بیش از دوهزار میلیارد تومان خسارت
روزنامه بهارساختمان پلاسکو نماد تجارت پایتخت فروریخت؛ این خبر علی‌رغم تکرار چند روزه در رسانه‌ها آنقدر زوایای گوناگونی دارد که می‌شود تا مدت‌ها به آن پرداخت. این حادثه‌تراژیک که بسیاری از آتش‌نشانان جهان را به ابراز همدردی با آتش‌نشان‌های ایرانی واداشت و بسیاری از سران کشورها به مسئولین کشورمان تسلیت گفتند از بعد اقتصادی هم بسیار مهم بود. ساختمان پلاسکو به عنوان یکی از قدیمی‌ترین پاساژها در عرصه پوشاک و کفش پایتخت شناخته می‌شد و حالا نبودش علامت سؤال‌های فراوانی را در ذهن ما به جا گذاشته است. اینکه خسارت اقتصادی (علاوه بر خسارات سنگین جانی و عاطفی) در این حادثه چقدر و چگونه محاسبه خواهد شد؟ چند نفر در این ساختمان عظیم‌الجثه مشغول به کار بودند و چند نفرشان بیمه بودند؟ چه تعداد از مغازه‌های این پاساژ تحت پوشش بیمه حوادث بوده‌اند؟ و بسیاری از پرسش‌هایی که پاسخ‌های متفاوتی از زبان مسئولان متفاوت به آنها داده می‌شود. بعد اقتصادی این حادثه تا‌اندازه‌ای بازار را تحت تأثیر قرار داد که به گفته رئیس اتحادیه طلا و جواهر بازار سکه و ارز [که قلب اصلی آن در چهار راه استانبول و در مجاورت ساختمان پلاسکو قرار دارد] برای ساعاتی تعطیل شد. در آستانه عیدنوروز و سنت باستانی ایرانیان برای خرید و نو کردن لباس و پوشاک و در حالی که به گفته دست‌اندرکاران و فعالان» پلاسکو» حتی راهروهای این ساختمان ۱۹ طبقه، مملو از لباس و پوشاک برای توزیع در بازار شب عید بوده است، حالا این دپوی پوشاک پایتخت با ضرر هنگفت جانی و مالی از بین رفته است، تا چه حد بازار پوشاک را تحت تأثیر قرار خواهد داد، موضوع بسیار مهمی است. این حادثه، حواشی متعددی از بیکاری ۴ هزار نفر تا مغازه‌هایی که بیمه نبودند و شایعه گرانی پوشاک شب عید را به همراه داشت. سهم اشتغال در پلاسکو طبق آمار رسمی اعلام شده با حادثه دلخراش ریزش و آتش سوزی در ساختمان پلاسکو به عنوان یکی از بزرگترین مراکز تجاری تولید و عرضه پوشاک کشور، حدود ۵۶۰ واحد تولید و تجاری نابود شدند. محاسبات انجام شده از فرصت‌های شغلی از دست رفته در ساختمان پلاسکو، حکایت از آن دارد که این مجتمع، ۰. ۶ درصد از کل اشتغال صنعت پوشاک کشور را به خود اختصاص داده بود. یکی از ابعاد بررسی این حادثه ناگوار، میزان فرصت شغلی و اشتغال از دست رفته است که برآوردها و تحلیل‌های غیررسمی حکایت از آن دارد با فرض اشتغال به طور متوسط ۵ نفر در هر واحد تجاری، پیش‌بینی می‌شود حدود ۳ هزار فرصت شغلی در این مجتمع از بین رفته باشد. با توجه به اینکه گفته می‌شود حدود ۵۶۰ واحد تولیدی و تجاری در این پاساژ مشغول فعالیت بودند، محاسبات صورت گرفته نشان می‌دهد سهم اشتغال ساختمان پلاسکو در صنعت پوشاک کشور حدود ۰. ۶ بوده است؛ اینکه یک مجتمع ۱۶ طبقه ۰. ۶ از اشتغال صنعت پوشاک کشور را به خود اختصاص دهد، نشان دهنده سهم به‌سزای آن در اشتغال است. پلاسکو بیمه بود؟ مهمترین موضوعی که همزمان با آتش‌سوزی و ریزش ساختمان‌های تجاری برای کسبه و مالکان از اهمیت برخوردار می‌شود، بیمه و جبران خسارت است. بیمه ابهام بزرگی است که در مورد ساختمان پلاسکو وجود دارد. مدیر روابط عمومی بیمه مرکزی در ارتباط با بیمه بودن یا نبودن ساختمان پلاسکو گفت: ابعاد این حادثه بسیار بالاست و برای ارزیابی خسارت باید صبر کرد. وی اما این را گفت که احتمالاً ساختمان پلاسکو تحت پوشش بیمه البرز قرار دارد. مدیر بیمه‌های آتش سوزی شرکت بیمه البرز هم در این باره اعلام کرد که طبق بررسی‌های اولیه ۱۱ واحد صنفی ساختمان پلاسکو دارای پوشش بیمه‌ای این شرکت بوده‌اند. گزارش‌ها از جزئیات پوشش بیمه‌ای ساختمان پلاسکو حکایت از آن دارد که تعداد کمی از مغازه‌های داخل ساختمان پلاسکو تحت پوشش شرکت‌های مختلف بیمه‌ای از جمله بیمه ایران قرار دارند. چقدرپوشاک سوخت؟ با توجه به ابعاد گسترده و مختلف فاجعه آتش سوزى و تخریب ساختمان پلاسکو، ریاست و هیأت مدیره اتحادیه صنف پوشاک تهران، ستاد ویژه اى را جهت رسیدگى به امور این حادثه تأسف برانگیز و عظیم تشکیل دادند. یک عضو اتحادیه پوشاک گفت: میزان خسارت در خصوص ریزش ساختمان پلاسکو، حدود ۲هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. حسین مهدی‌زاده در گفت‌وگو با خبرآنلاین درباره ریزش آتش‌سوزی و ریزش ساختمان پلاسکو اظهار داشت: حدود ۴۰۰ واحد تجاری در این ساختمان وجود داشته و میزان سرمایه‌ای که در این ساختمان موجود بود و میزان خسارت، بالغ بر ۲ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود. وی افزود: گذشته از تلفات جانی که ساختمان داشته است، من فکر می‌کنم خسارت مالی فراوانی به کسبه وارد شده است. ۴۰۰ واحد تجاری از بین رفت رئیس اتحادیه صنف پوشاک تهران هم در این باره گفت: یک فاجعه رخ داده است، چون گروهی از این افراد ممکن است بیمه نبوده باشند. ابوالقاسم شیرازی اظهار داشت: تقریبا حدود ۴۰۰ واحد تجاری در این ساختمان وجود داشته که دچار خسارت شده‌اند. وی درباره میزان خسارت هر کدام از این واحدهای تجاری افزود: میزان سرمایه‌ای که در این واحدها وجود داشت، متفاوت است، زیرا برخی از آنها تولیدی بودند. او با بیان اینکه در حال حاضر من در نزدیکی محل حادثه هستم و‌ترافیک بالایی وجود دارد، تصریح کرد: به نظر من یک فاجعه رخ داده است، چون گروهی از این افراد ممکن است بیمه نبوده باشند و مصیبت بسیار اسفناکی به این افراد وارد شده و این اتفاق غیرمنتظره بوده است. شیرازی متذکر شد: ساختمان پلاسکو جزو بزرگترین ساختمان‌های تجاری کشور در حوزه پوشاک بوده است. ابوالقاسم شیرازى اعلام کرد: در حال حاضر بیشترین دغدغه و نگرانى ما در خصوص آسیب‌هاى جانى کسبه محترم ساختمان پلاسکو و امدادرسان‌هاى فداکار است. هرگونه بر آوردى از خسارات وارده فعلاً غیر ممکن است و تلاش ما برآن است تا خسارت‌هاى جانى و مالى وارده به ساختمان، سرقفلى‌ها، اجناس، اسناد، وجوه نقد و. . . در کوتاه‌ترین زمان برآورد کارشناسانه گردد. متأسفانه برخى از کسبه فاقد بیمه هستند و جبران خسارات براى ایشان بسیار مشکل خواهد بود. افزایش قیمت پوشاک؟ رئیس سابق اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک با بیان اینکه بیشتر واحدهای ساختمان پلاسکو تهران بیمه نداشتند گفت: باوجوداینکه ۶۰۰ واحد تولیدی و تجاری فعالیت خود را از دست داده‌اند، بعید است این امر بر قیمت مایحتاج و البسه مردم در شب عید تأثیرگذار باشد. محمود نبوی اظهار کرد: هنوز میزان خسارات وارد شده به واحدهای پوشاک ساختمان پلاسکو مشخص نیست اما باید در نظر داشت که ۶۰۰ واحد تولیدی و فروش در این محل وجود داشت. وی افزود: این واحدها البسه‌ای را برای فروش شب عید تولید و آماده کرده بودند و به صورت شبانه‌روز در حال تهیه مایحتاج مردم برای ایام بودند که این حادثه رخ داد. وی بابیان اینکه میزان خسارت در بخش پوشاک زیاد است، گفت: چک، سفته، مطالبات و دفترنویسی کسبه علاوه بر اجناس آنها در این حادثه از بین رفته و برای صنف پوشاک فاجعه رخ داده است. وی بابیان اینکه عمده واحدهای این پاساژ در زمینه تولید پوشاک مردانه و ورزشی فعال بودند، در پاسخ به تاثیرات این امر به‌روی روی قیمت کالا در شب عید گفت: اکنون زمان مناسبی برای پاسخ به این سؤال نیست اما باید در نظر داشت باوجود اینکه این واحدها فعالیت خود را از دست داده‌اند، بعید است که این امر بر روی قیمت‌های شب عید تأثیر گذار باشد. نبوی بابیان اینکه بیش از ۴ هزار نفر در ساختمان پلاسکو به‌صورت مستقیم فعالیت می‌کردند، گفت: بیشتر این واحدها شرایط لازم برای بیمه شدن را نداشته‌اند و درواقع بیمه نبودند که این امر مشکلات بعدی آنها را بیشتر می‌کند. شرایط بیمه شدن نداشتند رئیس اتاق اصناف ایران، احیای پلاسکو را منوط به تصمیم بنیاد مستضعفان یعنی مالک ساختمان دانست و گفت: خطر مشابه ساختمان پلاسکو در کمین بازار بزرگ تهران است. علی فاضلی در گفتگو با تسنیم درباره آینده ساختمان پلاسکو اظهار کرد: دراین‌باره هنوز نمی‌شود اظهارنظر داشت زیرا این ساختمان در اختیار بنیاد مستضعفان بوده، اما وضعیت مالکیت کسبه این ساختمان هنوز احصاء نشده است. وی در پاسخ به این سؤال که آینده شغلی واحدهای فعال در این برج چه می‌شود، آیا فعالیت آنها احیا می‌شود افزود: فعالیت این واحدها دوباره شروع خواهد شد اما باید در نظر داشت که غالب این واحدها بیمه نبودند و اینکه به آنها خسارتی تعلق می‌گیرد یا خیر هنوز مشخص نیست. وی بابیان اینکه این واحدها شرایط بیمه شدن را نداشته‌اند ادامه داد: بنگاه‌ها، واحدهای صنفی و تجاری زیادی مانند فعالان ساختمان پلاسکو در کشور وجود دارند که حتی شرایط بیمه شدن را ندارند. وی تصریح کرد: بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی فعالین ساختمان پلاسکو از مواد اشتعالزا و پلیمری، در مرکز شهر و آن‌هم در برجی که کمترین امکانات را دارد استفاده می‌کردند که شرایط مشابه آنها در سایر نقاط هم وجود دارد. فاضلی درباره دلایل بیمه نبودن واحدهای ساختمان پلاسکو گفت: بیشتر این واحدها شرایط بیمه شدن را نداشته‌اند. وی در پاسخ به این سؤال که چرا بنگاه‌های ساختمان پلاسکو تا به امروز ساماندهی نشده اند؟ گفت: مسئولیت ساماندهی این بنگاه‌ها با شهرداری است و ما هم در کنار آنها هستیم. جبران خسارت کارگران در عین حال، موضوع دیگری که در راستای حمایت از صاحبان و ذی‌نفعان این مشاغل باید مورد توجه قرار گیرد، اتخاذ سیاست‌های حمایتی و بیمه بیکاری شاغلان و کارگران این مجتمع از سوی دولت و وزارتخانه‌های مرتبط است. حسین حبیبی، بازرس کانون عالی شوراهای اسلامی کار ایران درباره وضعیت پوشش‌های بیمه‌ای و حمایتی کارگران شاغل در این مجموعه گفت: قطعا طبق قانون، تمام کارگران در زمان قرارداد باید از سوی کارفرمایان خود بیمه شوند؛ اما در صورتی که کارفرمایی در این زمینه، تخلف کرده و کارگر خود را بیمه نکرده باشد، در صورت بروز هرگونه حادثه، تمام کارگران حادثه دیده باید تحت پوشش و حمایت‌های بیمه‌ای قرار گیرند. حبیبی معتقد است: در صورتی که احیانا کارگری در این اتفاق ناگوار دچار حادثه شده باشد، کارفرما علاوه بر پرداخت ۲۳ درصد حق بیمه خود، باید سهم ۳ درصدی بیمه بیکاری را نیز پرداخت کند. به هر حال باید منتظر ماند و دید که برآوردهای دقیق، چه رقمی را نشان می‌دهد و در نهایت، این خسارت چطور برای کارگران جبران خواهد شد.
منبع: baharnews.ir