مورد او گفته است:” همیشه با او گفتگو می کردیم، همانطور که با دیگران داشتیم، اما گفتگو با مام جلال لذت بیشتری داشت”. وی شخصیتی سیاسی در عراق بود که حتی دشمنانش نیز او را دوست داشته و با احترام از او یاد می کردند. وی دو پسر به نام های بافل و قباد دارد که دومی معاونت نخست وزیر دولت منطقه ای اقلیم کردستان را بر عهده دارد.
منبع: برترینها
