استقلال کردستان تحقق یک رویایی خطرناک
ایمان احمدوند . کارشناس مسائل خاورمیانه
دولت محلی کردستان عراق موسوم به اقلیم کردستان به‌رغم مخالفت‌های داخلی و بین‌المللی، بر قطعیت همه‌پرسی استقلال این منطقه در موعد مقرر تأکید دارد. بنابراین تا این لحظه چنین به نظر می‌رسد که همه‌پرسی استقلال کردستان عراق روز ۲۵ سپتامبر (سوم مهرماه) برگزار شود.
هر روز که به این تاریخ نزدیک‌تر می‌شویم، تنش‌ها هم بیشتر اوج می‌گیرد و دو جبهه اصلی، یعنی دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان، تدابیر جدیدی را در صف‌بندی‌های خود اتخاذ می‌کنند. کردهای عراق در مناطق عمدتا کردنشین شمال این کشور از خودمختاری وسیعی بهره‌مندند اما سال‌هاست که رؤیای تشکیل کشوری مستقل را در سر می‌پرورانند. آنها با شکست شبه‌نظامیان داعش در اکثر مناطق عراق، اینک زمان را برای برداشتن نخستین گام به سوی استقلال کامل مناسب می‌بینند.
نتیجه همه‌پرسی البته الزام‌آور نیست و پاسخ مثبت به خواست استقلال، به عملی شدن فوری آن نخواهد انجامید. نمایندگان اقلیم کردستان در نظر دارند تا با “برگ برنده” نتیجه‌ی رفراندوم، با دست پر وارد مذاکره‌ای از موضع قدرت با دولت مرکزی شوند.
یکی دیگر از دلایل تشدید مناقشه، ورود کرکوک به جریان همه‌پرسی استقلال است. کرکوک شهری است با ترکیبی ناهمگون از کردها، عرب‌ها و ترکمن‌ها که هر یک
خود را مالک آن می‌دانند. کردها در این میان این شهر نفت‌خیز را “قلب
کردستان” لقب داده‌اند. این شهر نفت‌خیز جزو خاک اقلیم کردستان عراق نیست و موقعیت ویژه‌ای دارد اما در گیر و دار جنگ با داعش، نیروهای عراقی از این شهر عقب نشینی کردند و نظامیان کردستان عراق (پیشمرگه) کنترل این شهر را به دست گرفتند.
همیشه بر سر شهر کرکوک میان دولت مرکزی و دولت اقلیم کردستان عراق اختلاف نظر وجود دارد.
استقلال کردستان عراق، به دو دلیل عام و خاص حساسیت‌برانگیز شده و شدت این حساسیت ها ممکن است بر التهاب موجود در منطقه بیش از پیش بیفزاید.
دلیل عام این است که اصولا شکل گیری هر کشور جدید در هر کجای جهان، آرایش ژئوپلیتیک منطقه را به کلی متفاوت می‌کند و منطقه تحول یافته را با پیامدهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تازه‌ای مواجهه می سازد.
جغرافیای سیاسی کنونی منطقه‌ای که ممکن است صاحب کشوری تازه به نام کردستان شود، عمری حدود یک صد سال دارد و هرچند مرزهایش با جنگ ها و منازعات فراوان و مستمر شناخته شده، اما کشورهای منطقه هنوز به شدت درگیر اختلافات مرزی با یکدیگرند.
به همین دلیل، شکل‌گیری یک کشور تازه، و از آن مهم تر کو کوچکتر شدن یک کشور مهم، کل منطقه را دستخوش تحول می کند.
در عین حال به جز اسرائیل، کشورهای دیگر منطقه بر دلبستگی و تعهد خود به حفظ یکپارچگی عراق نیز تاکید کرده‌اند. معنای این تاکید، نه صرفا مخالفت با تشکیل کشوری به نام کردستان، بلکه به عنوان مثال مخالفت با تقسیم عراق به دو کشور مجزاست.
دلیل ویژه اما به خود کردستان و پراکندگی کردها در کشورهای منطقه باز می گردد. از همین رو، هر تغییر و تحولی در کردستان عراق خواه ناخواه در ایران، ترکیه و سوریه نیز بازتابی به مراتب بیشتر از دیگر کشورها خواهد داشت.
نتیجه همه‌پرسی استقلال کردستان عراق روز ۲۵ سپتامبر (سوم مهرماه) هر چه باشد گامی خطرناک برای رسیدن به یک رویایی خطرناک برای کردستان ،عراق و منطقه است،این همه پرسی در زمانی مطرح شده است که منطقه خاورمیانه در آشوبی بنام داعش به سر میبرد و همچین حرکت های نه تنها آتش نا امنی منطقه را کم نمیکند بلکه بر آتش نا امنی منطقه خواهد دمید.
منبع: عصرایران
