اختلال قاعدگی به چه معناست؟
افزیش آندروژنها احتمالا از طریق افزایش مداوم استروژن (در اثر تبدیل آندروژنها به استروژن در بافتهای محیطی) باعث اختلال قاعدگی و عدم تخمکگذاری و در نتیجه کاهش قدرت باروری و نیز افزایش ریسک هیپرپلازی آندومتر میشود (به مطالب بعدی نیز مراجعه کنید).
Polycytic Ovarian Syndrome (PCOS)
PCOS که به آن hyperandrogenic chronic anovulation syndrome و یا Stein- Leventhal syndrome نیز گفته میشود، شایعترین عامل هیرسوتیسم (۷۰ درصد تا ۸۰ درصد موارد) و نیز شایعترین علت (۳۵ درصد) عدم تخمکگذاری مزمن ثانویه (کمتر از ۶ تا ۹ بار قاعدگی در سال) است (۳۰ درصد موارد به اختلالات هیپوتالامیک و ۱۵ درصد موارد به دلیل هیپرپرولاکتینمی). فرم کلاسیک آن که اولین بار توسط دکتر Stein و Leventhal در سال ۱۹۳۵ میلادی شرح داده شد شامل هیرسوتیسم، آمنوره یا قاعدگی نامنظم، نازایی، چاقی و بزرگی دو طرفه تخمدانهای پر از کیست است. مجموع یافتههای فوق فقط در نیمی از بیماران وجود داشته و ممکن است طیف وسیعی داشته باشد (جدول ۲- ۸). در حدود ۳ تا ۵ درصد افراد در سنین باروری به این بیماری مبتلا هستند و هنوز عامل آغازین (اتیولوژی) آن به خوبی شناخته نشده است ولی میتوان مکانیسم زیر را پیشنهاد نمود.
در این سندرم شاخصترین اختلال اندوکرین، افزایش آندروژنها است که احتمالا دلیل اصلی آن اختلال تشرح GnRHو در نتیجه گونادوتروپینها از دوران بلوغ (ثانویه به اختلال ژنتیکی، استرسهای روحی، تغییرات تولید یا اثر انسولین و یا تغییرات وزن) است. آندروژن، صرفنظر از منشا آن، در بافتهای محیطی (خصوصا پوست و چربی) به استروژن تبدیل میشود و استروژن با اثر فیدبکی بر روی محور CNS- هیپوتالاموس– هیپوفیز موجب ترشح نامتناسب گونادوتروپینها و در نتیجه افزایش نسبی LH و در مقابل کاهش واضح FSH و افزایش شدید نسبت LH به FSH (سه به یک) میشود. افزایش LH به نوبه خود سلولهای تکال و استرومال تخمدانها را تحریک کرده و منجر به افزایش تولید بیشتر آندروژن میشود. آندروژن همچنین تولید SHBG را مهار کرده که خود موجب افزایش فرم فعال جزء (آزاد) تستوسترون (و نیز استروژن) و در نتیجه شروع هیرسوتیسم میشود. استروژن بالا و وجود مقادیر زیاد ماده inhibim در تخمدانها موجب مهار ترشح FSH شده و این مسئله همراه با آندروژن بالا باعث میشود تا فولیکولهای اولیه تکامل کافی نیافته و تخمکگذاری رخ ندهد و در نتیجه کیستهای متعددی به اندازه ۴ تا ۷ میلیمتر ایجاد شود.
منبع: mahsho.com