افزایش ۲۰ درصدی تلفات گازگرفتگی

سازمان پزشکی قانونی کشور از رشد ۷/۲۰ درصدی مرگ و میر ناشی از مسمومیت با گازمنوکسیدکربن از ابتدای فروردین تا پایان آبان امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد.براساس این گزارش، در هشت ماه گذشته امسال، ۲۷۴ نفر بر اثر مسمومیت با گاز منوکسید کربن جان خود را از دست دادند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که آمار تلفات ۲۲۷ نفربود ۷/۲۰ درصد افزایش یافته است.

به گزارش روزنامه ایران، در هشت ماه امسال از کل تلفات مسمومیت با گاز منوکسید کربن ۱۹۹ نفر مرد و ۷۵ نفردیگر زن بودند. در این مدت استان‌های تهران با ۶۱، آذربایجان شرقی و فارس هر کدام با ۲۲ و اصفهان با ۱۹ فوتی بیشترین تلفات مسمومیت با گاز منوکسیدکربن را داشته‌اند، این در حالی است که آمار تلفات گازگرفتگی در تعداد قابل توجهی از استان‌ها کمتر از ۱۰ نفر گزارش شده است.آمار مرگ و میر ناشی از مسمومیت با گاز منوکسید کربن در آبان ماه امسال با کاهش ۱۲٫۵ درصدی مواجه بود و از ۵۶ فوتی در آبان سال قبل به ۴۹ فوتی در آبان امسال رسیده است.

زمان وقوع بیشترین مرگ و میرها
سازمان پزشکی قانونی کشور به استناد آمارهای موجود ضمن هشدار نسبت به افزایش تلفات مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در نیمه دوم سال بر رعایت نکات ایمنی در نصب و به کارگیری وسایل گرمایشی در فصل پاییز و زمستان تأکید کرد.

با توجه به استفاده از وسایل گرمایشی در نیمه دوم هر سال آمار تلفات مسمومیت با گاز منوکسید کربن در این مدت با رشد قابل توجهی همراه است به نحوی که در سال گذشته ۷۵٫۱درصد از کل تلفات مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در نیمه دوم سال جان خود را از دست داده‌اند.براساس این گزارش در سال گذشته (۱۳۹۴) از کل تلفات مسمومیت با گاز که ۶۲۶ نفربود، فوت ۴۷۰ تن در نیمه دوم سال ثبت شد و تنها ۱۵۶ نفرمربوط به نیمه اول سال بودند. همچنین ۴۸۲نفراز فوت شدگان، مرد و ۱۴۴ نفر زن بودند.

بر اساس آمارهای موجود تعداد تلفات ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن بیشتر در فصل زمستان به دلیل استفاده از وسایل گرمایشی بیشتر از دیگر ایام سال است؛ بنابراین سازمان پزشکی قانونی با تأکید بر رعایت اصول ایمنی در نصب وسایل گازسوز به هم میهنان توصیه می‌کند:در فصل پاییز و زمستان و با سرد شدن هوا، شهروندان اقدام به نصب وسایل گرم‌کننده می‌کنند که بیشتر مصرف آنها گاز شهری است.رعایت نکردن اصول ایمنی باعث مسمومیت با گاز منوکسیدکربن می‌شود بنابراین مردم در استفاده از این وسایل، نهایت دقت را داشته باشند. به هم‌میهنان توصیه می‌شود ضمن استفاده بهینه از وسایل گرمازا‌ به توصیه‌های ایمنی در خصوص سالم بودن و استفاده صحیح از وسایل گرمایشی و مسیر خروجی گاز منوکسید کربن از دودکش این وسایل توجه کنند.

چند توصیه پیشگیرانه:
گاز منوکسید کربن گازی بدون رنگ و بو است. عمده‌ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است. این گاز در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی بخصوص در محیط‌های در بسته و بدون اکسیژن ممکن است تولید شود.استفاده از آبگرمکن یا بخاری‌های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می‌دهند. از آنجا که تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما ۲۵۰ برابر بیش از اکسیژن است با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق بسرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن‌رسانی به بافت‌های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می‌کند که به علت بی‌رنگ و بی‌بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علائم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود.

علائم مسمومیت حاد با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و درد شکمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغماست. همچنین در بیماران مبتلا به ناراحتی‌های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشدار دهنده باشد.

 چگونه از مسمومیت  پیشگیری کنیم؟

– آگاه باشید که هر وسیله گرمازای سوختنی که به نحوی با سوخت‌های فسیلی (نفت، گاز، زغال سنگ) کار کند به صورت بالقوه می‌تواند سبب تولید گاز منوکسید کربن شود.

– از بخاری‌های مستعمل و فرسوده بدون دودکش یا دارای دودکش نامناسب و غیر استاندارد استفاده نکنید.
– توجه داشته باشید، استفاده از بخاری‌های بدون دودکش به هیچ وجه از تولید گاز منوکسید کربن جلوگیری نمی‌کند.

– هرگز در فضای بسته و محدود که تهویه کافی و مناسب ندارد (مثل اتاق و گاراژ) آتش، روشن نکنید.
– هرگز در فضای بسته گاراژ موتور اتومبیل را روشن نگذارید.

– قبل از راه‌اندازی وسایل گرمایشی از سلامت مسیر دودکش ساختمان و بدون ترَک و نشتی بودن آن اطمینان حاصل کنید و از اتصال مناسب و صحیح لوله بخاری و آبگرمکن به دودکش دیواری اطمینان حاصل کنید.
– تمام دودکش‌ها باید وسیله انتهایی ضد باد (کلاهک) مناسب داشته باشد.
– در محیط‌های شغلی و منازل که در آنها از کوره و مشعل استفاده می‌شود از سلامت دستگاه و سیستم تخلیه دود اطمینان حاصل کنید.

– هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد لذا به کارگیری آبگرمکن‌های دیواری در فضاهای بسته یا مکان‌های فاقد جریان هوا مجاز نیست.

– شیب لوله‌های افقی در داخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله در بیرون، حداقل سه برابر طول افقی آن باشد.

– توجه به داغ بودن دودکش پس از روشن کردن وسیله گرمایشی به اطمینان شما از تخلیه گاز کمک خواهد کرد. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد نمایید.

– ضمن ایجاد تهویه مناسب جهت آشپزخانه و حمام منزل از نصب آبگرمکن در حمام و نیز روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه جدا خودداری کنید.

-اگر فضای منزل خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می‌کنید درز‌بندی و بستن منافذ درها و پنجره‌ها به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلاملانع است اما درصورتی که از بخاری‌های گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می‌کنید حتماً مختصری تهویه از طریق در یا پنجره در فضا ایجاد نمایید و از درز‌بندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید.

– در صورت احساس علائم سردرد و سرگیجه و تهوع در مکانی که احتمال وقوع مسمومیت وجود دارد فوری آن مکان را ترک کنید و به فضای آزاد پناه ببرید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

– در صورت تداوم علائم بالابرای چند روز متوالی احتمال مسمومیت خفیف با این گاز وجود دارد که بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.

– رانندگان وسایل نقلیه سنگین از روشن کردن گاز پیک نیک در اتاق وسیله نقلیه خود جهت استراحت و خواب جدا خودداری کنند.

**در برخورد با موارد مسمومیت با گاز منوکسید کربن چه باید کرد؟
– در صورت مواجهه با مصدومان، سریعاً آنان را از محیط خارج کنید.
– پس از خارج ساختن مصدوم از محیط آلوده، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
-علائم حیاتی مصدومان را کنترل کنید و از باز بودن راه‌های هوایی مصدوم اطمینان حاصل کنید.


منبع: alef.ir