جامعه مدنی تاثیرگذارتر از مسئولین
گروه سیاسی: احمد شیرزاد – نماینده مجلس ششم در یادداشتی در روزنامه بهار نوشت: مسائل اخلاق شهری به لحاظ فرهنگی یک موضوع لاینحل باقی مانده است نه کسانی که گشت ارشاد راه می‌اندازند به صورت مستقیم تابع دولت هستند و نه کسانی که در خیابان در معرض گشت قرار می‌گیرند وقعی به نظر دولت می‌نهند. اما حقیقت ماجرا این است که این موضوع بیش از آنکه یک مساله اجرایی و مدیریتی باشد به یک موضوع اجتماعی تبدیل شده است که باید یک بار توسط متخصصان روانشناسی روی آن تحلیل صورت بگیرد و برخورد علمی و آگاهانه‌ای درباره آن شود.
معمولا خود عوامل گشت ارشاد هم نیروهای جوان احساساتی هستند، منتهی از دیدگاه متفاوت با کسانی که مورد برخورد قرار می‌گیرند. آنچه که در خیابان اتفاق می‌‌افتد تقابل نسل کهنه و نسل جدید نیست، بلکه تقابل دو نوع هیجان جوانی است. اگر عقلا برای این موضوع چاره‌ای نیندیشند این هیجان می‌تواند منجر به آسیب‌های اجتماعی و تنش خیابانی شود و اصلا زیبنده جامعه ما نیست. از سوی دیگر باید متوجه این موضوع نیز باشیم که در هر صورت برخوردهای خیابانی و خشن راه‌حل مسائل فرهنگی نیست. مسائل فرهنگی را باید با سیاست‌گذاری‌های مناسب حل کرد. چنانچه در خیابان هر نوع ناهنجاری اخلاقی و خلاف عرف دیده شود، باید پلیس ضابطه‌مندی که آرام و خونسرد و اخلاقی برخورد می‌کند و در خیابان معرکه راه نمی‌اندازد وارد عمل شود.
حتی در جوامعی که شیوه‌های اخلاقی‌شان با ما فرق دارد و نوع پوشش آزاد است، باز هم ممکن است ناهنجاری‌هایی اتفاق بیفتد. برای برخورد با این ناهنجاری‌های پلیس آموزش‌دیده خاصی هست که با این مسائل برخورد می‌کند و بدون اینکه معرکه‌ای راه بیندازند سعی می‌کنند آرامش و نظم اجتماعی را حفظ کنند. ما احتیاج به یک چنین بخش تخصصی در پلیس داریم نه اینکه با کسانی که خود آنها هم دچار همان هیجانات و شور جوانی البته به شکل دیگری هستند، تقابل راه بیندازیم. اگرچه وزیر کشور در دولت گذشته از طرف مجلس برای موضوع ساپورت‌پوشان کارت زرد دریافت کرد اما انتظار بیجایی است اگر از دولت به تنهایی بخواهیم در این موضوع تصمیمی بگیرد. پلیس باید ضامن نظم اجتماعی باشد. این مسائل باید یک بار به شکل عالمانه و آگاهانه با دعوت از متخصصان روانشناسی اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. لازم است در مواردی حکومت درباره ضوابط سخت‌گیرانه خود تجدیدنظر کند و از برخورد قهری با این موضع فاصله بگیرد. در حال حاضر لفظ ارشاد در جامعه به یک معنای نه چندان مناسب به کار برده می‌شود و از سوی بسیاری از مردم نوعی سرکوب فرهنگی در خیابان تلقی می‌شود که مناسب نیست.
لازم است افرادی که به نوعی عرف را به صورت افراطی می‌شکنند مورد ارشاد واقعی قرار بگیرند. عرف تعیین‌کننده این هنجارشکنی است و هر جای دنیا عرف خود را دارد. این عرف ثابت نیست و با زمان تغییر می‌کند. نوع پوشش، لباس و رفتار انسان‌ها در طول زمان متغیر است. اگرچه عموما افراد مطابق عرف برخورد می‌کنند اما همیشه ممکن است کسانی وجود داشته باشند که غیرعرف رفتار کنند. باید با آرامش و صبوری با این افراد مواجه شد. موضوعی که برای جامعه مضر است، این است که در مقابل اینها برخوردهای تندی صورت بگیرد، آن زمان جامعه احساس ناامنی خواهد کرد. بررسی این موضوع باید حکیمانه و عالمانه انجام شود. وزارت کشور نمی‌تواند به تنهایی کاری انجام دهد و حتما نیاز است که هماهنگی بین‌دستگاهی صورت گیرد و در مسیر درستی این موضع پی گرفته شود.
نهایتا باید بدانیم دولت‌ها و حکومت‌ها خیلی نمی‌توانند رفتار فرهنگی جامعه را تعیین کنند. می‌توانند تاثیرات مثبتی روی آن بگذارند، اما همین‌که تاثیرات منفی نگذارند جای شکرش باقیست. باید متوجه باشیم که دولت حلال همه مشکلات نیست. نه حلال مشکلات کسانی است که می‌خواهند یک‌شبه رنگ فرهنگی جامعه را با افکار خود تطبیق دهند و نه کسانی که فکر می‌کنند این دولت آمده که ناگهان رفتارها به گونه‌ای دیگر شود و جامعه به شکل دلخواه آنها تغییر کند. در ارتباط با نقش مجلس شورای اسلامی هم باید گفت با توجه به اینکه طبق قانون اساسی حق اظهار نظر در همه چیز را دارد باید در موضوعات اینچنینی تلاش کند هماهنگی بین دستگاه‌های مسئول را تحکیم کند البته به نحوی که فرهنگ از مجرای فرهنگ پی گرفته شود نه از مجرای غیر آن.
در نهایت می‌توان گفت پیش و بیش از همه جامعه مدنی مهم‌ترین عامل تاثیرگذار است، زیرا مقامات دولتی و حاکمیتی معمولا در چنین مواردی تشریفاتی حرف می‌زنند. ما باید به عنوان شهروند مسئول و تاثیرگذار و کسی که می‌تواند اعتراض مسالمت‌آمیز خود را مطرح کند، بدانیم برای هر اتفاقی نباید «داداش بزرگه» خود را به صحنه بیاوریم. نباید فکر کنیم الزاما دولت «داداش بزرگه» ما است و وقتی کارمان پیش نرفت به آنها پناه ببریم بدون آنکه متوجه نقش و وظیفه خود باشیم. باید بتوانیم خودمان اقدام به اعتراض و تشویق کنیم و حرف خود را بزنیم. این موضوع تاثیرگذارتر از این است که ما تنها از مسئولان بخواهیم و قطعا کنش جامعه مدنی نیز در این موضع نقش ویژه و پررنگی می‌تواند ایفا کند.
منبع: بهارنیوز