اطلاعاتی در خصوص یبوست در کودکان

یبوست در کودکان، بیشتر بر اثر خوردن غذاهای چرب و کم فیبر ایجاد می شود و ممکن است خوردن مقادیر زیاد لبنیات و نخوردن میوه و سبزیجات روی دهد.
یبوست در کودک، باعث ناراحتی او و والدینشی می شود و باید تحت نظر پزشک درمان شود، به ویژه در صورتی که با مصرف غذاهای پر فیبر، مشکلی کودک برطرف نشد باید به پزشک مراجعه نماید تا در صورت صلاحدید پزشک، از داروهای ملین استفاده کند. بهتر است برنامه منظمی برای اجابت مزاج کودک تنظیم شود (مثلاً بعد از وعده غذایی) ولی نباید کودک را مجبور کرد که حتماً رأس یک ساعت مشخص برای دفع مدفوع به توالت برود بلکه باید او را تشویق کرد زیرا اگر اجبار در کار باشد ممکن است کودک، برعکس رفتار نماید.
ورزش کردن منظم، باعث جلوگیری از یبوست می شود.
چنان چه یبوست کودک به مدت طولانی ادامه یافته و با رژیم غذایی برطرف نشده است. حتما او را به نزد پزشک ببرید.
مقدار فیبر لازم برای یک کودک ۲ ساله، معمولا حداقل ۵ گرم است. در کودکان بزرگ تر، همان گونه که پیش از این ذکر شد باید سن کودک (برحسب سالی) را با عدد ۵ جمع کرد. حاصل جمع ، مقدار فیبر مورد نیاز روزانه (برحسب گرم) را نشان میدهد. مثلا کودکی که ۸ سال دارد باید حداقل ۱۳ گرم در روز فیبر مصرف کند.
در کودکانی که حداقل ۲ سال سن دارند، به جای شیر پر چرب، از شیر کم چرب یا شیر سویا استفاده کنید. مقدار شیر مصرفی کودک را ۱/۵ تا ۲ لیوان کم کنید و از دادن غذاهایی که موجب یبوست می شوند (مانند هویج پخته، موز، سیب زمینی سرخ شده، غذاهای آماده برنج سفید، پنیر، ماست، بستنی و شیر) خودداری نمایید. درصورت محدود کردن لبنیات، منابع دیگر کلسیم مانند آب پرتقال، جعفری، سویا، دانه ها، کلم و غیره را به کودک بدهید.
از غذاهای دارای فیبر و سبوس در برنامه غذایی کودک استفاده کنید و مایعات زیاد (مانند آب، آب سیب، آب گلابی وغیرہ) به کودک بدهید.
میوه های تازہ مانند سیب، انگور، هلو، طالبی و هندوانه و همچنین سبزیجات خام، بنشن ها، کشمش، آلو، انجیر و غذاهای تهیه شده از دانه ها (مثل نان گندم) به جلوگیری و بهبود یبوست کودکان کمک می کنند. بهترین آب میوه برای رفع یبوست کودکان، آب سیب است که باید دوبار در روز داده شود. در صورت موثر نبودن آب لباسب بهبها ، آب آلو مفیدتر است.
چنان چه کودک در هنگام دفع مدفوع به خود فشار زیادی میاورد، قسمت پایین تنه کودک را در آب گرم قرار دهید تا با شل شدن عضلات این ناحیه، عمل دفع آسانتر صورت گیرد. در صورتی که می خواهید مخلوط با موادغذایی دیگر، سبوس به کودک بدهید باید این کار تحت نظر متخصصی کودکان انجام شود زیرا فیبر بالای موجود در سبوس ممکن است آسیب معده و دستگاه گوارشی کودک را به دنبال داشته باشد.
بسیاری از کودکان به دلیل نگه داشتن مدفوع، دچار یبوست می شوند. نگه داشتن مدفوع ممکن است به دلیل استرسی ناشی از آموزشی استفاده از توالت (آموزشی نگه داشتن خود)، تأکید بر استفاده از محلی خاصی برای مدفوع کردن، تمایلی به ادامه بازی، ترسی از اجابت مزاج دردناک یا ناراحت کننده روی دهد.
به تأخیر انداختن دفع مدفوع موجب سفت و خشک شدن آن و در نتیجه سختی دفع میشود و در نتیجه، ممکن است گاهی توده بزرگی از مدفوع، در راست رود۵ (رکتوم) باقی بماند و «تراکم مدفوعی» (fecal impaction) به وجود آید.
بیماری هایی مانند هیرشپرونگ، دیابت، و سندرم داون و ناهنجاریهای آناتومیک، مثل نقایصی مادرزادی میتوانند موجب یبوست در کودک شوند.
نکته: مصرف بعضی از آنتی اسید ها، داروهای مخدر و داروهای ضد افسردگی می تواند موجب بروز یبوست در کودکان شود.
ادامه یبوست به مدت بیش از دو هفته در کودک، به بررسی به وسیله پزشک نیاز دارد. چنان چه یبوست با یک یا چند نشانه زیر همراه بود، باید کودک را زودتر از دو هفته به نزد پزشک برد: استفراغ، مدفوع خونی، تورم شکم، کاهش وزن، شقاقی (ترک خوردگی) مقعد، بیرون زدن روده از مقعد (پرولاپس رکتوم).
پزشک معالج پس از گرفتن شرح حالی و انجام معاینه، ممکن است ناحیه رکتوم و مقعد کودک را مورد معاینه انگشتی قرار دهد تا از عدم وجود ناهنجاریهای آناتومیک یا تراکم مدفوعی اطمینان حاصل نماید.
منبع: mahsho.com