جزئیات برنامه بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی اعلام شد/توضیح درباره ادغام
بانک مرکزی بار دیگر بر سیاست‌های مبتنی بر ادغام بانک‌ها تأکید و اعلام کرد: با وجود اینکه ادغام بانک‌ها از اختیارات مجمع عمومی این شرکت‌هاست اما بانک مرکزی براساس قانون در مواقع لزوم می‌تواند به اقدامات اصلاحی در بانک‌ها ازجمله ادغام، انحلال، تصفیه و تجمیع اعتباری مبادرت کند.
ماه‌هاست که شایعات زیادی در مورد شرایط نظام بانکی منتشر و هر روز اخبار ضدونقیضی درباره زیان عملکرد بانک‌ها مطرح می‌شود؛ در این میان حتی برخی نسبت به بحران‌های مالی آینده هشدار می‌دهند. بانک مرکزی از ۳سال پیش برنامه‌هایی را برای اصلاح نظام بانکی تدارک دیده اما این برنامه‌ها به کندی اجرا می‌شود و موضوع از یک طرف فضای اقتصاد ایران را دچار روندی فرسایشی کرده و از سوی دیگر بر حجم انتشار خبرهای رسمی و غیررسمی افزوده است.
حجم شایعات منتشرشده درباره اوضاع نظام بانکی ایران به قدری بوده که چند ماه پیش مقامات آمریکایی از احتمال بروز در بحران نظام بانکداری ایران، سخن گفتند که البته این ادعا بلافاصله با واکنش دولت مواجه شد و ضمن تکذیب این خبر، اعلام شد رقم کل دارایی بانک‌های ایران به‌عنوان پشتوانه مالی آنها، ۶۰۰میلیارد دلار است.
بانک مرکزی برخی ابعاد سیاست‌های ادغام بانک‌ها را اعلام کرد. در توضیحات ارسالی بانک مرکزی آمده است: بانک مرکزی به همه ذینفعان نظام بانکی کشور به‌خصوص سپرده‌گذاران و سهامداران خرد اطمینان می‌دهد که برای ارتقای شفافیت و درصورت تأمین منافع عمومی، برنامه اجرایی، زمانبندی و سازوکار هرگونه اقدام اصلاحی پیش از اجرا به اطلاع مردم می‌رسد.
در مواردی نیز که اعلام عمومی به صلاح کشور نباشد، این امر بدان معنا نخواهد بود که طرح از پیش تعیین‌شده‌ای وجود ندارد و سپرده‌گذاران کماکان می‌توانند به تعامل با بانک‌ها و مؤسسات اعتباری دارای مجوز بپردازند.
توضیح درباره ادغام
بانک مرکزی درباره سیاست ادغام و اصلاح نظام بانکی توضیح داد: «رئیس‌کل بانک مرکزی بارها تأکید کرده تصمیم برای ادغام در درجه اول برعهده سهامداران خود بانک‌ها قرار دارد… و خود سهامداران نیز ممکن است از آن استقبال کنند، این امر نشان‌دهنده تأکید ناظر بر جایگاه مجمع عمومی بانک‌ها و ارائه توصیه‌ای برای بهبود شرایط برای تعامل با بانک‌های بین‌المللی است: بانک مرکزی براساس مفاد قانون پولی و بانکی کشور و آیین‌نامه نحوه تاسیس و اداره مؤسسات اعتباری مصوبه هیأت وزیران در مواقع لزوم می‌تواند به اقدامات اصلاحی در بانک‌ها و مؤسسات اعتباری ازجمله ادغام، انحلال، تصفیه و تجمیع اعتباری مبادرت کند.»
بانک مرکزی در ادامه در مورد اثر تصمیم‌هایش بر کاهش شاخص بورس پاسخ داده است: «رئیس‌کل بانک مرکزی احتمال ادغام بانک‌ها را تأیید کرده‌اند که این موضوع در اغلب نظام‌های نظارتی کشورهای توسعه‌یافته یکی از مکانیسم‌های تجدید ساختار است و ممکن است در آینده برای بانک‌ها اتفاق بیفتند، بنابراین نسبت دادن افت شاخص بورس به این اظهارات مطابق واقع نیست.»
تهیه صورت‌های جدید مالی بانک‌ها
بانک مرکزی همچنین در مورد اعمال سیاست‌هایی که سال قبل به بسته‌شدن نماد بانک‌ها در بورس منجر شد، توضیح داد: «بخشنامه مربوط به لزوم تهیه صورت‌های مالی سال۱۳۹۴ حداقل ۴ماه قبل از تاریخ برگزاری مجامع بانک‌ها و مؤسسات اعتباری ابلاغ شد. در عین حال پیش از آن نیز سازمان بورس و اوراق بهادار در ابلاغیه ۲۲دی‌ماه۱۳۹۲ درخصوص به‌کارگیری استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS)، از سال۱۳۹۵ تأکید کرده بود و کلیه شرکت‌ها و نهادهای مالی ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار را ملزم به ارائه صورت‌های مالی بر مبنای استانداردهای بین‌المللی گزارشگری کرده بود.»
در ادامه متن پاسخ بانک مرکزی به همشهری آمده است: «بانک مرکزی با استفاده از اختیارات قانونی و نظارتی خود، در تاریخ مذکور نمونه واحدی را برای اجرا به‌صورت یکپارچه در کل شبکه بانکی ابلاغ کرد. در پایان سال۱۳۹۵ نیز پس از دریافت نقطه نظرات اصلاحی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری نسخه بازنگری شده را دوباره ابلاغ کرده است.»
نهاد ناظر بازارپول در ادامه پاسخ خود، با بیان اینکه بانک مرکزی به‌عنوان یک نهاد نظارتی از زیان هیچ‌یک از فعالان بازار سرمایه و به‌خصوص سهامداران بانک‌ها منتفع نمی‌شود، نوشته است: «بانک مرکزی همواره از گسترش سهم بازار سرمایه در تأمین مالی استقبال می‌کند؛ زیرا تحقق آن، از اهداف برنامه‌های توسعه کل کشور است و فشار بر شبکه بانکی را کاهش خواهد داد.» در ادامه اضافه شده است: «معمولا در نظام‌های مالی سهامداران آگاه از شفافیت بیشتر وضعیت مالی شرکت خود استقبال خواهند کرد و بنابراین نسبت دادن زیان شناسایی شده بر اثر ارتقای کیفیت اطلاعات به نهادی که برای ارتقای نظم بازار فعالیت می‌کند، به دور از واقعیت است.»
نرخ سود بانکی
بانک مرکزی همچنین در مورد کاهش نرخ سود بانکی توضیح داد: «اقدامات بانک مرکزی برای ابلاغ و پیگیری مصوبه شورای پول و اعتبار برای کاهش نرخ سود، اقدامات اجرایی برای کاهش نرخ سود بازار بین بانکی، برخورد با تخلفات، رعایت‌نکردن نرخ سود مصوب از سوی تعدادی از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری مجاز، رشد اعطای تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط و سایر واحدهای تولیدی (که آمارهای آن در پایگاه رسمی اطلاع‌رسانی بانک مرکزی منتشر شده است) فقط گوشه‌ای از عملکرد این بانک در سال گذشته بوده است.»
منبع: الف